Tại sao phải lên sàn chứng khoán
Trên thị trường hiện nay, thực hiện IPO là cách thức nhanh và hiệu quả để doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn đa dạng. Tuy nhiên không phải cứ muốn là có thể đăng ký IPO, luật pháp nước ta có đưa ra những điều kiện để lên sàn chứng khoán. Các điều kiện đó là gì? Sẽ là cơ hội hay thách thức đối với tổ chức phát hành? Kế hoạch thực hiện IPO đối với doanh nghiệp có ý nghĩa vô cùng quan trọng, nhất là những doanh nghiệp vừa và nhỏ đang có nhu cầu sử dụng vốn đầu tư dài hạn, nhằm giảm áp lực tài chính so với việc phát hành trái phiếu. Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp lựa chọn IPO không chỉ để huy động vốn lớn mà còn khẳng định vị thế, quảng bá thương hiệu một cách nhanh chóng, hiệu quả. Nước ta là quốc gia có nền kinh tế đang phát triển nên xu hướng các doanh nghiệp sau khi đi vào hoạt động một thời gian sẽ lựa chọn tiến hành IPO. Để nâng cao chất lượng các thương vụ IPO, đảm bảo tính lành mạnh của thị trường chứng khoán cũng như bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, nước ta đã đưa ra những văn bản quy định đối với lĩnh vực này: Luật chứng khoán năm 2019 và Luật doanh nghiệp số 59/2020/QH14, kèm theo đó là hàng loạt văn bản liên quan đến quản lý công ty cổ phần. Những văn bản ban hành đã siết chặt, tăng cường quản lý các điều kiện lên sàn chứng khoán của công ty nói chung, các loại hình doanh nghiệp khác nói riêng. Nó trở thành tấm màng lọc loại bớt các doanh nghiệp chưa đủ điều kiện tham gia vào thị trường chứng khoán tập trung, hạn chế tình trạng IPO ồ ạt kém chất lượng như trước đây. Điều này giúp nâng cao chất lượng số cổ phiếu được đưa vào thị trường, giảm rủi ro cho người tham gia. Việc siết chặt các điều kiện IPO đã góp phần cải thiện, phát triển hơn thị trường chứng khoán Việt Nam, gần chạm được những tiêu chuẩn của thị trường chứng khoán quốc tế. Đối với doanh nghiệp, điều kiện để công ty lên sàn chứng khoán sẽ khó khăn hơn thời kỳ trước, nhưng điều đó không làm giảm sự hấp dẫn của sân chơi IPO. Sự kiểm soát chặt chẽ của những điều kiện kích thích doanh nghiệp tập trung vào phát triển, làm ăn chân chính, tầm nhìn lâu dài với triển vọng tốt hơn. Dù thế nào IPO vẫn là mục tiêu và đích đến mà nhiều doanh nghiệp muốn chinh phục. Quy định của luật chứng khoán: Để tránh việc có quá nhiều công ty phát hành cổ phiếu niêm yết, đảm bảo duy trì tính an toàn của thị trường thì nhà nước đã phối hợp với những cơ quan chuyên môn có thẩm quyền để đưa ra những điều kiện nghiêm ngặt Theo đó, để tổ chức có thể thực hiện IPO thành công, trước hết cần đảm bảo những điều kiện sau đây:
Lưu ý rằng thông tin về IPO phải được công bố ra công chúng thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, kể cả Internet. Nếu việc phát hành trái phiếu có thể được thực hiện bởi công ty thuộc nhiều loại hình như trách nhiệm hữu hạn, cổ phần,… thì theo luật Doanh nghiệp 2020, chỉ có duy nhất công ty cổ phần có quyền chào bán cổ phiếu IPO. Sau đợt phát hành công ty cổ phần trở thành công ty đại chúng. So với việc phát hành những công cụ nợ yêu cầu nhiều hơn về việc đảm bảo đáp ứng những chỉ số an toàn kinh tế, chỉ số ROA, ROE đạt ngưỡng nhất định,… bên IPO không đi sâu vào vấn đề này. Quan trọng là doanh nghiệp phải chứng minh được năng lực tài chính của mình, tầm nhìn chiến lược trong dài hạn và thuyết phục nhà đầu tư tin vào sự tăng giá trị của cổ phiếu trong tương lai. Vậy sau khi thực hiện IPO xong, nghĩa vụ của doanh nghiệp với nhà đầu tư chấm dứt? Ngược lại, điều kiện để một công ty lên sàn chứng khoán yêu cầu doanh nghiệp niêm yết phải thực hiện hàng loạt các điều kiện cụ thể gồm:
Có rất nhiều lợi ích mà việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng mang lại cho tổ chức. Tuy nhiên, việc thắt chặt các điều kiện để doanh nghiệp lên sàn chứng khoán theo quy định hiện nay đã gây nhiều khó khăn, trở thành thách thức lớn đối với các doanh nghiệp muốn tham gia. Theo đó:
Đối với nhà đầu tư liệu có thách thức gì với thị trường IPO không? Có, bởi vì cổ phiếu IPO thường có xu hướng giá ban đầu thấp hơn giá trị thực tế nên nhiều người mạnh tay mua liền số lượng lớn. Bạn không nên vội vã đăng ký mua cổ phiếu IPO khi chưa nắm được những thông tin quan trọng. Bởi thực tế có một số thương vụ IPO tại Việt Nam diễn ra không mấy tốt đẹp, cổ phiếu rớt giá sau vài phiên giao dịch làm nhiều nhà đầu tư bị lỗ nặng. Hãy kiên nhẫn, dành thời gian nghiên cứu các dữ liệu từ những báo cáo của tổ chức, phân tích rồi mới đưa ra quyết định đúng đắn. Mặc dù IPO là cơ hội để nhà đầu tư trở thành người giàu có, nhưng nếu bạn mua phải cổ phiếu của tổ chức thiếu minh bạch, còn non trẻ trong chiến lược và tình hình hoạt động không tốt thì kết quả mang lại sẽ gây thất vọng. Thị trường nước ta đã diễn ra khá nhiều vụ IPO lớn nhỏ khác nhau, trong đó 3 thương vụ IPO nổi tiếng nhất không thể bỏ qua là Công ty cổ phần sữa Việt Nam, Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Nam Á và Bệnh viện quốc tế Thái Nguyên. Chi tiết như sau:
Trên trường quốc tế cũng đã có rất nhiều thương vụ IPO thành công, đơn cử như Snap, Amazon, Uber hay Zoominfo. Giờ đây những tổ chức này đều trở thành các ông lớn trong ngành, điều đó càng làm các doanh nghiệp vừa và nhỏ càng cố gắng thực hiện mục tiêu IPO trong tương lai không xa. Chính thị trường chứng khoán cũng cần những đợt IPO thành công để tạo nguồn cung cổ phiếu tốt ra thị trường. Bởi nếu các cổ phiếu đều đã có chủ sở hữu thì những nhà đầu tư mới phải làm thế nào. Nên IPO không chỉ có ý nghĩa với doanh nghiệp, mà với cả nhà đầu tư và cả thị trường chứng khoán nói chung, nền kinh tế nói riêng. IPO không phải là chìa khóa vạn năng mà thành công sẽ có được tất cả. Bản thân tổ chức trước hết phải đạt những điều kiện để lên sàn chứng khoán theo quy định của pháp luật. Chiến lược kinh hiệu quả, quản trị tốt và nhiều vấn đề khác cũng góp phần tạo nên thành công của tổ chức. |