Tại sao trẻ bị nôn trớ

Trẻ bị nôn liên tục là phản ứng bất thường của cơ thể cảnh báo trẻ đang gặp vấn đề nào đó. Vậy nguyên nhân của hiện tượng này là gì, bố mẹ cần xử lý thế nào? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Viêm dạ dày ruột hoặc ngộ độc thực phẩm

Chứng viêm dạ dày ruột do virus hoặc vi khuẩn gây ra với ngộ độc thực phẩm có biểu hiện khá giống nhau đó là: trẻ nôn nhiều lần, liên tục mỗi 5 – 30 phút trong vòng 1 – 12 giờ đầu. Để ý kĩ bố mẹ sẽ phân biệt được bằng các triệu chứng đi kèm như sau:

Nếu nhiễm virus, trẻ bị nôn, sốt cao và đau bụng đột ngột. Trẻ có thể kéo dài từ 12 – 72 giờ. Triệu chứng tiêu chảy thường xuất hiện trong ngày đầu tiên hoặc ngày thứ hai khi bệnh khởi phát.

Nếu là nguyên nhân do trẻ bị ngộ độc thực phẩm, các triệu chứng thường xuất hiện 2 – 12 giờ sau khi trẻ ăn xong. Triệu chứng nôn không phát sốt thường không kéo dài quá 12 giờ, có thể kèm tiêu chảy.

Tắc ruột

Đây là tình trạng tuy ít gặp nhưng khá nguy hiểm, bố mẹ cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay khi phát hiện. Biểu hiện của tắc ruột đó là trẻ đau bụng dữ dội. Những triệu chứng bao gồm: đau bụng quằn quại, liên tục hoặc đau theo từng cơn; trẻ bị nôn ra mật xanh mật vàng; đau bụng không kèm theo nhu cầu đại tiện; da dẻ xanh xao nhợt nhạt, vã mồ hôi; trẻ mất sức, mệt lả người.

Lồng ruột

Nếu thấy trẻ dưới 4 tuổi đột nhiên nôn, không sốt, không muốn ăn uống gì, bị đau bụng không đi ngoài được, gập chân về hướng bụng, sắc mặt nhợt nhạt. Đây có thể là biểu hiện của chứng lồng ruột và bố mẹ cần phải được đưa đi bệnh viện điều trị ngay.

Tại sao trẻ bị nôn trớ

Đến bệnh viện ngay khi trẻ có những dấu hiệu bất thường

Hẹp phì đại môn vị

Đây không phải là trường hợp dễ gặp, nhưng có thể xuất hiện ở các bé sơ sinh từ 3-5 tuần tuổi. Bé bỗng nhiên nôn dữ dội, nôn nhiều lần thì bố mẹ cần cảnh giác với chứng hẹp phì đại môn vị (nằm ở phía cuối dạ dày – đoạn nối với tá tràng). Biểu hiện là trẻ bú – nôn trớ – đói và thường là không sốt.

Trào ngược dạ dày thực quản

Trẻ sơ sinh bị nôn trớ, ói hoặc biểu hiện muốn nôn nhưng không được, có khả năng bé bị trào ngược dạ dày thực quản. Trong một vài trường hợp, trẻ có thể trớ sữa nhiều lần và nôn hết toàn bộ ra ngoài.

2/ Nên làm gì khi thấy trẻ bị nôn nhiều?

Khi thấy trẻ bị nôn không sốt, phụ huynh cần nhanh chóng xử lý bằng những phương pháp dưới đây để giảm thiểu ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ.

Theo dõi dấu hiệu mất nước ở trẻ

Nôn ói có thể khiến trẻ mất một lượng nước trong cơ thể. Bố mẹ cần theo dõi liệu bé nhà mình có bị mất nước hay không qua các biểu hiện như: Môi hơi khô, trẻ khát nước. Dấu hiệu mất nước nặng hơn bao gồm: khóc không xuất hiện nước mắt, trẻ không đi tiểu trong vòng 6 tiếng, mắt trũng xuống. Khi đó cần đưa trẻ đi khám ngay.

Điều chỉnh chế độ ăn

Nếu là trẻ sơ sinh bị nôn trớ, ọc sữa thì mẹ nên cho bé tiếp tục bú, có thể chia nhỏ các cữ bú và cho bé bú từ từ. Với trẻ đang ăn dặm thì cho trẻ ăn uống đủ nhu cầu, không nên cho trẻ ăn quá nhiều. Ăn xong nên cho bé vận động nhẹ nhàng để dễ tiêu hóa.

Bù nước cho trẻ

Bố mẹ có thể dùng dung dịch Oresol pha với nước theo tỉ lệ hướng dẫn của nhà sản xuất. Dung dịch Oresol giúp cân bằng điện giải trong cơ thể trẻ, phòng ngừa và điều trị mất nước. Nếu trẻ không uống được hay nôn ngay sau khi uống, phụ huynh cần theo dõi sát sao khi thấy bé có triệu chứng mất nước nặng và tiếp tục cho uống lại sau 10 phút.

