Giải thích vì sao sông ngòi nước ta có những đặc điểm đó

Nước ta là một trong những quốc gia có hệ thống sông ngòi dày đặc. Điều này mang đến những thuận lợi lớn cho phép chúng ta khai thác và phát triển kinh tế xã hội. Liên quan đến sông ngòi nhiều người băn khoăn và đặt câu hỏi Vì sao sông ngòi nước ta lại có hai mùa nước khác nhau rõ rệt?

Giới thiệu về sông ngòi nước ta

Việt Nam là một trong những quốc gia có hệ thống sông ngòi dày đặc. Theo thống kê hiện nay, nước ta có hơn 2.300 con sông dài trên 10 km. Trong đó, 93% là các sông nhỏ và ngắn.

Sông ngòi nước ta có những đặc điểm như sau:

– Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước.

+ Các sông lớn như sông Hồng, sông Mê Công chỉ có phần trung và hạ lưu chảy qua lãnh thổ nước ta tạo nên các đồng bằng châu thổ rất rộng lớn và phì nhiêu.

– Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính Tây Bắc – Đông Nam và hướng vòng cung.

+ Các con sông chảy hướng Tây Bắc – Đông Nam: sông Hồng, sông Thái Bình, sông Đà..

+ Các con sông chảy hướng vòng cung [chủ yếu ở vùng núi Đông Bắc]: sông Thương, sông Lục Nam…

– Sông ngòi nước ta lại có hai mùa nước khác nhau rõ rệt

Sông ngòi nước ta có hai mùa nước đó là mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt

Vào mùa lũ, nước sông ngòi dâng cao và chảy mạnh. Lượng nước mùa lũ gấp hai đến ba lần, có nơi đến bốn lần lượng nước mùa cạn và chiếm 70 – 80% lượng nước cả năm.

+ Tổng lượng nước trung bình là hơn 800 tỷ m3/năm trong đó phần nước sinh ra trên lãnh thổ chiếm 38.5% nguồn nước từ Việt Nam sang các nước xong quanh chiếm 1.5% và 60% là lượng nước chảy từ bên ngoài vào nước ta.

– Sông ngòi nước ta có hàm lượng phù sa lớn.

+ Sông ngòi chảy trên miền địa hình dốc, sức xâm thực rất mạnh nên đặc điểm sông ngoài nước ta là có hàm lượng phù sa lớn. Sông ngòi nước ta vận chuyển trung bình 226 tấn/km2/năm. Tổng lượng phù sa đạt trung bình 200 triệu tấn/năm. Trong đó, sông Hồng 120 triệu tấn; sông Cửu Long 70 triệu tấn, còn lại là các sông khác.

+ Nơi có sự suy giảm độ ba phủ của rừng thì độ lên đến 600 – 700g/m3, nơi có nhiều đá vôi giảm xuống còn 70g/m3.

Như đã trình bày ở phần trên sông ngòi nước ta có hai mùa nước khác nhau rõ rệt đó là mùa lũ và mùa cạn. Lý do dẫn đến sông ngòi có hai mùa nước như trên là bởi nguồn cung cấp nước cho sông ngòi là nước mưa, mà nước mưa lại phụ thuộc vào thời tiết. Thời tiết nước ta đang thay đổi ngày càng thất thường, khí hậu ngày càng bị biến đổi. Nó đã gây ảnh hưởng vô cùng lớn đến đến chế độ dòng nước. Cụ thể mùa nước của sông ngòi nước ta như sau:

– Mùa lũ: kéo dài từ 4-5 tháng: lượng nước rất lớn. Mùa lũ có xu hướng chậm dần từ bắc vào nam. Lũ xuất hiện sớm nhất là ở sông Kỳ Cùng, Bằng Giang, sau đó đến sông ngòi ở bắc bộ, Bắc Trung Bộ và Duyên Hải Nam Trung Bộ.

