24 364 KB 0 36
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Đang xem trước 10 trên tổng 24 trang, để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
PHƢƠNG PHÁP TRÒ CHƠI HỌC TẬP TRONG
MÔN KHOA HỌC LỚP 5 PHẦN1: MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn sáng kiến kinh nghiệm:.
* Để thực hiện mục tiêu giáo dục của Bộ GD-ĐT đã đặt ra : Giáo dục
cho HS Tiểu học là phải giáo dục toàn diện, không coi trọng môn chính,
môn phụ. Bởi vậy cùng với các môn học khác, môn khoa học đã góp phần
không nhỏ vào việc hình thành và phát triển toàn diện cho HS.
- Để dạy tốt môn khoa học, người giáo viên [GV] cần biết phối kết hợp
các phương pháp dạy học như : Phương pháp quan sát; phương pháp thí
nghiệm; phương pháp nhóm; phương pháp trò chơi học tập …Trong đó
phương pháp Trò chơi học tập là một trong những phương pháp dạy học có
hiệu quả nhằm khuyến khích sự tò mò khoa học, thói quen đặt câu hỏi, tìm
câu giải thích khi các em được tiếp cận với thực tế, qua đó các em dễ dàng
ghi nhớ nội dung bài học.
“ Trò chơi học tập là một phương pháp dạy học giúp các em vui vẻ hẳn
lên, thích hoạt động hơn…Khi bị khép vào luật chơi, các em dần có trật tự,
kỷ luật hơn…”
- Trò chơi học tập còn có một vai trò rất lớn trong mỗi tiết học vì:
+ Nó làm thay đổi không khí lớp học, tập thể có được bầu không khí
vui vẻ, thân ái, thông cảm...
+ Quá trình học tập còn trở thành 1 hình thức vui chơi hấp dẫn.
+ HS thấy nhanh nhẹn cởi mở hơn.
+ HS tiếp thu bài tự giác, tích cực hơn.
+ HS được hệ thống và củng cố kiến thức.
* Nhưng một số ý kiến cho rằng, sử dụng phương pháp này sẽ gây ồn ào,
mất trật tự ảnh hưởng đến hoạt động khác, lại có ý kiến cho rằng phương pháp này chỉ là hình thức và thay bằng hoạt động cá nhân, nếu có tổ chức
cũng chỉ là gượng ép, miễn cưỡng.
- Mặt khác, một số giáo viên [GV] khi sử dụng Trò chơi học tập lại
chưa biết lựa chọn nội dung bài dạy để vận dụng phương pháp trò chơi cho
hợp lý, hoặc trò chơi đưa ra không có tác dụng thiết thực phục vụ mục tiêu
bài học nên việc tổ chức Trò học tập chơi chưa đạt hiệu quả…
Riêng tôi, tôi thấy phương pháp Trò chơi học tập có nhiều ưu điểm,
không những giúp HS tự khám phá, hình thành, hệ thống kiến thức mà nó
còn tạo cho các em có sự thi đua, tính nhanh nhẹn, cởi mở, vui vẻ khi đến
trường tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện ở học sinh [HS] Tiểu học.
- Qua nhiều năm giảng dạy, tôi thấy đa số HS rất muốn được tham gia
Trò chơi học tập nhưng vẫn còn không ít học sinh [HS] thụ động, tự ti, chưa
mạnh dạn tham gia vào các hoạt động này. Mặt khác, trong môn khoa học
lớp 5 có rất nhiều tiết học cần sử dụng đến phương pháp Trò chơi học tập để
phát hiện kiến thức mới hoặc để củng cố kiến thức đã học.
* Với các lý do trên, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu để nâng cao hiệu quả
của phương pháp Trò chơi học tập trong môn khoa học lớp 5.
2. Mục đích nghiên cứu .
-Tìm hiểu và tổng kết được những khó khăn, thuận lợi của học sinh
[HS] và giáo viên [GV] khi tham gia và tổ chức Trò chơi học tập.
