Sáng kiến kinh nghiệm giáo dục lòng nhân ái cho trẻ mầm non

skkn một số biện pháp giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5 6 tuổi ở trường mầm non sông âm năm học 2017 2018

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [1.6 MB, 18 trang ]

I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài.
“Trong xã hội hiện đại, khi mà guồng quay vội vã cuộc sống khiến con
người trở nên vô tình với nhau thì lòng nhân ái, sự vị tha được đề cao hơn bao
giờ hết. Đối với trẻ em, đức tính này thật cần thiết, được quan tâm giáo dục
hàng đầu. Lòng nhân ái chính là nền tảng của những mối quan hệ tốt đẹp. Nếu
không có lòng nhân ái, không có tấm lòng biết nghĩ đến người khác như nghĩ
đến bản thân mình thì sẽ không thể làm được việc lớn, càng không thể làm nảy
sinh những điều tốt đẹp trong một con người. Dạy trẻ lòng nhân ái sẽ giúp trẻ
tránh được nhiều cạm bẫy sau này, biết thông cảm và thấu hiểu cho người khác
sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các mối quan hệ cá nhân của trẻ sau này”[1].
Giáo dục lòng nhân ái phải bắt đầu ngay từ lứa tuổi mầm non, đặc biệt là
trẻ 5-6 tuổi. Đây là thời điểm giáo dục có hiệu quả và thuận lợi nhất bởi vì ở lứa
tuổi này, tình cảm phát triển rất mạnh mẽ, đặc biệt là tính đồng cảm, tính dễ xúc
động đối với con người, cảnh vật xung quanh. 5-6 tuổi là thời kì trẻ bắt đầu
khám phá và lĩnh hội các dạng quan hệ xã hội giữa con người, các chuẩn mực,
các quy tắc ứng xử văn hóa. Trẻ dễ dàng nhận biết, hiểu và lựa chọn thực hiện
các hành vi tốt hay xấu, nên hay không nên trong cuộc sống.
Giáo dục lòng nhân ái giúp trẻ nhận thức được cái tốt, cái xấu, cái thiện,
các ác, có thái độ và hành vi biết quan tâm, yêu thương giúp đỡ mọi người. Giáo
dục lòng nhân ái đặc biệt quan trọng đối với việc chuẩn bị những điều kiện cần
thiết để bước vào lớp một.
Trong thực tế hiện nay, giáo dục lòng nhân ái cho trẻ em nói chung, giáo
dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi nói riêng ngày càng được gia đình, nhà trường
và xã hội quan tâm nhiều hơn. Tuy nhiên, hiệu quả giáo dục lòng nhân ái cho trẻ
em trên thực tế còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu của xã hội. Ngoài những
nguyên nhân liên quan đến những tác động mặt trái của nền kinh tế thị trường,
áp lực của sự phát triển kinh tế- xã hội còn có trách nhiệm của gia đình và nhà
trường. Một số gia đình do cha mẹ không quan tâm đến tinh thần của trẻ như ít
trò chuyện, tâm tình, chia sẻ mà chỉ quan tâm về vấn đề đáp ứng đủ vật chất cho
trẻ, dẫn đến việc trẻ không có cơ hội chia sẻ tâm tư với cha mẹ, do đó những


thiếu hụt trong nhận thức, những lệch lạc trong hành vi, không được kịp thời
uốn nắn, gia đình không chú ý đến việc rèn luyện kĩ năng sống cho trẻ, không
trò chuyện và chia sẻ nhiều với trẻ, trẻ thường ở một mình... Dẫn đến trẻ ích kỉ,
tự kỉ, chỉ biết đến bản thân mình mà không biết đến người khác.
Ở trường mầm non, giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi là một nội dung
trọng tâm trong lĩnh vực giáo dục tình cảm và kỹ năng xã hội [Thông tư
28/2016/TT-BGDĐT] [2]. Tuy nhiên, giáo viên vẫn coi trọng phát triển nhận
thức hơn giáo dục giá trị; giáo dục lòng nhân ái chưa được quan tâm nghiên cứu
nên việc xây dựng kế hoạch, định hướng giáo dục lòng nhân ái cho trẻ của giáo
viên đến gia đình còn hạn chế và kém hiệu quả.
Từ những lý do trên nên tôi đã trăn trở và chọn đề tài “ Một số biện pháp
giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non Sông Âm năm học
2017- 2018” để nghiên cứu.
1


2. Mục đích nghiên cứu.
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn về giáo dục lòng nhân ái cho trẻ
5-6 tuổi, lựa chọn các biện pháp giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi ở trường
Mầm non Sông Âm nhằm phát triển lòng nhân ái cho trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số biện pháp giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm
non Sông Âm năm học 2017- 2018
4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết:
Thu thập, phân tích, tổng hợp các tài liệu lý luận về đặc điểm phát triển
tâm lý của trẻ 5-6 tuổi qua các tài liệu, sách báo.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin:
Khảo sát tình hình thực tế trên trẻ, các biện pháp đã tác động trên trẻ, kết
quả đạt được, những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân để từ đó lựa chọn các biện

pháp phù hợp.
- Phương pháp thống kê, thực nghiệm, xử lý số liệu:
Lựa chọn các biện pháp phù hợp và áp dụng vào thực tế. Đánh giá kết
quả đạt được và so sánh kết quả trước và sau khi áp dụng biện pháp.

2


II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận.
M.Go-rơ-ki đã nói : “Nơi lạnh nhất không phải là Bắc cực mà là nơi không
có tình thương”[3]. Đã là con người sống không có tình thương thì chẳng khác
gì thú vật, cũng chẳng khác chi một cái xác không hồn, tồn tại giữa dòng đời
một cách vô nghĩa và sẽ chết dần chết mòn trong cô đơn, lạnh lẽo. Tố Hữu đã
từng viết: “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”[4] - bởi vậy cho và nhận đã
trở thành quy luật của cuộc sống, làm người phải có qua, có lại tồn tại giữa tập
thể, cộng đồng của ta không chỉ biết có mình. Cuộc sống ngày nay đã quá đổi
thay so với lúc trước. Cuộc sống vật chất có thể đổi thay nhưng tình người thì
không thể nào thay đổi được.
Lòng nhân ái chính là nền tảng của những mối quan hệ tốt đẹp. Nếu không
có lòng nhân ái, không có tấm lòng biết nghĩ đến người khác như nghĩ đến bản
thân mình thì sẽ không thể làm được việc lớn, càng không thể làm nảy sinh
những điều tốt đẹp trong một con người.
Dạy trẻ lòng nhân ái sẽ giúp trẻ tránh được nhiều cạm bẫy sau này, biết
thông cảm và thấu hiểu cho người khác sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các mối
quan hệ cá nhân của trẻ sau này.
Theo nhà tâm lý học Nguyễn Ánh Tuyết [5]: Nhận thức của trẻ 5-6 tuổi có
sự phát triển vượt bậc; cụ thể:
-Về tư duy: Sự hình thành và phát triển các hình thức tư duy phong phú ở
trẻ 5-6 tuổi có liên quan chặt chẽ với việc lĩnh hội kiến thức của trẻ về lòng nhân

