Cách nhận biết motor cháy do nguyên nhân gì
Động cơ điện hoạt động trong những điều kiện không thuận lợi thì tuổi thọ của nó sẽ bị giảm đáng kể, thậm chí nếu bạn đấu sai dây sẽ gây ra nhiều nguy hiểm, chẳng hạn như có thể làm motor bị cháy. Do đó, cách kiểm tra motor bị cháy luôn cần thiết đối với những bạn đã biết chút ít về sửa chữa động cơ điện. Show Nội dung
1. Nguyên nhân cháy motor chủ yếu là do đâu?Motor điện (hay còn gọi là động cơ điện) chính là động cơ sử dụng điện nói chung, được chia thành nhiều loại khác nhau như: motor điện 1 pha, motor điện 3 pha, motor điện một chiều, motor điện xoay chiều, roto lồng sóc, roto dây quấn, motor điện vạn năng,... Và dù cho là loại motor điện nào đi chăng nữa thì chức năng chính của nó cũng là tạo là ra một nguồn động lực cơ học cần thiết để cho các thiết bị, máy móc, dây chuyền công nghệ thực hiện hoạt động. Đa số động cơ điện bị cháy là do quá nhiệt, phần ít bị cháy do phóng điện. Dưới đây là một số nguyên nhân chính: Động cơ điện bị cháy do nguồn cấp điện 3 pha khi đi vào trong động cơ bị mất đi 1 pha: Việc mất 1 pha sẽ gây ra tình trạng quá dòng cho 2 pha còn lại, nếu tình trạng quá dòng này kéo dài sẽ gây quá nhiệt cục bộ, đồng thời dẫn đến cháy động cơ. Việc mất 1 pha ở dòng điện sẽ gây ra tình trạng quá dòng cho 2 pha còn lại Động cơ điện cháy do quá dòng bởi vì điện áp không ổn định: Điện áp quá cao hoặc quá thấp cũng sẽ làm cho dòng điện tăng lên cao, gây quá dòng và dẫn đến tình trạng chập cháy gây hư hỏng cho động cơ. Động cơ điện bị cháy do quá dòng vì điện áp đi vào không ổn định Nhiệt độ trong môi trường quá cao, động cơ bị đóng bụi lâu ngày không giải nhiệt được: Tình trạng nhiệt độ quá lớn cũng làm cho động cơ điện bị chập cháy. Động cơ điện bị rơi vào tình trạng quá tải kéo dài: Người ta chỉ cho phép động cơ điện có thể quá tải thấp hơn từ 15 30% mà không cắt ra. Các bộ phận bảo vệ động cơ như cầu chì, rơ le nhiệt, rơ le quá dòng thường được cài đặt kỹ lưỡng để khởi động ở trị số này. Nếu các bộ phận ở trên không hoạt động quá tải hay quá trị số trên kéo dài sẽ làm nóng động cơ, từ đó dẫn đến cháy. Động cơ điện bị hư các gối trục, trở nên phát nóng do vòng bi bạc đạn, các ổ trượt và các bộ phận ma sát giúp chống di trục. Vì thiếu mỡ bò, dầu nhớt bôi trơn, động cơ không còn đầy đủ chức năng bôi trơn. Cũng có thể do tình trạng mài mòn nhiều, các mặt ma sát đã không còn độ trơn bóng, các khe hở giữa các mặt ma sát cũng tăng cao,... Tình trạng này dẫn đến sự cọ xát giữa stator và rotor, gây ra các vết xước bóng, đồng thời gây cháy động cơ điện. Động cơ điện cháy có chỗ bị nổ dây và hình thành nám đen xung quanh là do bụi bặm, hơi nước, các loại hóa chất thẩm thấu vào trong chất cách điện làm phóng điện 1 chỗ, dẫn tới tình trạng cháy động cơ điện. Ngoài ra, việc phóng điện này còn do 1 nguyên nhân nữa, đó là độ cách điện của dây đồng quá thấp mỗi khi bị rung động, điện áp sẽ lên xuống đột ngột gây ra tình trạng ngắn mạch cuộn dây. Các nguyên nhân dòng điện bị mất 1 pha còn do đứt cầu chì: Đầu dây đấu nối điện chạy vào động cơ điện, nếu