Nằm gối đầu cao

Đối với trẻ sơ sinh hay bị trớ, sau khi cho bú xong, mẹ nên bế trẻ sao cho đầu cao hơn thân sẽ góp phần làm giảm tình trạng trào ngược.Chú ý không nên cho bé mặc quần áo hay quấn chăn quá bó sẽ gia tăng áp lực lên bụng.

Đề phòng lây lan

Nếu trẻ bị nôn do nhiễm siêu vi, vi trùng thì bố mẹ cần cẩn thận khi chăm sóc trẻ, hạn chế tiếp xúc nhiều để tránh lây lan cho bản thân hay người xung quanh. Nên rửa tay thường xuyên và để trẻ ở nhà cho đến khi trẻ hết nôn sau 24 giờ.

Tại sao trẻ bị nôn trớ

Cẩn thận chăm sóc trẻ khi bị nôn do nhiễm siêu vi

3/ Một số lưu ý khi trẻ bị nôn không sốt

Tuy tình trạng nôn không sốt ở trẻ có thể kiểm soát được nếu ở tình trạng nhẹ, thế nhưng khi thấy trẻ có những dấu hiệu dưới đây, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện khi có các biểu hiệu sau:

  • Trẻ bị nôn ra dịch mật (màu xanh) hoặc máu (màu đỏ hoặc nâu).
  • Tình trạng nôn kéo dài hơn 24 giờ.
  • Trẻ không ăn uống được trong vài giờ liên tục.
  • Dấu hiệu mất nước nặng: môi khô, khóc không có nước mắt, không đi tiểu trong 6 giờ.
  • Trẻ đau bụng dữ dội.
  • Xuất hiện sốt trên 38 độ C kéo dài hơn 3 ngày.
  • Trẻ mệt lừ đừ, ngủ gà.

Tóm lại, khi thấy trẻ bị nôn, nhưng nếu trẻ vẫn vui chơi, ăn uống bình thường được thì bố mẹ có thể theo dõi trẻ tại nhà và bù nước điện giải cho trẻ. Nếu xuất hiện các triệu chứng trên cần đưa đến bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị.

Nguồn tham khảo:

https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/nhi/tre-nho-tuoi-bi-non-nhieu-khong-sot-phai-lam-sao/

Trẻ ăn hay bị nôn là tình trạng rất phổ biến. Mặc dù hầu hết trường hợp trẻ nhỏ bị nôn thường không nghiêm trọng nhưng nhiều mẹ vẫn cảm thấy xót con và không biết nên làm thế nào để cải thiện tình trạng này.

Vì vậy, bài viết sau của Hello Bacsi sẽ tổng hợp những nguyên nhân chính khiến bé hay nôn ói sau khi ăn, qua đó chia sẻ những lời khuyên hữu ích giúp bạn chăm sóc trẻ bị nôn tại nhà đúng cách. Tuy nhiên, dù nôn trớ ở trẻ nhỏ là điều bình thường nhưng ba mẹ không nên chủ quan nếu tình trạng này xảy ra liên tục và ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Cách tốt nhất là bạn nên sớm đưa bé đi khám để được chẩn đoán và điều trị đúng bệnh.

Nguyên nhân nào khiến trẻ ăn hay bị nôn?

Trẻ ăn hay bị nôn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc trẻ bị nôn sau khi ăn có thể là bình thường nhưng vẫn có trường hợp nghiêm trọng. Sau đây là những nguyên nhân chính khiến trẻ ăn hay nôn.

Bạn chăm sóc trẻ sai cách

Trên thực tế, trẻ ăn hay bị nôn là do ba mẹ chăm sóc con sai cách, chẳng hạn như cho con ăn hoặc bú quá nhiều, trẻ vừa được ăn no lại cho nằm hoặc đi ngủ liền… Trong khi dạ dày của trẻ thường nhỏ và chưa có khả năng tiêu hóa như người lớn, việc ép trẻ ăn vượt quá khả năng tiêu hóa sẽ dẫn đến tình trạng nôn sau khi ăn.

Trong trường hợp này, trẻ nôn thức ăn ra ngoài là chủ yếu nên thường không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Lời khuyên là ba mẹ nên điều chỉnh lại chế độ ăn của con hợp lý hơn, chẳng hạn như chia nhiều bữa nhỏ để hệ tiêu hóa của trẻ không bị “quá tải” sau khi ăn. Đồng thời, bạn cần tránh để trẻ nằm nghỉ liền sau bữa ăn, thay vào đó là khuyến khích con vận động nhẹ nhàng một chút để tránh khó chịu nhé!

