Bà đã tây ninh là ai

Trước Điện Bà năm 1920, người ngồi ghế là sư tổ Tâm Hoà.

Nhớ hồi trước khi có dịch bệnh Covid- 19, núi Bà Đen là tâm điểm du lịch không chỉ của người Tây Ninh, mà còn có người dân các tỉnh phía Nam. Đặc biệt, Hội xuân- đã được Nhà nước công nhận là lễ hội cấp quốc gia, kéo dài suốt trong cả tháng Giêng. Đến tháng 5 âm lịch, núi lại có lễ hội vía Bà- được ghi danh vào danh mục Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.

Du lịch núi Bà, là chuyện xưa có ở núi Bà từ cả trăm năm trước. Đấy là do người dân phương Nam có tập quán viếng Bà mỗi dịp xuân sang. Du lịch núi trong bản đồ du lịch phía Nam đến nay có một vị thế khác xưa, nhất là sau khi có sự đột phá về đầu tư của Sun Group.

Kế thừa thành tựu của Công ty Du lịch Tây Ninh với 2 tuyến cáp treo và 1 tuyến máng trượt, đến nay có thêm 2 tuyến cáp treo công nghệ cao, một đến chùa Hang, chùa Bà và một đưa khách tham quan đến đỉnh núi Bà- nóc nhà Nam bộ ở độ cao 986 mét.

Dĩ nhiên, đỉnh núi được cải tạo trở nên một vườn hoa lớn, như một công viên giữa mây trời bảng lảng, tưởng như với tay là bắt được những bông mây. Núi vượt qua giới hạn 1.000m chiều cao, nhờ tượng Phật Bà Tây Bổ Đà Sơn cao 72 mét lừng lững trên đỉnh núi.

Bà hướng mặt ra biển Đông, nhưng không quên lướt những ánh nhìn gần trên mặt hồ Dầu Tiếng 27.000 ha ở ngay gần sát phía Đông chân núi. Mặt bằng cũ hơi chật hẹp của khu điện Bà, chùa Phật trở nên thênh thang với vài ba cấp độ cao như những dãy ruộng bậc thang uốn lượn ôm choàng lấy sân chùa cũ. Vậy mà vào ngày khánh thành vào giữa năm 2019, cái sân rộng 6.000m2 ấy chật người.

Khu di tích lịch sử núi Bà Đen được Chính phủ quyết định là khu du lịch quốc gia. Theo đó, danh mục dự án đầu tư vào đây được phê duyệt theo một quy hoạch chung trên diện tích 30km2 gồm núi và vùng phụ cận, đường vào núi ngày nay có 5-7 lối.

Từ Thành phố đi lên có đường 30.4 và đường Bời Lời 11km rộng rãi mặt bê tông nhựa, đèn đường cao áp… Xe các loại chạy bon bon. Từ Tân Châu về theo đường 785 rẽ vào đường 784 vừa mới hoàn thành rộng rãi khang trang.

Từ Dương Minh Châu tới có đường 781 hoặc đường Suối Đá - Khedol. Từ Toà thánh Tây Ninh thuộc thị xã Hoà Thành nối tới đường Bời Lời là đại lộ Điện Biên Phủ lộ giới 40 mét, cơ sở hạ tầng hiện đại…

Vậy mà đã từng có vài dịp hội xuân trước năm 2020 vẫn bị kẹt xe, cảnh chưa từng thấy ở Tây Ninh. Vậy nên Dương Minh Châu mới mở thêm con đường từ cổng phụ khu du lịch băng ngang xã Phan về đường 781.

Cho đến nay, dù đã có thêm nhiều di tích LSVH và danh thắng được công nhận như: Vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát, các di tích căn cứ địa cách mạng, lòng hồ Dầu Tiếng… Khu du lịch quốc gia núi Bà Đen vẫn là điểm du lịch quan trọng bậc nhất trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.

Vậy, cách nay 100 năm, núi Tây Ninh có gì? Có thể điểm lại qua bài viết Tây Ninh - Vũng Tàu du ký của tác giả Biến Ngũ Nhi, in trên báo Công luận. Riêng mục “Đi lên núi Điện Bà” được in trong hai số 422 ngày 26.7.1921 và 423 ngày 29.7.1921.

