62Doanh số thu nợ tăng theo các năm [từ 1427.76 tỷ đồng năm 2015 tăng lênthành 1578.27 tỷ đồng năm 2016] và tổng dư nợ trung và dài hạn cũng tăng nhưngtăng chậm hơn [từ 968.63 tỷ đồng năm 2015 tăng thành 1,035.61 tỷ đồng năm2016] làm tăng vòng quay vốn tín dụng. Điều này cho thấy ngân hàng đã có nhữngbiện pháp tốt hơn trong việc nâng cao chất lượng tín dụng trung – dài hạn trong thờigian qua.2.3. Đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàngNN&PTNT Việt Nam – Chi nhánh Chợ Cầu Hà Nam2.3.1. Những thành tựu đạt đượcHuyện Lý Nhân là một huyện lớn nhất trong 5 huyện tại Tỉnh Hà Nam, thịtrường rất sơi động. Chính vì thế, chi nhánh Chợ Cầu thu hút được rất nhiều cáckhách hàng là doanh nghiệp trên địa bàn, các khách hàng vãng lai gửi tiết kiệm,cũng như đến vay vốn kinh doanh bn bán....Cùng với đội ngũ cán bộ nhiệt tìnhtrong cơng tác, tận tâm với cơng việc, chịu khó học tập trao đổi kiến thức đề nângcao trình độ chuyên môn và được sự giúp đỡ của BCH Đảng uỷ, Ban Giám đốcNgân hàng NN&PTNT và UBND Huyện Lý Nhân; Agribank chi nhánh Chợ Cầu –Hà Nam đã nỗ lực hoạt động và đạt được những thành tựu đáng khích lệ sau:•Tỷ trọng dư nợ tín dụng trung và dài hạn được khống chế ở mức độ an toàn, dưới 35%/ năm tổng dư nợ. Cụ thể, dư nợ tín dụng trung dài hạn năm 2014 chiếm 32.32%so với tổng dư nợ năm 2014; năm 2015 chiếm 30.08% và năm 2016 chỉ chiếm27.14% so với tổng dư nợ 2016, con số này vừa đảm bảo khả năng an toàn của ngânhàng tránh những rủi ro tín dụng vừa tạo ra nguồn lợi nhuận lớn cho ngân hàng. Lãithu từ tín dụng trung và dài hạn cũng tăng do các chi nhánh đã bám sát định hướngmục tiêu và kế hoạch kinh doanh để đầu tư đạt hiệu quả và có chất lượng. Duy trìquan hệ tín dụng với khách hàng truyền thống; nắm bắt thời cơ, điều chỉnh kịp thờilãi suất cho vay thỏa thuận theo quy định của Thống đốc NHNN, tháo gỡ được khókhăn cơ bản, nâng được chênh lệch lãi suất hai đầu, cải thiện được tình hình tàichính. 63•Ngân hàng đã từng bước làm đơn giản hóa thủ tục cho vay để giảm thời gian chokhách hàng trong quá trình đến vay vốn tại chi nhánh ngân hàng nhưng vẫn đảmbảo thực hiện đúng quy chế được ban hành của các cấp có thẩm quyền trong việclập hồ sơ xét duyệt. Bên cạnh đó trong q trình cho vay, chi nhánh ngân hàng tiếnhành thực hiện kiểm tra, gồm cả kiểm tra trước, trong và sau khi cho vay. Phần lớnkhách hàng đều đồng ý rằng thủ tục vay vốn trung và dài hạn tại Agribank Chợ Cầu– Hà Nam là đơn giản và thuận tiện cho họ [chiếm 80.54%]. Đồng thời, phần lớnkhách hàng không gặp vấn đề gì trong quá trình lập hồ sơ vay vốn, với những kháchhàng có khúc mắc cũng đều được nhân viên nhiệt tình tư vấn và hỗ trợ giải quyết.• Ngân hàng đã có chiến lược khách hàng tốt: Ngân hàng đã có những chính sách,chiến lược để thu hút hấp dẫn khách hàng như: Phân loại khách hàng, chính sách ưuđãi lãi suất, tư vấn cho khách hàng tới gửi tiền và vay vốn ngân hàng. Duy trì mốiquan hệ với khách hàng truyền thống bằng chính sách ưu đãi riêng, khuyến khích•khách hàng tiềm năng trong việc tạo lập uy tín, tăng cường mối quan hệ…Tổng dư nợ tín dụng trung và dài hạn tăng theo các năm [năm 2014 đạt 807.90 tỷ;năm 2015 đạt 968.63 tỷ và năm 2016 đạt 1,035.61 tỷ VND]. Đáp ứng nhu cầu vềvốn ngày càng cao của khách hàng/doanh nghiệp trên địa bàn, trên cơ sở đó, gópphần mở rộng và nâng cao uy tín, thị phần của Ngân hàng. Vốn cho vay của chinhánh đã tạo điều kiện cho các thực hiện đổi mới trang thiết bị, mở rộng quy mơ,nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, đem lại lợi nhuận cho bản thânkhách hàng vay và thu nhập cho nhiều người lao động.