Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024

Cách ứng xử đúng mực là thứ trẻ cần được rèn từ ấu thơ. Có như vậy lớn lên chúng mới trở thành người có văn hóa.

Những nguyên tắc ứng xử mà bố mẹ hướng dẫn chính là cơ sở để nuôi dưỡng những phẩm chất lẫn thói quen tích cực khi trẻ trưởng thành. Chọn độ tuổi thích hợp để tạo cho trẻ thói quen tốt là một trong những cách giáo dục gia đình khôn ngoan nhất.

Nếu trước 6 tuổi có thể thiết lập 5 quy tắc dưới đây, trẻ sẽ ngày càng ưu tú hơn.

Làm việc và nghỉ ngơi thường xuyên, hình thành thói quen ứng xử tốt

Nhà tâm lý học người Mỹ William James từng nói: "Gieo hành động gặt thói quen; gieo thói quen gặt tính cách; gieo tính cách gặt số phận". Tuy nhiên để hình thành thói quen tốt không phải trong ngày một ngày hai.

Đây là lý do vì sao trong giai đoạn mầm non, bố mẹ cần chú trọng đến các thói quen của trẻ như nếp sống, làm việc và phép tắc xã giao. Chỉ những đứa trẻ phát triển những hành vi tốt từ khi còn nhỏ mới có thể mang lại lợi ích cho chúng trong suốt cuộc đời.

Làm những việc bản thân có thể tự làm

Nhà giáo dục nổi tiếng người Italy Montessori nói rằng cha mẹ nên buông tay và để trẻ mạnh dạn thử sức, khám phá mọi việc. Tuy nhiên, thực tế nhiều cha mẹ vẫn cho con ăn, giúp con mặc quần áo... ngay cả khi trẻ vào tiểu học. Sự giúp đỡ mù quáng này không chỉ khiến trẻ trở thành những "em bé to xác", mà làm mất đi khả năng tự chăm sóc bản thân.

Nếu muốn con cái trở thành người tự lập, bố mẹ phải để con làm những việc trẻ có thể tự làm, ví dụ như: lau dọn, quét nhà, rửa bát... Dù sớm hay muộn, trẻ sẽ có cuộc sống của riêng chúng, không mãi dựa dẫm vào bố mẹ. Phân quyền, cho trẻ thử sức là cách tốt để trẻ tự chủ và độc lập.

Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024

Trước 6 tuổi, bố mẹ có thể dạy trẻ một số quy tắc, nhằm nuôi dưỡng những phẩm chất lẫn thói quen tích cực khi trẻ trưởng thành. Ảnh: shutterstock

Không lấy đồ của người khác, mượn phải biết trả về đúng vị trí

Một phóng viên phỏng vấn nhà vật lý từng đạt giải Nobel Pyotr Leonidovich Kapitsa: "Điều quan trọng nhất ông học được trong cuộc đời mình là ở đâu?" Kapitsa trả lời: "Tôi cho rằng giai đoạn quan trọng nhất của cuộc đời không phải ở trường đại học hay trong phòng thí nghiệm mà ở trường mẫu giáo". Nhà vật lý nói, ở trường mẫu giáo ông đã học được nhiều điều, chẳng hạn như không được lấy đồ của người khác, rửa tay trước khi ăn, nghỉ ngơi sau bữa ăn, chơi xong phải trả đồ về chỗ cũ...

Sau 2 tuổi trẻ có thể phân biệt được đâu là "của bạn" và đâu là "của tôi". Ở thời kỳ bắt đầu tự nhận thức này, cha mẹ phải kịp thời đặt ra các quy tắc cho trẻ. Hãy cho trẻ biết không thể lấy những thứ không phải của mình, và đồ đạc của bản thân trẻ có quyền kiểm soát. Khi 3-4 tuổi, nên dạy trẻ phải trả đồ vật về đúng vị trí ban đầu. Cha mẹ nên làm gương, hướng dẫn cụ thể để trẻ học theo.

Mọi thứ đều có giới hạn và không thể vi phạm các quy tắc

Đối với trẻ em, các quy tắc là ranh giới, là những gì có thể làm được và không thể làm được. Nếu trẻ không thiết lập ý thức về quy tắc trước 6 tuổi, chúng sẽ làm những việc khiến cha mẹ đau đầu.

Những quy tắc nào cần được thiết lập cho trẻ từ 0 đến 6 tuổi? Tiến sĩ Montessori gợi ý, ba nguyên tắc cơ bản là: không làm tổn thương bản thân, không làm phiền người khác và không phá hủy môi trường. Ngoài ra còn một số quy tắc khác:

1. Không được phép có các hành vi và lời nói thô tục

2. Không được lấy đồ của người khác

3. Lấy đồ ở đâu cất lại đúng vị trí

4. Đối với đồ chơi công cộng, ai lấy trước thì dùng trước, ai đến sau thì phải đợi.

