Bài tập hàm số sử dụng tính đơn ánh

Tài liệu gồm 59 trang, hướng dẫn áp dụng phương pháp thế và phương pháp sử dụng tính chất ánh xạ trong việc giải bài toán phương trình hàm trên R.

Trong chương trình chuyên Toán ở các trường THPT chuyên, phương trình hàm là một chuyên đề quan trọng. Hiện nay tài liệu về phương trình khá phong phú. Tuy vậy, việc giải được phương trình hàm vẫn là vấn đề khó đối với nhiều học sinh. Trong chuyên đề nhỏ này, chúng tôi sẽ trình bày hai phương pháp thông dụng và quan trọng để giải phương trình hàm trên tập R. Đó là phương pháp thế và phương pháp sử dụng tính chất ánh xạ.

  1. Phương pháp thế trong giải phương trình hàm. 1. Một số lưu ý khi sử dụng phương pháp thế. 2. Các ví dụ. 3. Bài tập vận dụng. 4. Bài tập củng cố. II. Sử dụng tính chất ánh xạ để giải phương trình hàm. 1. Nhắc lại một số khái niệm và tính chất của ánh xạ. 1.1. Ánh xạ. 1.2. Đơn ánh, toàn ánh, song ánh. 1.3. Ánh xạ ngược của một song ánh. 1.4. Ánh xạ hợp. 2. Các ví dụ. 2.1. Sử dụng tính đơn ánh giải phương trình hàm. 2.2. Sử dụng tính toàn ánh giải phương trình hàm. 2.3. Sử dụng tính song ánh giải phương trình hàm. 3. Bài tập vận dụng. 4. Bài tập củng cố.
  • Tài Liệu HSG Toán THPT

Ghi chú: Quý thầy, cô và bạn đọc có thể chia sẻ tài liệu trên TOANMATH.com bằng cách gửi về: Facebook: TOÁN MATH Email: [email protected]

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Chính vì vậy mà các bài toán về hàm số liên quan đến song ánh thường xuất hiện trong hầu hết các đề thi olimpiad của các nước, khu vực và quốc tế. Các bài tập loại này thường rất đa dạng về phương pháp giải, về mức độ khó, tính mới mẻ. Vì vậy để phân chia thành các dạng toán cụ thể là rất khó khăn. Tuy nhiên trong bài viết này tôi cố gắng đưa ra một số bài tập với một số phương pháp giải tương ứng.

Hy vọng các bạn sẽ học được nhiều kiến thức bổ ích.

Bài tập hàm số sử dụng tính đơn ánh

Xem thêm

- Giải bài toán bằng cách lập phương trình 9 ôn thi vào 10

- Tổng hợp kiến thức Toán lớp 9 ôn thi vào 10

THEO THUVIENTOAN.NET

  • What is Scribd?
  • Documents(selected)
  • Explore Documents

    Categories

    • Academic Papers
    • Business Templates
    • Court Filings
    • All documents
    • Sports & Recreation
      • Bodybuilding & Weight Training
      • Boxing
      • Martial Arts
    • Religion & Spirituality
      • Christianity
      • Judaism
      • New Age & Spirituality
      • Buddhism
      • Islam
    • Art
      • Music
      • Performing Arts
    • Wellness
      • Body, Mind, & Spirit
      • Weight Loss
    • Self-Improvement
    • Technology & Engineering
    • Politics
      • Political Science All categories

60% found this document useful (5 votes)

33K views

16 pages

Copyright

© © All Rights Reserved

Available Formats

PDF, TXT or read online from Scribd

Share this document

Did you find this document useful?

60% found this document useful (5 votes)

33K views16 pages

BT về ánh xạ

Jump to Page

You are on page 1of 16

Tài liệu lưu hành nội bộ

TRẦN BÁ MINH HIẾU –

IT2

KHÓA: 63 CPA: 3,82

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HN

ÁNH XẠ

VD1

: Cho ánh xạ

:

f R R

xác định bởi

 

3

2 1

f x x

 

. Tìm

     

 

 

 

 

1 1

0 , 1 , 1 , 1;17 , 0;1

f f f f f

 

Giải :

       

 

 

 

3 3 1 3

0 2.0 1 1; 1 2.1 1 3; 1 / 1 /2 1 1 0

f f f x R f x x R x

             

 

 

 

 

 

1 3

1;17 /1 17 /1 2 1 17

f x R f x x R x

        

   

 

 

3 3

/0 2 16 /0 1 8 /0 2 0;2

x R x x R x x R x

             

 

 

 

 

0;1 / 0 1

f f x x

  

Ta có :

3 3 3

0 1 0 0 2 1 1 2 1 3

x x x x

          

Vây

 

 

 

0;1 1;3

f

VD 2

: Chứng minh rằng ánh xạ

:

f R R

xác định bởi

 

3

2 1

f x x

 

là song ánh và tìm ánh xạ ngược. Giải :

1 2

,

x x R

 

   

3 3 3 31 2 1 2 1 2 1 2

2 1 2 1

x x x x x x f x f x

        

f

là đơn ánh.

 

1

 

3 3 33

1 1, 2 1 2 12 2

y y y R f x y x y x y x x R

              

Vậy,

 

3

1, ,2

y y R x y R f x R f

       

là toàn ánh

 

2

Từ (1) và (2), suy ra

f

là song ánh. Cách 2 :

Ánh xạ ngược

1

:

f R R

3

12

y y x

 

là ánh xạ ngược của

f

.