Theo các tác giả Võ Văn Nhơn và Nguyễn Thị Phương Thuý trong “Văn chương phương Nam, một vài bổ khuyết” [Nxb Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, năm 2016] thì nhà văn Biến Ngũ Nhi [1886-1973] là một bác sĩ, nhưng lại thành danh nhờ các tác phẩm văn chương.

Ông được coi là “Nhà văn viết truyện trinh thám đầu tiên ở Việt Nam” với tác phẩm “Kim thời dị sử” [Ba lâu ròng nghề đạo tặc], in trên Công Luận báo các năm từ 1919 đến 1920. Năm Tân Sửu [1921] ông đến Tây Ninh vào đúng mùng 2 tết: “Xem các nơi trong tỉnh, thành rồi liền biểu xe đánh thẳng vô núi Điện Bà. Từ đó vô chân núi, đường đi xa 12 ngàn thước”. Xe đây là xe thổ mộ, một ngựa kéo vẫn còn thấy ở thị xã Tây Ninh vào thập niên 80 thế kỷ 20.

“Ra khỏi Châu Thành thì nhà cửa thưa thớt, đất gò ruộng xấu, bề sanh nhai thua kém các nơi. Tại đây trồng dưa hấu nhiều, song năm nay thất mùa nên cũng có ít. Vả lại đường vận tải cam go, phần nhiều dân sự chỉ nhờ lộc rừng nên ít người giàu có.

Đi khỏi Châu Thành chừng 4 ngàn thước thì tới rừng. Rừng ấy kêu là rừng độm, rộng lớn minh mông, ăn vào tận chưn núi, bề ngang hơn 8 ngàn thước. Cách năm bảy năm trước những thiện nam tín nữ trong lục châu đi lên núi Điện Bà lấy làm khó nhọc vì chẳng có đường bộ, phải đi xe bò, băng ngang vào rừng nên rất cực khổ.

Sau nhờ có bà Tổng đốc Chợ Lớn xin nhà nước cho khai đắp đường quan lộ vô đến chưn núi. Bà lại dụng một số tiền rất to mà phụ vào sở phí. Nhờ vậy mà ngày nay xe hơi, xe ngựa chạy đến chưn núi dập dìu, lấy làm tiện quá.

Ấy vậy là cũng có đại công, đại đức với bá tánh vô cùng/ Đường đi ngang qua rừng, chỗ lên cao, chỗ xuống thấp, hai bên cây cối mọc dày. Đi qua một cái truông, kêu là truông Hồng Đào. Trong rừng cũng có nhiều thú dữ như là cọp, beo song ít khi ra tới lộ…”.

Đường lên núi Bà đầu thế kỷ 20.

Con đường “vận tải cam go” ấy ngày nay đã là đường Bời Lời 4 làn xe ô tô rộng khoảng 16 mét, phần lớn mặt đường đã bê tông nhựa. Vùng “nhà cửa thưa thớt, đất gò ruộng xấu” nay đã là hai phường Ninh Sơn, Ninh Thạnh của TP. Tây Ninh.

Năm ấy, còn chưa có đường 30.4 hiện nay, nên khoảng cách từ “Châu Thành lên tới rừng Độm” là tính theo đường Tỉnh lộ số 4, nay là Trần Hưng Đạo. 4km tới rừng, chính là vị trí có Điện thờ Phật mẫu và trụ sở UBND phường Ninh Sơn. Quanh đấy, hôm nay là chợ búa, phố phường trường học, nhà dân hai bên đã đô thị hoá.

Vẫn còn thấy những mảng ruộng xanh, những vườn cây trái xanh tươi dưới nền trời lồng lộng những mây và núi giăng thành. Lên tới cầu kênh Tây, một dòng nước xanh chan chảy cắt ngang đường.