Trẻ ăn hay bị nôn do liệt dạ dày

Liệt dạ dày là tình trạng các cơ dạ dày hoạt động không bình thường khiến cho việc tiêu hóa gặp khó khăn. Triệu chứng phổ biến của bệnh lý này là trẻ ăn hay bị nôn và thường nôn sau bữa ăn khoảng vài giờ. Các triệu chứng khác bao gồm:

  • Khó chịu hoặc đau bụng trên
  • Cảm thấy no dù chỉ ăn một lượng thức ăn nhỏ
  • Buồn nôn, đầy hơi.

Nguyên nhân gây liệt dạ dày vẫn chưa được xác định rõ và hiện nay vẫn chưa có cách chữa trị dứt điểm căn bệnh này. Trong một số trường hợp, liệt dạ dày sẽ đỡ dần khi trẻ lớn lên nhưng đôi khi tình trạng này sẽ kéo dài suốt đời. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng vì bác sĩ vẫn có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng của trẻ thông qua việc điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống hợp lý.

Trẻ ăn bị nôn do hẹp môn vị

Phần dưới của dạ dày kết nối với ruột non được gọi là môn vị. Đối với trẻ bị hẹp môn vị (thường dưới 6 tháng), các cơ ở phần này của dạ dày to ra dẫn đến thu hẹp lỗ mở môn vị, từ đó ngăn cản thức ăn di chuyển từ dạ dày xuống ruột.

Triệu chứng phổ biến nhất của hẹp môn vị ở trẻ đó là nôn nhiều, một lượng lớn sữa mẹ hoặc sữa công thức có thể được bé ọc ra ngoài rất mạnh. Sau đó trẻ thường nhanh chóng đói trở lại và muốn bú sữa hoặc ăn dặm. Rủi ro của chứng hẹp môn vị đó là trẻ rất dễ mất nước và sụt cân. Ba mẹ nên đưa con đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.

Bên cạnh những nguyên nhân chính khiến trẻ ăn hay bị nôn kể trên. Đôi khi trẻ bị nôn có thể kèm theo những triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, sốt, ho, phát ban… Tình trạng này có thể do một trong những nguyên nhân sau:

  • Ngộ độc thực phẩm
  • Dị ứng thực phẩm
  • Đau nửa đầu ở trẻ em có thể gây buồn nôn
  • Trẻ ho khan trong lúc ăn cũng có thể gây nôn trớ, đặc biệt là với trẻ bị trào ngược dạ dày
  • Một số trường hợp ít gặp hơn là trẻ bị viêm dạ dày, lồng ruột, tắc ruột, viêm ruột thừa, chấn thương đầu…

Chăm sóc trẻ bị nôn tại nhà như thế nào?

Khi trẻ ăn hay bị nôn, vấn đề đáng lo ngại là trẻ dễ mất nước, chán ăn và sụt cân. Tuy nhiên, đối với trường hợp trẻ bị nôn sau bữa ăn hoặc sau khi bú không nghiêm trọng, bạn có thể chăm sóc trẻ bị nôn tại nhà để giúp con sớm khỏe lại, bằng cách:

  • Không cho trẻ ăn uống trong vòng 30 đến 60 phút sau khi nôn để dạ dày của trẻ có thời gian nghỉ ngơi.
  • Bạn nên chờ đến khi bé cảm thấy đủ khỏe mới cho uống nước. Không nên ép trẻ ăn uống khi con vẫn cảm thấy không khỏe.
  • Khi trẻ cảm thấy khá hơn, bạn hãy bắt đầu cho trẻ uống một lượng nước nhỏ, chia ra nhiều lần uống cách nhau 5 đến 10 phút. Bạn nên dùng muỗng cà phê đút cho con thay vì cho bé uống nước bằng ly.
  • Đối với trẻ còn bú mẹ thì nên tiếp tục cho trẻ bú để cung cấp đủ chất lỏng.
  • Bạn có thể cấp nước cho trẻ bằng dung dịch bù nước và chất điện giải có bán sẵn ở ngoài tiệm thuốc.
  • Tránh cho trẻ uống nước ngọt có ga và đồ uống thể thao sau khi nôn.
  • Nếu trẻ đói và muốn ăn, bạn nên cho con ăn thức ăn có vị nhạt, tránh các món nhiều dầu mỡ và gia vị.
  • Nếu trẻ bị nôn kèm theo các triệu chứng khác như sốt, tiêu chảy… thì bạn nên hỏi ý kiến dược sĩ hoặc bác sĩ về việc cho bé dùng loại thuốc thích hợp.

Trẻ ăn hay bị nôn là tình trạng phổ biến và thường tự khỏi. Nếu không liên quan đến bệnh lý hoặc không nghiêm trọng, bạn có thể chăm sóc trẻ tại nhà để giúp con khỏe lại. Tuy nhiên, nếu trẻ nôn nghiêm trọng, sốt cao, đau bụng… hoặc tình trạng nôn sau khi ăn diễn ra thường xuyên khiến trẻ sụt cân, ốm yếu và có dấu hiệu mất nước thì bạn nên đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt để bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.