Vào ngày nắng nóng, dùng các loại đậu như: Đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ… nấu nước ăn giải nhiệt rất tốt. Theo Đông y, các loại đậu này có tác dụng giải nhiệt, giải độc và hỗ trợ chữa bệnh nếu biết kết hợp. Tuy nhiên, để có được hiệu quả phải sử dụng đúng cách.
Thanh nhiệt, giải độc, đẹp da
BS Nguyễn Quốc Oai, Trưởng khoa Đông Y [Bệnh viện Phố Nối, Hưng Yên] cho biết, trời nắng nóng dùng đậu xanh, đậu đen giải nhiệt đều rất tốt. Từ lâu, đậu xanh, đậu đen đã được dùng như là một vị thuốc trong Đông y.
Sách “Nam dược thần hiệu” của danh Y Tuệ Tĩnh viết: “Đậu xanh không độc, thanh nhiệt, có thể làm sạch mát nước tiểu, chữa lở loét, làm sáng mắt, trị được nhiều bệnh”… Hạt đậu xanh có vị ngọt, tính mát có tác dụng thanh nhiệt, ích khí, tiêu thử, lợi thủy, giải độc.
Vỏ hạt đậu xanh tính hàn, có tác dụng giải độc, tiêu thũng, giải thử, trừ phiền, trừ màng mộng ở mắt. Các thầy thuốc Đông y thường sử dụng đậu xanh liền cả vỏ để chữa các chứng bệnh do nhiệt độc gây nên như cảm nắng, say nắng, sốt, mụn nhọt lở loét…
| |
| Người thể chất hàn lạnh không nên lạm dụng uống nước đậu đen, xanh. Ảnh: Giadinhnet |
Đậu đen có vị hơi ngọt, đi vào hai kinh can thận. Nó có tác dụng bổ thận thủy, bổ can, thanh nhiệt giải độc, lợi niệu, bổ huyết giải phong nhiệt. Đặc biệt, nước đậu đen có tác dụng điều trị đối với thận yếu, mặt sưng phù, phong thấp tê liệt, thấp khớp hoặc các bệnh lở loét. Tuệ Tĩnh đã giới thiệu nhiều phương thuốc chữa bệnh bằng đậu đen, trong đó có chữa chứng tiêu khát do thận hư, bằng cách dùng đậu đen và thiên hoa phấn hai vị lượng bằng nhau đem tán nhỏ, làm thành viên để uống với nước sắc đậu đen.
Dùng đậu xanh, đậu đen còn có tác dụng tốt cho da, da sẽ hồng hào, sáng mịn. Để tận dụng được giá trị của các loại đậu đỗ, theo các bác sỹ Đông y sẽ tùy thuộc vào mục đích dùng như giải độc, chữa bệnh ở tạng phủ nào thì sử dụng loại đậu phù hợp. Chẳng hạn, đỗ xanh giải độc ở gan, giải độc thận dùng đỗ đen, giải độc ở tâm tỳ dùng đỗ đỏ, giải độc ở phế dùng đậu ván trắng. Theo đó, dùng đậu xanh với người gan nóng, người đi tiểu nóng hay đi đái dắt, đái buốt dùng đỗ đen; Người nổi rôm nhiều có thể dùng kết hợp đỗ đen và đỗ trắng...
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, các loại đậu có giá trị dinh dưỡng cao. Bên cạnh thành phần chính là protit, tinh bột, chất béo và chất xơ chúng còn giàu vi chất dinh dưỡng cần thiết như: Vitamin nhóm B, vitamin C, kẽm, canxi, sắt có lợi cho sức khỏe. Trong 100g đậu cung cấp khoảng 350Kcal năng lượng. Lượng protein trong đậu khoảng từ 20 - 25, cao gấp 3 lần so với gạo. Đặc biệt, hàm lượng protein trong đậu tương lên tới 34 - 40g… Vào mùa hè, ăn bát chè đậu có kèm chút muối có tác dụng giải nhiệt rất tốt đồng thời cân bằng điện giải do mồ hôi ra nhiều mất nước
Không nên bỏ vỏ
Theo BS Nguyễn Quốc Oai, nhiều người có thói quen đun đậu đen, đậu xanh dùng thay nước uống hàng ngày để giải nhiệt trong thời tiết nắng nóng. Tuy chưa có tài liệu nào ghi nhận ăn nhiều đậu đen hay đậu xanh sẽ có ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng cái gì quá cũng bất cập. Mọi người không nên lạm dụng ăn liên tục hay dùng uống thay nước lọc hàng ngày mà phải sử dụng luân phiên. Bởi như thế sẽ mất cân bằng dinh dưỡng, nhất là việc khi ăn không bổ sung thêm các thực phẩm khác.
