Xe dẫn động 4 bánh được trang bị chế độ gài cầu với các tùy chọn như 2H, 4H, 4L để sử dụng cho các dạng địa hình và nhu cầu lái khác nhau.
Trên một số dòng xe bán tải hay SUV, người dùng có thể bắt gặp núm xoay với các chế độ gài cầu như 2H, 4H và 4L. Đây thực chất là bộ phận để gài cầu cho những chiếc xe dẫn động 4 bánh bán thời gian [4WD, 4×4], có nghĩa tài xế được phép lựa chọn dẫn động 1 cầu hoặc 2 cầu. Chế độ này gần như không xuất hiện trên các dòng xe sedan hay hatchback.
Chế độ gài cầu sẽ được bố trí thành cụm núm xoay trên xe để điều chỉnh truyền động bánh xe, các ký hiệu gài cầu thường là 2H – 4H – 4L hoặc 2H – 4H – 4HLc – 4LLc [khóa vi sai trung tâm].
Cầu xe và xe hai cầu là gì?
Cầu xe là một bộ phận có hình dáng tròn được nối vào trục của 2 bánh trước hoặc bánh sau ô tô, trong cầu sẽ chứa các bộ phận bánh răng gọi là vi sai có nhiệm vụ nối 2 đầu láp ngang và động cơ bằng một láp dọc.
Khi động cơ hoạt động sẽ làm láp dọc quay, các bánh răng được nối vào cũng chuyển động và làm quay 2 láp dọc nối bánh xe lăn. Các nhà sản xuất ô tô hiện nay đang chia ra 3 loại cầu xe là 1 cầu trước, 1 cầu sau và 2 cầu [trước và sau].
Xe hai cầu hay còn gọi là xe dẫn động 4 bánh có ký hiệu là 4×4, 4WD được trang bị 2 cầu [một cầu trước và một cầu sau] để nhận trợ lực của động cơ.
Khác với những mẫu ô tô chở khách chỉ được trang bị một cầu trước [nhận lực kéo] hoặc một cầu sau [nhận lực đẩy] để xe di chuyển trong đường phố thì xe hai cầu rất được ưa thích trên những cung đường gồ ghề phức tạp hơn đô thị.
2H là chế độ 1 cầu nhanh để dẫn động 2 bánh với vận tốc lớn
Đây là chế độ thường được sử dụng, trong đó khi chọn 2H thì sức mạnh của động cơ chỉ được truyền tới cầu sau. Lợi ích của việc sử dụng chế độ này là tăng khả năng tiết kiệm nhiên liệu vì có ít lực cản hơn giữa bánh xe và mặt đường. Các điều kiện lái xe tốt cho chế độ 2H là sử dụng trên đường trường và đô thị, với thời tiết khô ráo.
4H là chế độ 2 cầu nhanh để dẫn động 4 bánh với vận tốc lớn
Khi chuyển qua chế độ 4H, tất cả các bánh xe đều được điều khiển thông qua hộp chuyển đổi với vi sai trung tâm mở. Nó có nghĩa cả bốn bánh xe được kiểm soát độc lập [giống với xe dẫn động bốn bánh toàn thời gian AWD]. Trong điều kiện đường gồ ghề, đèo dốc, chế độ 4H giúp kiểm soát hành trình tốt hơn.
4L là chế độ 2 cầu chậm để dẫn động 2 bánh với vận tốc thấp
Trường hợp xe bị sa lầy, ngập bùn hay xe leo dốc cao hoặc kéo vật nặng… chế độ 4L – Hai cầu chậm sẽ phát huy hiệu quả. Lúc này, chiếc xe có thể dễ dàng vượt qua địa hình phức tạp. Để chuyển từ 4H sang 4L, người lái có thể phải dừng lại hoặc chạy với tốc độ rất thấp nếu muốn chuyển đổi chế độ. phù hợp khi chạy đường rừng, lội bùn, vượt sông suối,…
Đồng thời mở rộng với chế độ 4HLc – Dẫn động 2 cầu nhanh toàn thời gian với khóa vi sai trung tâm. Trong khi đó, chế độ 4LLc là dẫn động 2 cầu chậm toàn thời gian với khóa vi sai trung tâm.
Các chế độ gài cầu 2H-4H-4L trên xe SUV, xe bán tải trang bị hệ dẫn động 4 bánh/dẫn động 2 cầu 4x4/4WD áp dụng cho từng điều kiện vận hành và đường xá riêng...
