Những câu hỏi liên quan
Trường hợp nào cần bị phê phán trong việc sử dụng câu tục ngữ “Một mặt người bằng mười mặt của” ?
A. Phê phán những trường hợp coi trọng của cải hơn con người
B. An ủi, động viên những trường hợp mà nhân dân ta cho là “của đi thay người”
C. Nói về tư tưởng đạo lí, triết lí sống của nhân dân ta: đặt con người lên trên mọi thứ của cải
D. Khuyến khích việc sinh đẻ nhiều con.
Câu “Vì lợi ích mười năm trồng cây / Vì lợi ích trăm năm trồng người” sử dụng phép hoán dụ nào?
A. Phép hoán dụ lấy bộ phận gọi tên toàn thể
B. Phép hoán dụ lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng
C. Phép hoán dụ lấy dấu hiệu của sự vật để gọi tên sự vật
D. Phép hoán dụ lấy cái cụ thể để gọi tên cái trừu tượng
‘Một mặt người bằng mười mặt của’: có một thứ đáng giá hơn tiền, hãy trân trọng!
[VOH] - ‘Một mặt người bằng mười mặt của’ là gì? Bài học nhân sinh đáng suy ngẫm để chúng ta thêm yêu quý bản thân và trân trọng sức khỏe người thân trong gia đình hơn nữa.
Cuộc sống mưu sinh chưa bao giờ là dễ dàng, có người bán sức lao động bằng những công việc chân tay, còn người thì “vắt óc” hàng giờ trên bàn vi tính.
Nhưng, sau những giờ làm việc ấy, chắc chắn ít nhiều khiến bạn mệt mỏi, hãy nhớ rằng “Một mặt người bằng mười mặt của”. Đừng vùi đầu vào công việc đến kiệt sức, hay để lòng tham không đáy khiến bản thân rơi vào con đường phi pháp. Liệu làm giàu mà quên đi sức khỏe chính mình hoặc tính mạng của người khác thì có bền vững hay không?
1. “Một mặt người bằng mười mặt của” là gì?
Thành ngữ, tục ngữ Việt Nam chứa đựng không ít triết lý nhân sinh để chúng ta suy ngẫm, và hoàn thiện bản thân về tri thức lẫn đạo đức. Điển hình như câu “Một mặt người bằng mười mặt của” đã được người xưa khéo léo sử dụng hình thức so sánh để nói về một bài học nhân sinh ý nghĩa.
Theo đó “mặt người” là cơ thể, tính mạng của con người; “mặt của” ám chỉ tài sản như tiền tài, vàng bạc,...Chúng ta có thể thấy “một mặt người” ngang bằng với “mười mặt của”, nhằm nhấn mạnh giá trị con người gấp bội lần những thứ vật chất bên ngoài.
Tục ngữ “Một mặt người bằng mười mặt của” là lời khuyên chúng ta hãy biết quý trọng sức khỏe, tính mạng con người hơn của cải vật chất. Bởi suy cho cùng của cải vật chất chỉ là những thứ phù phiếm bên ngoài. Của cải không tạo ra con người, mà con người mới sinh ra của cải.
Thế nhưng, lại có trường hợp bất chấp tất cả để theo đuổi tham vọng, đánh đổi sức khỏe bản thân để mưu cầu những thứ xa xỉ. Cứ đâm đầu để kiếm tiền mà quên đi việc chăm sóc sức khỏe bản thân rồi đến một ngày bạn sẽ “gục ngã” và nuối tiếc.
Xem thêm: ‘Thuyền theo lái, gái theo chồng’ là gì? - câu thành ngữ có ý nghĩa gì trong cuộc sống?
2. Tiền có mua được tính mạng hay không?
Tiền không mua được tính mạng, nhưng tiền giúp duy trì sự sống. Chúng ta có thể thấy ở những người mắc bệnh hiểm nghèo, họ có thể được kéo dài sự sống bằng những phương pháp điều trị y học.
Nhưng đổi lại gia đình họ đã phải bán nhà, bán ruộng vườn cũng chỉ mong người thân khỏi bệnh. Dù có “tán gia bại sản” họ cũng sẵn lòng mua lại sức khỏe cho những người thân yêu. Ngay lúc này tục ngữ “Một mặt người bằng mười mặt của’ được thốt lên lại mang màu của sự đau thương, chua xót.
Vòng xoáy kim tiền có ma lực khủng khiếp, nó cuốn những kẻ tham lam vào những chuyện trái lương tâm. Thậm chí là dẫm đạp lên tính mạng của người khác để tồn tại.
