Tại sao nhiều ráy tai

Ráy tai để làm gì, tại sao tai này nhiều ráy hơn tai kia?

Ráy tai có tác dụng ngăn cản bụi bẩn và vi khuẩn đi vào sâu trong ống tai. Cũng như nước bọt, nước tiểu hoặc phân, sự thay đổi về màu sắc, mùi… của ráy tai cũng tiết lộ về tình trạng sức khỏe của bạn.

Các dấu hiệu ráy tai

Ráy tai có nước và có màu xanh dương: GS. Brett Comer - chuyên khoa Tai mũi họng thuộc Trường đại học Kentucky [Hoa Kỳ] cho biết: Nếu bạn đang chảy rất nhiều mồ hôi thì chất có nước tiết ra từ tai có thể là do mồ hôi của bạn chảy vào tai và trộn lẫn với ráy tai thì đây là điều bình thường. Nhưng nếu bạn không chảy mồ hôi và ráy tai ướt có màu xanh lá cây hoặc vàng đậm thì điều đó có thể báo hiệu bạn bị nhiễm khuẩn tai.

Ráy tai có mùi khó chịu: Một trong những triệu chứng của viêm tai giữa là ráy tai có mùi hôi. Điều này cho biết bạn có thể bị nhiễm trùng hoặc bị tổn thương tai giữa. Nếu không được nhận biết và điều trị kịp thời thì có thể dẫn đến viêm tai giữa mạn tính, GS. Comer cảnh báo. Ngoài ra, nếu tai giữa của bạn bị rối loạn, bạn cũng có thể cảm thấy bị vấn đề về thăng bằng, tiếng kêu trong tai hoặc cảm giác tai bạn bị đầy hoặc bị nghẽn. Hãy đi khám bác sĩ ngay khi có một trong các triệu chứng này.

Không dùng tăm bông để lấy ráy tai.

Khi có dịch tai rỉ ra: Các trường hợp nhiễm khuẩn hoặc rách bên trong màng nhĩ có thể dẫn đến hiện tượng mọc da bất thường được gọi là “u sừng - cholesteatoma”, GS. Comer giải thích: “Đây là một cấu trúc giống nang, dẫn đến các cặn bẩn trong tai tích lũy làm nghẽn ống tai”.

Thay vì chất tiết ra bình thường mà bạn vẫn thấy thì khi mắc bệnh này, ráy tai có thể xuất hiện dưới dạng nước hoặc dạng cục. Áp lực và hiện tượng đau trong tai bạn cũng là các triệu chứng của u sừng cholesteatoma.

Ráy tai có dạng vảy: Hiện tượng này không phải là bệnh lý mà nó chỉ ra rằng bạn đang già đi. Theo GS. Comer, khi người ta trở nên có tuổi, ráy tai có xu hướng trở thành dạng vảy thay vì có dạng bơ đậu phộng. Nhưng bạn đừng lo lắng về điều này vì đây là hiện tượng sinh lý hết sức bình thường.

Ráy tai ướt hoặc khô: Ráy tai ướt hoặc khô còn cung cấp manh mối về nguồn gốc di truyền của bạn. Theo một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Di truyền học tự nhiên [Nature Genetics] cho biết, đa số những người gốc châu Á có ráy tai khô, trong khi đó, những người gốc châu Phi hoặc châu Âu thì có ráy tai ướt. Các tác giả nghiên cứu cho rằng đây là một sự tiến hóa di truyền của loài người để thích nghi đối với những miền khí hậu.

Khi không có ráy tai

Nếu ráy tai của bạn đột nhiên biến mất, chẳng hạn như bạn không còn sản sinh ra nó nữa thì có một tỷ lệ rất nhỏ bạn mắc phải một tình trạng bệnh lý hiếm và không rõ nguyên nhân có tên là “keratosis obturans - tích tụ keratin ở ống tai”, GS. Comer cho biết.

Tình trạng này là do thay vì tự di chuyển ra tai ngoài, ráy tai tích lũy bên trong tai cho đến khi tai bạn có cái “nút” rất cứng. Khi gặp trường hợp này, bạn sẽ gặp phải các triệu chứng như đau nhức tai, thậm chí bạn có thể bị sốt nếu ráy tai đầy quá khiến tai bạn bị sưng viêm. Lúc này, bạn cần phải đến bác sĩ chuyên khoa tai để xử lý mà không nên tự ý tìm mọi cách để lấy ráy tai tại nhà vì việc làm này có thể gây nguy hiểm hơn cho tình trạng viêm tai của bạn.

Không dùng dụng cụ sắc nhọn để vệ sinh tai.