– Mùa cạn: kéo dài 7 tháng. Mùa cạn lượng mưa rất ít do đó lưu lượng nước của sông ngòi rất ít.

Sự chênh lệch lượng nước của sông ngòi nước ra giữa 2 mùa là rất lớn.

Như vậy, qua phần phân tích trên chúng ta có thể rằng lý do dẫn đến sông ngòi nước ta có hai mùa nước khác nhau rõ rệt là do sự phụ thuộc vào lượng nước mưa vào từng mùa khác nhau.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về nội dung Vì sao sông ngòi nước ta lại có hai mùa nước khác nhau rõ rệt. Chúng tôi hi vọng rằng nội dung bài viết sẽ hữu ích và giúp quý bạn đọc hiểu rõ về nội dung này.

- Sông ngòi dày đặc:

Do nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, lượng mưa lớn, lại có địa hình chủ yếu đồi núi, bề mặt địa hình dốc, bị cắt xẻ đã hình thành mạng lưới sông ngòi dày đặc. Tuy nhiên địa hình lãnh thổ hẹp ngang nên phần lớn sông ngắn và dốc, phần lớn sông có hướng Tây Bắc – Đông Nam và Tây – Đông, hướng vòng cung do chịu ảnh hưởng của địa hình

- Sông ngòi nhiều nước, giàu phù sa:

+ Lượng mưa trung bình năm lớn [khoảng 1500mm -2000mm/ năm] nên sông ngòi nước ta luôn nhiều nước, cùng với lượng nước lớn từ lưu vực ngoài lãnh thổ.

+ Hệ quả của quá trình xâm thực mạnh ở vùng đồi núi đã mang lại nguồn phù sa lớn cho sông ngòi nước ta.

- Chế độ nước theo mùa:         

Do nguồn cung cấp nước sông chủ yếu là nước mưa nên chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa, nước ta có chế độ mưa theo mùa nên chế độ nước sông ngòi cũng chảy theo mùa: mùa mưa trùng với mùa lũ và mùa khô cũng là mùa cạn của các con sông.

Câu 3. Vì sao sông ngòi nước ta có đặc điểm nêu trên?

- Sông ngòi nước ta có 4 đặc điểm đó là:

• Mạng lưới sông ngòi, kênh rạch giày đặc
• Sông ngòi nhiều nước
• Sông ngòi nước ta giàu phù sa
• Chế độ nước theo mùa

- Nguyên nhân khiến sông ngòi nước ta có những đặc điểm như vậy đó là:

• Thứ nhất, mạng lưới song ngòi dày đặc là do nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới ẩm có lượng mựa nhiều làm cho quá trình cắt xẻ, xâm thực diễn ra mạnh.
• Thứ hai, sông ngòi nhiều nước là do hằng năm nước ta có lượng mưa dồi dào nên nhận được nguồn nước lớn.
• Thứ ba, sông ngòi nước ta giàu phù sa là do quá trình xâm thực, bào mòn ở vùng núi diễn ra mạnh mẽ. Chính vì vậy, các dòng nước đổ về sông đều mang theo một lượng phù sa lớn. Đó cũng là nguyên nhân khiến các đồng bằng hạ lưu sông hằng năm được mở rộng và màu mỡ.
• Cuối cùng, chế độ nước theo mùa là do nước ta có chế độ mưa theo mùa do đó lượng nước ở sông cũng dựa vào đó mà đầy hoặc cạn.

2.Trên lãnh thổ châu Á có đầy đủ các dạng địa hình khác nhau: các núi và sơn nguyên cao, các cao nguyên và đồng bằng rộng lớn với nhiều nguồn gốc, kiểu loại khác nhau, các thung lũng rộng và bồn địa kín. Tất cả các dạng địa hình đó nằm xen kẽ với nhau làm cho bề mặt địa hình châu lục bị chia cắt rất mạnh. 

