Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào

Chất trồng (đất, cát, vụn xơ dừa,..) là một trong những yếu tố quyết định đến khả năng sinh trưởng và phát triển của cây mai. Chất trồng phù hợp, không chứa mầm bệnh sẽ tạo tiền đề tốt để cây mai phát triển. Việc xử lý chất trồng cây mai phải được thực hiện trước khi trồng khoảng 2 tháng. 

Xử lý đất trước khi gieo trồng cây mai trong chậu

Chọn nguyên vật liệu trồng mai phù hợp

Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào
Giá thể trồng hoa mai

Tùy thuộc vào phương pháp và điều kiện kỹ thuật, mà người trồng mai có thể lựa chọn chất trồng phù hợp. Dưới đây là một số chất trồng được nhiều nhà vườn và người trồng mai sử dụng.

- Cây mai không kén đất trồng, tuy nhiên để cây sinh trưởng phát triển nhất, người chơi lan nên chọn đất trồng tơi xốp, thoáng khí và thoát nước tốt.

- Các loại đất thường được sử dụng để trồng cây mai trong chậu là: đất thịt, đất sét pha cát và đất sạch được sản xuất và phân phối bởi những đơn vị uy tín.

- Cát trồng mai là loại cát có hạt mịn, có phù sa, thường dùng để san lấp nền trong xây dựng.

- Chọn vụn xơ dừa là những hạt có đường kính 1 - 2mm, xốp, nhẹ, nằm giữa vỏ dừa và gáo dừa.

- Vụn xơ dừa phải được xử lý Tanin và Lignin thật kỹ.

- Tro trấu dùng để trồng mai ở dạng được đốt chưa hoàn toàn (than tro còn hình dạng vỏ trấu).

- Tro trấu đã được rửa mặn bằng cách tưới nước nhiều lần sau khi đốt [1]

  • Các bước xử lý đất trước gieo trồng:

-Bước 1: Chuẩn bị giá thể phối trộn bao gồm đất, cát, vụn xơ dừa, tro, trấu.

- Bước 2: Trộn hỗn hợp giá thể theo tỉ lệ 1 xơ dừa: 1 tro trấu: 1 cát (đất): 1 phân hữu cơ.

- Bước 3: Sử dụng sản phẩm BS07 - Trichoderma để xử lý triệt để mầm bệnh có trong hỗn hợp giá thể trồng cây.

Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào
Sản phẩm xử lý nấm đất

Xử lý đất trước khi gieo trồng cây mai trên đất

Phương pháp lên luống trồng mai sẽ phụ thuộc vào tình trạng đất và tình hình ngập lụt cũng như thói quen canh tác của từng địa phương.

Các bước chuẩn bị đất trồng cây mai

  • Bước 1: Cày bừa kĩ kết hợp xử lý cỏ dại và gốc rễ cây lớn (nếu có)

  • Bước 2: Đào hố trồng cây

- Dùng các loại máy cơ giới để đào hố, nên đặt riêng lớp đất mặt và lớp đất giữa về hai phía khác nhau.

- Kích thước hố đối với đất thấp: Hố sâu 40 - 60cm; đường kính 80 - 100cm [2].

- Kích thước hố đối với đất cao: Hố sâu khoảng 50cm; đường kính khoảng 60 - 70cm [2].

Lưu ý: Đối với đất cũ, nên chọn vị trí mới để đắp hố để hạn chế các ổ sâu bệnh cũ đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho cây cây phát triển.

- Tiến hành trộn đất với hỗn hợp bón lót bao gồm: 30 - 50kg phân chuồng + 0,5kg Supe Lân + 1 - 1,5kg [2].

  • Bước 4: Xử lý Trichoderma

- Đất và hỗn hợp bón lót sau khi được trộn từ 10 - 15 ngày tiến hành xử lý BS07 - Trichoderma.

- Sản phẩm với thành phần bao gồm nhiều chủng Trichoderma spp., đem lại hiệu quả phòng trừ nấm bệnh gây hại cao đồng thời góp phần cải thiện chất lượng đất trồng.

  • Bước 5: Lấp hỗn hợp đã phối trộn vào hố

Tài liệu tham khảo

[1] Thái Văn Thiện, 2008. Kỹ thuật trồng mai vàng, NXB Nông Nghiệp, trang 51 - 53.

[2] Nguyễn Tiến Huyền và ctv. Giáo trình mô đun - Trồng và chăm sóc mai vàng - Mã số mô đun: MĐ 01, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trang 78 - 81.

Cây mai có thể được nhân giống bằng nhiều cách bao gồm nhân giống hữu tính (từ hạt) và nhân giống vô tính (ghép cành, chiết cành,..). Mỗi cách nhân giống mai sẽ có ưu nhược điểm và yêu cầu các kỹ thuật khác nhau.