5. Đừng làm phiền người khác.

6. Biết xin lỗi khi làm sai, có quyền yêu cầu người khác xin lỗi.

Có trách nhiệm với mọi việc mình làm

Trẻ nhỏ thường nghĩ rằng mình là trung tâm của vũ trụ và mọi người phải có trách nhiệm làm mọi thứ cho chúng. Vì vậy, nên dạy trẻ hiểu được giá trị của việc sống có trách nhiệm bằng những biện pháp giáo dục tích cực.

Ví dụ, khi trẻ làm đau em, đừng bắt trẻ phải xin lỗi cho bằng được, vì trẻ sẽ không hiểu. Thay vào đó, hãy lắng nghe cảm xúc của trẻ để phát hiện lý do tại sao trẻ nổi giận. Sau khi trẻ cảm thấy tốt hơn, hãy hỏi xem con cần phải làm gì. Lúc này, trẻ sẽ sẵn sàng để xin lỗi em. Nếu trẻ xấu hổ, bố mẹ có thể gợi ý một vài hành động chuộc lỗi như đọc sách cho em nghe, ôm em... Điều này dạy trẻ phải sống có trách nhiệm với hành động của mình và tìm cách để sửa chữa lỗi lầm.

Dưới đây là tổng hợp 13 điều mà cha mẹ nhất định phải dạy con trước khi con lên 4 tuổi, vì đó là nền tảng quan trọng để trẻ lớn lên ngoan ngoãn và giỏi giang.