Những người có tình trạng lạnh bụng, thể chất hàn lạnh có biểu hiện là chân tay lạnh thiếu lực, lưng, đi ngoài phân lỏng cần thận trọng khi dùng thực phẩm có tính mát, hàn. Ăn vào có thể khiến bệnh tình nặng thêm, ảnh hưởng hệ thống tiêu hóa… Nước đậu đen rất thích hợp trong việc giải nhiệt nhưng không nên ăn chè đậu đen quá ngọt và ăn liên tục trong một vài ngày để tránh bị lạnh bụng, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
Một điều lưu ý khi dùng đậu là mọi người cần bỏ thói quen đãi bỏ vỏ. Vỏ các loại đậu mới có tác dụng chính trong việc giải độc. Nếu đậu đã đãi vỏ thì chỉ còn là món ăn dinh dưỡng, còn tác dụng giải độc và giải nhiệt gần như không có.
Để giải nhiệt, thanh lọc cơ thể, mỗi ngày mọi người có thể dùng từ 20 đến 40g để nấu chè đậu đen hoặc nấu thành nước uống. Hoặc dùng đậu xanh, đậu trắng nấu canh với sấu sẽ thành món ăn rất bổ mát hợp với người can hỏa và tính chất giải độc cao.
Bên cạnh đó có thể hãm nước đậu đen uống như hãm chè bằng cách dùng đậu đen được rửa sạch, rang chín, bọc kín và sử dụng dần. Mỗi lần dùng cho một dúm nhỏ đậu đen vào cốc nước nóng, ngâm trong vòng 7 phút rồi uống có tác dụng mát gan, lợi tiểu, giải nhiệt. Tránh ngâm lâu sẽ khiến hạt đậu nhừ, lên men. Nên chọn những hạt đậu đen mướt, tròn hạt, ruột xanh sẽ có tác dụng lợi tiểu, mát gan và thơm ngon hơn. Tránh chọn những loại đậu có bụi trắng bám quanh bởi như thế đậu đã bị mọt.
Theo các chuyên gia khuyến cáo, với đậu xanh cũng cần ăn lượng vừa phải. Người lớn thường ăn 2-3 lần/tuần, mỗi lần một cốc là được. Trẻ em lại cần dựa vào cơ địa cụ thể của từng bé để định. Trẻ em 2-3 tuổi khi bắt đầu ăn cháo có thể ăn một chút đậu xanh. Sau 6 tuổi mới ăn theo lượng người lớn. Ăn quá nhiều đậu xanh sẽ gây ra bệnh dạ dày, đường ruột. Nữ giới ăn đậu xanh quá lượng sẽ bị các bệnh phụ khoa như trướng bụng, đau bụng kinh…
| Trong những ngày hè nóng bức, để giải nhiệt cùng với việc uống các nước uống giải nhiệt, mọi người cũng nên thường xuyên ăn các loại rau xanh, củ quả, trái cây ít ngọt và kết hợp uống nhiều nước; tránh ăn các món có tính nhiệt, nóng, chiên xào nhiều dầu mỡ, nướng… BS Nguyễn Quốc Oai |
Theo Đông Y , hạt đậu đen rang với đậu xanh, đậu nành làm nước uống có tác dụng bổ thận, thanh nhiệt giải độc. Đặc biệt, nước đậu đen rang còn có tác dụng điều trị thận yếu, mặt sưng phù, phong thấp, thấp khớp hoặc lở loét. Trong khi đó, đậu xanh có khả năng phòng ngừa ung thư đại tràng, giảm huyết áp cao. Lượng kali, magie và chất xơ dồi dào có trong đậu xanh giúp giảm huyết áp hiệu quả. Ngoài ra, trong đậu xanh giàu vitamin K và canxi, có ích đối với việc duy trì một bộ xương chắc khỏe. Đậu xanh có vị ngọt, tính mát, không độc và có tác dụng thanh nhiệt, mát gan, giải độc cơ thể rất tốt.
Trong hạt đậu nành có chứa protein dồi dào. Hạt đậu nành rang có thể hỗ trợ giảm cân rất tốt, nhờ trong đậu nành giàu protein có thể tăng cường trao đổi chất và tăng cảm giác no. Một số nghiên cứu còn cho thấy thực phẩm đậu nành có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
Các loại đậu nói chung cung cấp hàm lượng chất xơ hòa tan dồi dào. Chất xơ hòa tan giúp làm giảm sự hấp thu đường trong bữa ăn, hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường. Ngoài ra, đậu còn giúp giảm lượng cholesterol trong máu. Đồng thời việc dùng hạt đậu làm chậm hấp thu thức ăn và tạo cảm giác no lâu, điều trị bệnh táo bón.
2. Cách nấu nước đậu đen đậu xanh đậu nành rang để uống
Tác dụng của loại hạt nêu trên đã được chứng minh rõ. Ngoài ra, trong hạt đậu xanh còn có các chất khoáng giúp giảm tình trạng rám nắng. Sử dụng đậu xanh, đậu đen rang còn có tác dụng tốt cho da, giúp da trở nên hồng hào, sáng mịn. Vậy kết hợp các loại hạt như thế nào để có một sức khỏe tốt và một làn sa trắng sáng, căng mịn? Hãy cùng tìm hiểu cách làm nước đậu đen rang với đậu xanh đậu nành hiệu quả ngay sau đây nhé.
