Soạn văn 9 bài nghĩa tường minh và hàm ý năm 2024

Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 8, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.

Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “ Nghĩa tường minh và hàm ý”.

{ads_vuong}

Nội dung chính

1. SOẠN VĂN NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý

Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý

Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi (trang 75 SGK Ngữ văn 9, tập 2):

– Trời ơi, chỉ còn có năm phút!

Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà họa sĩ tặc lười đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.

– Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!

Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

(Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

Câu 1. Qua câu “Trời ơi, chỉ còn có năm phút!”, em hiểu anh thanh niên muốn nói điều gì? Vì sao anh không nói thẳng điều đó với họa sĩ và cô gái?

Trả lời: Câu “Trời ơi, chỉ còn có năm phút!” không chỉ thông báo về thời gian mà còn bộc lộ sự luyến tiếc của anh thanh niên khi phải xa người họa sĩ và cô kĩ sư, nhưng không thể nói thẳng ra vì anh còn ngại ngùng, xấu hổ.

Câu 2. Câu nói thứ hai của anh thanh niên có ẩn ý gì không?

Trả lời:

Câu nói – Ô! Cô còn quên chiếc mùi xoa đây này! Không mang ẩn ý gì cả

{ads_vuong}

Luyện tập

Câu 1: Đọc lại đoạn trích đã dẫn ở mục I và cho biết:

1. Câu nào cho thấy họa sĩ cũng chưa muốn chia tay anh thanh niên? Từ ngữ nào giúp em nhận ra điều ấy?

2. Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái trong câu cuối đoạn văn. Thái độ ấy giúp em đoán ra điều gì liên quan đến chiếc mùi soa?

Trả lời:

1. Câu “Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy.”, đặc biệt là cụm từ tặc lưỡi. Người kể chuyện không nói rõ là người hoạ sĩ cũng chưa muốn chia tay, nhưng qua hình ảnh này, người đọc hiểu được điều đó.

2. – Thái độ của cô gái được miêu tả qua các từ ngữ: mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn, vội quay đi. Những từ ngữ này cho thấy cô gái rất ngượng, đành phải nhận lại chiếc khăn và muốn giấu đi sự xấu hổ của mình với anh thanh niên thì ít và với người họa sĩ thì nhiều.

– Thì ra, vì cảm mến, cô gái định để lại chiếc khăn mùi soa lại cho người thanh niên làm kỉ vật nhưng anh ta không nghĩ ra, tưởng cô bỏ quên nên đã thật thà đem trả lại. Những điều này được tác giả khéo léo ngụ ý.

Câu 2: Hãy cho biết hàm ý của câu in đậm trong đoạn trích sau đây:

Bác lái xe dắt anh ta lại chỗ nhà hội họa và cô gái:

– Đây, tôi xin giới thiệu với anh một họa sĩ lão thành nhé. Và cô đây là kĩ sư nông nghiệp. Anh đưa khách về nhà đi. Tuổi già cần nước chè: ở Lào Cai đi sớm quá. Anh hãy đưa ra cái món chè pha nước mưa thơm như nước hoa của Yên Sơn nhà anh.

(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

Trả lời:

“Tuổi già cần nước chè: ở Lào Cai đi sớm quá là câu có hàm ý, có thể hiểu là: Người họa sĩ chưa kịp uống hết nước chè mà đã phải đi rồi.

Câu 3: Tìm câu chứa hàm ý trong đoạn trích sau và cho biết nội dung của hàm ý.

Mẹ nó đâm nổi giận quơ đũa bếp dọa đánh, nó phải gọi nhưng lại nói trổng:

– Vô ăn cơm!

Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi “Ba vô ăn cơm”. Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra:

– Cơm chín rồi!

Anh cũng không quay lại.

(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

Trả lời:– Câu chứa hàm ý: – Cơm chín rồi!

– Hàm ý: Ông vô ăn cơm đi.

Câu 4: Đọc các đoạn trích sau đây (trích từ truyện ngắn Làng của Kim Lân), cho biết những câu in đậm có phải là câu chứa hàm ý không. Vì sao?

1. Có người hỏi:

– Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?..

– Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!

Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười mhạt một tiếng, vươn vai nói to:

– Hà, nắng gớm, về nào…

Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo.

Với các hướng dẫn chi tiết, soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý (phần sau) không chỉ giúp các bạn hoàn thiện đáp án cho những câu hỏi trong sách giáo khoa mà còn giúp củng cố kiến thức, phát triển kỹ năng vận dụng kiến thức đã học vào quá trình làm bài. Hãy tham khảo để tự chủ trong việc học và chuẩn bị bài ở nhà nhé.

\=> Tiếp tục theo dõi các bài soạn văn lớp 9 tại đây: soạn văn lớp 9

Danh Sách Các Bài Viết: 1. Bài số 1 2. Bài số 2

Trong buổi học trước đó, các bạn đã học về cách nhận biết sự khác biệt giữa nghĩa tường minh và hàm ý. Ở phần soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý (phần tiếp theo), chúng ta sẽ khám phá về các điều kiện sử dụng hàm ý và củng cố kiến thức bằng cách làm các bài tập trong sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 2, trang 90 và 91. Nếu bạn gặp khó khăn ở bài tập nào, hãy tham khảo bài mẫu của chúng tôi để hiểu cách làm bài một cách dễ dàng hơn.

Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý (phần tiếp theo), bản ngắn 1

9. Các Điều Kiện Sử Dụng Hàm Ý

Câu Hỏi 1

- Ý nghĩa của các câu in đậm:

+ Con chỉ được thưởng thức bữa ăn này một lần cuối cùng: Từ bữa ăn tiếp theo, con sẽ không thuộc về gia đình nữa và sẽ không thưởng thức cùng mọi người nữa

+ Con sẽ ăn bữa ăn tại nhà cụ Nghị ở thôn Đoài: Gia đình đã chuyển nhượng quyền sở hữu con cho cụ Nghị

⟶ Chị Dậu tránh nói thẳng bằng cách sử dụng hàm ý vì: Ngại rằng con của mình sẽ bị tổn thương và đồng thời là để đụng vào nỗi đau của chị

Câu Hỏi 2

- Ý nghĩa trong câu: Con sẽ ăn bữa ăn tại nhà cụ Nghị rõ hơn. Nói rõ hơn để Tí hiểu đúng ý câu đầu của mẹ và nhận biết rằng mẹ đã chuyển nhượng nó cho người khác.

- Đoạn văn “Cái Tí nghe nói giãy nảy …. Oà lên khóc” cho thấy Tí đã nắm bắt được nội dung của câu chuyện.

II. Bài Tập Luyện Tập

Câu Hỏi 1

- Người nói: Anh thanh niên trẻ

- Người nghe: Ông họa sĩ và cô gái tinh nghịch

- Chè đã thấm đều rồi đấy: Ý mời bác và cô vào nhà thưởng thức chè

- Người nghe đã hiểu rõ ý: “Ông theo anh thanh niên vào nhà”.

- Người nói: Lỗ Tấn - một người nói chuyện hóm hỉnh

- Người nghe: Bà Hai Dương

- Chúng tôi cần thanh lý những đồ này để …. – Ý là không thể giữ những vật phẩm này nữa.

- Người nghe đã hiểu rõ ý: “Ối dào! Càng giàu càng khó lòng từ bỏ một đồng xu!...”

c.

- Người nói: Thúy Kiều - nàng công chúa trong câu chuyện

- Người nghe: Hoạn Thư - một tâm hồn nhạy cảm

- Tiểu thư cũng đến nơi này! – Ý là những người như tiểu thư không nên xuất hiện ở đây.

- Đau đớn nhiều thì oan trái càng lớn - Ý là những hành động ác đồng nghĩa với việc phải đối mặt với hậu quả nặng nề.

- Người nghe đã bắt được ý: “hồn lạc phách xiêu” “khấu đầu”, “liệu điều kêu ca”

Câu Hỏi 2

- Cơm đã sôi, giờ bạn có thể rót nước cơm giúp mình - Ý muốn nhờ ông Sáu giúp đỡ trong việc nấu cơm.

- Bé Thu ngần ngại không dám gọi cha nên truyền đạt ý kiến để ông Sáu tự làm.

- Việc sử dụng hàm ý không thành công vì ông Sáu không tuân theo lời khuyên của Thu

Câu Hỏi 3

Câu có ý nghĩa từ chối: Còn bài tập phải hoàn thành vào ngày mai.

Câu Hỏi 4

Ý nghĩa của Lỗ Tấn là:

Con đường trên mặt đất ban đầu không có đường, nhưng qua thời gian và sự nỗ lực không ngừng, nó sẽ trở thành đường. Bản chất của con người là phải có quyết tâm, kiên trì, và sẽ đạt được thành công trong cuộc sống.

Câu Hỏi 5

Các câu mà bạn có thể thêm vào là:

- Bọn mình hát suốt từ buổi sáng đến khi hoàng hôn, trải qua nhiều địa điểm khác nhau

- Bọn mình thảo luận khắp nơi, chiêm ngưỡng những khung cảnh đẹp tuyệt vời và vui vẻ bên cạnh các ngôi sao xa xôi.

- Trên bàn ăn, mẹ đang đợi chờ mình.

Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo), ngắn 2

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 2083 hoặc email: [email protected]

Hàm ý là gì văn 9?

Hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp những có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.nullNghĩa tường minh và hàm ý - Ngữ văn lớp 9 - VietJackwww.vietjack.com › ngu-van-9 › nghia-tuong-minh-va-ham-ynull

Thế nào là ý nghĩa tường minh?

Nghĩa tường minh là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu. Hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.nullBài 82: Nghĩa tường minh và hàm ý - Môn Ngữ văn - Lớp 9 - HOCMAIhocmai.vn › tagnull

Khi sử dụng hàm ý cần có những điều kiện gì?

Để sử dụng hàm ý, cần có hai điều kiện sau đây: - Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào trong câu nói. - Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.nullBài 87: Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo) - Môn Ngữ văn - Lớp 9hocmai.vn › tagnull

Khi nào người ta dùng hàm ý?

Tuỳ vào hoàn cảnh mà hàm ý được sử dụng với các mục đích sau: Mời mọc, rủ rê, từ chối, lời thiếu thiện chí, đề nghị kín đáo. Hàm ý có thể được sử dụng trong ngôn ngữ sinh hoạt, báo chí, văn chương nhưng trong văn bản khoa học, hành chính - công vụ thì không nên dùng hàm ý.nullNghĩa tường minh là gì? Ví dụ nghĩa tường minh và phân tích hàm ýluatminhkhue.vn › nghia-tuong-minh-la-gi-cho-vi-dunull