  1. Dạy con rèn luyện kỹ năng tự xúc ăn Vì mẹ cha quá yêu chiều con, và việc gì cũng làm hộ con nên dù đã lên 3 hay lên 5 tuổi bé không thể nào cầm thìa xúc ăn được, như thế là không tốt cho trẻ. Vì 3 tuổi là mốc đánh dấu trẻ bắt đầu đi học mẫu giáo. Nếu mẹ cha không tập và rèn luyện con kĩ năng tự xúc ăn thì khi tới lớp con sẽ bị đói vì lớp học đông mà chỉ có 2 cô giáo nên không thể nào bón cho từng bé ăn được. Nếu muốn tốt cho con thì mẹ cha hãy dạy con cách tự xúc ăn càng sớm càng tốt, đừng vì thấy con ăn lâu hay con làm rơi vãi, làm bẩn quần áo và nhà cửa mà mẹ lại không để còn rèn luyện kỹ năng này nhé! Điều đó sẽ giúp trẻ tự lập sớm, không ỷ lại hay phụ thuộc vào sự chăm sóc của cha mẹ.
    Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024
  2. Dạy con mời ông bà và cha mẹ ăn cơm Mời cơm người lớn trong bữa ăn là phép lịch sự và là nét văn hóa đẹp của người Việt Nam. Và bạn đừng nghĩ rằng vì con còn quá nhỏ nên không nhất thiết phải học các quy tắc này. Trẻ 3 tuổi là giai đoạn bé học hỏi và tiếp thu nhanh, nên đã đủ nhận thức và hiểu biết để cha mẹ bắt đầu dạy con những phép lịch sự khi ăn uống. Nên dạy trẻ càng sớm càng tốt, giúp trẻ phát triển đúng hướng hơn. Nếu cha mẹ dạy bé những điều này khi lớn thì thường bé sẽ khó bảo và ngang bướng hơn và có thể những thói quen xấu đã ăn vào tiềm thức của trẻ sẽ rất khó để có thể thay đổi.
  3. Dạy con tự mặc quần áo 3 tuổi, bé hoàn toàn có thể tự mặc quần áo được. Mẹ hãy dạy bé kỹ năng này, bắt đầu từ những bộ quần áo đơn giản, dễ mặc nhất. Hãy kiên nhẫn và dạy con để giúp trẻ tự lập sớm hơn.
    Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024
  4. Dạy con tự xỏ giày, xỏ dép 3 tuổi trở lên, khi cha mẹ nhắc nhở bé đi dép trái rồi, bé hoàn toàn có thể đổi lại dép để đi cho đúng. Nhưng cũng có những bé chưa thể phân biệt được trái – phải nên có thể khó khăn khi xỏ giày, xỏ dép. Để khắc phục điều này, mẹ có thể mua 1 cái lắc chân cho con, và đánh dấu bằng hình dán hoặc màu vẽ vào chiếc dép hay chiếc giày mà chân đeo lắc sẽ đi. Sau đó mẹ cha hãy hướng dẫn bé, sau 1 thời gian bé sẽ dễ dàng phân biệt và đi giày đúng cách hơn.
  5. Dạy con tự đánh răng và rửa mặt Nên mua bàn chải ngộ nghĩnh và kem đánh răng dành riêng cho trẻ em và dạy con tập đánh răng và rửa mặt. Lúc đầu bạn có thể hướng dẫn để con biết cách thực hiện nhưng sau đó bạn hãy để con tự làm chứ đừng giúp con. Sau khi bé đã đánh răng xong thì bạn hãy cho bé xúc miệng vài lần cho sạch và sau đó để trẻ tự rửa mặt.Trong khi bé thực hiện mẹ cha đừng quên việc khen ngợi và khích lệ bé nhé!
    Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024
  6. Dạy con tự bảo vệ mình khỏi bị xâm hại tình dục Trẻ 3 tuổi chưa thể hiểu thế nào là bị xâm hại tình dục nhưng việc dạy trẻ điều này là rất quan trọng. Mỗi khi tắm cho bé, mẹ hãy dặn dò bé rằng không được cho ai chạm vào vùng kín của mình và phải hét lên thật to khi có ai đó cố tình làm điều đó.
  7. Dạy con tự tắm Với bé 3 tuổi,mẹ hãy tập cho trẻ tự tắm. Chuẩn bị cho bé một chậu nước ấm to, một chiếc khăn cọ và một chiếc khăn tắm lớn và hướng dẫn bé. Trong khi bé tắm, mẹ vẫn cần ở bên cạnh, động viên và khen ngợi bé. Nếu bé chưa làm sạch khu vực nào trên cơ thể thì mẹ cha hãy giúp con. Không nên để con tắm quá lâu sẽ dễ làm con bị cảm.
    Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024
  8. Dạy con tự chuẩn bị đồ cho vào balo đi học 3 tuổi là giai đoạn bé bắt đầu đi học mẫu giáo. Đây là độ tuổi bé có nhiều sự thay đổi về tâm sinh lí và có thể trở lên nghịch ngợm và bướng bỉnh hơn. Việc dạy con tự xếp đồ vào balo giúp trẻ rèn luyện tính tự lập, phân tán sự chú ý làm trẻ bớt nghịch phá hơn và tạo ra sự hứng khởi cho trẻ khi đi học và thấy có trách nhiệm hơn với việc đi học.
  9. Dạy con tập đọc sách Rèn luyện về thói quen đọc sách cho con từ sớm là rất cần thiết vì giúp bé phát triển không chỉ về tư duy, trí thông minh mà còn tạo ra thói quen học tập cho bé từ sớm để bé không bị stress và không bị khủng hoảng tinh thần khi bước vào giai đoạn đi học. Nên mua những quyển sách có chứa nhiều hình ảnh ngộ nghĩnh để kích thích thị lực và trí tò mò của bé và tạo cho bé một không gian thoáng và yên tĩnh để trẻ đọc sách.
    Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024
  10. Dạy trẻ tập vẽ Hãy chuẩn bị màu và giấy để trẻ có thể tự do sáng tạo khi vẽ. Ở độ tuổi này bé chưa thể vẽ được một hình khối cụ thể nào, cũng không cần phải gượng ép trẻ phải vẽ theo hay vẽ về một cái gì đó. Hãy để trẻ tự do sáng tạo sẽ giúp tư duy và trí não bé phát triển tốt.
  11. Dạy con giúp mẹ dọn cơm cho cả nhà Với trẻ 3 tuổi, có thể giúp mẹ làm những việc đơn giản khi dọn cơm như: chia khăn giấy, bát ăn, chia đũa cho mọi người trong nhà. Điều này giúp bé sớm tự lập, ngoan ngoãn hơn, thích thú hơn trog mỗi bữa ăn. Giai đoạn 3-4 tuổi, trẻ rất thích bắt chước người lớn và rất thấy hứng thù khi được công nhận.
    Dạy con từ bao nhiêu tuổi là tốt nhất năm 2024
  12. Dạy con dọn bát sau mỗi bữa ăn Sau khi bé ăn xong, mẹ hãy yêu cầu bé tự thu dọn bát đĩa của mình vào trong mâm hay mang tới bồn rửa bát, sẽ giúp bé tự lập sớm, tạo thói quen ngăn nắp và sạch sẽ, không chỉ thế còn tạo cho trẻ sự hứng khởi vì được làm những việc như người lớn.
  13. Dạy con thu gọn sách vở và đồ chơi Điều này sẽ tạo ra thói quen ngăn nắp và tự lập tốt cho bé. Và đây là những việc đơn giản mà bé 3-4 tuổi hoàn toàn có thể làm được.

\>>>> Có thể mẹ quan tâm các mẫu đồ chơi giúp bé phát triển não bộ tốt nhất:

Tham khảo: Các loại sữa Nhật: sữa Meiji, sữa Icreo Glico, sữa Morinaga, sữa Wakodo,… có vị nhạt, mát, dễ uống, giàu dinh dưỡng cho trẻ 0-3 tuổi phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