Phân tích sự tha hóa trong tác phẩm chí phèo năm 2024

Nam Cao là một nhà văn lớn của dân tộc, là người có tấm lòng đôn hậu chan chứa tình yêu thương và gắn bó với quê hương và những người nghèo khổ bị áp bức trong xã hội cũ. Có người nói sự nghiệp Nam Cao sẽ không thể toàn vẹn nếu thiếu đi tác phẩm “Chí Phèo” - một kiệt tác của trào lưu văn học hiện thực. Tác giả đã xây dựng thành công nhân vật Chí Phèo với quá trình tha hóa từ người nông dân lương thiện thành một tên lưu manh, “con quỷ dữ” đầy ám ảnh.

Cũng như bao người nông dân khác, Chí Phèo xuất hiện trong trang văn của Nam Cao với hoàn cảnh xuất thân và lai lịch đáng thương. Chí là một đứa trẻ không cha, không mẹ, bị bỏ rơi ở cái lò gạch cũ. Chí cứ từng ngày lớn lên bằng cách truyền tay nhau của người làng. Lúc thì anh bị đem cho, khi thì bị đem bán... rồi cũng lớn lên trở thành một anh canh điền hiền lành như đất. Hắn có một mơ ước vô cùng bình dị đó là có “một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải”. Chí có ý thức rất cao về nhân phẩm và lòng tự trọng của mình. Khi bị bà Ba bắt bóp chân, hắn thấy nhục hơn là thích. Có thể thấy, Chí Phèo là một người nông dân lương thiện, giàu lòng tự trọng.

Thế nhưng, quãng đời lương thiện của Chí nhanh chóng bị chấm dứt bởi bàn tay độc ác của giai cấp thống trị. Chỉ vì một cớ ghen vu vơ, Bá Kiến đã đẩy Chí Phèo vào tù. Nhà tù vốn là công cụ cải tạo con người của chế độ thực dân nhưng lại tiếp tay cho bọn phong kiến, cường hào địa chủ biến Chí từ một người nông dân lương thiện thành tên lưu manh, côn đồ.

Ước mơ chân chính của Chí Phèo đã không thực hiện được. Nhà tù thực dân là một bước ngoặt trong cuộc đời Chí. Bảy, tám năm trước từ cái cổng nhà Bá Kiến đi ra còn là một con người, thế mà sau khi ở tù về, cái vẻ đẹp thời trai trẻ không còn nữa, dáng hình Chí nhuộm một màu tàn ác, trông như thằng “săng đá”: “Cái đầu trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng, hai mắt gườm gườm trông gớm chết! Hắn mặc quần nái đen với cái áo tây vàng. Cái ngực phanh đầy những nét chạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm chùy, cả hai cánh tay cũng thế”. Từ chỗ là người có ý thức về nhân phẩm, Chí đã trở thành kẻ lưu manh, côn đồ. Như vậy trong cuộc đối đầu giữa cái thiện và cái ác, cái thiện đã

bị hủy hoại. Con người lương thiện đã trở thành kẻ lưu manh. Bi kịch nảy sinh ở lớp thứ nhất.

