Lõi của virut hiv là gì

Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Thị Vượng - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Virus là một trong những tác nhân nhiễm trùng có kích thước rất nhỏ [đường kính từ 20-300mm], cấu tạo đơn giản nhưng khả năng gây bệnh cho con người cực kỳ nhanh chóng. Virus có đặc tính cơ bản của một sinh vật nhưng chúng không có cấu tạo tế bào, không có khả năng tự sinh sản và không có quá trình trao đổi chất.

Virus hay còn được gọi là siêu vi trùng có đặc điểm cấu trúc, kiểu sao chép trong tế bào vật chủ khác với những loại vi khuẩn ký sinh nội bào. Một virus sẽ được coi là hoàn chỉnh về cấu trúc khi nó có khả năng tạo ra được sự truyền acid nucleic từ một tế bào này sang một tế bào khác. Mỗi loại virus chỉ có một trong hai loại vật liệu di truyền, hoặc là ARN [acid ribonucleic] hoặc là AND [acid deoxyribonucleic], không có enzym chuyển hóa và enzym hô hấp nên chúng bắt buộc phải ký sinh trong tế bào cảm thụ khác.

Cấu trúc của virus bao gồm:

Gồm hai phần chính là acid nucleic và capsid.

• Acid nucleic- Vật liệu di truyền: Mỗi loại virus chỉ có một trong hai loại vật liệu di truyền, hoặc là ARN hoặc là ADN. Acid nucleic đóng vai trò quan trọng như: Mang thông tin di truyền, đặc trưng cho từng virus, quyết định khả năng gây nhiễm trùng của virus trong tế bào cảm thụ, quyết định chu kỳ nhân lên của virus trong tế bào cảm thụ và mang tính bán kháng nguyên đặc hiệu của virus
• Vỏ capsid: Chính là lớp protein bao bọc bên ngoài acid nucleic. Các protein này có sự sắp xếp để tạo thành đơn vị capsomer. Vỏ capsid có chức năng bao quanh Acid nucleic, bảo vệ acid nucleic, chúng cũng tham gia vào sự bám của virus trên bề mặt tế bào cảm thụ và mang tính kháng nguyên đặc hiệu virus -> ứng dụng trong chẩn đoán virus, đồng thời giữ cho hình thái và kích thước virus luôn được ổn định.

Cấu trúc chung của virus gây bệnh

Cấu trúc đặc trưng của virus còn được gọi là cấu trúc đặc biệt, chỉ có ở một số loại virus nhất định để thực hiện những chức năng đặc trưng cho virus đó và đây cũng là cơ sở để định loại virus.

• Virus có vỏ bao ngoài và virus trần
• Virus có một số enzym đặc trưng

Virus có thể phân loại theo triệu chứng lâm sàng, theo hình thể, đường truyền hoặc theo cấu trúc vật liệu di truyền.

Thực tế mỗi loại virus sẽ có các đặc điểm hình thể khác nhau như hình sợi, hình cầu, hình khối phức tạp, hình que, hình chùy...

Có thể phân loại virus theo cách sắp xếp của acid nuleic và capsid bởi virus được chia thành 2 loại đối xứng là đối xứng hình khối và đối xứng theo hình xoáy trôn ốc. Trong trường hợp virus đối xứng theo hình xoáy trôn ốc thì acid nucleic và các capsomer sẽ được sắp xếp dọc theo hình lò xo đều hay không đều, còn trong trường hợp đối xứng hình khối thì các capsomer sẽ được sắp xếp thành các hình khối cầu đa diện.

Một số loại virus gây bệnh hiện nay

Đây là cách phân loại cổ điển, có ưu điểm là thuận lợi về mặt lâm sàng nhưng cơ bản không chính xác về mặt virus học vì trên thực tế, một loại virus cũng có khả năng gây ra nhiều bệnh khác nhau hoặc một bệnh có thể do nhiều loại virus khác nhau gây ra:

• Virus gây phát ban: Sốt vàng, dengue sốt xuất huyết, virus bệnh đậu mùa, đậu bò, sởi, rubella...
• Virus gây bệnh ở hệ thống thần kinh: Virus dại, viêm não ngựa miền Đông - miền Tây, virus viêm não Nhật Bản, virus sởi, virus HIV, virus Herpes simplex...
• Virus gây bệnh ở mắt: Newcastle, Herpes, virus Adeno...
• Virus gây bệnh ở gan: Virus gây bệnh viêm gan A, B, C, D, E...
• Virus gây viêm dạ dày, ruột: Norwalk, virus Rota...
• Virus lây truyền qua đường sinh dục: Virus HIV, virus papiloma, virus viêm gan B, virus herpes...
• Virus gây bệnh ở đường hô hấp: virus cúm, virus hợp bào đường hô hấp, virus adeno...
• Virus gây bệnh khu trú ở da, cơ, niêm mạc: virus herpes simplex typ 1 gây bệnh xung quanh niêm mạc miệng, typ 2 gây bệnh ở niêm mạc đường sinh dục, virus zona gây viêm da...

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn

Làm thế nào để đánh bại vi rút đậu mùa?

Sự khác nhau giữa vi khuẩn và virus

XEM THÊM:

Trang chủ

Sách ID

Khóa học miễn phí

Luyện thi ĐGNL và ĐH 2023

Thành phần cơ bản cấu tạo nên virut gồm:

Đâu là nhận xét sai khi nói về virut?

Kí sinh nội bào bắt buộc của virut là?

Tại sao virut phải kí sinh nội bào bắt buộc?

Virion là từ dùng để chỉ loại virut nào?

Hệ gen của virut có vai trò gì ?

Vỏ capsit của các loại virut được cấu tạo từ thành phần nào sau đây?