Từ đây đi tiếp đã chính là rừng Độm 100 năm trước, có cả một khúc truông rừng mang tên Hồng Đào- một loài hoa đẹp. Nay vẫn thấy hương rừng phảng phất đâu đây, nhưng là những khoảnh rừng cao su chạy sâu vào tít tắp, hay những rẫy mì, vườn cây trái hoặc mãng cầu thương hiệu núi Bà Đen.

“Đi tới giữa chân núi thì cùng đường. Tại chân núi ấy có hai cái chùa, kêu là chùa Chung cũng của thầy chùa trên núi cất đó để tiếp rước khách du, hoặc dưới Tây Ninh, hoặc trên điện xuống có chỗ nghỉ ngơi thong thả, có cả nhà để xe hơi rất tiện…”.

Đoạn văn này cho thấy có hai ngôi chùa dưới chân núi. Một là chùa Trung, mà năm ấy tác giả gọi là chùa Chung, dành để tiếp khách hành hương. Nghe cũng có lý, bởi quần thể các chùa núi không có chùa Thượng, chùa Hạ thì cũng đâu cần phải có chùa Trung. “Thầy chùa trên núi” năm ấy chính là Hoà thượng Chánh Khâm tự Tâm Hoà.

Ông là người có rất nhiều công lao với các chùa núi Bà Đen, trụ trì từ năm 1919 đến 1937 [theo Ngọn đuốc Cửa thiền của Phan Thúc Duy]. Ngôi chùa Tổ xây bằng đá cũng do ông chủ trì xây dựng từ năm 1922 đến năm 1924.

Trước khi lên làm trụ trì theo chỉ định của sư trụ trì tiền nhiệm Trừng Tùng [Chơn Thoại]; sư tổ Tâm Hoà cũng có 20 năm gắn bó với chùa Trung. Đến nay tại ngôi chùa này, đã có thêm một ngôi giảng đường rộng lớn, đẹp và kiên cố mang tên ông, chính là nơi 2 năm một lần các khoá Đại giới đàn của Phật giáo Tây Ninh được tổ chức cho tăng, ni các tỉnh miền Nam…

Trần Vũ

[còn tiếp]

Vậy, cách nay 100 năm, núi Tây Ninh có gì? Có thể điểm lại qua bài viết Tây Ninh - Vũng Tàu du ký của tác giả Biến Ngũ Nhi, in trên báo Công luận. Riêng mục “Đi lên núi Điện Bà” được in trong hai số 422 ngày 26.7.1921 và 423 ngày 29.7.1921.

Tọa lạc trên ngọn núi Bà Đen – được mệnh danh là “nóc nhà Đông Nam Bộ”, chùa Bà Tây Ninh là một địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng mà còn thu hút nhiều du khách bởi phong cách kiến trúc vô cùng độc đáo.

Bài viết dưới đây cung cấp một số thông tin về chùa Bà Tây Ninh, hy vọng sẽ hữu ích cho du khách trong chuyến đi sắp tới.

Chùa Bà Tây Ninh ở đâu?

Nằm ở lưng chưng núi Bà Đen, vậy nên để biết thông tin về chùa Bà, bạn có thể tìm hiểu trước Núi Bà Đen ở đâu?

Núi Bà Đen là một trong 3 ngọn núi [núi Bà, núi Phụng, núi Heo] thuộc quần thể di tích văn hóa – lịch sử núi Bà Đen trải rộng trên 24km2 với hệ thống hang động, đền, chùa vô cùng phong phú. 

Giờ mở cửa núi Bà Đen Tây Ninh

Bạn nên tham khảo giờ mở cửa cáp treo Tây Ninh để có chuyến đi được thuận lợi nhé!

• Từ Thứ 2 – Thứ 7: buổi sáng từ 7:00 – 11:30, buổi chiều từ 12:30 – 17:15
• Chủ Nhật: Cáp vận hành liên tục từ 6:00 – 13:00
• Từ 14:00, cáp hoạt động theo khung giờ ngày thường.

Chùa Bà, chùa Bà Đen hay còn được gọi là Linh Sơn Tiên Thạch ở lưng chừng núi Bà Đen – xã Thạnh Tân – cách thành phố Tây Ninh khoảng 8km theo hướng Tây Nam.