Thế nhưng dáng vẻ ấy còn chưa khiến họ cảm thấy bắt đầu sợ Chí, kinh hãi Chí và hoàn toàn xa lánh Chí cho đến khi hắn dần dần có những hành động mất hết nhân tính. Hắn uống rượu, triền mien trong cơn say, vừa đi vừa chửi. Hắn chửi trời nhưng “trời có của riêng nhà nào?”, hắn chửi đời nhưng “đời là tất cả nhưng chẳng là ai”, hắn chửi cả làng Vũ Đại nhưng “không ai lên tiếng”, hẳn chửi “cha đứa nào không chửi nhau với hắn” nhưng cũng “không ai ra điều”. hắn chửi “đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn” nhưng mà biết được đứa nào đẻ ra Chí, “có mà trời biết!”. Hắn cứ say rồi lại chửi, đây là một phản ứng của một con người đang đau đớn, bất mãn với cuộc đời, nó như là tiếng nói đau thương của một người ít nhiều ý thức được bi kịch của mình: bị gạt khỏi xã hội. Mặc dù nhà tù thực dân làm thay đổi về nhân hình, nhân tính nhưng Chí vẫn không thể quên món nơ nhân phẩm. Đã là con người thì không thể để kẻ khác chà đạp mà bắt chúng phải trả món nợ xương máu. Chí vừa ra tù hôm trước, hôm sau đã mượn sức mạnh của rượu đến nhà Bá Kiến để đòi món nợ nhân phẩm ấy. Nhưng đây lại là hành động tự phát, lại phải đương đầu với một kẻ xảo quyệt cho nên Chí đã không thể thắng được. Song, còn đau đớn hơn nữa, Chí đã bị mua chuộc, dụ dỗ để trở thành kẻ thi hành tội ác. Bá Kiến không buông tha một con người như Chí. Hắn đã đẩy Chí Phèo vào con đường tội ác để tiếp tục nhuốm cuộc đời Chí trong nước mắt và máu của những con người lương thiện. Từ chỗ đi trả thù kẻ ác, Chí Phèo đã trở thành một kẻ còn ác hơn những kẻ ác khác. Đây chính là bi kịch nảy sinh ở lớp thứ hai và nó còn cao hơn lớp trước. Quãng đời này dài bao lâu, Chí không nhớ rõ. Chí biết rằng cuộc đời hắn kéo dài trong những cơn say, hết cơn này đến cơn khác. Chí ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say, hành động tội ác trong lúc say và cả yêu đương trong lúc say. Đây không chỉ là những tháng ngày Chí làm khổ người mà còn làm khổ cả chính mình. Hắn tiếp tục xé rách gương mặt mình, vò nát trái tim mình mà không hề hay biết. Chí Phèo đã trở thành nỗi khủng khiếp của người dân làng Vũ Đại, con quỷ dữ khiến mọi người phải xa lánh, hắt hủi và không công nhận sự tồn tại của hắn. Chí Phèo chính là đại diện cho người nông dân bị tha hóa trong xã hội tàn bạo ngày xưa.

Thông qua số phận Chí Phèo, Nam Cao đã phản ánh một cách sâu sắc hiện thực xã hội Việt Nam những năm 1940 -1945 và thực trạng đời sống người nông dân ở những năm đen tối, ngột ngạt nhất. Một bộ phận người nông dân lương thiện bị đẩy vào con đường tha hóa, lưu manh hóa.

Tác phẩm “Chí Phèo” không chỉ tố cáo sự vô nhân đạo trong xã hội mà còn khắc họa một cuộc sống đầy bi kịch và khó khăn của những người nông dân. Sự cảm thương và tình người của tác giả được thể hiện qua việc tạo ra những nhân vật như Chí Phèo và những người bị đẩy vào hoàn cảnh khó khăn. Điều này làm cho tác phẩm trở nên độc đáo và gợi mở cảm xúc sâu sắc trong lòng người đọc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích quá trình tha hóa của Chí Phèo để hiểu rõ hơn về nhân vật này.

Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa

MỤC LỤC

1. Dàn ý quá trình tha hóa của Chí Phèo

1.1. Mở bài

Tác phẩm “Chí Phèo” của tác giả Nam Cao là một tác phẩm văn học nổi tiếng trong văn chương Việt Nam. Trong tác phẩm này, Nam Cao mô tả sự tha hóa của nhân vật Chí Phèo từ một nông dân hiền lành, chất phác thành một con người mất đi cả tâm hồn và ngoại hình. Mặc dù vậy, tác giả đã khắc họa nhân tính của Chí Phèo một cách chân thực và rõ nét.

1.2. Thân bài

• Sơ lược về nhân vật Chí Phèo – một nông dân hiền lành, chất phác

Chí Phèo xuất thân từ hoàn cảnh khó khăn, không có cha mẹ, không có nhà cửa, chỉ có một tấc đất và một cuốc dùi. Mặc dù vậy, Chí Phèo vẫn giữ những phẩm chất tốt đẹp, như lòng tử tế, sự chân thành và tình yêu thương đối với mọi người.