ái.
- Về ngôn ngữ: Ở những trẻ 5-6 tuổi có vốn từ vựng phong phú thì thường
biểu hiện hành vi rõ ràng hơn những đứa trẻ khác.
- Tình cảm của trẻ được thể hiện khá rõ nét.
- Hành vi ngày càng có ý thức hơn. Trẻ 5-6 tuổi mong muốn tìm hiểu chính
bản thân mình và người khác như là khám phá xã hội, dần dần trẻ nhận thức
được mối quan hệ ràng buộc với các hành vi xã hội và quan hệ con người.
- Động cơ xã hội rõ nét và tương đối ổn định.
Như vậy, mỗi một đứa trẻ ngay từ khi ra đời đã là một cá thể độc lập, có cá
tính và những mong muốn độc lập của riêng mình. Đặc biệt đối với trẻ 5 tuổi ý
thức về cái tôi của các bé đã bắt đầu xuất hiện, trẻ biết phân biệt một cách rõ
ràng giữa bản thân và những người xung quanh. Khả năng phân biệt về nhận
thức, về những giới hạn của quyền sở hữu ở một số cháu của lớp tôi rất kém, trẻ
chỉ biết ích lợi của bản thân mà không để ý đến quyền lợi của những người xung
quanh.
Như vậy có thể thấy trẻ 5-6 tuổi có những đặc điểm về nhận thức, tình cảm
và hành vi riêng. Vì vậy trong quá trình giáo dục, giáo viên cần chú ý đến những
đặc điểm này để có những biện pháp giáo dục phù hợp và hiệu quả.
2. Thực trạng của việc giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5- 6 tuổi ở trường
mầm non Sông Âm trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Năm học 2017- 2018 tôi được phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo lớn 5-6
tuổi, có tổng số 28 cháu. Qua việc tổ chức các hoạt động đặc biệt là hoạt động
3


lồng ghép việc giáo dục lễ giáo cho trẻ. Tôi gặp một số thuận lợi và khó khăn
sau:
2.1. Thuận lợi:
- Giáo viên nhiệt tình, tâm huyết với nghề, yêu mến trẻ, hiểu đặc điểm của
trẻ, biết cách tổ chức các hoạt động và hướng dẫn trẻ tham gia vào các hoạt động

trong ngày, tạo nhiều cơ hội cho trẻ được hoạt động. Mặt khác, giáo viên có hiểu
biết về nội dung và phương pháp giáo dục trẻ nói chung, trong đó có một số nội
dung và phương pháp giáo dục lòng nhân ái nói riêng.
- Về trẻ 5-6 tuổi: Trẻ thông minh, nhanh nhẹn khỏe mạnh, có nền nếp,
mạnh dạn trong giao tiếp, ngôn ngữ mạch lạc, thể hiện cảm xúc chân thực.
Những đặc điểm này thuận lợi rất nhiều cho giáo viên trong việc thiết kế và tổ
chức các hoạt động. Trẻ dễ dàng tiếp thu và tham gia vào các hoạt động, sẵn
sàng thể hiện, bộc lộ cảm xúc, ý kiến, hành vi trong mọi tình huống khác nhau.
Mặt khác trong sinh hoạt hàng ngày trẻ có rất nhiều hoạt động, nhiều cơ hội
được trải nghiệm cho nên giáo viên có thể thiết kế nhiều hoạt động trải nghiệm
giúp trẻ tích lũy kinh nghiệm và vận dụng những điều mình biết vào thực tế.
- Môi trường và cơ sở vật chất khang trang, đầy đủ tạo điều kiện thuận lợi
để trẻ tham gia vào các hoạt động.
- Nhà trường quan tâm, chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên
trong việc giáo dục lòng nhân ái cho trẻ.
2.2. Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi, giáo viên còn gặp nhiều khó khăn trong việc
giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi.
Việc xây dựng môi trường thân thiện để giáo dục lòng nhân ái cho trẻ còn
mang tính hình thức, chưa thu hút được trẻ.
Giáo viên chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc tích hợp nội dung giáo
dục lòng nhân ái cho trẻ vào các hoạt động, chưa có kinh nghiệm trong việc thiết
kế và tổ chức các hoạt động cho trẻ trải nghiệm để giáo dục lòng nhân ái cho trẻ,
Giáo viên chưa có kinh nghiệm trong việc phối hợp với cha mẹ trẻ để khai
thác tiềm năng của gia đình trong việc giáo dục lòng nhân ái cho trẻ.
Mặt khác chương trình giáo dục còn cứng nhắc, chưa linh hoạt về quy
đinh thời gian cho các hoạt động trong chế độ sinh hoạt hàng ngày hàng ngày
cho nên việc tổ chức lồng ghép và cho trẻ trải nghiệm trong nhiều trường hợp bị
ảnh hưởng đến các hoạt động khác gây tâm lý "ngại" tổ chức các hoạt động.
2.3. Kết quả khảo sát.

Năm học 2017-2018 lớp mẫu giáo 5-6 tuổi do tôi phụ trách có 28 cháu,
Thông qua quá trình khảo sát qua “ Tranh ảnh các tình huống” và “Bài tập khảo
sát” và quan sát trẻ qua các hoạt động ngay từ đầu năm học, tôi đã thu được kết
quả như sau:

4


Nội dung khảo sát

Tổng
số trẻ
KS

Khảo sát đầu năm
Đạt
Chưa đạt
Số
trẻ

%

Số
trẻ

%

Đồng cảm với bạn bè và mọi người
28
15

53
13
47
xung quanh
Quan tâm đến bản thân và mọi người
28
16
57
12
43
xung quanh.
Chia sẻ khi bản thân, người khác vui,
28
14
50
14
50
buồn.
Giúp đỡ mọi người khi họ gặp khó
28
13
47
15
53
khăn.
Bảo vệ bản thân, mọi người, môi
28
16
57
12

53
trường xung quanh
Khoan dung với bản thân và mọi người
xung quanh khi có lỗi hay suy nghĩ
28
15
53
13
47
không đúng.
Từ thực trạng trên tôi đã đi sâu tìm hiểu nguyên nhân, tìm hiểu kỹ về đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ ở lớp, bàn bạc thỏa thuận với giáo viên cùng phụ trách
lớp với mình, đưa ra một số biện pháp để giáo dục lòng nhân ái cho trẻ.
3. Một số biện pháp giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm
non Sông Âm
3.1. Tạo môi trường lớp học thân thiện cởi mở để thu hút trẻ.
Môi trường thân thiện, cởi mở và giàu tính thẩm mĩ sẽ tạo hứng thú và thu
hút trẻ tham gia vào hoạt động, góp phần hình thành và nâng cao mối quan hệ
thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa trẻ với trẻ. Nhận thức được điều
đó tôi đã lên kế hoạch trang trí xắp xếp tạo môi trường mở ở trong lớp học, các
góc hoạt động lớp phù hợp với tâm sinh lý trẻ, có tính thẩm mĩ và đảm bảo được
tính tích cực đối với trẻ. Thay đổi môi trường, tạo ra các cơ hội cho trẻ quan
tâm, giúp đỡ lẫn nhau trong quá trình cho trẻ hoạt động.
* Trang trí các góc mở.
Với quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, tôi tận dụng tối đa các sản phẩm của
trẻ để trang trí lớp, các sản phẩm trẻ vẽ, xé dán, nặn được cô để trang trí các khu
chơi. Không những thế dưới mỗi sản phẩm tôi đều ghi lại cảm xúc của trẻ. Có
thể nói đến bây giờ các bé của lớp tôi đã có một bộ sưu tập các sản phẩm và cảm
xúc của mình, đây sẽ là món quà có ý nghĩa để bé dành tặng cha mẹ, những câu
nói lời chúc ngộ nghĩnh đáng yêu thể hiện trong mỗi sản phẩm đã ghi dấu lại sự

trưởng thành lớn khôn hàng ngày của các bé.
Ví dụ: Trang trí một khoảng tường làm “Vườn hoa việc tốt”, trên đó có
“Cây yêu thương” dán những hình ảnh chụp bé đang giúp cô kê bàn, bé đang
chơi thân thiện với bạn, bé đỡ bạn dậy, bé cùng các bạn thu dọn đồ chơi... của
lớp như một hình thức ghi dấu lại những việc có ích trẻ đã làm giúp trẻ cảm thấy tự
hào, hứng thú hơn khi tham gia những hoạt động tiếp theo.
5


