Phương pháp giải bài toán hóa học tính theo pthh năm 2024
|
* Nếu phản ứng đã biết khối lượng của (n – 1) chất, cần tính khối lượng của 1 chất còn lại, ta có thể sử dụng định luật bảo toàn khối lượng. Show
Ví dụ: Đốt cháy hoàn toàn 13 gam Zn trong oxi thu được ZnO.
Lời giải
PTHH: 2Zn + O2 $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ 2ZnO Tỉ lệ PT: 2mol 1mol 2mol 0,2mol ? mol ? mol Số mol ZnO tạo thành là: ${{n}_{ZnO}}=\dfrac{0,2.2}{2}=0,2\,mol$ \=> Khối lượng ZnO là: mZnO = 0,2 . 81 = 16,2 gam
\=> Khối lượng O2 là: ${{m}_{{{O}_{2}}}}=n.M=0,1.32=3,2\,gam$ II.Tính thể tích khí tham gia và tạo thành Bước 1: Chuyển đổi thể tích chất khí thành số mol chất Bước 2: Viết phương trình hóa học Bước 3: Dựa vào phương trình phản ứng để tính số mol chất tham gia hoặc sản phẩm Bước 4: Áp dụng công thức tính toán theo yêu cầu đề bài Ví dụ: Cacbon cháy trong oxi hoặc trong không khí sinh ra khí cacbon đioxit: C + O2 $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ CO2. Tính thể tích khí CO2 (đktc) sinh ra, nếu có 4 gam khí O2 tham gia phản ứng. Lời giải Ta có: ${{n}_{{{O}_{2}}}}=\frac{{{m}_{{{O}_{2}}}}}{{{M}_{{{O}_{2}}}}}=\frac{4}{32}=0,125\,mol$ PTHH: C + O2 $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ CO2 1 mol 1mol 1mol 0,125mol ?mol Theo PTHH, ta có: số mol CO2 sinh ra là: ${{n}_{C{{O}_{2}}}}=\frac{0,125.1}{1}=0,125\,mol$ \=> Thể tích khí CO2 là: ${{V}_{C{{O}_{2}}}}=n.22,4=0,125.22,4=2,8$ lít Sơ đồ tư duy: Tính theo phương trình hóa học.
Giải bài 4 trang 75 SGK Hóa học 8. Viết phương trình hóa học, hãy điền vào những ô trống số mol các chất phản ứng và sản phẩm có ở những thời điểm khác nhau. Bài tập cân bằng phương trình hóa học luôn xuất hiện trong bài thi tốt nghiệp THPT Quốc Gia hằng năm. Bài biết dưới đây sẽ cung cấp cho các em đầy đủ kiến thức về cách cân bằng phương trình hóa học và cách giải các dạng bài tập cân bằng phương trình thường gặp. Các em tham khảo ngay nhé! 1. Cân bằng phương trình hóa học là gì?Cân bằng phương trình hóa học chính là trạng thái phản ứng thuận nghịch mà ở đó trong cùng thời gian có bao nhiêu các phân tử được hình thành từ chất ban đầu thì sẽ có bấy nhiêu phân tử chất phản ứng với nhau tạo thành chất ban đầu. 2. Cách cân bằng phương trình hóa học2.1. Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp đại sốBài tập cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp đại số là phương pháp cân bằng bằng hệ phương trình. Bước 1: Đặt hệ số cân bằng của chất ở bên PT là các biến chưa xác định a,b,c,... ta được: Bước 2: Dựa vào tính chất bảo toàn nguyên tố ta có: Fe: a mol S: 2a mol H: b + c mol Cl: c mol N: b mol O: 3b mol Bước 3: Sau đó ta được phương trình và cân bằng phương trình hóa học. Bước 4: Ta có phương trình cân bằng hoàn chỉnh. Ví dụ: 2.2. Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp chẵn - lẻĐể cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp chẵn lẻ ta thực hiện các bước sau: Bước 1: Xét các chất trước, sau phản ứng để tìm nguyên tố có số nguyên tử trong 1 số CT hóa học là số chẵn còn ở CT khác là số lẻ. Bước 2: Đặt hệ số 2 trước CT có nguyên tử lẻ để làm chẵn nguyên tử của nguyên tố. Bước 3: Tìm các hệ số còn lại để có thể hoàn thành phương trình. Ví dụ: Cân bằng phương trình hóa học sau: Fe + O2 → Fe2O3 Bước 1: Vế trái số nguyên tử Fe lẻ còn bên phải thì chẵn nên nhận Fe ở vế trái lên 2. Còn oxi ở vế trái thì chẵn, vế phải thì lẻ, nên ta sẽ nhân 2 cho số nguyên tử oxi ở vế phải. 2Fe + O2 → 2Fe2O3 Bước 2: Đến đây số nguyên tử của 2 đều đã chẵn, ta chỉ cần cân bằng lại cho số nguyên tử của 2 bên bằng nhau. Bước 3: Ta có phương trình cân bằng: 4Fe + 3O2 2Fe2O3 2.3. Cân bằng phương trình hóa học bằng phương pháp thăng bằng electronĐể thực hiện cân bằng phương trình hóa học bằng electron ta sẽ thực hiện theo các bước sau: Bước 1. Xác định số oxi hoá các nguyên tố thay đổi số oxi hoá Bước 2. Viết PT oxi hoá và quá trình khử sau đó cân bằng mỗi quá trình: + Dấu dương e bên có số oxi hoá lớn. + Số e bằng số oxi hoá lớn trừ số oxi hoá bé. + Nhân cả quá trình với chỉ số nguyên tố thay đổi số oxi hoá. Bước 3. Tìm hệ số thích hợp để có tổng số e cho bằng số e nhận: + Tìm bội chung nhỏ nhất của e nhường, nhận. + Lấy bội chung nhỏ nhất chia e ở từng quá trình tìm hệ số. Bước 4. Đặt hệ số chất oxi hoá, chất khử vào sơ đồ phản ứng sau đó kiểm tra lại. Ví dụ: Cân bằng phương trình sau: P + O2 → P2O5 2.4. Cân bằng phương trình hóa học theo nguyên tố tiêu biểuCách cân bằng phương trình hóa học đơn giản nhất cân bằng theo nguyên tố tiêu biểu và thức hiện qua 3 bước: Bước 1: Chọn nguyên tố tiêu biểu. Bước 2: Thực hiện cân bằng nguyên tố tiêu biểu. Bước 3: Cân bằng nguyên tố khác theo nguyên tố ban đầu. Ví dụ: Cân bằng phản ứng KMnO4 + HCl → KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O Bước 1: Chọn nguyên tố tiêu biểu: O Bước 2: Cân bằng nguyên tố tiêu biểu: KMnO4 –> 4H2O Bước 3: Tiếp tục tiến hành cân bằng các nguyên tố khác: + Theo nguyên tố H: 4H2O → 8HCl + Theo nguyên tố Cl: 8HCl → KCl + MnCl2 + 5/2 Cl2 Ta có: KMnO4 + 8HCl → KCl + MnCl2 + 52Cl2 + 4H2O Nhân tất cả hệ số với mẫu số chung ta được: 2KMnO4 + 16HCl → 2KCl + 2MnCL2 + $\frac{5}{2}$CL2 + 8H2O2 2.5. Cân bằng phương trình hóa học dựa trên nguyên tố chung nhấtLà việc lựa chọn nguyên tố có chứa nhiều hợp chất nhất trong phản ứng để bắt đầu cân bằng các phân tử. Ví dụ: Cu + HNO3 → Cu(NO3)2 + NO + H2O Nguyên tố oxi có mặt nhiều nhất, vế trái có 3 nguyên tử, vế phải có 8. Bội số chung nhỏ nhất của 8,3 là 24, suy ra hệ số HNO3 là 24/3 = 8
PT được cân bằng là: 3Cu + 8HNO3 → 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O 2.6. Cân bằng phương trình hóa học theo phản ứng cháy chất hữu cơ
Thực hiện cân bằng phương trình hóa học hữu cơ theo trình tự sau: - Cân bằng H ta lấy số nguyên tử H của hidrocacbon chia 2, nếu ra kết quả kẻ thì nhân với phân tử hidrocacbon, nếu chẵn để nguyên. - Cân bằng nguyên tử C. - Cân bằng nguyên tử O.