Các dòng xe bán tải, xe SUV ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng và các phiên bản trang bị hệ dẫn động 4 bánh, hệ dẫn động 2 cầu 4x4 hay 4WD cũng dần phổ biến. Nhiều người lựa chọn phiên bản xe trang bị hên dẫn động này dù nhu cầu chỉ sử dụng để đi lại trong phố bởi lý do các phiên bản cao cấp đi kèm nhiều tính năng tiện nghi, trang bị an toàn hơn đều đi kèm hệ dẫn động 4 bánh. Phổ biến là các các dòng xe như Toyota Fortuner, Toyota Hilux, Ford Everest, Mazda BT-50...
Khi nào nên mua xe dẫn động 4 bánh
- Nhu cầu sử dụng thường xuyên đi trên đường địa hình xấu như leo dốc, cát, bùn lầy, lội suối... - xe dẫn động 4 bánh sẽ giúp bạn dễ dàng vượt qua các điều kiện đường này hơn
- Xe thường xuyên tải nặng - xe dẫn động 4 bánh sẽ giúp bạn điều khiển xe dễ dàng và an toàn hơn khi tải nặng nhờ tăng độ bám đường trên 4 bánh xe
Với những điều kiện sử dụng trên thì việc lựa chọn một chiếc xe gầm cao, dẫn động 4 bánh là phù hợp, giúp bạn linh động hơn trong quá trình sử dụng. Bên cạnh đó xe dẫn động 4 bánh cũng có những nhược điểm như giá bán cao hơn, tiêu hao nhiên liệu hơn do trọng lượng nặng, chi phí bảo dưỡng cao hơn nên người mua xe sử dụng xe đi phố, đi đường trường cần cân nhắc khi mua loại xe này.
Cách sử dụng xe dẫn động 4 bánh 4WD - Các chế độ gài cầu
Các chế độ gài cầu trên xe dẫn động 4 bánh 4WD hay 4x4 thương được bố trí trên các cụm núm xoay, các nút bấm chọn đối với xe gài cầu điện tử và cần số gài cầu. Ký hiệu các chế độ gài cầu thường là 2H-4H-4L hay 2H-4H-4HLc-4LLc [khoá vi sai trung tâm
- 2H - Chế độ 1 cầu nhanh - xe dẫn động 2 bánh chạy với tốc độ cao - thường được sử dụng khi xe chạy ở điều kiện đường xá bình thường - xe vận hành nhẹ nhàng, tiết kiệm nhiên liệu
- 4H - Chế độ 2 cầu nhanh - xe dẫn động 4 bánh chạy với tốc độ cao- thường được sử dụng trên điều kiện đường trơn, đường sỏi độ bám đường kém, đặc biệt điều kiện đường cua dốc trơn trượt
- 4L - Chế độ 2 cầu chậm - xe dẫn động 2 bánh chạy với tốc độ chậm - thường sử dụng trong các điều kiện lái xe off-road cần sức kéo lớn đưa xe di chuyển như leo dốc cao, đường bùn lầy, kéo vật nặng...
Gài cầu xe như thế nào?
Tuỳ theo từng loại địa hình mà người lái có thể chủ động chuyển đổi chế độ cầu xe phù hợp. Việc chuyển đổi các chế độ cầu cũng cần tuân thủ các quy đắt để vận hành cho đúng
- Chuyển chế độ từ 2H -> 4H - chuyển đổi bình thường khi xe đang chạy ở tốc độ dưới 100 Km/h
- Chuyển chế độ từ 4H -> 2H - chuyển đổi bình thường ở mọi tốc độ
- Chuyển chế độ từ 2H -> L4 - Xe số tự động [dừng xe - cần số N - chuyển cầu], xe số sàn [dừng xe - đạp côn - chuyền cầu]
- Chuyển chế độ từ 4H -> L4 [L4 -> 4H] - Xe số tự động [dừng xe - cần số N - chuyển cầu], xe số sàn [dừng xe - đạp côn - chuyền cầu]
Với những thông tin chia sẻ trên hi vọng sẽ giúp bạn làm chủ chiếc xe của mình tốt hơn, có những hành trình trải nghiệm, khám phá những vùng đất mới với chiếc xe địa hình dẫn động 4 bánh của mình.