Để kích thích những việc làm tốt của trẻ có tính liên tục, bên cạnh “Cây
yêu thương” tôi cùng trẻ tạo ra một vườn hoa với tiêu đề “Những bông hoa việc
tốt”, mỗi bông hoa gắn với một việc làm cụ thể.
Ví dụ: Thích giúp đỡ cô giáo và các bạn, cuối tuần trẻ nào đạt được tiêu
chí trên bông hoa sẽ được gắn “Những bông hoa việc tốt” không chỉ giúp cho
các bé của lớp tôi trở nên thân thiện, tích cực, thích làm việc tốt hơn mà còn thu
hút được sự quan tâm ủng hộ của các bậc phụ huynh

Hình ảnh 1: Góc yêu thương
Đặc thù của lớp tôi số lượng trẻ trai rất đông, các bé tương đối hiếu động
nghịch ngợm, nhưng cũng rất giàu tình cảm nên ngay từ đầu năm tôi đã trò
chuyện với trẻ cùng trẻ đề ra các nội quy của lớp.
Ví dụ: Phải đoàn kết yêu thương bạn bè... Nếu cả tuần đều ngoan không vi
phạm nội quy của lớp thì cuối tuần bé sẽ được đeo huy hiệu bé ngoan và có cơ
hội được các bạn bầu làm tổ trưởng và được ghi tên ngoài bảng cho bố mẹ xem,
được cắm cờ.
Những nội quy đó do trẻ tự đề ra nên trẻ cố gắng thực hiện rất nghiêm túc,
bé nào cũng cố gắng để được đeo huy hiệu để được cô giáo và các bạn tôn vinh.
* Thay đổi môi trường, tạo ra các cơ hội cho trẻ quan tâm, giúp đỡ lẫn
nhau trong quá trình cho trẻ hoạt động:
- Tôi đưa thêm các đối tượng mới vào môi trường: Tôi sưu tầm các

nguyên vật liệu sẳn có để làm đồ dùng, đồ chơi bổ xung, thay đổi tạo cho trẻ sự
mới lạ, hấp dẫn qua đó giúp trẻ dễ dàng mở rộng nội dung hoạt động, kích thích
trẻ hoạt động tích cực, các quan hệ giao tiếp của trẻ với bạn được mở rộng hơn.
- Thay đổi vị trí sắp đặt của các đồ dùng, đồ chơi buộc trẻ phải tìm kiếm
đồ dùng, đồ chơi. Trong quá trình đó, trẻ phải trao đổi với bạn, cùng bạn tìm
kiếm và lấy đồ chơi, qua đó trẻ sẽ nhanh chóng thích nghi và có kĩ năng chơi tốt
hơn.
- Cất bớt đồ dùng, tài liệu cần cho các hoạt động để tạo ra các tình huống
khó khăn buộc trẻ phải thể hiện sự quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau.
- Chuyển hoạt động của trẻ sang khu vực mới để trẻ phải nhanh chóng
thích ứng vàchuyển đổi hoạt động với các bạn trong nhóm, cùng hỗ trợ nhau.
6


Việc làm đó khiến cho trẻ nhạy cảm hơn trong hoạt động chơi, học.
Ví dụ: Có thể cất bớt đồ chơi ở khu xây dựng hay chuyển sang khu phân
vai để trẻ phải phối hợp với bạn cùng xử lý; Cất một số cốc uống nước của một
số bạn để trẻ cùng nhau đi tìm và giúp đỡ bạn.
Áp dụng biện pháp này, tôi đã tạo cho lớp học một không khí thật ấm áp,
tràn ngập yêu thương. Cô giáo giống như một người bạn lớn để trẻ có thể an tâm
chia sẻ những thắc mắc, băn khoăn cũng như những “bức xúc” rất trẻ con của
mình. Trẻ ở lớp gọi chúng tôi là mẹ xưng con, các bé cũng nũng nịu vòi vĩnh thể
hiện tình cảm với chúng tôi giống như mẹ của mình. Không còn khoảng cách
giữa cô và trò mà là tình cảm mẹ con thật sự, cũng có những phút giây yêu
thương hờn giận... những khi trẻ mắc lỗi chỉ cần tôi nói các mẹ buồn quá sắp già
và xấu đi rồi là trẻ rất sợ, rối rít xin lỗi và hứa sửa chữa khuyết điểm. Tôi cũng
cảm thấy tình thương của mình dành cho các con nhân lên mỗi ngày.
3.2. Lựa chọn nội dung lồng ghép giáo dục lòng nhân ái cho trẻ vào
hoạt động học có chủ định:
Trong các hoạt động của trẻ ở lớp, cô cần quan tâm giáo dục lòng nhân ái

cho trẻ và phát triển xúc cảm, tình cảm của trẻ. Việc giáo dục lòng nhân ái cho
trẻ được đưa vào trong các hoạt động học có chủ định giúp trẻ phát triển mạnh
về tình cảm, xúc cảm. Đây là "cơ hội vàng" để giáo dục lòng nhân ái cho trẻ.
* Qua các tác phẩm văn học:
“Văn học làm cho con người thêm phong phú, tạo khả năng cho con
người lớn lên, hiểu được con người nhiều hơn”.[6]
Thông qua các câu chuyện, bài thơ, ca dao, đồng dao với những hình ảnh
sống động trên màn hình, mà trẻ đã biết được tình yêu thương của cha mẹ dành
cho con qua các truyện kể “Bông hoa cúc trắng”, “Ba cô gái”.....
Hay tình yêu thương đối với người thân trong gia đình, biết giúp đỡ người
thân khi gặp khó khăn, qua các bài thơ “Thương ông”; “ Lấy tăm cho bà”; “
Làm anh”....
Ngoài ra, trẻ còn biết đến tình yêu thương và chia sẻ của bạn bè qua các
bài thơ: “Tình bạn”; “Cảm ơn”; “Xin lỗi”...
Khi nghe cô giáo kể chuyện, trẻ có những cảm nhận, nhận định đánh giá
về các nhân vật trong câu chuyện. Trẻ thể hiện tình cảm, thái độ yêu thương, quý
mến với những nhân vật thiện, không thích hoặc tức giận với những nhân vật ác,
thích thú khi bắt gặp những nhân vật thông minh, biết bày tỏ thái độ với những
nhân vật không tốt, biết bày tỏ tình cảm, quan điểm của mình qua các câu
chuyện, bài thơ...
Ví dụ: Cô kể cho trẻ nghe truyện "Ba chú lợn con"[7]: “Ba anh em lợn
mỗi người xây một ngôi nhà, vì lười anh cả xây ngôi nhà bằng rơm, anh hai xây
ngôi nhà bằng gỗ nhưng đều bị chó sói phá tan tành và đuổi ăn thịt. Hai chú lợn
chạy đến nhà lợn út, vì chăm chỉ cần cù lên lợn út xây nhà bằng gạch, sói không
húc đổ được nhà mà còn bị lợn út bẫy cho sợ quá chạy mất. Ba anh em đoàn kết
lại xây thêm hai ngôi nhà vững chắc khác”. Thông qua câu chuyện, cô giáo giúp
trẻ hiểu nội dung, từ đó giáo dục trẻ tính cần cù, chăm chỉ, biết yêu thương đoàn
kết giúp đỡ lẫn nhau trong gia đình để cùng làm được những việc tốt, có ích….
7



Hình ảnh: Giờ kể chuyện “ Ba chú lợn con”
Tương tự vậy, Ngoài nội dung chính trong hoạt động học có chủ định, tôi
còn lựa chọn để lồng ghép việc giáo dục lòng nhân ái cho trẻ một cách nhẹ
nhàng, vừa gây được hứng thú cho trẻ vừa mang hiệu quả giáo dục cao
* Qua hoạt động tạo hình, tôi luôn lựa chọn những nội dung phù hợp để
khơi gợi hứng thú, xúc cảm, tình cảm ở trẻ, lồng ghép giáo dục tình yêu thương,
nhân ái của trẻ và hướng trẻ tới cái đẹp, yêu cái đẹp, từ đó trẻ có cái nhìn tích
cực với cuộc sống, xã hội xung quanh trẻ.
Ví dụ: "Vẽ chân dung những người thân trong gia đình em". Sau khi trẻ vẽ
chân dung những người thân trong gia đình, tôi gợi ý trẻ tìm hiểu quan sát đặc
điểm nổi bật, khác biệt của từng người mà trẻ muốn thể hiện, ngoài những yếu
tố trên tôi gợi ý, hướng dẫn trẻ cách thể hiện những cảm xúc trên khuôn mặt để
mỗi tác phẩm chứa đựng một tình cảm riêng của trẻ, từ đó giáo dục tình yêu
thương, tình cảm gia đình.
* Qua hoạt động khám phá khoa học, khám phá xã hội
Đối với trẻ mầm non việc cho trẻ khám phá khoa học, khám phá xã hội là
tạo điều kiện hình thành và phát triển ở trẻ tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, lòng
nhân ái, tình cảm yêu thương với người thân, với cuộc sống xung quanh trẻ, biết
yêu quí bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ những truyền thống của quê hương đất nước,
trân trọng và giữ gìn sản phẩm lao động tự làm ra. Tôi quan tâm chia sẻ với trẻ
về tình yêu thiên nhiên, bảo vê môi trường, chăm sóc thiên nhiên làm cho môi
trường tươi đẹp hơn, xanh sạch hơn.
Ngoài ra, trong các hoạt động khác như: giáo dục thể chất, giáo dục âm
nhạc…tôi không những hướng trẻ tới việc rèn luyện sức khỏe, thể lực tốt mà còn
giúp trẻ tích cực chia sẻ động viên nhau, giúp đỡ nhau. Cô và trẻ cùng lựa chọn
những bài hát phù hợp với lứa tuổi trẻ, có nội dung giáo dục để trẻ thuộc lời bài
hát, cảm nhận được giai điệu mà còn hiểu nội dung bài hát, từ đó giáo dục lòng
nhân ái cho trẻ.
Qua lồng ghép giáo dục lòng nhân ái cho trẻ vào các hoạt động trong

ngày, các thông điệp đưa đến với trẻ nhẹ nhàng hơn. Trẻ đã được trải nghiệm
Như vậy, việc lựa chọn nội dung lồng ghép giáo dục lòng nhân ái cho trẻ mẫu
giáo trong các hoạt động học có chủ định ở trường mầm non là rất cần thiết.
Giáo viên đóng vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch và tổ chức các hoạt
8


động cho trẻ đặt nền móng cho giáo dục nhân cách, nền tảng hình thành hành vi
đạo đức cho trẻ mầm non ở giai đoạn tiếp theo.
3.3. Lồng ghép việc giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các hoạt động
trải nghiệm ở trường.
Trong thực tiễn giáo dục trẻ mẫu giáo, trẻ được tham gia nhiều hoạt động
khác nhau và mỗi hoạt động có ưu thế riêng. Đối với việc giáo dục trẻ, đặc biệt
là giáo dục lòng nhân ái cho trẻ qua các hoạt động trải nghiệm trẻ được trải
nghiệm bằng chính cảm xúc của mình, từ đó khơi gợi trong tâm hồn trẻ tình yêu
thương, lòng nhân ái… và hình thành ở trẻ những hành vi đạo đức tốt đẹp.
Do vậy, để giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi cần khai thác ưu thế của
các hoạt động giúp trẻ có nhiều cơ hội được trải nghiệm, rèn luyện hành vi. Các
hoạt động cơ bản ở trường mầm non có thể kể đến là hoạt động chơi, hoạt động
lao động, hoạt động lễ hội, hoạt động dạo chơi, tham quan...
* Tổ chức cho trẻ trải nghiệm qua hoạt động chơi
Mỗi loại trò chơi có ưu thế riêng đối với việc giáo dục lòng nhân ái. Với
trò chơi đóng vai, trẻ có cơ hội để mô phỏng cuộc sống xã hội, là cơ hội để thể
hiện một cách đa dạng các tình huống mà con người thể hiện lòng nhân ái với
nhau trong cuộc sống.
Trò chơi đóng kịch, trẻ được nhập vai các nhân vật để mô phỏng mối
quan hệ giữa con người với nhau và với môi trường xung quanh dựa trên các cốt
truyện trong tác phẩm văn học. Qua đó, trẻ có cơ hội được thể hiện cảm xúc và
sự sáng tạo của mình khi nhập vai. Theo đó, lòng nhân ái của trẻ sẽ được củng
cố và phát triển; Trò chơi học tập có nhiệm vụ nhận thức rõ ràng do giáo viên