Một số kỹ thuật nhân giống cây hoa mai phổ biến

Kỹ thuật nhân giống hoa mai bằng phương pháp gieo hạt

Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào
Nhân giống bằng hạt hoa mai
  • Gieo trực tiếp trên mặt đất [1]

- Bước 1: Trải một lớp hỗn hợp đất, cát trộn tro trấu và phân hữu cơ hoai mục dày khoảng 8 - 10 cm.

- Bước 2: Tưới nước nhẹ trên nền đất để tạo độ ẩm.

- Bước 3: Gieo hạt lên đất với mật độ 100 hạt/ m2 sau đó phủ một lớp cát trộn tro trấu với độ dày khoảng 1 cm.

- Bước 4: Tưới nước giữ ẩm hàng ngày kết hợp phun BS25 - Insect để bảo vệ hạt mai khỏi côn trùng cắn phá.

- Sử dụng bầu nilon để ươm hạt mai, nên chọn bầu có kích thước từ 10 - 15cm, đáy có đục lỗ thoát nước.

- Cho hỗn hợp đất trồng vào túi bầu và thực hiện các bước tương tự như gieo trực tiếp trên mặt đất.

Kỹ thuật nhân giống hoa mai bằng phương pháp chiết cành

Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào
Chiết cành hoa mai

Thực hiện chiết cành vào đầu mùa mưa, khi lá cây mai chuyển sang xanh đậm nhưng chưa già [1].

- Bước 1: Trên cành chiết được chọn, chọn vị trí có phân nhánh, dùng dao cắt đứt lớp vỏ xung quanh sao cho chiều dài từ vết khoanh ở phía trên và dưới gấp 2 - 2,5 lần đường kính của cành tại điểm lột. 

- Bước 2: Tách vỏ ra khỏi cành và để khoảng 1 - 2 tiếng để lớp nhựa giữa phần gỗ và vỏ khô lại, sau đó dùng thuốc kích rễ bôi vào vết ghép.

- Bước 3: Quấn rễ lục bình và xơ dừa vào cành chiết sau đó dùng dây nilon trong suốt quấn quanh bầu và cột kín ở hai đầu.

Kỹ thuật nhân giống hoa mai bằng phương pháp giâm cành

Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào
Giâm cành hao mai

Giâm cành khi nhiệt độ môi trường dao động từ 20 - 30 độ C [1].

- Bước 1: Cắt bỏ hết các lá phía trên của cành giâm, chỉ giữ lại 1 lá gần vết cắt phần gốc khoảng 1cm.

- Bước 2: Dùng dao bén, cắt hai đầu của cành giâm theo một góc nghiêng.

- Bước 3: Dùng que đục lỗ, sau đó cắm cây vào đất trồng, chiều sâu của cây không được quá 1cm).

Kỹ thuật nhân giống hoa mai bằng phương pháp ghép mắt

Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào
Nhân giống mai bằng cách ghép mắt
  • Đối với cây mai, ghép mắt là một trong những cách ghép đơn giản, dễ thực hiện, có tỉ lệ thành công cao và được nhiều người trồng mai sử dụng nhất.
  • Các bước ghép mắt [1]

- Bước 1: Dùng mũi dao nhọn, khắc 1 hình chữ nhật có kích thước 0,5 x 1cm theo chiều dọc của mầm ghép (vị trí cắt càng sát gốc mầm càng tốt).

- Bước 2: Khắc 1 hình chữ nhật, chứa cuống lá và có kích thước tương tự như trên gốc ghép, sau đó cẩn thận tách miếng vỏ cây ra khỏi cành.

- Bước 3: Đặt mắt ghép vào cửa sổ, mắt ghép phải được đặt thật khít với cửa sổ ghép.

- Bước 4: Dùng dây nilon buộc chặt mắt ghép theo chiều từ dưới lên như mái nhà.

- Bước 5: Cắt bớt mầm thân ghép (để lại khoảng 20cm, có 3 - 4 lá) để cây tập trung dinh dưỡng nuôi nầm ghép.

Kỹ thuật nhân giống hoa mai bằng phương pháp giâm rễ [1]

Cây hoa mai không được gieo trồng bằng phương pháp nào
Trồng hoa mai bằng rễ

Thời điểm thích hợp để giâm rễ hoa lan là đầu mùa mưa.

- Bước 1: Dùng kéo cắt rễ, dùng dao, gọt lại giống như đọt và cành giâm.

- Bước 2: Cắm toàn bộ rễ vào chậu hoa (chỉ chừa nhô lên mặt đất khoảng vài mm).

Tài liệu tham khảo

[1] Nguyễn Tiến Huyền và ctv. Giáo trình mô đun - Trồng và chăm sóc mai vàng - Mã số mô đun: MĐ 02, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trang 46 - 58.