Những trường hợp kinh doanh thực phẩm, kém chất lượng hay bán hàng giả bị lên án mỗi ngày. Điều này có lẽ phản ánh tư duy, lối sống của những kẻ đang dần đánh mất lương tâm, và tình yêu thương giữa người với người.
Cuộc sống giàu sang mang đến cho ta nhiều niềm vui, hạnh phúc. Thế nhưng, đừng trao đổi bằng sức khỏe hay tính mạng của người khác. Hãy làm giàu chân chính bằng khả năng và sự cố gắng của bản thân.
Để trở thành người “vừa có tài vừa có đức” nên biết phân biệt rạch ròi ranh giới giữa đúng sai, thiện ác. Nếu một người chỉ coi trọng cải vật chất hàng đầu, rất dễ bị bạn bè và mọi người xung quanh xa lánh.
Bên cạnh đó, câu “Một mặt người bằng mười mặt của” còn như một lời động viên trong trường hợp bất trắc, tai nạn không may “của đi thay người” xảy ra.
Xem thêm: Những câu nói về tâm đức khiến ta phải suy ngẫm - Hơn thua, danh lợi để được gì?
3. Những câu nói hay giúp thêm bạn yêu quý bản thân hơn
Thông qua tục ngữ “Một mặt người bằng mười mặt của” chúng ta thấy rằng sức khỏe bản thân chúng ta mới thực sự đáng trân trọng. Con người là chủ thể tạo ra của cải và không có sự ngược lại.
Do đó, cùng chúng tôi suy ngẫm những câu nói hay dưới đây để bạn thêm yêu chính mình, và cùng chia sẻ mọi điều tốt lành đến mọi người xung quanh bạn nhé:
- Khi tiền tài mất, có nghĩa là không mất gì cả, nhưng khi sức khỏe mất đi, có nghĩa là bạn đã mất đi gì đó, khi tính cách của bạn không còn nghĩa là bạn không còn gì để mất – Billy Graham
- Yêu bản thân không phải là điều phù phiếm. Đó là sự tỉnh táo – Katrina Mayer.
- Sức khỏe không phải là thứ chúng ta có thể mua. Tuy nhiên, nó có thể là một tài khoản tiết kiệm cực kỳ giá trị. – Anne Wilson Schaef
- Đừng bao dùng hết sức khỏe của bạn chỉ để đổi lấy đồng tiền. – Khuyết danh
- Yêu chính mình là khởi đầu của một mối tình lãng mạn trọn đời – Oscar Wilde
- Những người dân khỏe mạnh là tài sản lớn nhất của bất cứ quốc gia nào. – Winston Churchill
- Sai lầm lớn nhất đời người là dùng sức khỏe để đánh đổi lấy những vật ngoài thân. Bi ai lớn nhất đời người là dùng sinh mệnh để đổi lấy phiền não và lãng phí lớn nhất đời người là dùng tính mạng để giải quyết rắc rối do bản thân mình tạo ra! – Khuyết danh
- Có nhiều người luôn than thở về cuộc sống của mình, về những tổn thương mà mình đang chịu đựng. Họ không biết rằng dù họ hạnh phúc hay đau khổ thì thế giới bên ngoài vẫn tươi đẹp, thời gian vẫn cứ trôi và ngày cuối cùng vẫn đang đếm ngược. Vậy thay vì ca thán, sao ta không nở một nụ cười thật tươi để đợi những niềm vui đang chờ gõ cửa. – Du Phong
- Khi ba mươi tuổi, con người ta nên biết rõ mình như trong lòng bàn tay. Biết rõ con số cụ thể những khiếm khuyết và phẩm chất của mình, biết mình có thể đi xa bao nhiêu, lường trước được những thất bại – là chính bản thân mình. Và trên hết, phải biết chấp nhận những điều đó. – Albert Camus
Có thể nói, “Một mặt người bằng mười mặt của” giúp khẳng định giá trị con người không nằm ở những vật chất xa hoa, mà còn mang đến bài học nhân sinh quý giá và cách cư xử đúng đắn giữa con người với nhau.
Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet
A. SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý
B. DÀN BÀI CHI TIẾT
I. Mở bài
- Con người là tài sản quý giá nhất. Câu tục ngữ “Một mặt người bằng mười mặt của” đã làm sáng tỏ tư tưởng trên.
II. Thân bài
1. Giải thích
- Một mặt người là cách nói hoán dụ dùng bộ phận để chỉ toàn thể, có ý nghĩa tương đương như một người. Của là của cải vật chất. Mười mặt của ý nói đến số của cải rất nhiều.