bạn thấy 1 con bulong bị lỏng không ăn điện thì sẽ làm mất 1 pha. Cháy 1 trong 3 tiếp điểm trong quá trình khởi động từ của động cơ điện, dẫn đến bị mất 1 pha. Trong trường hợp 3 tiếp điểm trong khi khởi động từ còn tốt, thì bạn cần xem lại bộ cắt điện tự động có tự chỉnh cho tải quá dòng hay không. Nếu có thì phần cơ khí cũng sẽ bị quá tải hoặc ma sát nhiều còn làm cho động cơ khó khởi động, nên nó đã chỉnh tự động cắt ở cường độ cao hơn mức bình thường, việc này gây cháy động cơ điện. Trong những trường hợp cụ thể ta có những nguyên nhân hư hỏng động cơ điện khác nhau, dưới đây là những trường hợp cháy hỏng động cơ điện 1 pha phổ biến nhất:
Tương tự như motor 1 pha, motor 3 pha cũng có thể gặp các trường hợp cháy hỏng do những nguyên nhân trên. 2. Cách kiểm tra motor 1 pha, 3 pha bị cháy bạn cần nắmKiểm tra KDT bên trong động cơ, nếu thấy 1 trong 3 tiếp điểm chính bị cháy, không còn khả năng dẫn điện, trong khi đó 2 tiếp điểm còn lại cũng bị dính, không nhả ra được. Khi đó, động cơ bị cháy do khởi động từ được sử dụng quá lâu ngày bị hư. Trong trường hợp 3 tiếp điểm của động cơ đều còn tốt thì cần xem lại bộ cắt điện tự động xem nó có chỉnh cho tải quá dòng hay không. Nếu có thì thường là phần cơ khí đang bị quá tải hoặc gây ra ma sát nhiều làm cho động cơ khó khởi động, điều này đã làm cháy động cơ. Khi tháo động cơ điện 3 pha ra để quấn lại cũng có thể xác định được một cách tương đối là nó bị cháy do mất pha hoặc quá tải. Nếu cháy do bị mất pha thì sẽ có ít nhất vài cuộn thuộc pha này còn lại không bị cháy nám đen giống như các cuộn dây còn lại. Quan sát phần stator, nếu như có các vết xước bóng do phần roto quay chạm vào thì lý do là bạc đạn đã bị mòn và hư. Nếu trong động cơ có chỗ bị nổ dây và hiện tượng nám đen xung quanh là do động cơ bị hơi nước lọt vào, gây ra tình trạng phóng điện 1 chỗ, dẫn tới hiện tượng cháy động cơ. Một cách kiểm tra motor 1 pha bị cháy nữa đó là các bạn hãy kiểm tra các đầu nối điện chạy vào động cơ, nếu thấy 1 con bulong bị lỏng thì đây chính là nguyên nhân làm mất cường độ 1 pha và cũng có thể làm cháy động cơ. Cần kiểm tra thật kỹ các đầu nối điện chạy vào động cơ 3. Cách khắc phục motor bị cháy trong mọi trường hợpTrong quá trình vận hành máy móc, vì nhiều lý do mà motor bị cháy hoặc hỏng hóc, chẳng hạn như: nguồn điện không ổn định, motor bị mất pha, quá tải, bị rơ ổ trục – bạc đạn,… thì chúng ta cần phải sửa chữa ngay hoặc thay thế motor mới. Chi phí mua động cơ mới cũng tương đối tốn kém, có khi còn lên đến hàng tỉ đồng trong khi đó chi phí quấn và sửa lại chỉ chiếm một tỉ trọng rất nhỏ trong tổng giá trị của motor. Cho nên giải pháp quấn sửa lại motor bị cháy được rất nhiều người lựa chọn. Một số cách khắc phục tình trạng motor điện bị chạy có thể tiến hành như sau: a) Giảm độ từ thẩm của lõi sắt Chúng ta biết rằng, tính chất cơ bản của motor điện chính là chuyển hóa năng lượng điện trở thành năng lượng cơ học dựa trên trục quay của động cơ (rotor) thông qua cơ chế truyền từ trường chạy từ stator sang rotor. Mức độ năng lượng truyền sang rotor