-Tìm được một số biện pháp để giải quyết những khó khăn mà học sinh
[HS] và giáo viên [GV] mắc phải khi tham gia Trò chơi học tập. Qua đó dần
nâng cao hiệu quả của phương pháp Trò chơi học tập trong môn khoa học
lớp 5 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học , giúp các em phát triển toàn
diện ngay từ bậc học đầu tiên. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
* Để đạt được mục đích trên, người tôi cần thực hiện những nhiệm vụ
sau:
- Nghiên cứu những vấn đề chung về môn khoa học lớp 5 .
- Nghiên cứu 1 số biện pháp sư phạm nhằm nâng cao hiệu quả dạy học
môn khoa học.
- Nghiên cứu đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi HS.
- Tìm hiểu thực tế học sinh [HS] Trường Tiểu học Mỹ Phước A, Mỹ
Tú, Sóc Trăng về sở thích tham gia trò chơi học tập, về sự tiếp nhận kiến
thức khoa học …Để phát hiện những khó khăn, vướng mắc, những tồn tại
cần giải quyết.
4. Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu: Nâng cao hiệu quả dạy học phương pháp trò
chơi trong môn Khoa học ở lớp 5A3 Trường tiểu học Mỹ Phước A
5. Phạm vi nghiên cứu.
- Trong đề tài nảy tôi chỉ nghiên cứu ở tập thể học sinh [HS] lớp 5A3
Trường Tiểu học Mỹ Phước A mà tôi đang chủ nhiệm.
- Nghiên cứu một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của phương
pháp trò chơi trong môn khoa học cho học sinh [HS] lớp 5A3. PHẦN II: NỘI DUNG.
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến. Vui chơi là một hoạt động không thể thiếu được của con người ở mọi
lứa tuổi, đặc biệt ở lứa tuổi tiểu học. Bởi lẽ, nó phù hợp với đặc điểm tâm
sinh lý của lứa tuổi này. Bởi vậy Trò chơi học tập được đánh giá cao trong
giảng dạy.
* Trò chơi học tập là gì? Trò chơi không chỉ là một “công cụ” dạy học
mà nó còn là con đường sáng tạo xuyên suốt quá trình học tập của HS.
Phương pháp tổ chức trò chơi không chỉ là sự đánh giá trong quá trình dạy
và học của thầy và trò mà nó còn tạo cho ta cảm giác thoải mái, tự tin, có sự
sáng tạo, nhanh trí, có óc tư duy, tưởng tượng của học sinh [HS]. Dạy kết
hợp với tổ chức trò chơi chính là việc giáo viên [GV] hướng dẫn HS hoàn
thành tốt phẩm chất của con người mới XHCN.
* Tổ chức trò chơi là một hình thức tổ chức dạy học, chơi là một biện
pháp học tập có hiệu quả của học sinh [HS] . Thông qua trò chơi, HS được
tập luyện, làm việc cá nhân, làm việc theo đơn vị tập thể theo sự phân công
với tinh thần hợp tác. Đó là những việc làm thuộc phương pháp học tập mới
mà trường Tiểu học Mỹ Phước A được hình thành ở các lớp học, và đặc biệt
là các em học sinh [HS ]lớp 5A3.
2: Thực trạng vấn đề. Sau khi được phân công giảng dạy khối 5, môn Khoa- Sử- Địa, tôi đã
tiến hành điều tra cụ thể về tình hình học sinh [HS], sự mong muốn và khả
năng tham gia trò chơi học tập trong môn khoa học nói riêng và trong các
môn học khác nói chung. Kết quả như sau: Đầu năm:
- Tổng số HS : 20
- Số học sinh [HS] muốn được tham gia, hiểu mục đích và thu được kết
quả sau trò chơi học tập : 40%
- Số học sinh [HS] muốn được tham gia, nhưng chỉ tham gia với mục
đích vui chơi là chính mà chưa hiểu, chưa thu được kết quả sau trò chơi học
tập : 30%
- Số học sinh [HS] chưa muốn tham gia:30%
Sở dĩ các em chưa muốn tham gia hoặc tham gia mà chưa thu được kết
quả là do một số nguyên nhân sau:
1. Các em chưa hiểu mục tiêu của trò chơi : chơi để làm gì? chơi
nhằm mục đích gì?