đặt ra nên là phương tiện hữu hiệu để cung cấp kiến thức, hình thành hành vi
nhân ái cho trẻ; Trò chơi vận động có luật chơi rõ ràng, có thể sử dụng để hình
thành và củng cố các chuẩn mực hành vi về lòng nhân ái cho trẻ như trẻ biết
thực hiện theo quy định của luật chơi, biết quan tâm, hợp tác, giúp đỡ bạn; Trò
chơi lắp ghép, xây dựng, hoặc các trò chơi với vật liệu thiên nhiên như nước,
cát, sỏi,… trẻ thường chơi cùng nhau theo nhóm, cùng nhau tạo ra sản phẩm cụ
thể nên có thể sử dụng để giáo dục trẻ tính hợp tác, quan tâm và giúp đỡ bạn tạo
ra những hành vi nhân ái ở trẻ.
Tôi tổ chức cho trẻ trải nghiệm trong hoạt động chơi theo từng nhóm chơi,
khu chơi. Mỗi nhóm, tôi giao một nhiệm vụ hướng đến việc thực hiện lòng nhân
ái phù hợp với chủ đề và nội dung chơi của nhóm.
Ví dụ: Nhóm chơi xây dựng khuyến khích trẻ hỗ trợ, quan tâm đến các
bạn trong khi chơi.
Nhóm gia đình khuyến khích trẻ thể hiện tình cảm yêu thương, chia sẻ,
quan tâm, giúp đỡ các thành viên trong gia đình…
Trong quá trình trẻ chơi, tôi quan sát, tạo ra nhiều tình huống chơi phong
phú để lôi cuốn trẻ vào các tình huống đó, các vai chơi đó.
Ví dụ: Để giáo dục trẻ sự quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ, tôi cho trẻ chơi xây
dựng và cố tình để thiếu một vài khối hình ở chơi bán hàng. Trước khi chơi tôi
cho trẻ thỏa thuận, bàn bạc xem sẽ xây gì? ai sẽ làm gì? ai sẽ hỗ trợ ai? Trong
quá trình trẻ chơi, thấy thiếu vật liệu sẽ bàn bạc nhau, cùng nhau tìm kiếm và
9


sang các nhóm chơi khác để tìm. Nếu trong quá trình chơi, thấy trẻ chưa giúp đỡ
nhau, chia sẻ với nhau thì tôi nhắc nhở trẻ bằng cách đưa ra những lời gợi ý để
trẻ chơi cùng nhau, chia sẻ, giúp đỡ nhau. Trong quá trình trẻ trải nghiệm, tôi
luôn động viên, khích lệ trẻ.

Hình ảnh: Trẻ chơi ở khu xây dựng

* Tổ chức cho trẻ trải nghiệm qua hoạt động lễ hội
Hoạt động lễ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động chung, có nhiều
cơ hội thể hiện và cảm nhận lòng nhân ái với bạn và mọi người xung quanh. Có
nhiều ngày hội, ngày lễ để giáo dục lòng nhân ái theo các cách khác nhau.
Tết trung thu: Là ngày tết dành riêng cho các cháu thiếu niên, nhi đồng.
Trẻ sẽ được rước đèn, phá cỗ tham gia vào các chương trình văn nghệ của lớp,
của trường. Qua đây giáo dục trẻ quan tâm, chia sẻ với bạn.
Ngày hội của thầy, cô giáo [20/11] giáo dục trẻ truyền thống tôn sư trọng
đạo của dân tộc Việt Nam. Giới thiệu các công việc của các cô giáo, chú ý giáo
dục tình cảm yêu mến, biết ơn của trẻ với cô giáo. Trẻ có cơ hội cùng bạn thể
hiện sự quan tâm với cô giáo qua các bài hát múa, qua các sản phẩm như xé,
dán, vẽ, nặn trẻ tự làm để tặng cho thầy, cô….
Tết nguyên đán: Tổ chức cho trẻ đón xuân, đón năm mới với tâm trạng
vui mừng. Cô giới thiệu cho trẻ những phong tục, tập quán tốt đẹp trong ngày tết
như chúc tết, thăm họ hàng... giáo dục trẻ tình yêu gia đình, yêu thiên nhiên và
cuộc sống, đồng thời qua đó trẻ biết thể hiện sự quan tâm, giúp đỡ gia đình và
mọi người xung quanh qua hoạt động chia quà tết cho các bạn nghèo, làm hoa
trang trí tết….
Ngày quốc tế phụ nữ [8.3]: Giáo dục trẻ biết ngày 8-3 là ngày vui của phụ
nữ, thông qua đó giáo dục trẻ sự kính trọng, biết ơn và tình cảm yêu thương,
chia sẻ, quan tâm với bà, mẹ, cô giáo và các bạn gái.
Ngày sinh nhật của trẻ trong lớp: Tạo cho trẻ cảm nhận được niềm vui, sự
trưởng thành, lớn lên của mình trong ngày sinh nhật và hình thành tinh thần
trách nhiệm của trẻ. Trẻ biết quan tâm, chia sẻ với bạn bằngviệc chúc mừng bạn,
tặng quà cho bạn...
10


Cháu múa hát khai giảng
Chúc mừng sinh nhật bạn

Khi tổ chức cho trẻ được tham gia vào các hoạt động của lớp, của nhà
trường, tôi động viên tất cả các trẻ tham gia vào các hoạt động, các tiết mục văn
nghệ, vui chơi giải trí, đọc thơ, chuyện, múa, hát, đóng kịch...
Tạo bầu không khí vui tươi, trẻ có cảm giác thoải mái, hứng thú khi tham
gia vào các hoạt động.
Các tình huống tôi tổ chức chức trải nghiệm để giáo dục lòng nhân ái cho
trẻ như: quan tâm bà, mẹ, cô giáo trong các ngày lễ 20/10, 20/11, 8/3; trẻ cùng
với bạn thực hiện một nhiệm vụ biết hợp tác, chia sẻ, giúp đỡ bạn…..
* Tổ chức cho trẻ trải nghiệm qua hoạt động lao động
Hoạt động lao động tạo nhiều cơ hội cho trẻ phối hợp làm việc cùng
nhau, qua đó trẻ được thể hiện lòng nhân ái với bạn như quan tâm, chia sẻ, giúp
đỡ bạn. Có nhiều hình thức lao động phù hợp với trẻ 5-6 tuổi như sau:
+ Lao động tự phục vụ: Trẻ nhỏ đã làm quen rất sớm với hình thức lao
động này và đã có kinh nghiệm tự phục vụ bản thân với các công việc liên quan
đến vệ sinh thân thể [rửa mặt, tay, chân, chải tóc, đánh răng...], tự sử dụng trang
phục phù hợp với hoạt động và thời tiết, tự phục vụ khi ăn, uống, ngủ, chơi...
Đây là hoạt động giáo dục trẻ biết yêu quý và chăm sóc bản thân. Tôi hình thành
ở trẻ hứng thú chăm sóc bản thân và ý thức luôn giữ gìn vệ sinh cá nhân. Do trẻ
nào cũng phải tự phục vụ bản thân nên trẻ có cơ hội quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau.
+ Giao nhiệm vụ xã hội theo cá nhân và nhóm: là hình thức lao động phù
hợp với trẻ nhỏ vì các nhiệm vụ tôi giao trực tiếp cho trẻ thường cụ thể, trẻ dễ
hình dung các công việc cần làm và thời gian kết thúc.
Bằng cách giao cho trẻ cùng thực hiện một nhiệm vụ đơn giản như cùng
nhặt rác, cùng dọn dẹp sân trường, chăm sóc vườn hoa, dọn dẹp lớp học, chuẩn
bị bàn ăn... trẻ sẽ hình thành được hành vi nhân ái tích cực với bạn và mọi người
xung quanh. Có nhiều dạng hoạt động lao động, mỗi dạng hoạt động đều có thể
giáo dục lòng nhân ái cho trẻ.
+ Lao động trực nhật: là hình thức lao động đòi hỏi trẻ thực hiện vào
những thời điểm nhất định trong ngày và có thể kéo dài trong một khoảng thời
gian xác định trước.