còn phụ thuộc rất nhiều vào mức độ từ thẩm của lõi sắt stator và rotor. Thông thường, sau mỗi lần động cơ bị cháy, độ từ thẩm của lõi sắt từ cũng sẽ bị giảm đi 1 phần. Do vậy, khi quấn lại 1 động cơ bị cháy nếu không được tiến hành bởi những kỹ sư có kiến thức, kinh nghiệm với sự tính toán điều chỉnh mà cứ quấn lại y như cũ thì sẽ bị giảm thêm công suất cũng như phát nhiệt nhiều và khiến động cơ nhanh bị cháy lại. Thông thường, nhiều địa chỉ sửa chữa motor điện hay quấn lại như cũ nên hiệu quả làm việc của motor cũng không cao. Nếu được tính toán cho chuẩn xác thì 1 chiếc motor quấn sửa lại có thể đạt đến 95% công suất của motor mới. b) Lót cách điện và tiến hành tẩm sấy keo cách điện cho rãnh dây Trước khi quấn dây thì việc mà các bạn cần làm trước tiên đó là lót cách điện cho lớp vỏ. Trong quá trình quấn cần phải đảm bảo lót một lớp cách điện giữa cáp pha và sau khi quấn xong thì bạn cần phải tẩm sấy keo cách điện cho từng rãnh dây. Làm như vậy nhằm giảm thiểu nguy cơ xảy ra các sự cố không mong muốn như: chạm vỏ, chạm pha, chạm vòng,... Tất cả tùy vào mức độ nóng của động cơ mà có thể làm cháy động cơ, gây ra điện giật,….Vì vậy, vật liệu lót cách điện sử dụng cần đảm bảo được độ cách điện, bền bỉ với thời gian và có khả năng chịu được môi trường nhiệt độ cũng như độ ẩm cao. c) Xem lại chất lượng của dây quấn Thông thường, phần dây quấn của motor là chất liệu bằng đồng được tráng 1 lớp men để cách điện ở bên ngoài. Tuy nhiên, để giúp làm giảm giá thành sản phẩm, nhiều đơn vị sửa chữa đã sử dụng dây nhôm để làm dây quấn motor thay cho dây đồng. Điều này đã làm giảm đáng kể công suất làm việc cũng như độ bền của motor. Do đó, 1 trong những cách kiểm tra motor 3 pha bị cháy đó là thường xuyên xem lại dây quấn. Ngoài ra, dây điện cũng có rất nhiều loại với độ tinh khiết khác nhau, điều này cũng gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng hoạt động của motor nói chung và motor điện 1 pha nói riêng. Để phòng tránh motor bị cháy, bạn phải thường xuyên xem lại dây quấn d) Phương pháp quấn dây cho motor Phương pháp quấn dây có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng vận hành của motor. Có nhiều cách quấn dây khác nhau, chẳng hạn như dùng tay quấn hoặc máy để tiến hành đưa dây quấn vào trong các rãnh của motor. Tuy nhiên, phương pháp quấn đúng đắn cũng như sự cẩn thận, tỉ mỉ sẽ giúp các cuộn dây được đưa vào bên trong rãnh một cách nguyên vẹn. Ngược lại, phương pháp không đúng và sự thiếu cẩn trọng có thể làm giãn nở các sợi dây cũng như tình trạng rạn nứt, làm tróc lớp men cách điện. Chính điều này sẽ khiến động cơ vận hành không bền. Kết luận Ngoài các lỗi phổ biến bài viết nêu trên, còn rất nhiều nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng hư hỏng, thậm chí còn bị cháy động cơ. Do đó, việc cần phải làm là luôn có cách kiểm tra motor bị cháy. Hãy liên hệ với Minhmotor để được chúng tôi chăm sóc, bảo dưỡng, xử lý động cơ trong hệ thống bị cháy của bạn để đảm bảo được sự suôn sẻ cho quá trình sản xuất cũng như vận hành hệ thống. Nội Dung Có Thể Bạn Quan Tâm:
|