Cải cách hành chính thời Minh Mệnh [1831-1836] kéo dài hơn ởvùng đồng bằng, giúp ta hình dung được sự thay đổi của bộ máyhành chính.Cải cách hành chính thời Minh Mệnh [1831-1836] kéo dài hơn ở vùng đồng bằng, giúp ta hình dung đượcsự thay đổi của bộ máy hành chính địa phương từ trấn đổi thành tỉnh. Hệ thống cơ quan hành chính từtỉnh- phủ- huyện- tổng- xã được tổ chức chặt chẽ, gọn nhẹ chưa từng có. Các quan chức trong hệ thốngquản lý hành chính chức năng và nhiệm vụ rõ ràng, vai trò cá nhân quan chức được đặc biệt đề cao; do đóđã phát huy tối đa năng lực cá nhân. Các quan lại giám sát lẫn nhau khi thực thi công vụ; trong khi cònchịu sự kiểm tra giám sát của các khoa đạo, viện, nội các và nhà vua. Vì thế đã hạn chế rất nhiều sự thamnhũng và lộng hành của quan lại. Việc thưởng phạt nghiêm minh đã khích lệ những người làm quan tậntrung với nước với dân...
Sự thành lập của Vương triều nhà Nguyễn:
- Lợi dụng tình hình Tây Sơn đang dồn sức giải quyết các công việc ở Bắc Hà, Nguyễn Ánh đem quân trở về đánh chiếm Gia Định, biến vùng này thành căn cứ mở các cuộc tấn công chống lại Tây Sơn. Từ Gia Định, Nguyễn Ánh tổ chức các cuộc tập kích quân Tây Sơn. Tháng 6 – 1801, Nguyễn Ánh tấn công Phú Xuân [Huế]. Ngày 21-6-1802, Nguyễn Ánh đánh chiếm Thăng Long.
- Vương triều Tây Sơn chấm dứt. Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế, đặt niên hiệu là Gia Long, lập nên vương triều Nguyễn [1802 - 1945].
* Tổ chức Vương triều:
- Chính quyền trung ương:
+ Gia Long tập trung thiết lập một hệ thống cai trị từ trung ương đến địa phương trên một lãnh thổ rộng lớn, tương đương với lãnh thổ Việt Nam hiện nay.
+ Gia Long quyết định xây dựng một chính thể quân chủ quan liêu chuyên chế, trong đó vua là người đứng đầu trong triều đình và toàn quyền quyết định mọi công việc hệ trọng của đất nước.
+ Dưới vua có 6 bộ [Lại, Hộ, Lễ, Binh, Hình, Công], đứng đầu mỗi bộ là Thượng thư. Dưới bộ có các ti chuyên trách.
+ Đến thời Minh Mạng, tổ chức bộ máy nhà nước được hoàn thiện chặt chẽ hơn. Ngoài 6 bộ còn có các viện và các cơ quan chuyên trách như Đô sát viện, Nội các, Cơ mật viện…
+ Phú Xuân được chọn làm kinh đô, laftrung tâm đầu não của cả nước.
- Chính quyền địa phương:
+ Thời Gia Long, đất nước được chia thành Bắc thành và Gia Định thành do Tổng trấn thay mặt Hoàng đế quyết định mọi việc và các trực doanh do trực tiếp triều đình quản li.
+ Thời Minh Mạng, trong hai năm 1831 – 1832 lần lượt bãi bỏ Bắc thành và Gia Định thành cùng các chức Tổng trấn, chia lại cả nước thành 30 tỉnh và một phủ Thừa thiên, các đều do Tổng đốc hay Tuần phủ đứng đầu nhưng đều trực thuộc chính quyền trung ương. Dưới tỉnh là phủ, huyện, châu, tổng, xã, thôn.
+ Để bảo vệ quyền uy tuyệt đối của Hoàng đế, nhà Nguyễn không đặt chức Tể tướng, không lấy đỗ Trạng nguyên, không lập Hoàng hậu và không phong tước vương cho người ngoài họ.
- Luật pháp:
Nhà Nguyễn rất coi trọng luật pháp. Năm 1815, bộ Hoàng Việt luật lệ [luật Gia Long] được chính thức ban hành.