Ví dụ: Trực nhật bữa ăn, chuẩn bị giờ học, chăm sóc động vật, cây cối...
tôi giao nhiệm vụ cho trẻ theo nhóm, các nhóm có thể luân phiên nhau thực hiện
11


nhiệm vụ. Do vậy, trẻ có cơ hội làm việc cùng nhau, phân công, thỏa thuận, chia
sẻ, giúp đỡ lẫn nhau và có trách nhiệm với nhiệm vụ được giao.
Tôi giao cho 2, 3 trẻ làm, sau một, hai ngày tôi lại đổi người khác làm.
Trong quá trình đó tôi kèm một trẻ biết quan tâm, giúp đỡ bạn với một trẻ không
biết quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ để trẻ học hỏi lẫn nhau.
+ Lao động tập thể: Trẻ 5-6 tuổi đã quen với các hình thức lao động tập
thể như: cả lớp cùng thực hiện các công việc giống nhau [nhặt rác ở sân trường,
dọn dẹp sau khi chơi, chăm sóc cây cảnh, rau, hoa...] hoặc lao động theo nhóm
và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhóm [cả lớp thực hiện một công việc
chung, bao gồm nhiều công việc cụ thể khác nhau đòi hỏi các nhóm trẻ và mỗi
trẻ trong từng nhóm phải phối hợp chặt trẻ với nhau
Ví dụ: Để trồng cây, phải làm các công việc: xới đất, tạo luống, trồng cây,
tưới nước...hoặc trang trí lớp cũng cần làm nhiều việc khác nhau.... Trẻ thỏa
thuận, phân công các công việc cho nhau trong nhóm, biết phối hợp, giúp đỡ bạn
để cùng hoàn thành công việc chung.
Cô giáo chia trẻ thành các nhóm nhỏ, mỗi nhóm thực hiện một mục đích
riêng để hoàn thành mục đích chung.
Ví dụ: Với nhiệm vụ trồng cây và chăm sóc vườn cây: Tôi chia một nhóm
trồng cây làm các việc như xới đất, gieo hạt, tưới cây và một nhóm chăm sóc
vườn cây như bắt sâu cho cây, nhặt lá vàng....
Khi giao nhiệm vụ tôi giải thích và có chỉ dẫn cụ thể về những việc trẻ sẽ
làm, các thao tác trẻ cần tiến hành, trẻ lựa chọn những dụng cụ cần thiết và tự
thực hiện quá trình lao động.
Trong quá trình đó tôi động viên, khích lệ trẻ hoạt động cùng nhau, giúp
đỡ lẫn nhau để hoàn thành công việc. Tôi sẵn sàng hỗ trợ trẻ, động viên, khích lệ

trẻ.

Hình ảnh trẻ nhổ cỏ vườn rau
* Tổ chức cho trẻ trải nghiệm trong hoạt động mọi lúc, mọi nơi
Các hoạt động trong sinh hoạt hàng ngày ở trường mầm non có nhiều tình
huống rất đa dạng, phong phú, trẻ có nhiều cơ hội để trải nghiệm, được thể hiện
lòng nhân ái với bạn bè và mọi người xung quanh. Ở trường mầm non, giáo viên
12


có thể dễ dàng tạo ra nhiều tình huống giúp trẻ trải nghiệm lòng nhân ái ở mọi
lúc, mọi nơi.
Hoạt động đón trẻ: Trẻ đến lớp, gặp bạn, cô, chơi tự do trong lớp, thể dục
sáng ngoài trời. Trẻ có nhu cầu chú ý đến bạn nhiều hơn, có cơ hội quan tâm,
chia sẻ, thể hiện sự đồng cảm với nhau.
Tôi trò chuyện với trẻ: Hôm nay, đến lớp con thấy có gì mới? Ai vắng
mặt? Ai có gì mới? Ai có điều gì đặc biệt? Sinh nhật bạn Tuấn chúng mình sẽ
làm gì để chúc mừng bạn?....
Hoạt động ăn, ngủ: Các trải nghiệm trong hoạt động này cũng là đề tài
hấp dẫn đối với trẻ: trải nghiệm về trực nhật bàn ăn, chia sẻ về món ăn mới... trẻ
có thể chia sẻ về công việc trực nhật phòng ngủ, về cảm giác khó chịu hay dễ
chịu sau khi ngủ.
Tôi khai thác ở các tình huống: trẻ vừa chuẩn bị kê dọn bàn ăn, chia cơm,
giúp cô dọn dẹp lớp học chuẩn bị cho cả lớp ngủ trưa...
Hoạt động trả trẻ: là thời gian mà tôi có thể tổ chức nêu gương cuối ngày
và trẻ chuần bị chờ cha mẹ đến đón về. Trẻ có nhiều cơ hội để chia sẻ với cô,
bạn về các trải nghiệm trong ngày.
Buổi chiều trước khi ra về, tôi trò chuyện với trẻ: Hôm nay con đã làm
được việc gì giúp cô, giúp bạn, con cảm thấy thế nào? Con nghĩ cô, bạn cảm
thấy thế nào? Con nghĩ tối nay con sẽ làm gì để giúp bố mẹ, anh, chị em, điều

muốn nói với bố mẹ...
Tôi tạo ra các tình huống khác nhau trong các thời điểm khác nhau để
giáo dục lòng nhân ái cho trẻ như giúp bạn dọn dẹp lớp học, cùng bạn cất dọn
[trong giờ ăn]...
Tóm lại, việc tổ chức hoạt động giáo dục lòng nhân ái cho trẻ qua trải
nghiệm đã tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm, được chia sẻ cảm xúc, suy
nghĩ, phản hồi kinh nghiệm, từ đó trẻ đúc kết kinh nghiệm, hình thành khái
niệm, rút ra bài học; Trẻ tích cực vận dụng kinh nghiệm vào trong cuộc sống.
3.4. Phối hợp với phụ huynh để giáo dục lòng nhân ái cho trẻ
Gia đình và nhà trường cần là người bạn đồng hành cùng chí hướng để
việc chăm sóc giáo dục trẻ, thông qua đó phụ huynh sẽ hiểu rõ những hoạt động
của trẻ ở lớp và có thể tham gia đánh giá sự phát triển của trẻ. Mặt khác, phụ
huynh cũng đánh giá được cách giáo dục của mình có phù hợp với nhà trường
không. Và quan trọng hơn là phụ huynh có điều kiện tiếp xúc với môi trường
học tập sinh hoạt của trẻ, có điều kiện gần gũi với các cô giáo từ đó tạo sợi dây
liên kết giữa gia đình và nhà trường, giúp trẻ được sống trong một môi trường
giáo dục tốt, qua đó còn dạy cho trẻ bài học cần phải có mối quan hệ tích cực
với những người xung quanh.
Tôi xây dựng kế hoạch phối hợp với gia đình ngay từ đầu năm học với các
nội dung phối hợp cụ thể, được phân chia theo từng giai đoạn, tôi lồng ghép các
hoạt động giáo dục lòng nhân ái vào các hoạt động sau:
* Trao đổi trực tiếp với cha mẹ trẻ trong các giờ đưa đón, trả trẻ
Khi gặp gỡ cha mẹ trẻ tại trường mầm non khi đón và trả trẻ, giáo có thể
chuyển tới cha mẹ trẻ một số thông tin cần thiết như tình hình sức khỏe, các thói
13


quen, hành vi, đặc điểm lòng nhân ái của trẻ với bạn và người xung quanh.
- Trước hết, tôi trao đổi với cha mẹ trẻ về một số thông tin của trẻ ở gia
đình như: Ở nhà con có hay chơi với anh/chị/em hay các bạn hàng xóm không?