• Vận dụng lãi suất cho vay linh hoạt, ngay cả khi các ngân hàng khác trên địa bànchạy đua lãi suất, tăng lãi suất cho vay trung và dài hạn ở mức cao thìNHNo&PTNT Việt Nam chi nhánh Chợ Cầu Hà Nam vẫn duy trì lãi suất ở mứchợp lý [VD: Lãi suất cho vay trung và dài hạn năm 2015 từ 10%/năm - 12%/năm;năm 2016 do kinh tế khó khăn ngân hàng thậm chí đã điều chỉnh mức lãi suất ưuđãi dưới 10%/năm] để các doanh nghiệp có thể tiếp cận với nguồn vốn vay. Điềuchỉnh lãi suất kịp thời với các thành phần kinh tế theo sự chỉ đạo có căn cứ vào lãisuất thị trường, đảm bảo lợi ích cho khách hàng và Ngân hàng. 64Kết luận: Nhìn chung, chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàng nôngnghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh chợ Cầu Hà Nam được kháchhàng và các nội bộ ngân hàng đánh giá khá tốt. Ngân hàng đã đạt được những kếtquả tích cực trong 3 năm hoạt động qua. 652.3.2.2.3.2.1.Những hạn chế và nguyên nhânHạn chếBên cạnh những kết quả đạt được, Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nôngthôn Việt Nam – chi nhánh chợ Cầu Hà Nam vẫn còn một số hạn chế như:•Tỷ trọng dư nợ tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàng còn thấpHoạt động cho vay của ngân hàng vẫn chủ yếu là cho vay ngắn hạn, các khoảntín dụng trung và dài hạn còn chiến tỉ trọng nhỏ trong tổng dư nợ cho vay. Năm2014, cho vay trung dài hạn chiếm 32.32% trên tổng dư nợ cùng kì. Năm 2015,tỷtrọng hoạt động cho vay trung dài hạn tăng lên chiếm 30.08% và năm 2016, tỷ trọngcho vay trung dài hạn lại giảm xuống chỉ chiếm 27.14% tổng dư nợ năm 2016. Điềunày cho thấy ngân hàng vẫn còn hạn chế trong việc tìm kiếm, thu hút các dự án đầutư trung và dài hạn.•Nguồn vốn huy động trung và dài hạn chưa caoNguồn vốn huy động trung và dài hạn tuy tăng qua các năm nhưng chỉ chiếmtỷ trọng nhỏ trong tổng nguồn vốn huy động [chỉ chiếm khoảng 15% - 8.91% năm2014; 12.83% vào năm 2015 và 18.59 vào năm 2016]. Ngân hàng nếu khơng cóbiện pháp xử lý tốt nguồn vốn và nâng cao tỷ trọng nguồn vốn trung – dài hạn thìngân hàng rất dễ đối mặt với rủi ro kỳ hạn. Ngân hàng có thể cân nhắc thực hiệnnhiều biện pháp nhằm thu hút nguồn vốn huy động từ khách hàng, ví dụ như: đadạng hóa các hình thức huy động vốn, đẩy mạnh hoạt động marketing….•Chiến lược đa dạng hóa đối tượng cho vay trung – dài chưa thực sự được hoànthiện. Mặc dù chiến lược đa dạng hóa đối tượng cho vay đã được mở rộng và đạtđược nhiều thành tựu đáng khích lệ song trên thực tế đối với thành phần kinh tế chinhánh vẫn có sự ưu tiên hơn đối với doanh nghiệp nhà nước, đối với ngành kinh tếchủ yếu tập trung vào Công nghiệp và Thương mại, đối với đảm bảo tiền vay, chủ•yếu tiến hành cho vay với các dự án có tài sản đảm bảo.Tỷ lệ vốn ngắn hạn sử dụng để cho vay trung – dài hạn ở mức cao và có xu hướngtăng có thể làm tăng khả năng rủi ro thanh khoản cho ngân hàng.•Sức cạnh tranh của các sản phẩm tín dụng cho thương mại còn yếu, chi nhánh mớichỉ tập trung vào một số phương thức truyền thống như cho vay từng lần và cho vay 66theo hạn mức, còn các hình thức tín dụng khác chưa được chú trọng áp dụng do đó•chưa đáp ứng được nhu cầu đa dạng của khách hàng.Còn để xảy ra sai sót trong thiết lập hồ sơ vay vốn đã nêu ra trong kiến nghị củacác đoàn kiểm tra.2.3.2.2.Ngun nhâna. Ngun nhân chủ quan•Cơng tác thẩm định chưa lường đón hết được những biến động của thị trường trongnước và quốc tế, nhất là đối với các doanh nghiệp sản xuất hàng nhập khẩu cóngun liệu chính phải nhập khẩu biến động kinh tế quốc tế ảnh hưởng rất lớn. Việctính tốn xác định nhu cầu vay vốn, xác định giá trị tài sản bảo đảm có trường hợpcòn chưa chính xác, khách quan dẫn đến tình trạng trên giấy tờ thì khách hàng cóvốn tự có tham gia vào dự án, phương án SXKD, nhưng trên thực tế thì tồn bộ làvốn vay ngân hàng. Vì vậy trong trường hợp sản xuất kinh doanh gặp nhiều rủi rokhách hàng có tâm lý ỷ nại, thiếu tích cực trong việc tìm biện pháp khắc phục, ngânhàng khó khăn trong việc thu hồi vốn.