Trình bày cảm nghĩ của em về các bài ca dao đã học

      Từ nhỏ những câu ca dao, dân ca đã đi vào từng lời ru, tiếng hát của bà, của mẹ và cùng chúng ta lớn lên từng ngày. Đặc biệt, những bài ca dao, dân ca, những câu hát về tình cảm gia đình thật đẹp và thiêng liêng hơn bao giờ hết. Tình cảm gia đình luôn là một điều gì đó làm cho chúng ta mỗi khi nhớ đến thì vô cùng xúc động. Những bài ca dao ấy đã nói lên được tình cảm mẫu tử, phụ tử, tình cảm anh em trong gia đình. Những tình cảm đó đi vào những câu hát lại nó đẹp hơn mấy phần. Chắc chắn ai trong chúng ta cũng sẽ nhớ câu " Công cha như núi Thái Sơn...." câu ca dao đã nói lên công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái là không gì sánh được nhưng đồng thời cũng nhắc nhở chúng ta cần có trách nhiệm đối với những công lao đó của cha mẹ.  

Nguồn: Sưu tầm

Loigiaihay.com

Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về những bài ca dao ân tình, nghĩa tình mà em đã học.

YÊU CẦU

1.Kiểu bài phát biểu cảm nghĩ.

2. Nội dung phát biểu cảm nghĩ là những bài ca dao ân tình, nghĩa tình đã được học. Kiểu bài này học trong chương trình tập làm văn 6, nhưng nội dung ca dao khi học ở chương trình văn học lớp 7 nên đề có sự kết hợp trên là cần thiết.

3. Để làm được cần thuộc và nhớ những bài ca dao ân tình, nghĩa tình.

Đó là những bài ca dao về tình cảm gia đình [tình cha mẹ, ông bà, anh em, vợ chồng] tình cảm bè bạn, tình yêu quê hương. Những cảm xúc, suy nghĩ của người viết nên tập trung theo những vấn đề trên, có kết hợp với phân tích kĩ một vài câu ca dao tiêu biểu.

BÀI LÀM

Ca dao là những câu hát dân gian mang đậm chất trữ tình. Nó thường biểu lộ tâm tư tình cảm của người dân, người thợ trong xã hội.

Mà tình cảm của con người thì thật là phong phú, đa dạng nên ca dao ân tình, nghĩa tình cũng thật đa dạng và phong phú. Những bài ca dao ân tình, nghĩa tình thực sự gọi lên trong em bao cảm xúc suy tư về tình cảm quý báu của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam ta từ xa xưa.

Nói đến tình cảm, trước hết phải nói đến tình cảm của gia đình, vì mỗi gia đình là tế bào của xã hội, nhiều gia đình hợp lại thành một xã hội. Gia đình có tốt thì xã hội cũng sẽ tốt đẹp. Vì vậy, cha ông ta rất chú trọng đến việc chăm lo xây dựng gia đình. Điều đó là rất đúng! Và cha ông ta đã mượn ca dao để biểu lộ tình cảm trong gia đình một cách khéo léo.

Trong gia đình, tình cảm và công lao của cha mẹ dành cho con cái thật lớn lao, sâu nặng:

Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Công lao của cha mẹ to lớn sâu nặng cũng như “núi Thái Sơn” và “nước trong nguồn” là vô tận không bao giờ vơi cạn hay mất đi. Cũng vì công lao và tình nghĩa mà cha mẹ dành cho ta lớn lao và sâu nặng như thế nên phận làm con như chúng ta phải làm gì?

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Phải rồi! Phận làm con là phải làm tròn chữ hiếu, phải biết tôn thờ và kính trọng cha mẹ ta. Em sẽ cố gắng sao cho “tròn chữ hiếu” vói cha mẹ của mình.

Và trong gia đình không chỉ có tình cảm của cha mẹ mà còn cả tình cảm anh chị em, tình cảm vợ chồng.

