Thông tư hướng dẫn nghị định 69 2009 nđ cp

Thực hiện nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thường xuyên chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc và chấn chỉnh việc thực hiện Nghị định của Chính phủ tại địa bàn các huyện, thành, thị đồng thời tham mưu UBND tỉnh ban hành các quy định nhằm cụ thể hóa và hướng dẫn thực hiện Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ theo tình hình thực tế, cụ thể việc thực hiện đã đạt được một số kết quả như sau:

- Việc ban hành Nghị định số 69/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ đã giải quyết được nhiều tồn tại, vướng mắc trong công tác thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, phù hợp với tình hình biến động của xã hội, lợi ích của người dân khi bị thu hồi đất, đặc biệt là người dân trực tiếp sản xuất nông nghiệp và bị thu hồi đất ở phải di chuyển đến chỗ ở mới. - Nội dung của Nghị định đã quy định rõ ràng về trình tự, thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất; thủ tục lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; thủ tục phê duyệt dự án đầu tư; giải quyết được nhiều bất cập trong công tác quản lý đất đai, đặc biệt là công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tạo một bước cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai. - Nghị định do Chính phủ ban hành đã điều chỉnh hợp lý các chính sách, tạo nên sự công bằng trong xã hội, giảm tâm lý tiêu cực của người dân khi Nhà nước thu hồi đất, đảm bảo việc thuận lợi trong công tác thực hiện giải phóng mặt bằng và lợi ích của Chủ đầu tư, góp phần đẩy nhanh tiến độ các dự án và phát triển kinh tế xã hội địa phương. - Thực hiện các quy định của Nghị định số 69/2009/NĐ-CP đã loại bỏ các doanh nghiệp kém năng lực để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư có năng lực thực sự đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án lớn như: Dự án Đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, Dự án Quốc lộ 32C,…. Bên cạnh những mặt đạt được, còn có những mặt hạn chế, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện, cụ thể: - Về chính sách bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất (giá đất, thời điểm xác định giá đất để bồi thường, hỗ trợ; các khoản, các loại đất được hỗ trợ, mức hỗ trợ): + Việc thay đổi lớn chính sách pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất dẫn đến gia tăng tình trạng khiếu kiện, khiếu nại đặc biệt đối với những dự án lớn, thời gian GPMB kéo dài, trong đó chủ yếu là vướng mắc cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, đơn giá bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại các thời điểm khác nhau. + Việc xác định giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường theo quy định của Nghị định số 69/2009/NĐ-CP gặp nhiều khó khăn và nhiều trường hợp không chính xác với thực tế. + Chính sách đào tạo nghề và giải quyết việc làm còn nhiều bất cập, thiếu tính đa dạng, chưa phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương và tập quán của người dân. - Về chính sách tái định cư và tổ chức thực hiện các dự án tái định cư: + Việc tái định cư cho các hộ bị di dời chỗ ở thực tiễn mới chỉ giải quyết đến chỗ ở mà chưa giải quyết triệt để các nội dung liên quan như việc quy hoạch khu dân cư tạo thuận lợi cho nhân dân trong việc chuyển đổi nghề, tạo việc làm mới tăng thu nhập, và đáp ứng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. + ở một số nơi, đặc biệt vùng nông thôn, miền núi, đối tượng bị thu hồi đất là người nông dân đang sống ở các khu dân cư, có diện tích đất lên đến hàng nghìn m2/hộ (cả đất ở và đất vườn), khi vào các khu tái định cư có diện tích hẹp hơn đã làm cho tập quán sinh hoạt phải thay đổi gây khó khăn cho người vào khu tái định cư. + Chưa có quy định cụ thể về cách tính “suất tái định cư tối thiểu”, “suất đầu tư hạ tầng” làm cơ sở để tính toán hỗ trợ tái định cư gây khó khăn cho người có đất bị thu hồi phải di dời. - Đối với công tác thu hồi, giao đất: + Theo quy định để thực hiện dự án đầu tư, phải căn cứ vào quy mô, tính chất của dự án để thực hiện hình thức: Nhà nước thu hồi đất giao cho nhà đầu tư hoặc Nhà đầu tư phải nhận chuyển nhượng, góp vốn, thuê lại đất đã dẫn đến tình trạng trên cùng một địa bàn, cùng một loại đất nhưng giá bồi thường, chuyển nhượng rất khác nhau, gây khó khăn trong quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án do Nhà nước thu hồi đất; + Đối với các dự án đầu tư xây dựng khu, cụm công nghiệp nhà đầu tư có thể chọn hình thức thuê đất trả tiền hàng năm, nhưng vẫn có quyền cho thuê lại đất, nhưng không quy định cụ thể hình thức cho thuê lại, nên nhiều nhà đầu tư đã cho thuê lại và thu tiền 1 lần, trong khi chưa nộp đủ tiền thuê đất cho Nhà nước, dẫn đến phát sinh nhiều phức tạp trong quá trình quản lý, dễ gây thất thoát tiền thuê đất; + Hiện nay nhiều ngành, lĩnh vực chưa có quy định mức hạn mức sử dụng đất khó khăn trong công tác thẩm định nhu cầu sử dụng đất của dự án; + Tính công khai, dân chủ trong tổ chức thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại một số địa phương chưa đảm bảo theo quy trình, quy định. Sở Tài nguyên và Môi trường đang tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các Phòng Tài nguyên và Môi trường các huyện, thành, thị, các tổ chức, doanh nghiệp đóng trên địa bàn thực hiện các quy định của Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ. Đồng thời, kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định cho phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, đáp ứng công tác quản lý Nhà nước về Đất đai ngày một chặt chẽ và hiệu quả.

Tác giả bài viết: Bùi Quang Hưng - Chi cục Quản lý đất đai