Hướng dẫn di chuyển đến chùa Bà Tây Ninh

Từ Sài Gòn đến Tây Ninh

Để di chuyển đến chùa Bà Tây Ninh từ Sài Gòn, du khách có thể tham khảo cung đường sau:

Xe cá nhân: Từ bến xe An Sương, bạn đi theo quốc lộ 22A đến ngã ba Trảng Bàng rẽ trái. Tới ngã ba thị trấn Gò Dầu, rẽ phải theo quốc lộ 22B, sau đó chạy khoảng 60 km nữa là đến vòng xoay trung tâm Tp. Tây Ninh.

Xe buýt: Bạn bắt xe số 703 tuyến Bến Thành – Mộc Bài, sau đó là số 05 tuyến Mộc Bài – Tây Ninh để vào trung tâm thành phố. Giá vé một người là 40.000 đồng/ tuyến số 703, 15.000 đồng/ tuyến số 05.

Xe khách: Bạn mua vé ở bến xe An Sương nằm trên quốc lộ 22A, quận 12 để đến Tp. Tây Ninh. Giá vé từ 60.000 – 80.000 đồng/người.

Cách di chuyển lên đỉnh núi Bà Đen

Từ chân núi Bà Đen, bạn sẽ có 2 cách để lên chùa Bà Đen Tây Ninh cũng như đỉnh núi Bà Đen: leo bộ hoặc ngồi cáp treo.

Leo bộ: Con đường dẫn lên chùa Bà dài 1.500 bậc, đi vòng quanh những tảng đá, cây rừng um tùm hai bên. Từ chân núi mất hơn một giờ để lên đến chùa nằm ở độ cao hơn 200m. 

Cáp treo: bạn có thể lên xuống chùa Bà Đen Tây Ninh bằng hệ thống cáp treo dài hơn 1.000m, thời gian cho mỗi lượt lên/ xuống khoảng 10 phút. 

Giá vé cáp treo lên chùa Bà Tây Ninh

Chùa Bà Đen Tây Ninh thờ ai?

Ngôi chùa núi Bà Đen có tuổi đời hơn 300 năm này thờ Linh Sơn Thánh Mẫu [tục gọi là Bà Đen].

Tục truyền rằng, Bà Đen chính là nàng Đênh, con một vị quan ở đất Trảng Bàng, xuất gia đầu Phật rồi chết trên núi, sau linh hiển phù hộ giúp đỡ dân chúng trong vùng những lúc mất mùa đói kém hoặc gặp chuyện oan

Review chùa Bà Tây Ninh

Chùa Bà Tây Ninh với kiến trúc độc đáo

Ngôi chùa này được hình thành năm 1745 và xây dựng năm 1763, trải qua nhiều lần trùng tu, lần mới đây nhất là khánh thành vào năm 1997. Đây là ngôi chùa cổ xưa nhất tại Tây Ninh và có kiến trúc hài hòa mang nhiều nét đẹp đặc trưng của kiến trúc đền chùa Việt Nam.

Chùa Bà Tây Ninh còn lưu giữ hai cột đá xanh được tạc từ đầu thế kỷ XX ở tiền đường. Mỗi cột cao 4,5m, đường kính 0,45m, chạm hình rồng uốn lượn độc đáo. Chánh điện rộng hơn 200m2 với nhiều cột kèo, gian thờ sơn son thếp vàng.

Tượng Phật Thích Ca cao 2,5m, hai bên là các tượng Bồ Tát, Thập Bát La Hán uy nghiêm. Nơi thờ tự chính của chùa là hang đá nhỏ có bức tượng Ngọc Linh Sơn Thánh Mẫu nặng 240kg được điêu khắc tinh xảo.

Tượng phật Bà cao nhất Đông Nam Á

Bức tượng Phật núi Bà Đen ở đâu? Bức tượng Phật Bà Tây Bổ Đà Sơn nằm trên độ cao 986m ở đỉnh núi Bà Đen Tây Ninh. 