Đây là bộ luật được soạn thảo với tinh thần đề cao quyền uy của Hoàng đế, triều đình; sử phạt rất hà khắc, nhất là những tội gây phương hại đến chính quyền.
- Quân đội:
+ Chủ trương xây dựng một đội quân thường trực mạnh, được chia làm binh chủng [bộ binh, thủy binh, pháo binh, tượng binh]. Binh lính phục vụ trong quân đội được hưởng các chế độ ưu đãi.
+ Quân đội nhà Nguyễn từng bước được chính quy hóa từ tổ chức đến trang bị vũ khí và là một đội quân khá mạnh ở khu vực Đông Nam Á thời bấy giờ.
* Ý nghĩa của cuộc cải cách của vua Minh Mạng
- Thống nhất hệ thống đơn vị hánh chính trong cả nước, làm cơ sở cho sự phân chia tỉnh, huyện ngày nay.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lí nhà nước từ trung ương đến địa phương.
Ý nghĩa:
- Hệ thống cơ quan hành được tổ chức chặt chẽ, gọn nhẹ chưa từng có.
- Thống nhất hệ thống đơn vị hành chính trong cả nước, làm cơ sở cho sự phân chia tỉnh huyện ngày nay.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lí nhà nước từ trung ương đến địa phương.
Chi tiết Chuyên mục: Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn [nửa đầu thế kỉ XIX]
Ý nghĩa cải cách hành chính của vua Minh Mạng đối với nước ta hiện nay?
A.Là cơ sở để phân chia đơn vị hành chính.
B.Tinh giảm bộ máy hành chính.
C.Nâng cao hiệu quả trong quản lý nhà nước.
D.Nâng cao hiệu quả trong quản lí dân cư.
Đáp án và lời giải
Đáp án:A
Lời giải:Lời giải:
Đáp án:A
Vậy đáp án đúng là A.
Câu hỏi thuộc đề thi sau. Bạn có muốn thi thử?
Bài tập trắc nghiệm 15 phút Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn [nửa đầu thế kỉ XIX] - Lịch sử 10 - Đề số 3
Làm bài
Chia sẻ
Một số câu hỏi khác cùng bài thi.
-
Năm 1804, nhà Nguyễn đổi tên nước là
-
Trong chính sách đối ngoại của mình ở giai đoạn đầu, Gia Long tỏ thái độ như thế nào đối với các nước phương Tây?
-
Năm 1831 – 1832, vua Minh Mạng tiến hành cải cách hành chính chia
-
Trong các năm 1840 – 1848, nhà Nguyễn đã đối phó với cuộc khởi nghĩa của người Khơ-me ở vùng nào?
-
Đến thời Minh Mạng, nhà Nguyễn quan hệ với các nước phương Tây như thế nào?
-
Trong chính sách đối ngoại của triều Nguyễn giai đoạn đầu, vua Gia Long tỏ thái độ như thế nào đối với các nước phương Tây?
-
Dưới thời nhà Nguyễn, bộ Hoàng Việt luật lệ còn được gọi là
-
Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế vào năm nào?. Đặt niên hiệu là gì?
-
Ý nghĩa cải cách hành chính của vua Minh Mạng đối với nước ta hiện nay?
-
Thành tựu kiến trúc nổi tiếng dưới triều Nguyễn hiện nay được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới là
Một số câu hỏi khác có thể bạn quan tâm.
-
Hệ số của số hạng chứa
trong khai triển thành đa thức của biểu thứclà: -
Có bao nhiêu số có ba chữ số dạng
vớisao cho. -
Tính tổng
-
Tìm tất cả các số
sao cho trong khai triển củacó chứa số hạng -
Cho một đa giác đều có
đỉnh nội tiếp trong một đường tròn tâm. Gọilà tập các tam giác có các đỉnh là các đỉnh của đa giá trên. Tính xác suất để chọn được một tam giác từ tậplà tam giác cân nhưng không phải là tam giác đều. -
Với
là số nguyên dương thỏa mãn, hệ số của số hạng chứatrong khai triểnbằng: -
Tổng của tất cả các số tự nhiên
thỏa mãnlà: -
Tìm số nguyên dương
thỏa mãn. -
Cho khai triển
Giá trịbằng? -
Hệ số của số hạng chứa
trong khai triểnbiếtlà: