Các loại sulfonylurea còn gọi là các sulfamid hạ đường huyết được sử dụng trong điều trị bệnh đái tháo đường typ 2 ở người lớn. Đây là các thuốc có khá nhiều tên biệt dược, thành phần hoạt chất cũng khác nhau do việc thay đổi các nhóm chức trong công thức sẽ cho ra đời một sản phẩm mới. Thuốc hiện nay được dùng đường uống, cấp ngoại trú cho bệnh nhân dùng tại nhà nên cần chú ý theo dõi về liều lượng, cách sử dụng để đảm bảo phù hợp với thể trạng của từng người bệnh khi chọn lựa loại thuốc phù hợp.
Thuốc được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa. Nồng độ tối đa trong máu đạt được sau khoảng 2 - 4 giờ, gắn rất mạnh vào protein huyết tương 92 - 99% chủ yếu là albumin. Thuốc được chuyển hóa ở gan. Các thuốc hạ glucose máu đường uống được thải trừ chủ yếu qua thận.
Tác dụng không mong muốn
Hạ đường huyết quá mức và là nguy cơ gây tác dụng không mong muốn [ADR] hay gặp nhất và thường phụ thuộc vào liều dùng. Nguy cơ này gặp ở tất cả các sulfamid hạ đường huyết nhưng các thuốc thế hệ đầu tiên có tác dụng dài dễ gây nguy hiểm hơn. Nguy cơ này tăng lên ở các bệnh nhân là người cao tuổi, người suy gan thận, suy dinh dưỡng... Phản ứng dị ứng cũng có thể gặp ở một số người dị ứng với sulfamid. ADR hay gặp nữa là rối loạn tiêu hóa với các biểu hiện như buồn nôn, nôn, vàng da tắc mật.
Tập luyện thể lực vừa sức giúp phòng bệnh. Ảnh: TM
Lưu ý khi sử dụng
Sulfonylurea làm tăng cân và dễ gây hạ glucose máu quá mức. Để hạn chế tác dụng phụ này người ta phối hợp sulfonylurea với biguanid gồm metformin và glibenclamid. Đồng thời cũng để hạn chế tác dụng phụ này người ta đã thay đổi dạng bào chế là loại giải phóng chậm MR [Modified Release]. Việc phối hợp thuốc phải được sự cân nhắc nguy cơ và lợi ích dựa trên thực trạng của người bệnh. Người bệnh tuyệt đối không tự ý phối hợp thuốc nếu không có chỉ định của thầy thuốc chuyên khoa.
Cần thường xuyên theo dõi đường huyết khi dùng thuốc.
Không được uống rượu hoặc các đồ uống có cồn, không hút thuốc khi đang dùng các sulfamid hạ đường huyết. Nên uống thuốc một lần trong hoặc sau bữa ăn để tránh nguy cơ hạ đường huyết. Nếu quên uống thuốc một ngày thì bệnh nhân cũng không được tự ý tăng liều gấp đôi mà vẫn uống liều như bình thường vào ngày hôm sau. Bệnh nhân cần được cảnh báo để nhận biết các dấu hiệu của việc hạ đường huyết quá mức bao gồm các triệu chứng như đánh trống ngực, nhịp tim nhanh, vã mồ hôi lạnh, người run rẩy... Các triệu chứng này có thể xảy ra lúc bị đói vào buổi chiều. Để phòng ngừa các tai biến này, người bệnh cần phải được hướng dẫn sử dụng liều thấp nhất có tác dụng điều trị và phù hợp với thể trạng bệnh. Không dùng thuốc sulfamid hạ đường huyết nếu hoạt động thể lực mạnh hoặc bỏ bữa ăn. Cần ăn bánh ngọt, kẹo hoặc đường ngay sau khi thấy các triệu chứng nói trên. Vì vậy nên dự trữ những thứ này để có ngay khi cần sử dụng. Tự theo dõi đường huyết bằng phương tiện chuyên dụng hoặc đến khám bệnh thường xuyên ở cơ sở y tế gần nhất để được làm xét nghiệm đo đường huyết kịp thời. Tham gia các câu lạc bộ bệnh nhân đái tháo đường và tập luyện thể lực vừa phải, phù hợp với thể trạng. Đái tháo đường gây nguy cơ đến tim mạch và tăng huyết áp. Vì vậy cần kiểm soát tốt đường huyết của mình. Có chế độ ăn uống hợp lý để duy trì đường huyết ở mức cho phép. Tránh tình trạng thừa cân, béo phì, ít vận động là những yếu tố nguy cơ có thể phòng tránh được nếu thay đổi nếp sống theo hướng tích cực.
Bệnh tiểu đường là biểu hiện của tăng glucose máu quá mức cho phép. Nhóm thuốc sulfonylurea giúp điều trị tiểu đường hiệu quả do sulfonylurea giúp kích thích tuyến tụy tiết insulin giúp ngăn chặn sự giải phóng glucose từ gan làm hạ đường máu. Xem ngay bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé!
1. Nhóm thuốc sulfonylurea [SU] – Kích thích tuyến tuỵ tiết insulin
Nhóm thuốc sulfonylurea gồm nhiều thuốc với các cơ chế như sau:
1.1. Phân loại nhóm thuốc sulfonylurea
Nhóm này bao gồm các thuốc sau:
- Gliclazide: gồm Diamicron và các thuốc generic
- Glibenclamide: gồm Euglucon, Daonil và các thuốc generic
- Glimepiride: gồm Amaryl và các thuốc generic
- Glipizid
- Glibornurid
- Carbutamid
1.2. Cơ chế tác dụng
Các sulfamid hạ đường huyết [còn gọi là các sulfonylurê], có tác dụng kích thích tiết insulin từ tế bào beta của đảo tụy thúc đẩy tuyến tụy tiết insulin.
Insulin tiết ra tác dụng để ngăn chặn sự giải phóng glucose từ gan và tăng tổng hợp glycogen [là dạng lưu trữ chính của glucose trong cơ thể].
Ngoài ra, insulin cũng hoạt động trên cơ bắp và mô mỡ thúc đẩy sự tiêu thụ glucose, tăng tổng hợp glycogen, làm giảm nồng độ glucose máu đưa về ngưỡng an toàn.
Tuy nhiên, thuốc chỉ có hiệu quả trên những bệnh nhân còn bảo tồn được chức năng hoạt động của tuyến tụy. Cơ chế của các thuốc trong nhóm này đều tương tự giống nhau.
Do vậy không nên sử dụng 2 thuốc cùng nhóm do hiệu quả của nhóm này tương tự nhau.
1.3. Chỉ định
Nhóm thuốc sulfonylurea được chỉ định trong bệnh đái tháo đường type 2 ở người lớn có béo phì hoặc đề kháng insulin.
Sử dụng khi chế độ ăn, luyện tập và giảm cân đơn thuần không kiểm soát được đường máu.
Thuốc dùng thay thế khi sử dụng metformin không mang lại hiệu quả không mong đợi hoặc dung nạp kém hoặc có chống chỉ định với metformin.
Thuốc có thể dùng đơn độc hoặc kết hợp với metformin hoặc glitazon để làm tăng tiết insulin và cải thiện mức độ nhạy cảm với insulin của tổ chức ngoại vi.
1.4. Liều dùng
Các thuốc sulfonylurea có thời gian tác dụng dài chỉ cần dùng 2 lần/ngày. Nếu quên uống thuốc 1 lần, tuyệt đối không tăng liều gấp đôi.
Uống thuốc trong hoặc sau bữa ăn để tránh hạ đường huyết.
1.5. Ưu điểm nhóm thuốc sulfonylurea
Sulfonylurea có hiệu quả làm giảm khoảng 1% HbA1c và giảm các biến chứng mạch máu nhỏ [bệnh võng mạc, bệnh thận] liên quan đến tăng đường huyết.
Tuy nhiên, chưa chứng minh được tác dụng giảm các biến chứng mạch máu lớn [các biến chứng tim mạch gây tử vong do đái tháo đường] của các thuốc này.
1.6. Chống chỉ định
Nhóm thuốc sulfonylurea chống chỉ định ở
- Bệnh nhân thiếu hụt insulin [đái tháo đường phụ thuộc insulin, trẻ vị thành niên, nhiễm toan ceton, tiền hôn mê và hôn mê do đái tháo đường].
- Suy thận hoặc suy gan nặng.
- Rối loạn chuyển hóa porphyrin ở gan.
- Quá mẫn với các thuốc nhóm sulfamid.
Thận trọng
- Uống rượu, suy dinh dưỡng, thiếu ăn làm nguy cơ hạ đường huyết.
- Người bệnh cao tuổi, suy thượng thận, rối loạn chức năng tuyến giáp nhạy cảm với thuốc hạ đường huyết.
- Phụ nữ có thai và cho con bú.
1.7. Tác dụng không mong muốn
- Tác dụng không mong muốn chủ yếu của sulfonylurea là nguy cơ hạ đường huyết.
- Tăng cân.
- Phản ứng ít gặp: rối loạn tiêu hóa, dị ứng, bệnh gan.
1.8. Tương tác thuốc
Chống chỉ định phối hợp với miconazol: tăng thời gian bán thải của các thuốc nhóm sulfonylurea do ức chế enzym chuyển hóa các thuốc này tại gan.
Không nên phối hợp với phenylbutazon: tăng tác dụng hạ đường huyết của nhóm thuốc sulfonylurea.
1.9. Lưu ý khi sử dụng
Trong quá trình dùng thuốc bệnh nhân cần lưu ý những điều sau:
- Tuyệt đối tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ, không nên tự dùng thuốc.
- Không nên uống rượu.
- Khi xảy ra bất kì tác dụng không mong muốn nào thì báo ngay với bác sĩ.
Tóm lại, nhóm thuốc sulfonylurea giúp hạ đường máu hiệu quả, tuy nhiên cần phải hết sức lưu ý dùng đúng để đạt được hiệu quả cao nhất và kịp thời xử lý tác dụng không mong muốn.
Nếu bạn đang mắc phải bệnh tiểu đường mà vẫn băn khoan chưa biết điều trị như thế nào mới hiệu quả. Hãy liên hệ ngay tới hotline 0859 696 636 để được đội ngũ chuyên gia tư vấn chính xác nhất nhé!
Bạn biết không? Để điều trị bệnh tiểu đường hiệu quả người bệnh phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, điều chỉnh ăn uống và tích cực tập thể dục thể thao. Trong đó, xu hướng mới hiện nay khi sử dụng thuốc Tây điều trị tiểu đường là phối hợp thêm các dược liệu có tác dụng cải thiện bệnh tiểu đường, bởi những lý do sau:
- Dược liệu an toàn cho sức khỏe, rất ít gây tác dụng phụ và có thể sử dụng lâu dài.
- Khi phối hợp sẽ thúc đẩy tiến triển hỗ trợ điều trị bệnh nhanh hơn.
- Dược liệu, các sản phẩm từ dược liệu dễ tìm, cách dùng đơn giản và giá rẻ.
Theo đó, có nhiều dược liệu có công dụng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường như dây thìa canh, khổ qua, giảo cổ lam,… Những dược liệu này đều được dùng phổ biến và giúp cải thiện rất tốt.
Dây thìa canh cải thiện bệnh tiểu đườngHiện nay nhờ tiến bộ của công nghệ chiết xuất dược liệu, từ thảo dược dây thìa canh đã sản xuất thành công sản phẩm Viên uống Dây thìa canh, rất tiện lợi cho người sử dụng và giúp hỗ trợ cải thiện bệnh tiểu đường hiệu quả.
CÔNG DỤNG
- Hỗ trợ giảm đường huyết
- Hỗ trợ hạn chế nguy cơ biến chứng của đái tháo đường.
ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG
- Người tiểu đường tuýp 1, tuýp 2
- Người có đường huyết cao, tiền đái tháo đường.
>> Đặt Hàng