2. Các em chưa hiểu rõ cách chơi, luật chơi, sự thi đua “thưởngphạt”…giữa các đội chơi.
3. Trò chơi giáo viên [GV] đưa ra chưa thú vị, chưa đủ hấp dẫn để lôi
cuốn học sinh [HS].
4. Trò chơi quá khó, các các em không thể tham gia.
5. Giáo viên [GV] không chủ động về thời gian, về các tình huống xảy
ra dẫn đến tình trạng trò chơi bỏ dở hoặc kết thúc trò chơi mà không thu
hoạch được gì.
Để khắc phục những nguyên nhân trên tôi đã nghiên cứu dần để tìm
hướng giải quyết như sau:
3 . Những giải pháp đề ra: a/ Giáo viên [GV] cần lựa chọn nội dung bài dạy phù hợp với nội dung
trò chơi.
Không phải tiết khoa học nào cũng cần sử dụng đến phương pháp Trò
chơi học tập. Nếu như vậy thì giáo viên [GV] đã quá lạm dụng phương pháp này. Vì thế , với mỗi tiết dạy, giáo viên [GV] cần xác định rõ mục tiêu của
bài học, lựa chọn phương pháp dạy học cho phù hợp với nội dung từng phần,
áp dụng linh hoạt các phương pháp dạy học trong tiết dạy sao cho tiết học
trở nên nhẹ nhàng, HS tiếp thu bài tích cực, chủ động hơn. Tuỳ từng bài mà
giáo viên [GV] sử dụng phương pháp Trò chơi học tập cho thích hợp. Khi đã
lựa chọn được phương pháp dạy học cho mỗi hoạt động, giáo viên [GV] cần
xác định rõ mục tiêu để xây dựng hình thức tổ chức cho hoạt động đó.
b/ Giúp học sinh [HS] xác định rõ mục đích của trò chơi.
Trước khi tổ chức cho HS tham gia chơi, giáo viên [GV] cần giúp học
sinh [HS hiểu] :Qua trò chơi , các em sẽ tìm được những kiến thức gì, cũng
cố hay khắc sâu , hệ thống được những kiến thức gì?
Phần lớn Trò chơi học tập trong môn khoa học lớp 5 ở 2 dạng kiến
thức: chơi để khám phá, hình thành kiến thức mới và chơi để củng cố , hệ
thống hoá kiến thức đã học. Cụ thể như sau:
+ Trò chơi để hình thành kiến thức mới. Tiết - trang T1-trang4 Tên trò chơi Bé là con ai? Mục đích trò chơi Học sinh [HS] nhận ra, mỗi trẻ
em đều có những đặc điểm giống
bố, mẹ mình. T2,3-trang6 Ai nhanh, ai đúng? Học sinh [HS] biết phân biệt đặc
điểm về mặt sinh học và xã hội của
nam và nữ. T6-trang 14 Ai nhanh, ai đúng? Học sinh [HS] hiểu 1 số đặc
điểm chung của trẻ ở từng giai đoạn
từ 3 đến 10 tuổi. T11-trang 30 Ai nhanh, ai đúng? Học sinh [HS] biết tác nhân gây
bệnh, sự nguy hiểm của bệnh viêm
não. T16-trang 34 Ai nhanh, ai đúng? Học sinh [HS] giải thích được
HIV, AIDS là gì? các đường lây
bệnh HIV, T17-trang36 HIV lây hay không
lây? Học sinh [HS] biết các hành vi
tiếp xúc thông thường không lây
HIV. T35-trang 72 Ai nhanh, ai đúng? Học sinh [HS] biết đặc điểm của
chất rắn - chất lỏng - chất khí. T36-trang 74 Nhà khoa học trẻ Học sinh [HS] biết các phương
pháp tách các chất ra khỏi hỗn hợp.