Cách vệ sinh tai an toàn

Bình thường, ráy tai hình thành ở ống tai và làm nhiệm vụ bảo vệ màng nhĩ của bạn khỏi bụi bẩn. Sau đó, chúng di chuyển đến tai ngoài và khô lại. Lúc này, lớp ráy tai mới thay thế tiếp tục được hình thành ở ống tai. Thỉnh thoảng, khi ráy tai di chuyển ra ngoài quá nhiều, chúng hình thành một nút cứng gần màng nhĩ và phải được lấy ra. Sau đây là cách lấy ráy tai ra một cách an toàn:

Đừng bao giờ đưa bất kỳ thứ gì nhọn như đinh ghim, đầu viết chì hoặc cái kẹp giấy… vào tai của bạn, bởi vì chúng có thể làm rách màng nhĩ. Cũng đừng sử dụng tăm bông hoặc ngón tay để ngoáy tai. Các dụng cụ này có thể khiến bạn nghĩ rằng đang làm sạch tai và lấy được ráy tai, nhưng thực ra bạn đang chèn ráy tai vào sâu hơn và biến nó thành cái nắp bít kín màng nhĩ.

Cách làm đúng là nên nhỏ vào tai một dung dịch làm mềm ráy tai. Một vài giọt dung dịch mà có lẽ bạn đã có sẵn ở nhà như: nước oxy già [hydrogen peroxide], dầu khoáng [mineral oil] hoặc glycerin. Bạn cũng có thể mua loại nước rửa tai không cần toa bác sĩ, chẳng hạn như các loại dung dịch nhỏ tai Debrox Ear Drop hoặc Murine Ear Drop. Nhỏ 1 hoặc 2 giọt của một trong những dung dịch này vào mỗi bên tai. Phần dung dịch sẽ si bọt và làm mềm ráy tai, sau khi ráy tai đã mềm, bạn hãy chuẩn bị một bát nước ấm đầy [khoảng 370C], dùng dụng cụ bơm nhẹ nước vào tai và nghiêng đầu sang một bên để ráy tai chảy ra một cách tự nhiên rồi nhẹ nhàng lau sạch. Không nên dùng tăm bông hoặc khăn để chà sát mạnh vào tai. Bạn nên thổi khô tai bằng máy sấy tóc hoặc nhỏ một ít cồn vào mỗi bên tai để hoàn tất tiến trình làm khô. Hãy làm việc này sau khi bạn đã rửa tai để làm sạch ráy tai như đã đề cập ở trên cũng như sau khi bạn tắm xong.

Không nên rửa tai thường xuyên, đối với người có quá nhiều ráy tai thì mỗi tháng cũng chỉ nên rửa tai 1 lần là cùng. Nếu nhiều hơn thế thì bạn đang rửa sạch lớp ráy tai bảo vệ màng nhĩ và điều này là bất lợi.

Không phải ai cũng biết rõ vai trò của ráy tai và cách khắc phục tình trạng tích tụ ráy tai nhiều.

Việc tự loại bỏ ráy tai có thể dẫn đến mất thính lực và nhiễm trùng tai. Do đó, nếu nghi ngờ mình bị tích tụ ráy tai hoặc tắc nghẽn, bạn nên đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ.

Ráy tai là gì?

Ống tai sản sinh ra một loại dầu sáp đặc biệt, thường được gọi là ráy tai. Ráy tai có tác dụng bảo vệ tai khỏi bụi, vật thể lạ và các loại vi sinh vật. Đồng thời, nó cũng giúp bảo vệ phần da ống tai khỏi sự kích ứng của nước. Thông thường, phần ráy tai thừa có thể thoát ra khỏi ống tai và được làm sạch một cách tự nhiên.

Tuy nhiên, khi ráy tai nhiều hơn mức cần thiết, nó sẽ trở nên khô cứng và gây tắc nghẽn ống tai. Đồng thời, khi làm sạch tai, bạn có thể vô tình đẩy ráy tai vào sâu bên trong, khiến tình trạng tắc nghẽn trở nên nghiêm trọng hơn. Ráy tai quá nhiều là lý do phổ biến khiến bạn mất thính giác tạm thời.

Bạn nên thận trọng khi tự xử lý ráy tai tích tụ nhiều tại nhà. Nếu tình trạng không thuyên giảm, bạn nên tìm đến các bác sĩ chuyên khoa. Điều trị ráy tai tích tụ thường khá đơn giản, nhanh chóng và không gây đau đớn. Sau khi điều trị, thính giác có thể được phục hồi hoàn toàn.

Nguyên nhân khiến ráy tai tích tụ

Khi ráy tai được sản sinh quá nhiều mà không được loại bỏ đúng cách, nó có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn. Trên thực tế, nguyên nhân phổ biến nhất gây tắc nghẽn ráy tai là do tự loại bỏ tại nhà. Việc sử dụng tăm bông và các vật dụng khác để lấy ráy tai sẽ khiến ráy tai bị đẩy vào sâu hơn, tạo ra sự tắc nghẽn.