Cấu tạo của virut trần gồm có

Đối với các nhóm virut có vỏ ngoài, thì bản chất của vỏ ngoài là:

Virut nào có vỏ ngoài trong các loài sau :

Dựa vào hình thái ngoài, virut được phân chia thành các dạng nào sau đây?

Virut dạng hình xoắn có đại diện là:

Cấu trúc khối của virut có đặc điểm:

Đặc điểm chỉ có ở virut mà không có ở vi khuẩn là

Vỏ trong [vỏ capsid]

Vỏ này gồm 2 lớp protein: + Lớp ngoài hình cầu, cấu tạo bởi protein có trọng lượng phân töû 18 kilodalton [p18].

+ Lớp trong hình trụ, cấu tạo bởi các phân töû có trọng lượng phân tử là 24 kilodalton [p24]. Đây là kháng nguyên rất quang trọng để chẩn đoán nhiễm HIV/AIDS.

Lõi

Là những thành phần bên trong của vỏ capsid, bao gồm:

+ Hai phân tử ARN đơn, đó là bộ gen di truyền HIV[genom].
Genom của HIV chứa 3 gen cấu trúc: Gag [group specific antigen] là cac gen mã hoá cho các kháng nguyên đặc hiệu của capsid cuûa virus; Pol [polymerase] mã hoá cho các Enzym: reverve transcriptase [RT:Enzym sao mã ngược], protease và endonuclease [còn gọi kháng nguyên integrase]; và EnV [envelop] mã hoá cho glycoprotein lớp vỏ peplon của HIV.

Vòng đời của virut HIV

Sau nhiễm vi rút 3 – 5 ngày, những tế bào nhiễm HIV từ vị trí xâm nhập di chuyển đến cơ quan Lympho ngoại vi, tại đây HIV sẽ nhân lên nhanh chóng. HIV chỉ có thể thực hiện được chu trình nhân lên trong những tế bào cơ thể người có thụ thể CD4 trên bề mặt.

Quá trình nhân lên của HIV trải qua các giai đoạn sau [lấy chu trình nhân lên trong tế bào TCD4 làm đại diện]:

Giai đoạn giao kết vào thụ thể CD4 trên bề mặt tế bào:

Virut HIV gắn các cấu trúc lồi [gp120 và gp41] vào thụ thể CD4 và đồng thụ thể chemokine [CCR5 và CXCR4] trên màng tế bào Lympho TCD4. Sau đó có hiện tượng hòa màng của màng Virut với màng tế bào TCD4.

Xâm nhập: 

Sau khi hòa màng, phần nhân của HIV chứa genom RNA và men sao chép ngược RT của HIV di chuyển vào trong nguyên sinh chất của tế bào TCD4. Màng nhân của HIV sẽ bị tiêu biến đi, giải phóng RNA và men sao chép ngược RT vào nguyên sinh chất của tế bào cơ thể người.

Sao chép ngược:

dưới tác dụng của men sao chép ngược RT, RNA lấy chất liệu di truyền của tế bào cơ thể người tổng hợp thành DNA sợi kép. Tuy nhiên, sợi kép này mang đặc tính của cả HIV và tế bào của cơ thể nên chưa thể gắn kết vào nhân của tế bào cơ thể được. Vì vậy, sợi kép DNA được tổng hợp lần đầu này lại trải qua quá trình tách thành 2 sợi đơn, sợi đơn mang chất liệu của cơ thể người sẽ được sao chép ngược một lần nữa để tổng hợp thành sợi kép DNA có chất liệu giống y hệt DNA của tế bào cơ thể người nhưng mang mã hóa di truyền của HIV. Sợi kép DNA này sẽ xâm nhập qua vỏ nhân tế bào và bắt đầu quá trình tích hợp vào Genom DNA của tế bào cơ thể.

Tái tổ hợp: 

dưới tác động của Enzyme DNA Intergrase, sợi DNA được tổng hợp từ RNA của virus sẽ tích hợp vào DNA của tế bào cơ thể người, sau đó đoạn Genom tích hợp này sẽ sử dụng bộ máy di truyền của tế bào cơ thể người để sản xuất ra nhiều sợi RNA giống hệt với sợi RNA của HIV ban đầu.

Tổng hợp các protein của Virus: 

các sợi RNA của HIV mới được tổng hợp sẽ tổng hợp ra các Protein sợi dài. Nhờ hoạt động của men Protease, các Protein sợi dài này sẽ được cắt ngắn thành các Protein cấu trúc của HIV. Sau đó, phần lõi có chứa các thành phần cấu tạo của HIV được tạo thành, di chuyển đến màng tế bào cơ thể để tiếp tục quá trình hoàn thiện HIV hoàn chỉnh.

Nẩy trồi:

phần lõi của HIV mới được tạo thành, sử dụng các thành phần cấu tạo của màng tế bào vật chủ, tạo thành HIV hoàn chỉnh tách ra khỏi tế bào đi vào dòng máu và tiếp tục làm lây nhiễm các tế bào khác của cơ thể. Tùy theo giai đoạn bệnh, cứ mỗi 24 giờ, có vài chục triệu tới hàng trăm triệu [thậm chí hàng tỷ] HIV mới được tạo ra.

Virut HIV xâm nhập vào cơ thể và nhân lên rất nhanh, tấn công vào tế bào CT4 làm hệ miễn dịch bị phá vỡ và là cơ hội để những bệnh nhiễm trùng cơ hội mắc phải. Nên phất hiện và điều trị sớm để cải thiện tình trạng sức khỏe .

Mọi vấn đề về sức khỏe, vui lòng gọi đến tổng đài 19006237 để nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia.

- Advertisment -