Học sinh [HS] biết phương pháp T37-trang77 Đố bạn sản xuất muối từ nước biển, sản
xuất nước cất tiêm . T38,39-trang78 Bức thư bí mật Học sinh [HS] biết vai trò của
nhiệt trong biến đổi hoá học. T55-trang 112 Ghép chữ Học sinh [HS] biết đặc điểm bên
ngoài của động vật đẻ con, động vật
đẻ trứng. T57-trang 116 Bắt trước tiếng kêu Học sinh [HS] biết thời gian, địa
điểm sinh sản của ếch. + Trò chơi để củng cố hoá kiến thức
Tiết- trang T7-trang 16 Tên trò chơi
Ai, đang ở giai đoạn Mục đích của trò chơi
Củng cố hiểu biết về lứa tuổi vị
thành niên, tuổi trưởng thành, tuổi nào? già.
T9,10-trang20 Chiếc ghế nguy hiểm Thực hành để củng cố sự hiểu
biết về tác hại của chất gây nghiện. T11-trang24 Ai nhanh, ai đúng? Củng cố về giá trị dinh dưỡng
của thuốc và cách sử dụng thuốc an
toàn. T18-trang 38 ứng xử khôn Học sinh [HS] biết cách ứng xử
khi bị xâm hại. khéo
T20,21trang42 Ai nhanh, ai đúng? Củng cố cách phòng tránh 1 số
bệnh thường gặp đã học. T34-trang 68 Ô chữ kì diệu Củng cố kiến thức về chủ đề:Con
người và sức khoẻ. T49,50- Ai nhanh, ai đúng? và sự biến đổi hoá học. trang100
T52- Ghép chữ Củng cố về sự sinh sản ở thực
vật có hoa. trang106
T63-trang130 Củng cố về tính chất 1 số vật liệu Ai nhanh, ai đúng? Hệ thống 1 số nguồn tài nguyên
và tác dụng của chúng. T63-trang133 Ai nhanh,ai Hệ thống kiến thức về môi đúng?
T69-trang142 Chữ gì? trường.
Củng cố kiến thức có liên quan
đến sự ô nhiễm môi trường. -Cách nêu mục tiêu của trò chơi ,giáo viên [GV] cần đưa ra một cách
khéo léo, hấp dẫn, có tính chất gợi mở để tạo sự tò mò khám phá cho học
sinh [HS].
- Sau khi các em đã hiểu được mục đích của trò chơi, thấy được sự hấp
dẫn của trò chơi các em sẽ chủ động tham gia chơi mà không cần giáo viên
[GV] ép buộc. Để có được điều đó, giáo viên [GV] cần xây dựng trò chơi
học tập sao cho hợp lý ; hợp lý về thời gian; hợp lý về hình thức chơi ; về
luật chơi ; về hình thức khen thưởng…
c/ Cách xây dựng trò chơi học tập.
GV có thể tổ chức 1 hoạt động học tập thành 1 trò chơi học tập khi đã
có đủ các điều kiện sau:
- Về đồ dùng, dụng cụ phục vụ cho trò chơi.
- Về thời gian, thời điểm chơi, không gian chơi.
- Có cách chơi, luật chơi rõ ràng.
- Có cách tính điểm để phân định “thắng- thua”, khen thưởng…
Các yếu tố đó là sự chuẩn bị cụ thể chu đáo của giáo viên [GV], góp
phần quyết định sự thành công hay không của trò chơi.
* Sự chuẩn bị đồ dùng học tập cho HS tham gia trò chơi.
Đối với mỗi tiết học nói chung hay với mỗi trò chơi học tập nói riêng,
giáo viên [GV] cần xác định rõ: Để phục vụ cho trò chơi này cần đến những
đồ dùng nào? dụng cụ nào? phương tiện nào?... từ đó, giáo viên [GV] dành
thời gian để chuẩn bị [ hoặc giao cho học sinh [HS] chuẩn bị ] chu đáo. This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Video liên quan