Với tổng chiều cao 72m, được đúc bởi hơn 170 tấn đồng đỏ theo kỹ thuật công nghệ gia công cơ khí áp lực cao của Châu Âu, tượng Phật Bà Tây Bổ Đà Sơn tại Tây Ninh đã xác lập kỷ lục “Tượng Phật Bà bằng đồng cao nhất Châu Á tọa lạc trên đỉnh núi” và “Tượng Phật Bà bằng đồng cao nhất Việt Nam tọa lạc trên đỉnh núi”.

Không khí lễ hội chùa Bà Tây Ninh

Chùa Bà Đen là địa điểm hành hương của nhiều du khách mỗi khi đến Tây Ninh, đặc biệt là vào dịp Hội Xuân núi Bà Đen được tổ chức từ mùng 4 Tết Nguyên Đán hàng năm và Lễ Vía Bà diễn ra vào các ngày mùng 4, 5, 6 tháng 5 âm lịch.

Buffet  trên đỉnh núi Bà Đen

Nhà hàng buffet Vân Sơn trên đỉnh núi với hơn 80 món ăn nổi tiếng các vùng miền, khiến hành trình khám phá núi Bà thêm phần tiện lợi và trọn vẹn hơn. 

Giờ mở cửa: từ 10h30 – 15h và 16h30-  20h mỗi ngày

Thiên đường mây trên nóc nhà Đông Nam BộC

Check-in thiên đường mây tại “nóc nhà Đông Nam Bộ” là  “tiết mục” được rất rất nhiều các bạn trẻ yêu thích khi đến chùa Bà Đen Tây Ninh.

Đến Chùa Bà Tây Ninh cầu gì? lễ cần chuẩn bị gì?

Đến chùa Bà Tây Ninh cầu gì?

Tới chùa Bà Đen Tây Ninh, bạn có thể cầu may mắn, sức khỏe, công danh, tài lộc… 

Lễ vật cúng núi Bà Đen là gì?

Viếng chùa Bà Đen Tây Ninh, bạn có thể sắm lễ vật như hoa quả, bánh kẹo, nhang, hoa… Nếu không có thời gian chuẩn bị trước thì bạn có thể yên tâm vì ngày dưới chân núi có bày bán rất nhiều lễ vật được sắp sẵn rất đầy đủ và đẹp mắt. Lưu ý khi đến chùa, đồ cúng, nén nhang, tiền công đức, tiền ủng hộ dầu đèn… đều nên là số lẻ bạn nhé. Và quan trọng nhất vẫn là lòng thành của chúng ta khi đến chùa.

Những lưu ý khi đến chùa Bà Tây Ninh

• Bảo quản đồ đạc các nhân cẩn thận khi đến chùa vào những dịp đông đúc như lễ hội… để tránh xảy ra tình trạng mất cắp.
• Lựa chọn trang phục kín đáo, phù hợp khi đến chùa.
• Nên mang giày thể thao hay giày bệt để leo núi thuận tiện khi tham quan chùa Bà và Khu du lịch núi Bà Đen.
• Mang theo đầy đủ áo khoác, mũ, kem chống nắng, kem chống muỗi, thuốc trị côn trùng, thuốc đau bụng…
• Đặc biệt là thực hiện nghiêm túc theo chỉ dẫn của ban quản lý khu du lịch nha mọi người.
• Nên xin phép trước với ban quản lý nhà chùa để được sự đồng ý nếu muốn quay phim, chụp hình

Xem thêm:

• Khám phá chùa Tam Chúc, Hà Nam: Ngôi chùa lớn nhất thế giới
• Khám phá Chùa Bái Đính, Ninh Bình: Ngôi chùa có nhiều kỷ lục của Đông Nam Á
• Tổng hợp 100 ngôi chùa lớn nhất Việt Nam, chùa gần đây
• Top 20 địa địa du lịch Tây Ninh

__

Du khách có thể tham khảo thêm các thông tin tại:

Website chính thức của Di sản Tràng An: //disantrangan.vn/

Facebook: //www.facebook.com/disantrangan.vn

Chia sẻ những bức hình đã chụp tại: //www.facebook.com/groups/checkintrang