Đeo tai nghe thường xuyên cũng có thể là nguyên nhân gây tích tụ ráy tai. Thiết bị này có thể vô tình ngăn ráy tai thoát ra khỏi ống tai và gây ra tắc nghẽn.

Dấu hiệu và triệu chứng khi có ráy tai nhiều

Ráy tai có thể có màu từ vàng nhạt đến nâu sẫm. Do đó, ráy tai sẫm màu không phải là dấu hiệu của tích tụ ráy tai.

Theo Healthline, các dấu hiệu tích tụ ráy tai bao gồm:

• Mất thính lực đột ngột hoặc một phần, thường là tạm thời
• Ù tai
• Cảm giác đầy bên trong tai
• Đau tai.

Sự tích tụ ráy tai có thể dẫn đến nhiễm trùng. Biểu hiện nhiễm trùng do ráy tai tích tụ bao gồm:

• Đau tai dữ dội
• Đau tai kéo dài và không có dấu hiệu thuyên giảm
• Tai chảy dịch
• Sốt
• Ho
• Mất thính lực kéo dài
• Tai có mùi khó chịu
• Chóng mặt

Mất thính lực, chóng mặt và đau tai cũng có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác. Do đó, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa nếu các triệu chứng này xảy ra thường xuyên. Một đánh giá y tế tổng quát sẽ giúp bác sĩ xác định nguyên nhân là do ráy tai nhiều, gây tắc hay một vấn đề sức khỏe khác.

Ráy tai ở trẻ em

Ráy tai ở trẻ em hay người lớn đều được sản sinh một cách tự nhiên. Trẻ em thường có xu hướng thích ngoáy tai và lấy ráy tai. Điều này có thể gây nên nhiều vấn đề cho tai của trẻ.

Nếu nghi ngờ trẻ bị tích tụ hoặc tắc nghẽn ráy tai, bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ nhi khoa để thăm khám. Các bác sĩ sẽ kiểm tra phần ráy tai dư thừa và loại bỏ chúng nếu cần thiết. Ngoài ra, khi thấy trẻ cho tay hoặc vật thể lạ vào tai, bạn cũng nên đưa bé đến gặp bác sĩ để kiểm tra.

Ráy tai ở người cao tuổi

Ráy tai cũng có thể đem đến nhiều vấn đề cho người cao tuổi. Một số người già thường không quan tâm đến vấn đề này cho đến khi thính giác bị ảnh hưởng. Trên thực tế, hầu hết trường hợp mất thính lực ở người lớn tuổi là do tích tụ ráy tai. Bên cạnh đó, việc đeo máy trợ thính cũng là nguyên nhân khiến ráy tai bị tích tụ và tắc nghẽn.

Cách loại bỏ ráy tai dư thừa

Bạn không nên tự loại bỏ phần ráy tai dư thừa. Điều này có thể gây ra nhiễm trùng hoặc mất thính giác. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể sử dụng tăm bông để vệ sinh bên ngoài tai khi cần thiết.

Cách làm mềm ráy tai

Để làm mềm ráy tai, bạn có thể sử dụng các loại thuốc nhỏ tai không kê đơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các dung dịch sau:

• Dầu khoáng
• Hydro peroxide
• Carbamide peroxide
• Các loại dầu cho em bé
• Glycerin

Dùng ống tiêm rửa sạch tai

Một cách khác để loại bỏ sự tích tụ ráy tai là dùng ống tiêm đặc biệt để vệ sinh tai. Tuy nhiên, bạn cần tránh sử dụng biện pháp này khi đang có chấn thương hoặc từng thực hiện một thủ tục y tế trên tai. Ngoài ra, rửa tai bằng ống tiêm khi màng nhĩ bị tổn thương cũng có thể gây mất thính lực hoặc nhiễm trùng.

Khi nào bạn cần đến sự giúp đỡ của bác sĩ?

Hầu hết mọi người đều có thể tự loại bỏ ráy tai tại nhà mà không cần nhờ đến sự trợ giúp của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu không thể làm sạch ráy tai hoặc có cảm giác khó chịu, bạn nên tìm đến các dịch vụ chuyên nghiệp.

Bác sĩ có thể sử dụng ống soi tai, đèn và kính phóng to để nhìn rõ bên trong tai. Để loại bỏ ráy tai, bác sĩ thường sử dụng các phương pháp như:

• Dùng ống tiêm làm sạch tai
• Hút
• Sử dụng thìa nạo chuyên dụng

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.