Các hệ thống núi trung bình và cao phân bố rải khắp châu lục như các dãy Đại Hưng An, Altai, Tần Lĩnh, Thiên Sơn, Côn Lôn, Himalaya cao trung bình 5.000-6.000 m, trong đó dãy núi Pamir cao hơn 7.000 m được xem là nóc nhà thế giới và đỉnh Everest cao 8.848 m là đỉnh núi cao nhất thế giới. 

* Hướng của hệ thống núi 

Các dãy núi của châu Á chạy theo nhiều hướng khác nhau trong đó hai hướng chính là Đông-Tây và Bắc-Nam. 

Hướng Đông-Tây [hoặc gần Đông-Tây] bao gồm các dãy núi chạy dài từ bán đảo Tiểu Á, sơn nguyên Iran đến Himalaya, các hệ thống núi của vùng Trung Á và Nội Á. 

*Sự phân bố địa hình 

Sự phân bố các dạng địa hình trên bề mặt châu lục không đồng đều. Các hệ thống núi và sơn nguyên cao nhất đều tập trung ở vùng trung tâm châu lục, tạo thành một vùng núi cao, đồ sộ và hiểm trở nhất thế giới. Từ khối núi Pamir tỏa ra 3 cánh núi chính: 

Ba cánh núi này chia bề mặt châu Á thành ba phần khác nhau: 

Phần Bắc và Tây Bắc với địa hình chủ yếu là đồng bằng, sơn nguyên thấp, rộng và tương đối bằng phẳng như Turan [Trung Á], Tây Siberi và cao nguyên Trung Siberi. Đây là bộ phận được hình thành trên các nền Tiền Cambri và Cổ Sinh, có địa hình thấp dần và mở rộng về phía Bắc. 
Phần Đông gồm các núi và sơn nguyên cao, các cao nguyên, núi trung bình, núi thấp xen với các đồng bằng nhỏ ven bờ. Đây là bộ phận được hình thành trên vùng nền Trung Hoa, các đới uốn nếp Cổ Sinh, Trung Sinh. Tất cả được nâng lên mạnh mẽ vào cuối đại Tân Sinh. Đặc biệt, địa hình của phần phía Đông này có cấu tạo dạng bậc, thấp dần từ nội địa ra phía biển. 
Phần Nam và Tây Nam gồm các hệ thống núi uốn nếp trẻ, các sơn nguyên và các đồng bằng xen kẽ với nhau. Địa hình ở đây bị chia cắt mạnh nhất so với hai bộ phận trên. 
Cấu tạo sơn văn của châu Á như vậy có tác dụng phân chia ảnh hưởng của các đại dương đối với lục địa: phần Bắc chịu ảnh hưởng của Bắc Băng Dương, phần Đông chịu ảnh hưởng của Thái Bình Dương, phần Nam và Tây Nam chịu ảnh hưởng của Ấn Độ Dương và Địa Trung Hải. Tác động của các đại dương có ảnh hưởng quan trọng đến sự hình thành khí hậu, cảnh quan tự nhiên và các hoạt động kinh tế-xã hội của con người.

3.* Khí hậu châu á phân hóa thành 5đới khí hậu khác nhau theo chiều từ Bắc xuống Nam[Cụ thể là từ cực Bắc đến xích đạo] 
-Đới khí hậu cực và cận cực 
-Đới khí hậu ôn đới 
-Đới khí hậu cận nhiệt 
-Đới khí hậu nhiệt đới 
-Đới khí hậu xích đạo 
*Khí hậu châu á phân bố thành 11 kiểu khí. Những chủ yếu là khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa. 
-Khí hậu gió mùa: 
+Gió mùa nhiệt đới[Nam Á,ĐNÁ] 
+Gió mùa cận nhiệt đới và ôn đới[Đông á] 
-Khí hậu lục địa phân bố ở vùng nội địa và khu vực Tây á. 
*** Giải thích: 
-Do vị trí địa lí, địa hình lãnh thổ rộng lớn,các dãy núi và sơn nguyên cao ngăn cản sự xâm nhập của biển vào sâu trong nội địa