Con có làm được việc gì đơn giản để giúp đỡ bố mẹ không?
- Sau đó, tôi thông báo với cha mẹ trẻ về một số thông tin của trẻ ở
trường, lớp như: Ở lớp con rất ngoan tuy nhiên còn nhút nhát ít tham gia các
hoạt động chung của lớp. Khi chơi với các bạn con thường không chơi được lâu
và cũng ít khi để ý đến các bạn xung quanh, thỉnh thoảng con có giúp cô làm
những việc đơn giản như lấy ghế, tự lấy nước uống....
- Tôi định hướng để cha mẹ trẻ có thể biết cách giáo dục lòng nhân ái cho
con ở gia đình theo mỗi giai đoạn. Giai đoạn đầu giáo dục trẻ biết quan tâm,
giúp đỡ đến mọi người xung quanh dần dần giáo dục trẻ biết chia sẻ, nhường
nhịn với những em bé, biết bảo vệ bản thân và tha thứ.
Ví dụ: Ở đầu năm học, tôi tư vấn cho cha mẹ trẻ: Về nhà anh/chị nên
khuyến khích con làm những việc đơn giản giúp đỡ bố mẹ, biết quan tâm, hỏi
han khi bố mẹ ốm, mệt, khuyến khích trẻ chơi với nhiều bạn và trong khi chơi
thì nhường nhịn, không tranh giành đồ dùng đồ chơi...
- Khuyến khích cha mẹ trẻ tham gia vào các hoạt động trải nghiệm cô
giáo sẽ tổ chức ở lớp cho trẻ như ngày hội, ngày lễ, các dịp đi thăm quan, dã
ngoại.
* Xây dựng góc dành cho cha mẹ trẻ
Tôi chọn một góc thuận lợi và thích hợp làm góc để trao đổi với cha mẹ
trẻ lúc đưa, đón trẻ.
Về hình thức: Tôi thiết kế góc này ở vị trí thuận tiện để tất cả mọi cha mẹ
trẻ đều có thể nhìn thấy. Cách trang trí đơn giản nhưng phải có sức lôi cuốn về
hình ảnh và mầu sắc để thu hút cha mẹ trẻ chú ý đến ngay.
Về nội dung: Ở góc này có thể đưa rất nhiều thông tin, giáo dục lòng nhân
ái cho trẻ là một thông tin hữu ích cho cha mẹ trẻ, tôi có thể xây dựng một số
trải nghiệm cho trẻ ở gia đình và dán ở đó để cha mẹ trẻ học hỏi, hay những chú
ý của cô giáo về các nội dung giáo dục lòng nhân ái cho trẻ ở mỗi giai đoạn,
những sản phẩm của trẻ, hình ảnh của trẻ được cô giáo ghi lại trong quá trình trẻ
thể hiện giá trị nhân ái.
* Mời cha mẹ trẻ đến tham gia các hoạt động giáo dục lòng nhân ái qua

trải nghiệm của trẻ ở trường mầm non
Đây là những cơ hội tốt để cô giáo tạo ấn tượng tích cực đối với cha mẹ
trẻ. Cha mẹ trẻ sẽ cảm thấy thoải mái với lớp/trường và cảm nhận được cách
giáo dục của cô giáo. Các hoạt động trải nghiệm của trẻ cần lấy trẻ làm trung
tâm, trẻ được tham gia nhiều hoạt động, trẻ tự tin thể hiện bản thân với các bạn
xung quanh. Tôi thiết kế hoạt động trải nghiệm có sự tham gia, hỗ trợ của cha
mẹ trẻ.
Ví dụ: Các hoạt động chuẩn bị cho tết trung thu: cô giáo cùng phụ huynh
và các bé bày mâm ngũ quả, hay hoạt động trao quà tết cho các bạn học sinh
nghèo….
Cuối mỗi hoạt động, cần dành thời gian cho cha mẹ trẻ trao đổi, cha mẹ
14


trẻ có thể nêu cảm nhận của mình về buổi trải nghiệm của cha mẹ trẻ và mong
muốn của cha mẹ trẻ trong những trải nghiệm sắp tới.
Qua các hoạt động phối kết hợp giữa giáo viên và phụ huynh để giáo dục
lòng nhân ái cho trẻ, đã có rất nhiều chuyển biến rõ rệt. Giáo viên và phụ huynh
đã nắm rõ được đặc điểm tâm lý của học sinh và thống nhất được biện pháp giáo
dục trẻ. Phụ huynh quan tâm nhiều hơn đến các hoạt động của trẻ ở trường, hỗ
trợ tích cực với giáo viên trong các hoạt động. Trẻ đã biết quan tâm, chia sẻ với
bạn bè và thầy cô nhiều hơn, nề nếp hơn, tạo sự yên tâm cho phụ huynh gửi con
khi đến trường.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
4.1. Đối với trẻ: Qua áp dụng một số biện pháp nghiên cứu về “Giáo dục
lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi” cho trẻ lớp tôi từ đầu năm học 2017-2018 đến nay
đã đạt được những kết quả như sau:
Khảo sát đầu năm Khảo sát cuối năm
Tổng
Chưa

Chưa
Đạt
Đạt
Nội dung khảo sát
số trẻ
đạt
đạt
KS Số
Số
Số
Số
%
%
%
%
trẻ
trẻ
trẻ
trẻ
Trẻ đồng cảm với bạn
bè và mọi người xung
28
15 53 13 47 27
96
1
4
quanh
Trẻ biết quan tâm đến
bản thân và mọi người
28

16 57 12 43 28 100
0
0
xung quanh.
Chia sẻ khi bản thân,
28
14 50 14 50 28 100
0
0
người khác vui, buồn.
Giúp đỡ mọi người khi
28
13 47 15 53 28 100
0
0
họ gặp khó khăn.
Bảo vệ bản thân, mọi
người, môi trường xung 28
16 57 12 53 27
96
1
4
quanh
Khoan dung với bản
thân và mọi người xung
28
15 53 13 47 27
96
1
4

quanh khi có lỗi hay suy
nghĩ không đúng.
4.2. Đối với bản thân: Tôi đã nắm vững được đặc điểm tâm lý của từng
trẻ trong lớp. Tạo môi trường lớp học thân thiện cởi mở để thu hút trẻ.
4.3. Đối với phụ huynh: Phụ huynh phấn khởi và tin tưởng hơn ở giáo
viên, nhiệt tình ủng hộ nhà trường, ủng hộ lớp trong các hoạt động.