,

y R

 

xét phương trình

 

33

12 12

y y f x y x x

     

. Như vậy

,

y R

 

phương trình

 

y f x

nghiệm duy nhất là

3

12

y x



nên

f

là song ánh.

VD3

: Cho án

h xạ :

:

f R R

 

2

3 2

x f x x x

   

Tài liệu lưu hành nội bộ

TRẦN BÁ MINH HIẾU –

IT2

KHÓA: 63 CPA: 3,82

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HN

a)

f

có phải làm song ánh không

?Tại sao

? b)

Tìm

   

 

 

 

 

0 , 1 , 0;1 , 0;2

f f f f

Giải

: a) Ta có :

1 1 1 13. 2 2 32 6 36 6 12

b f f a

                  

Với

3

y

 

, xét phương trình

 

2 2

3 3 2 3 3 1 0

f x x x x x

          

1 4.3 11 0

      

Phương trình

vô nghiêm

Như vậy với

3

y

  

Phương trình

 

3

f x

 

vô nghiệm nên

f

không phải làm toàn ánh

f

cũng không phải làm song ánh.

+ Xét tính đơn ánh

: Ta có :

   

12 22

02 3 2 2 3 0 3 1 0 13

x f x x x x x x x x

              

Như vậy với

1 2

10,3

x x

 

, ta có

1 2

x x

nhưng

   

1 2

2

f x f x

  

. Vậy

f

không phải làm đơn ánh.

c)

   

 

 

 

 

 

 

0;1 0;1

0 2, 1 0, 0;1 ,

f f f min f x max f x

      

Trong đó

:

 

     

0;1

1 25 250 , 1 , 2,0,6 12 12

min f x min f f f min

                 

 

     

0;1

1 250 , 1 , 2,0, 06 12

max f x max f f f max

                

Vậy f(

 

250;1 ) ;012

   

Vậy

 

 

250;1 ;012

f

    

 

 

 

 

1

f 0;2 x R / f (x) 0,2

  

 

x R / 0 f (x) 2

   

Ta có :

22

2x x 13x x 2 0 30 f(x) 243x x 2 21 x3

                

2 1x 1; 1;3 4

             

Vậy

 

 

1

2 4f 0;2 1; 1;3 3

            

VD4

: Ánh xạ

:

f R R

xác định bởi

 

2

31

x f x x



có phải là đơn ánh, toàn ánh không ?

Tài liệu lưu hành nội bộ

TRẦN BÁ MINH HIẾU –

IT2

KHÓA: 63 CPA: 3,82

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HN

Giải

+ Xét tính đơn ánh :

1 2

, ,

x x

ta có:

1 21 2 2 21 2

3x 3xf(x ) f(x )x 1 x 1

   

2 21 2 2 1

3x (x 1) 3x (x 1)

   

2 21 2 1 2 1 2

x x x x x x

   

1 2 1 2 2 1

(x x ) x x (x x )

   

\=0

 

1 2 1 2 2 1

(x x ) x x (x x ) 0

     

2 1 1 2 2 1 2 1 1 2

(x x ) x x (x x ) 0 (x x )(1 x x ) 0

        

1 21 2

x xx x 1

 

Chọn

1 2

13,3

x x

 

, ta có

1 2

x x

nhưng

         

1 2 1 2

9 1 93 ;10 3 10

f x f f x f f x f x

        

nên

f

không phải là đơn ánh.

+ Xét tính toàn ánh :

y ,

 

xét phương trình

 

y f x

2

3xyx 1

 

2

yx 3x y 0

   

+ Nếu

0

y

, phương trình có nghiệm

0

x

+ Nếu

0

y

thì

2

9 4

y

  

, chọn

2

y

ta có

0

 

nên pt vô nghiệm. Vậy với

2

y

 

pt

 

2

f x

nghiệm. Nên

f

không phải là toàn ánh.

Bài tập

:

Bài 1

: Cho f :

2

R R,f(x) x 3x 1

   

a)

Hỏi

f

có phải làm đơn ánh, toàn ánh, song ánh không ? Tại sao ?

b)

Tìm

 

 

 

 

 

 

1

1;2 ; 1;2 ; 1;1

f f f

  

Giải

  1. Ta có :

2

b 3 3 3f f 3. 12a 2 2 2

                   

\=

9 9 51 24 2 4

     

Với

2

y

 

, xét phương trình

 

2

f x

 

2 2

x 3x 1 2 x 3x 3 0

        

2

Δ 3 4.1.3 3 0

      

pt vô nghiệm

Như vậy với

y 2

 

Phương trình

 

2

f x

 

vô nghiệm nên

f

không phải làm toàn ánh. Suy ra,

f

cũng không phải làm song ánh.

+ Xét tính đơn ánh

:

Với

1

y

, Ta có :

 

1

f x

12 22

x 0x 3x 1 1 x 3x 0 x(x 3) 0x 3

           

Như vậy với

1 2

0, 3

x x

 

, ta có

1 2

x x

nhưng

   

1 2

f x f x

. Vậy

f

không phải làm đơn ánh.

Reward Your Curiosity

Everything you want to read.

Anytime. Anywhere. Any device.

No Commitment. Cancel anytime.

Bài tập hàm số sử dụng tính đơn ánh