2.1. Nguyên liệu để nấu nước đậu đen đậu xanh đậu nành rang
- 100 gram đậu đen
- 50 gram đậu xanh
- 50 gram đậu nành
- 3 thìa cà phê mật ong
- Chảo, rây lọc
Lưu ý: Để nấu được nước hạt đậu rang ngon, các bạn nên chọn những hạt đậu đen mướt, tròn hạt, ruột xanh sẽ có tác dụng lợi tiểu, mát gan và thơm ngon hơn. Không chọn những loại đậu có bụi trắng bám quanh, đã bị mọt.
- Sau khi mua về, các bạn mang đậu đen, đậu xanh, đậu nành ngâm nước muối 5 phút rồi xả lại bằng nước sạch để trôi hết bụi bẩn.
- Bắc chảo lên bếp, cho toàn bộ số đậu vào rang. Dùng muỗng gỗ đảo đều, mới đầu các bạn để lửa to, sau đó hạ lửa nhỏ để đậu không cháy. Sau khi rang khoảng 15 phút, quan sát thấy các hạt đậu đã có mùi thơm, kiểm tra xem đậu đã chín đều chưa. Sau đó tắt bếp trút ra chén sành để nguội.
- Bắc 1 nồi nước 1 lít nước, cho phần đậu đã rang vào nấu sôi. Khi đã sôi được khoảng 10 phút các bạn hạ lửa liu riu. Đun đến khi hỗn hợp nhừ thì tắt bếp.
- Các bạn cho hỗn hợp đậu lọc qua rây bỏ phần đậu đi, chỉ giữ lại nước. Cho nước đậu vào bảo quản trong chai thủy tinh có nắp đậy. Để nước đậu trong tủ lạnh, mỗi ngày uống 1 ly vào buổi sáng, trước khi uống thêm 1 thìa mật ong khuấy đều.
- Nước 3 loại hạt đậu có mùi thơm đậu rang, rất dễ uống. Để đạt hiệu quả một cách tốt nhất, chúng nên uống hết nước đậu trong ngày, tránh để qua đêm. Hỗn hợp nước đậu là thức uống vừa an toàn, vừa giúp cơ thể được bổ sung các dưỡng chất thiết yếu hàng ngày
- Với những ai bị mụn do nóng trong, rối loạn nội tiết tố, sử dụng hỗn hợp nước đậu rang là một gợi ý tuyệt vời. Cơ thể được giải nhiệt, thải độc tố, hỗ trọ điều trị các loại bệnh.
- Hợp chất anthocyanins – chất chống oxy hóa có trong đậu đen giúp cải thiện sắc tố màu da giúp da khỏe mạnh hơn. Sự kết hợp của đậu đen và các khoáng chất có trong đậu xanh còn giúp làn da sạch mụn, mịn màng, không còn tình trạng xám, xỉn màu nữa.
- Vỏ các loại đậu mới có tác dụng chính trong việc giải độc. Khi nấu nước đậu đen rang , bạn có thể giữ nguyên cả vỏ, làm thức uống dinh dưỡng, có tác dụng giải độc và giải nhiệt cơ thể.
- Những người có tình trạng lạnh bụng, thể chất hàn lạnh thì không nên dùng. Vì nếu dùng có thể khiến bệnh tình nặng thêm, ảnh hưởng hệ thống tiêu hóa.
- Không nên lạm dụng nước đậu rang liên tục hay dùng uống thay nước lọc hằng ngày. Sử dụng cái gì quá cũng không tốt mà phải sử dụng luân phiên. Sử dụng liên tục sẽ mất cân bằng dinh dưỡng, không bổ sung thêm các thực phẩm khác trong bữa ăn.
- Các loại đậu chứa nhiều chất phytate làm giảm hấp thu một số khoáng chất như sắt, kẽm, canxi. Nên không dùng chung với các thức ăn chứa nhiều sắt, kẽm và canxi.
- Nên hạn chế uống thức uống từ các loại đậu chung với sữa. Vì điều này sẽ ảnh hưởng đến việc hấp thu các khoáng chất khác.
- Thức uống này không phù hợp để bồi dưỡng cho trẻ em và người cao tuổi. Vì loại này cung cấp đạm giá trị thấp, ức chế hoặc làm chậm hấp thu các chất dinh dưỡng cần thiết.
Các bạn chú ý uống đều đặn 1 – 2 tuần, sử dụng 1 tuần khoảng 3 lần sẽ đạt hiệu quả rõ rệt. Đặc biệt là làn da, bạn sẽ thấy da có chuyển biến rõ rệt, trắng hồng và rạng rỡ hơn. Các nếp nhăn dần giảm đi và biến mất.
Việc sử dụng nước đậu đen đậu xanh đậu nành rang cần hợp lý. Người dùng cần sử dụng đúng và đủ mới có thể phát huy được hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra để có làn da sáng đẹp phụ nữ cũng cần biết rằng yếu tố tinh thần rất quan trọng. Khi tâm trạng vui vẻ, phấn chấn, không bị stress thì làn da mới tươi tắn được!
Đức Lộc