Trong gia đình, tình cảm anh chị em thật cần thiết:

Anh em như thể tay chân

Rách lành đùm bọc dớ hay đỡ đần.

 Đã là anh em là phải biết thương yêu nhau, đoàn kết gắn bó, cũng như “chân” với “tay” trên một cơ thể sống mà ta không thể tách rời được. Bài ca dao đã cho em thấy tình cảm khăng khít gắn bó với nhau của anh em trong gia đình. Điều đó làm cho em thực sự phải suy nghĩ vì em chưa bao giờ biết đoàn kết với anh chị em của mình cả. Và em sẽ cố gắng để trở thành người chị, ngưòi em tốt trong gia đình.

Nói về tình cảm gia đình ta cũng không thể nào quên được tình cảm vợ chồng:

Chồng ta áo rách ta thương

Chồng người áo gấm xông hương mặc người.

Bài ca dao là lời của một phụ nữ đã lấy chồng. Người ấy rất thương chồng mình mặc dù chồng nghèo khó “áo rách”. Cũng chính vì họ thương yêu nhau nên họ đã cùng chung lưng đấu cật, không ngại khó, ngại khổ.

Rủ nhau lẽn núi đốt than

Chồng mang đòn gánh vợ mang quang giành.

Củi than nhem nhuốc với tình

Ghi lời vàng đá xin mình chớ quên.

Và ta cũng thấy rõ hơn tình cảm vợ chồng sâu nặng. Trong gian khó, tình cảm đó lại càng thắt chặt hon. Phải nói rằng ca dao về tình cảm vợ chồng rất hay, giàu tình nghĩa. Nó làm cho em thực sự phải xúc động đến nghẹn ngào không nói nên lời. Chao ôi cái tình cảm đó thật thiêng liêng cao quý biết bao.

Nói tóm lại, tình cảm gia đình trong ca dao thật phong phú và đa dạng. Nó gọi lên trong em một sự xúc động lớn lao về tình người ở đó.

Trong ca dao ân tình, nghĩa tình, tình bạn tình người, tình cảm gắn bó vói công việc làm ăn cũng không phải ít. Đó cũng là tình cảm thật cao đẹp.

Trong cuộc sống tình bạn thật cần thiết:

Ra đi vừa gặp bạn hiền

Cũng bằng ăn quả đào tiên trên trời.

Tình bạn thật cao quý, thật đẹp biết bao. Nó quý nó đẹp như quả đào tiên ở trên trời vậy! Và hơn thế nó còn có giá trị lớn lao “bằng ăn quả đào tiên trên trời”… Đến đây em càng thấy rõ hơn giá trị của tình bạn trong cuộc sống.

Tình người trong cuộc sống rất quan trọng và ca dao ân tình nghĩa tình biểu hiện nó cũng thật hay, thật đậm nét.

Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.

Bài ca dao khuyên chúng ta trong cuộc sống đã là con người thì phải biết thương yêu, đoàn kết với nhau. Đó là tình đồng loại sâu nặng. Qua đây ta thấy rõ được tình người trong cuộc sống, nó cao đẹp thật đáng trân trọng biết bao.

Trong cuộc sống không chỉ có tình cảm giữa con người với nhau mà còn tình cảm gắn bó với công việc làm ăn và những vật thân thuộc của những con người lao động.

Trâu ơi ta bảo trâu này

Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.

Cấy cày vốn nghiệp nông gia

Ta đây trâu đấy ai mà quán công.

Bao giờ cây lứa còn bông

Thì còn ngọn có ngoài đồng trâu ăn.

Ngưừi nông dân ở đây coi trâu như một người bạn thân thiết vậy! Và họ còn có thể rủ trâu đi làm việc “cày cấy” với họ nữa. Điều đó chứng tỏ tình cảm gắn bó, yêu quý loài vật của người nông dân. Em cảm thấy vô cùng trân trọng tình cảm đó và qua đây, em thấy mình như yêu những loài vật, những dụng cụ học tập của mình hữn. Cảm ơn! Cảm ơn tác giả dân gian đã cho em thấy được điều đó.