• Quá trình bị tha hóa về cả tâm hồn lẫn ngoại hình

Trong tác phẩm, Chí Phèo trải qua những biến cố đau lòng, và cuối cùng, anh bị bắt vào tù. Qua những khổ cực và đau khổ, Chí Phèo dần mất đi những giá trị tốt đẹp, tâm hồn anh bị tha hóa và ngoại hình của anh cũng trở nên tả tơi, tiều tuỵ.

• Tuy vậy, Chí Phèo vẫn còn nhân tính

Dù bị tha hóa, Chí Phèo vẫn còn giữ được những nét nhân tính. Anh vẫn mang trong mình tính người, tình người qua cuộc gặp gỡ và những ngày chung sống ngắn ngủi với Thị Nở. Sự trở về của nhân tính trong Chí Phèo cho thấy rằng dù bị cuốn vào cuộc sống khắc nghiệt, con người vẫn có khả năng khôi phục và giữ lại những phẩm chất tốt đẹp.

1.3. Kết bài

Tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao có những nét đặc sắc nghệ thuật, góp phần thể hiện quá trình bị tha hóa, nhưng đồng thời cũng khắc họa sự còn lại của nhân tính trong Chí Phèo. Tác giả sử dụng nghệ thuật khắc họa tâm lý và bút pháp hiện thực để tạo nên một tác phẩm văn học đáng để đọc và suy ngẫm.

2. Phân tích quá trình tha hóa của Chí Phèo

Quá trình biến đổi của Chí Phèo trong tiểu thuyết của Nam Cao được miêu tả rất logic và chi tiết. Ban đầu, Chí Phèo là một người nông dân tốt bụng, nhưng sau đó trở thành một kẻ lưu manh và cuối cùng trở thành con quỷ độc ác của làng Vũ Đại. Chí Phèo đã bị bỏ rơi từ nhỏ và lớn lên trong cảnh cô đơn, lang thang từ nhà này đến nhà khác. Khi trưởng thành, Chí làm công việc canh điền cho Bá Kiến – một người quyền lực trong khu vực, nổi tiếng vì sự tàn ác và xấu xa. Lúc đó, Chí là một người tốt bụng, nhân hậu và tự hào. Tuy nhiên, một cú đánh ghen của Bá Kiến đã khiến Chí bị bắt vào tù.

Trong tù thực dân, Chí Phèo trải qua quá trình biến đổi từ một người tốt thành một kẻ khác hắn, bước vào con đường lưu manh. Dưới sự điều khiển tàn nhẫn của Bá Kiến, Chí Phèo đã trở thành con quỷ độc ác của làng Vũ Đại. Bá Kiến từng bước biến Chí Phèo thành công cụ để thực hiện các tội ác, chỉ cần Chí Phèo có chút rượu trong người, hắn có thể làm bất cứ điều gì. Chí Phèo đã gây hại cho nhiều người dân, phá hoại nhiều công trình, làm tan vỡ nhiều niềm vui, và đánh đổi nhiều hạnh phúc… Chí Phèo trượt dài trong vũng lầy của sự tha hóa, và chính Chí Phèo đã phá hủy cả bản thân về thể xác và tinh thần.

Qua quá trình tha hóa của Chí Phèo, Nam Cao đã tiết lộ sự độc ác, xấu xa và tàn tệ của giai cấp địa chủ quyền quý ở nông thôn, cũng như sự hủy hoại cuộc sống của một con người bởi nhà tù thực dân, đã đẩy Chí Phèo vào con đường lưu manh và tha hóa.

Tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao thực sự là một tác phẩm văn học với giá trị hiện thực nhân đạo sâu sắc. Qua câu chuyện của nhân vật Chí Phèo, tác giả đã tố cáo sự vô nhân đạo của xã hội và cảm thấy đau xót với số phận của những người nông dân lương thiện bị đẩy vào bước đường cùng.

3. Kết luận

Tóm lại, sau khi phân tích quá trình tha hóa của Chí Phèo không chỉ tố cáo sự vô nhân đạo trong xã hội mà còn thể hiện sự cảm thương và sự tha hóa của nhân vật, tạo nên một tác phẩm văn học với giá trị hiện thực nhân đạo sâu sắc và ấn tượng mạnh. Trung tâm sửa chữa Điện lạnh – Điện tử Limosa hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ nét hơn về nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Nam cao qua bài viết trên.