- Tác giả dân gian vừa dùng hình thức so sánh [bằng], vừa dùng hình thức đối lập giữa đơn vị chỉ số lượng ít và nhiều [một - mười] để khẳng định sự quý giá gấp bội của con người so với của cải. Dị bản của câu tục ngữ này là: Một mặt người hơn mười mặt của càng khẳng định điều đó.
- Không phải nhân dân không coi trọng của cải, nhưng nhân dân đặt con người lên trên mọi thứ của cải, coi con người là thứ của cải quý báu nhất, không vàng ngọc nào sánh được.
2. Chứng minh
- Câu tục ngữ khuyên mọi người hãy yêu quý, tôn trọng và bảo vệ con người, không để của cải che lấp con người. Đây là một tư tưởng hoàn toàn đúng đắn
- Trong lao động, sản xuất: Của cải quý giá nhưng của cải là do con người làm ra, không có con người không có của cải như “Người làm ra của, người sống đống vàng”.
- Trong quan hệ giữa người với người: Nếu chỉ coi trọng của cải, chúng ta sẽ dễ trở thành người cô độc, không người thân, bạn bè như “Có vàng vàng chẳng hay phô/ Có con nó nói trầm trồ dễ nghe”
- Câu tục ngữ còn có thể sử dụng trong nhiều văn cảnh khác:
- Phê phán những trường hợp coi của hơn người.
- An ủi, động viên những trường hợp mà nhân dân cho là “Của đi thay người”.
- Quan niệm về sinh đẻ trước đây: muốn đẻ nhiều con [Rậm người hơn rậm cỏ].
=> Câu tục ngữ đã đi vào đời sống dân gian bởi tính đúng đắn và giá trị nhân văn của nó.
III. Kết bài
- Khẳng định lại giá trị câu tục ngữ.
C. BÀI VĂN MẪU
Đề bài: Em hãy giải thích câu tục ngữ Một mặt người bằng mười mặt của
Gợi ý làm bài:
1. Bài văn mẫu số 1
Con người là vô cùng quan trọng. Trong xã hội ngày nay đã có rất nhiều người hiểu được điều đó, gìn giữ trân trong sinh mạng. Nhưng bên cạnh ấy vẫn thấp thoáng đâu đó những con người quý trọng của cải vật hơn chính bản thân mình. Để nhắc nhở mọi người về điều này, người xưa đã có câu: “Một mặt người bằng mười mặt của”.
Câu hỏi đặt ra khó có thể trả lời ngay. Trước hết, tôi và bạn hãy cùng giải thích ý nghĩa của nó. “Một” là đơn vị đếm chỉ số ít. Còn “mặt người” ở đây chính là thân thể, tính mạng con người. “Mười” là đơn vị đếm chỉ số nhiều. “Mặt của” là những vật chất có giá trị. Như vậy, ta có thể hiểu “một mặt người bằng mười mặt của” muốn nói rằng tính mạng của một con người bằng rất nhiều thứ của cải vật chất có giá trị to lớn và còn có nhiều to lớn hơn thế. Ông cha ta đúc kết câu tục ngữ này nhằm khuyên nhủ cho mỗi chúng ta một bài học quý. Trong mọi trường hợp phải biết đặt sự an toàn cho tính mạng lên trên của cải vật chất đù đó là những thứ vô cùng quý báu. Đừng nên hy sinh vì tiền bạc, vật chất to lớn. Còn người là còn tất cả.
Ông cha ta đã sử dụng phép so sánh kết hợp với hình ảnh hoán dụ sinh động gần gũi với nhân dân lao động. Có lẽ chính bởi lối so sánh ví von của các bậc tiền nhân trước đây đã khiến cho những câu tục ngữ nói về giá trị của con người như được thể hiện rõ nét nhất. Chỉ với bảy từ ngữ tuy ngắn gọn nhưng đã nêu lên một ý nghĩa vô cùng to lớn. Ý nghĩa được thể hiện ở đây cũng chính là những giá trị con người là thứ vô cùng quý giá. Chính những sự vượt qua mọi vật chất thông thường, câu tục ngữ dường như cũng còn khéo léo phê phán những kẻ coi trọng vật chất mà quên đi giá trị sâu sắc vốn có của của con người.
Không thể phủ nhận rằng chính trong xã hội hiện đại ngày nay, không ít người vì bị mờ mắt trước ma lực của đồng tiền mà ngay cả bản thân họ cũng như đã đánh mất đi phẩm chất quý báu của mình. Quả thật ta như thấy được rằng chính đó là điều vô cùng đáng thất vọng. Cũng không có gì là sai trái khi ta thấy được rằng chính câu tục ngữ ngắn gọi “Một mặt người bằng mười mặt của” mỗi lần vang lên đều như hồi chuông cảnh tỉnh nhắc nhở mỗi người.