Ca dao ân tình, nghĩa tình còn thể hiện ở tình yêu quê hương đất nước của con người:

Anh đi anh nhớ quê nhà

Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương.

Nhớ ai dãi nắng dầm sương

Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao!

Bài ca dao diễn tả nỗi nhớ của một người khi xa quê hương. Người ấy nhớ về quê hương mình bằng những nỗi nhớ thật giản dị chì là “canh rau muống” với “cà dầm tương” và “ai”… Điều đó chứng tỏ người đi xa có một tấm lòng yêu quê hương rất mực. Vì có yêu thì mới nhớ và nhớ đến da diết như vậy. Phải nói rằng người ra đi có yêu lắm nên mói cất lên những nỗi nhớ giản dị mộc mạc, không có gì là cao sang như vậy. Em thực sự cảm động trước nỗi nhớ đó. Và cũng thấy mình như yêu quê hơn, muốn không bao giờ phải xa quê mình cả.

Và không chỉ khi đi xa quê người ta mới thể hiện tình yêu quê mà còn thể hiện ngay trong khi họ đang ở quê mình:

Gió đưa cành trúc la đà

Tiếng chuông Trấn Vũ canh gà Thọ Xương.

Mịt mù khói tỏa ngàn sương

Nhịp chày Yên Thái mặt gương Tây Hồ.

Bài ca dao miêu tả cảnh Tây Hồ thật sinh động. Và có lẽ phải yêu Hồ. Tây lắm nên người nghệ sĩ mới vẽ lên được bức tranh sinh động về Hồ Tây như vậy. Không chỉ yêu nữa mà ở đây ngưòi nghệ sĩ-còn ngầm tự hào về cảnh đẹp của Hồ,Tây. Và cũng vì tự hào nên họ yêu… Em cũng thấy mình yêu Hồ Tây hơn, yêu quê hương đất nước và tự hào hơn về tất cả những gì có trên quê hương đất nước Việt Nam. Em sẽ cố gắng xây dựng và bảo vệ những gì tươi đẹp của quê hương đất nước.

Nói tóm lại những bài ca dao ân tình, nghĩa tình đă diễn tả những tình cảm, sâu nặng của con người trong cuộc sống. Tất cả những tình cảm đó đều lắng sâu trong em. Và nó làm cho em thực sự xúc động. Em thấy cuộc sống này tươi đẹp, và đầy tình ngưòi. Vì thế, em thấy mình phải suy nghĩ, mình phải làm gì đây để biểu lộ tình cảm thực sự cũng như nỗi niềm trong lòng? Có lẽ ta nên bộc lộ tình cảm đó bằng những việc làm và hành động cụ thề của một con ngưòi sống thẳng thắn, chân thành.

Nói tóm lại ca dao ân tình, nghĩa tình thật hay, thật ý nghĩa. Nó đã để lại trong em bao cảm xúc chân thành, sâu nặng.

Trần Thị Thúy Ngân

[Trường THCS Yên Khánh, Ninh Bình]

NHẬN XÉT

Bạn đã thuộc những câu ca dao tiêu biểu về ân tình, nghĩa tình, đã dẫn lại và nêu lên cảm xúc, suy nghĩ, đánh giá riêng của bản thân. Có thể thấy được thái độ chân thành của người viết khi tự kiểm điểm là “chưa bao giờ biết đoàn kết vói anh chị em của mình cả”. Cách liên hệ giữa ca dao và cuộc sống của bản thân trực tiếp và có phần trùng lặp.