- Cân bằng theo các bước sau: - Cân bằng nguyên tử C. - Cân bằng nguyên tử H. - Cân bằng nguyên tử O bằng cách tính ra số nguyên tử O ở vế phải sau đó trừ đi số nguyên tử O trong hợp chất. Kết quả thu được thì chia đôi để ra hệ số của O2. Nếu hệ số lẻ thì nhân đôi hai vế PT rồi khử mẫu. Đăng ký ngay để được các thầy cô ôn tập và xây dựng lộ trình học tập THPT vững vàng 3. Các dạng bài tập cân bằng phương trình hóa học3.1. Bài tập cân bằng phương trình hóa họcVí dụ: Cân bằng các phương trình hóa học sau: Giải: Ta có các phương trình cân bằng: 3.2. Bài tập lập sơ đồ nguyên tử và tìm số phân tử mỗi chất sau phản ứng hóa họcVí dụ: Lập sơ đồ nguyên tử và tìm số phân tử mỗi chất trong các phương trình sau: Giải:
Tỉ lệ nguyên tố Na : nguyên tố O2 : số phân tử Na2O = 4 : 1 : 2
Tỉ lệ nguyên tố P2O5: phân tử H2O : phân tử H3PO4 = 1 : 3 : 2
Tỉ lệ nguyên tố HgO : nguyên tử Hg : phân tử O2 = 2 : 2 : 1
Tỉ lệ phân tử Fe(OH)3 : phân tử Fe2O3 : số phân tử H2O = 2 : 1 : 3 3.3. Bài tập PTHH hợp chất hữu cơVí dụ: Cân bằng các phương trình sau đây: Giải: Ta cân bằng các phương trình sau: 3.4. Bài tập cân bằng phương trình hóa học chứa ẩnVí dụ: Giải: 3.5. Bài tập chọn hệ số và công thức hóa học phù hợp điền vào dấu hỏi chấmVí dụ: 4. Bài tập tự luyện cân bằng phương trình hóa họcBài tập 1: Cân bằng các phương trình hóa học sau: Giải: Bài tập 2: Lập sơ đồ nguyên tử và tìm số phân tử mỗi chất trong các phương trình sau: Giải: Bài tập 3: Cân bằng tiếp các phương trình sau Giải: Bài tập 4: Cân bằng phương trình hóa học sau: Giải: Bài tập 5: Cân bằng phương trình hóa học dưới đây: ? Na + ? → 2Na2O Giải: Ta có: PAS VUIHOC – GIẢI PHÁP ÔN LUYỆN CÁ NHÂN HÓA Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT: ⭐ Xây dựng lộ trình học từ mất gốc đến 27+ ⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo sở thích ⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô ⭐ Học đi học lại đến khi nào hiểu bài thì thôi ⭐ Rèn tips tricks giúp tăng tốc thời gian làm đề ⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập Đăng ký học thử miễn phí ngay!! Trên đây là toàn bộ kiến thức trọng tâm về toàn bộ phương pháp cân bằng phương trình hóa học cũng như bài tập thường gặp. Để luyện tập nhiều hơn về dạng bài tập này cũng như ôn tập cho kì thi THPT Quốc Gia sắp tới em có thể truy cập địa chỉ Vuihoc.vn ngay hôm nay nhé! |