Con người có giá trị to lớn như vậy nhưng bên cạnh ấy vẫn có vô vàn những kẻ quý tiền bạc hơn sinh mạng thân thể mình. Tiêu biểu, chúng ta phải kể đến những người buôn ma túy phạm đến vòng pháp luật. Những người chỉ vì tiền mà bất chấp tất cả, họ biết rằng những việc làm đó sẽ bị pháp luật xử lý nhưng vẫn cố làm. Tiền bạc đã làm lu mờ ý chí của họ. Đứng trước hành vi này, xã hội cần phải có những biện pháp thật hữu hiệu. Nhà nước phải trừng phạt nặng kẻ đã làm hại con người. Có những cách ngăn chặn hành vi này không còn tái diễn nhưng các bạn ơi hàng loạt các giải pháp đó chỉ là một nhân tố, cốt lõi là ở ý thức mỗi người ta phải thấu hiểu sâu sắc lời dạy bảo chỉ giáo của người xưa.
Tóm lại, người xưa đúc kết câu tục ngữ đó quả đúng đắn chí lý. Đó là một chân lý đắt giá, sáng ngời. Nó sẽ là bài học kinh nghiệm quý báu sống mãi trong tiềm thức mỗi người đất Việt.
2. Bài văn mẫu số 2
Con người luôn được đánh giá là một trong những điều quý giá nhất mà tạo hóa ban cho trái đất. Và để khẳng định đúng điều này thì cha ông ta trước cũng đã có câu nói rất hay về con người đó là “Một mặt người, bằng mười mặt của”. Tuy ngắn gọn nhưng nó lại bao hàm rất nhiều ý nghĩa sâu sắc cho chúng ta, từ đó chúng ta như biết thêm được vai trò cũng như trách nhiệm của bản thân với chính con người với xã hội.
Đầu tiên, câu tục ngữ có thấy xuất hiện hai số đếm đó là “một” và “mười”. Chúng ta có thể thấy “một” là đơn vị đếm chỉ số ít kết hợp với “mặt người” - có nghĩa là thân thể cũng như là tính mạng con người. Ngược lại thì “mười” lại được xem là đơn vị đếm chỉ số nhiều. Đi liền với mười lại là “mặt của” như để những vật chất có giá trị. Câu tục ngữ này nhằm khuyên nhủ cho mỗi chúng ta một bài học - con người là quý giá nhất.
Của cái rất đáng quý, nhưng con người lại càng đáng quý hơn. Chính vì vậy, câu tục ngữ khuyên mọi người hãy yêu quý, tôn trọng và bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Xã hội ngày càng phát triển, con người lại càng dễ dàng đánh mất đi giá trị của mình và bị đồng tiền chi phối. Nếu chỉ vì của cải mà đánh mất giá trị của con người. Chúng ta sẽ trở thành những người cô độc không người thân, bạn bè.
Quả vậy, trong cuộc sống, chúng ta có thể mất đi tất cả tiền bạc, của cải. Nhưng chỉ cần vẫn còn con người ở đó, không có gì là không thể lấy lại được. Trong lao động, con người chính là người đã làm ra những của cải, vật chất. Trong mối quan hệ với những người xung quanh, nếu chỉ biết coi trọng của cải, chúng ta sẽ dễ trở thành thực dụng, sống ích kỷ và không có tình cảm. Những người sống như vậy sẽ không có được tình yêu thương của những người xung quanh.
Của cải rất đáng quý, nhưng bản thân con người còn đáng quý hơn. Con người là một sinh vật hoàn hảo của vũ trụ. Con người có hình thể, bản năng và trí tuệ - đó chính là thứ vũ khí mạnh nhất. Câu tục ngữ không chỉ đề cao giá trị của con người mà còn muốn khuyên nhủ chúng ta cần biết cố gắng rèn luyện bản thân để khẳng định được giá trị của chính mình. Mỗi người sinh ra đều mang những giá trị cao quý riêng biệt. Chính vì vậy, đừng nên tự ti mà hạ thấp đi những giá trị ấy. Hãy tự tin khẳng định nó. Ngoài ra, ông cha ta cũng muốn phê phán những con người chỉ biết ăn chơi, hưởng lạc. Cuộc sống của những người ấy chắc chắn sẽ chỉ chìm đắm trong những thú vui vô bổ.
Như vậy, câu tục ngữ trên đã đem đến một bài học quý giá cho mỗi chúng ta. Hãy luôn quý trọng bản thân, bởi con người chính là món quà kì diệu của tạo hóa.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----