Tải về file word >> tại đây

Xem thêm 

Ông lão đánh cá và mụ vợ

Related

Tags:Bài văn hay lớp 7 · Cảm nghĩ về ca dao ân tình · Văn mẫu lớp 7

Những câu hát về chủ đề tình cảm gia đình chiếm khối lượng khá lớn trong kho tàng ca dao, dân ca Việt Nam, thể hiện đời sống tinh thần đẹp đẽ, phong phú của người lao động. Dưới đây là một số câu tiêu biểu nhất:Công cha như núi ngất trời, Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông. Núi cao biển rộng mênh mông, Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!Chiều chiều ra đứng ngõ sau, Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều. Ngó lên nuộc lạt mái nhà, Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu. Anh em nào phải người xa, Cùng chung bác me, một nhà cùng thân. Yêu nhau như thể tay chân, Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.Nội dung những câu hát này thường là lời khuyên bảo của ông bà, cha mẹ với con cháu hoặc là sự bày tỏ lòng hiếu kính của các thế hệ sau đối với ông bà, cha mẹ. Nghệ thuật chung là dùng các hình ảnh so sánh, ẩn dụ quen thuộc trong ca dao.Câu thứ nhất khẳng định công lao sinh thành, dưỡng dục to lớn của cha mẹ đối với con cái và nhắc nhở bổn phận, trách nhiệm của con cái là báo đền chữ hiếu:Công cha như núi ngất trời, Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông. Núi cao biển rộng mênh mông. Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!Đây là lời hát ru của bà, của mẹ trên cánh võng đong đưagiữa trưa hè nóng bức hay trong những đêm đông giá rét. Am điệu của lời ca giống như lời tâm tình thủ thỉ, thiết tha, sâu lắng. Lời ru thường gắn liền với những quan hệ tình cảm gia đình và xã hội. Trên đời này, không có bài hát ru nào mà mối quan hệ giữa người nghe và người hát lại gần gũi, ấm áp, thiêng liêng như ở bài này.Để khẳng định công cha, nghĩa mẹ, ca dao thường lấy những hình ảnh lớn lao, vĩnh hằng của thiên nhiên để so sánh. Trong văn chương phương Đông, vai trò của người cha thường được ví với trời, với núi; vai trò của người mẹ ví với đất hoặc ví với biển trong các cặp biểu tượng truyền thống [cha – trời, mẹ - đất, cha – núi, mẹ - biển]. Những hình ảnh ước lệ đẹp đẽ ấy lại được miêu tả bổ sung bằng những định ngữ chỉ mức độ [núi ngất trời – núi cao, biển rộng mênh mông]. Bởi vì chỉ có những hình ảnh lớn lao, kì vĩ ấy mới diễn tả nổi công ơn của cha mẹ. Núi ngất trời, biển rộng mênh mông không thể nào đo được, cũng như công cha nghĩa mẹ đối với các con kể sao cho xiết! Công cha sánh đôi với nghĩa mẹ cũng là cách nói đối xứng truyền thống trong ca dao – dân ca. Nhờ nghệ thuật so sánh tài tình mà lời giáo huấn khô khan về chữ hiếu đã biến thành lời ru ngọt ngào, êm ái. Vì thế mà khái niệm trừu tượng về công cha, nghĩa mẹ cũng trở nên cụ thể, sinh động và thấm thía hơn.Công cha, nghĩa mẹ được đúc kết lại ở Cù lao chín chữ. [Cách nói đảo ngược của Chín chữ cù lao - thành ngữ thường được dùng để nhắc đến công ơn cha mẹ]. Lời nhắn nhủ chan chứa ân tình về công cha, nghĩa mẹ, về đạo làm con dần dần thấm qua dòng sữa ngọt ngào, qua lời ru êm ái, cứ từng ngày, từng ngay nuôi dưỡng tâm hồn và nhan cách của mỗi chúng ta.Câu hát thứ hai là tâm sự của người con gái lấy chồng xa quê. Trong ca dao, dân ca, không gian ngõ sau và bến sông thường gắn liền với tâm trạng của những người phụ nữ có cảnh ngộ như vậy:Chiều chiều ra đứng ngõ sau. Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều.Đó là tâm trạng buồn nhớ da diết, xót xa, thường xuất hiện vào lúc chiều buông. Cảnh chiều hay gợi buồn, gợi nhớ, bởi nó là thời điểm của sự đoàn tụ [chim bay về tổ, con người trở về sau một ngày làm việc mệt nhọc]. Vậy mà người con gái lấy chồng xa xứ phải thui thủi một mình nơi đất khách quê người.Ngõ sau là nơi vắng lặng, và thời điểm ngày tàn đêm đến lại càng vắng lặng. Không gian ấy gợi người đọc nghĩ đến cnahr ngộ cô đơn và thân phận đau khổ của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến gia trưởng. Bao nhiêu tủi hờn dồn nén, chất chứa trong lòng mà họ không biết chia sẻ cùng ai.Người con gái xa nhà nhớ mẹ, nhớ quê ... và băn khoăn day dứt vì chẳng thể trọn đạo làm con là đỡ đần cha mẹ già yếu lúc ốm đau, cơ nhỡ. Bên cạnh đó có cả nỗi nhớ về một thời con gái đã qua cùng nỗi ngậm ngùi thân gái dặm trường, phải chia tay cha mẹ, anh em, khăn gói theo chồng.Câu hát thứ ba thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, ông bà của các con, các cháu.Sự yêu kính và lòng biết ơn được thể hiện bằng nghệ thuật so sánh khá phổ biến trong ca dao, dân ca: Qua đình ngả nón trông đình, Đình bao nhiêu ngói em thương mình bấy nhiêu! Qua cầu ngả nón trông cầu, Câu bao nhiêu nhịp dạ em sầu bấy nhiêu ... Những sự vật bình thường, quen thuộc đều có thể gợi thi hứng và trở thành thi liệu cho người sáng tác.Cái hay trong câu hát này là ở cách diễn tả tình cảm. Động từ Ngó lên bộc lộ thái độ trân trọng, tôn kính. Hình ảnh nuộc lạt mái nhà gợi nên mức độ không thể đo đếm cụ thể của lòng biết ơn cùng sự gắn kết bền chặt của tình cảm huyết thống. Bên cạnh đó, nó còn khẳng định công lao to lớn của tổ tiên, ông bà trong việc gây dựng nên gia đình, họ tộc. Các quan hệ tứ chỉ mức độ tăng tiến [bao nhiêu ... bấy nhiêu] nhấn mạnh thêm ý đó.Câu hát thứ tư có thể là lời của cha mẹ khuyên nhủ các con hoặc là lời của anh em ruột thịt tâm sự với nhau:Anh em nào phải người xa, Cùng chung bác me, một nhà cùng thân. Yêu nhau như thể tay chân, Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.Quan hệ anh em khác hẳn với quan hệ của người xa [người dưng] bởi vì nó có nhiều cái chung, cái cùng rất thiêng liêng: Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân. Anh em là bát máu sẻ đôi, vui buồn, sướng khổ có nhau dưới một mái nhà.Quan hệ anh em được ví như thể tay chân biểu hiện sự gắn bó máu thịt, khăng khít không rời.Câu hát là lời khuyên nhủ anh em phải trên thuận dưới hòa, trên kính dưới nhường, phải biết nương tựa, giúp đỡ nhau để cha mẹ vui lòng. Đó cũng là cách bao đền chữ hiếu thiết thực nhất, cụ thể nhất đới với cha mẹ: Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.Cả bốn câu hát trên đều sử dụng thể thơ lục bát với âm điệu tâm tình, nhắn nhủ và các hình ảnh so sánh quen thuộc [tất nhiên mỗi bài có những hình ảnh độc đáo riêng].

Ca dao, dân ca là tiếng hát cất lên từ trái tim chất chứa bao nỗi buồn vui, sướng khổ của con người. Thơ ca dân gian nảy sinh và phát triển là để đáp ứng nhu cầu bộc lộ tình cảm ấy. Do đó, nó sẽ còn sống mãi, ngân vang mãi trong tâm hồn của mỗi chúng ta.