•Nguồn lực cán bộ quản lý khách hàng nói riêng và cán bộ tham gia quy trình tíndụng nói chung còn hạn chếTình trạng để xảy ra sai sót phần lớn do đội ngũ cán bộ tín dụng có trình độchun mơn giỏi còn ít, nhất là đội ngũ cán bộ cho vay doanh nghiệp nên đã dẫnđến năng lực thẩm định, phân tích đánh giá, phân loại và chọn lọc khách hàng cònchưa đáp ứng nhu cầu đặt ra.Một bộ phận cán bộ tín dụng nhận thức chưa đầy đủ về thực hiện chức tráchnhiệm vụ được giao, chưa kiên quyết, chủ động sáng tạo trong việc tìm ra các biệnpháp xử lý nợ xấu. Do chưa nắm bắt được đầy đủ quy trình nghiệp vụ nên thực hiệnkhơng đầy đủ quy trình, nhận tài sản bảo đảm tiền vay nhưng không kiểm tra thựctế tài sản mà chỉ nhận giấy tờ tài sản nên bị khách hàng lợi dụng.Ngoài ra, ý thức trách nhiệm của một số cán bộ chưa cao, do chủ quan khôngthường xuyên giám sát chặt ché khách hàng/khoản vay, hoặc do thiếu thông tin vàkinh nghiệm không bám sát thực trạng khách hàng, giải quyết cho vay chỉ dựa vàonhững thông tin khách hàng cung cấp, không kịp thời nắm bắt, dự báo những thơng 67tin xấu về tình hình sản xuất kinh doanh của khách hàng để có chính sách tín dụngvà biện pháp thu nợ phù hợp.•Hoạt động marketing chưa hoàn thiệnHoạt động tuyên truyền quảng cáo về ngân hàng thơng qua các phương tiệntruyền thơng còn hạn chế, chưa thực sự gần gũi với quần chúng nhân dân, và nóichung chưa có sự đầu tư đúng mức từ phía chi nhánh.Ngân hàng chưa coi trọng cơng tác Marketing Ngân hàng. Các thông tin vềthị trường và khách hàng còn thiếu và chưa thường xuyên. Ngân hàng chưa có cácbiện pháp tích cực để lơi kéo khách hàng, đơi khi còn q tin tưởng vào các kháchhàng quen mà quên rằng họ luôn được các Ngân hàng khác chào mời. Chính vì vậyNgân hàng cần có những chính sách khuyến khích khách hàng thường xun.•Cơng tác xử lý hệ thống thơng tin tín dụng chưa đạt hiệu quả caoThơng tin tín dụng là vấn đề quan trọng hàng đầu khi quyết định cho vay.Nhưng thực tế trước khi giải quyết cho vay các NH chưa được cung cấp đầy đủ vàchính xác các thơng tin cần thiết. Trung tâm thơng tin tín dụng của ngân hàng Nhànước [CIC] và trung tâm phòng ngừa rủi ro thuộc NHCT Việt Nam [TPR] đã đượcthành lập và đi vào hoạt động nhưng hiệu quả chưa cao do khả năng nắm bắt cácthơng tin có giới hạn và phụ thuộc nhiều vào các tổ chức tín dụng nên lượng thơngtin cung cấp không đầy đủ và kịp thời. Hơn nữa, số lượng về tình hình tài chính củakhách hàng hầu như khơng có do các doanh nghiệp thường qut tốn chậm vàchưa phải áp dụng chế độ kiểm toán bắt buộc nên số liệu nhiều khi khơng phản ánhchính xác tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Trước khi quyết định cho vay ngânhàng chưa nắm được đầy đủ thông tin về tình hình dư nợ tại các tổ chức tín dụng,quan hệ vay trả và khả năng tài chính... về khách hàng của mình nên quyết định chovay thiếu đúng đắn, nhiều trường hợp khách hàng vay ngân hàng này để trả nợngân hàng khác và cuối cùng khơng có khả năng trả nợ ngân hàng.b.Ngun nhân khách quan•Mơi trường kinh tế