15


III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Lòng nhân ái là giá trị nhân văn, là tình thương yêu của con người, thể
hiện sự đồng cảm, quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ, bảo vệ và khoan dung đối với bản
thân, mọi người và sự vật xung quanh không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng
thái độ, hành vi tích cực của họ.
Việc dạy giáo dục lòng nhân ái cho trẻ giống như ta chắt lọc nguồn nước
tinh khiết từ mạch nguồn yêu thương tưới cho những chồi non mới nhú - những
em bé lên năm với tâm hồn trong sáng, thánh thiện.
Giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi có vai trò quan trọng trong việc
phát triển nhân cách trẻ trong các mối quan hệ của cuộc sống.
Giáo dục lòng nhân ái là quá trình tác động có mục đích, có hệ thống của
nhà giáo dục đến nhận thức, thái độ và hành vi của người được giáo dục thông
qua các hoạt động và các mối quan hệ nhằm hình thành ở trẻ tình yêu thương,
thể hiện ở sự đồng cảm, quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ, bảo vệ, khoan dung đối với
bản thân, mọi người và sự vật xung quanh.
Vì vậy, để giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5- 6 tuổi, bản thân tôi:
- Không ngừng học hỏi, tích luỹ kinh nghiệm, rèn luyện bản thân trở
thành tấm gương cho trẻ noi theo học tập.
- Biết lựa chọn lồng ghép giáo dục lòng nhân ái cho trẻ vào các hoạt động

phù hợp.
- Phối hợp tốt với phụ huynh, tạo mối quan hệ gắn bó thân thiết giữa phụ
huynh và cô giáo, đồng tâm hướng tới mục tiêu chung
- Tạo môi trường lớp học thân thiện, có nhiều cơ hội cho trẻ vui chơi, sinh
hoạt và học tập cùng nhau, để trẻ trải nghiệm kỹ năng chia sẻ. Lớp học thật sự là
một tổ ấm yêu thương còn cô giáo là một người bạn lớn luôn luôn lắng nghe,
thấu hiểu và biết sẻ chia cùng trẻ.
2. Kiến nghị:
* Đối với giáo viên:
Phải hết lòng thương yêu trẻ và chia sẻ những tình yêu thương của thầy cô
giáo với trẻ đặc biệt là trẻ có hoàn cảnh khó khăn, chung tay giúp trẻ để trẻ có
niềm tin và tình yêu thương trong cuộc sống.
* Đối với các ban ngành ở địa phương:
Đề xuất với các cấp quản lý giáo dục và các cấp lãnh đạo kêu gọi chữ thập
đỏ của xã và các tấm lòng hảo tâm để chia sẻ một chút vật chất cũng như tinh
thần cho trẻ gặp khó khăn.
* Đối với Phòng Giáo dục và đào tạo:
Phát động phong trào sáng tác thơ ca, truyện kể, trò chơi, câu đố, hội thi...
có nội dung giáo dục về lòng nhân ái.
Trên đây là “Một số biện pháp giáo dục lòng nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi ở
trường mầm non Sông Âm năm học 2017-2018” mà tôi đã rút ra được từ trong
quá trình giảng dạy. Những gì đạt được còn rất hạn chế và mới chỉ là nền tảng
cho những năm tiếp theo. Rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét của Hội đồng
khoa học trường mầm non Sông Âm, Hội đồng khoa học Phòng GD&ĐT cấp
16


trên để bản thân tôi có được những kinh nghiệm quý báu để công tác giáo dục
trẻ ngày được tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Nguyệt Ấn, ngày tháng 04 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.

Người viết

Quách Thị Ngọc Diệp

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Trang Web: //vn.theasianparent.com Bài viết: “ Dạy con về tình yêu
thương và lòng nhân ái”
[2]Thông tư 28/2016/TT-BGDĐT ra ngày 30/12/2016 của Bộ giáo dục và Đào
tạo
[3] Ngữ văn lớp 12
[4] Bài thơ: “ Một khúc ca xuân” của nhà thơ Tố Hữu; sáng tác vào tháng
02/1977
[5Tâm lý học trẻ em- tác giả: Nguyễn Ánh Tuyết [ Chương 9: Bài 8: Đặc điểm
phát triển tâm lý trẻ tuổi mẫu giáo lớn]
[6] M.L.Kalinine “Văn học làm cho….con người nhiều hơn” Sưu tầm những
nhận định hay về văn học của tác giả Thu Trang tại trang Web: Thutrang.edu.vn
[7] Truyện cổ tích Việt Nam- trang Web: Truyencotich.vn

18




Skkn một số biện pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 5 tuổi

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
MỤC LỤC
TT

Nội dung

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

Trang
1

1

Tên đề tài

1

2

Lý do chọn đề tài

1

3

Thời gian, đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài

2

4

Phương pháp nghiên cứu

2

PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

2

1

Cơ sở lý luận

2

2

Thực trạng vấn đề

3

2.1

Thuận lợi

4

2.2

Khó khăn

5

2.3

Số liệu điều tra trước khi thực hiện

6

Các biện pháp đã tiến hành

6
6

11

3.5

Biện pháp 1: Tự học và tự bồi dưỡng.
Biện pháp 2: Sử dụng linh hoạt các hình thức tổ chức khi
giáo dục lòng yêu thương cho trẻ.
Biện pháp 3: Giáo dục và tạo cơ hội cho trẻ được thể hiện
lòng yêu thương ở mọi lúc mọi nơi, tích hợp với các hoạt
động trong trường mầm non.
Biện pháp 4: Sưu tầm các câu chuyện, bài hát có nội dung ý
nghĩa giáo dục lòng yêu thương để dạy trẻ.
Biện pháp 5: Xây dựng môi trường học tập.

3.6

Biện pháp 6: Trao đổi, phối hợp với phụ huynh.

24

Hiệu quả SKKN

26

3
3.1
3.2

3.3

3.4

4

PHẦN III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

7

19
22

28

1.

Kết luận

28

2.

Khuyến nghị, đề xuất

29

PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO

0/30

30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ.
1. Tên đề tài:
“Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 – 5 tuổi”.
2. Lý do chọn đề tài:
Chủ tịch Hồ Chí Minh - Một tấm gương sáng ngời về đạo đức, phong
cách, lối sống, tư tưởng của dân tộc Việt Nam và các nước trên thế giới. Người
luôn sống mãi trong lòng kính yêu vô hạn của nhân dân Việt Nam. Lúc sinh
thời, Người đã dành tình cảm và lòng yêu thương vô hạn đặc biệt cho các em
nhỏ, những mầm non tương lai của đất nước. Sự quan tâm, yêu thương đặc biệt
của Người dành cho các em nhỏ còn bắt nguồn từ tận sâu trong đáy lòng, từ sự
nhìn xa trông rộng: “Trẻ em như búp trên cành”, trẻ em như những mầm chồi
non nớt, đang trong độ tuổi ăn, tuổi ngủ cần được chăm sóc, nuôi dưỡng, phát
triển cả thể chất và tâm hồn bằng tất cả lòng yêu thương nhất của con người.
“Trẻ em hôm nay - Thế giới ngày mai”. Vì mai sau các em là chủ nhân tương lai
của đất nước, Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã dày công vun trồng thế hệ mầm non
của đất nước. Phải vun trồng cho các em có đạo đức, thói quen đoàn kết và tập
thể, giúp cho các em phát triển toàn diện về mọi mặt: Đức - trí - lao - thể - mỹ,
dần hình thành nhân cách cho trẻ.
Đặc biệt lòng yêu thương là một trong những tình cảm quý báu không thể
thiếu đối với tâm hồn trẻ thơ. Ngay từ khi mới lọt lòng mẹ, các em đã biết đến
lòng yêu thương. Lòng yêu thương là chất men nuôi dưỡng tâm hồn cùng với sự
phát triển của trẻ em đến hết cuộc đời. Khi thiếu hoặc không có lòng yêu
thương, các em nhỏ sẽ trở nên buồn chán, không có niềm vui và sức mạnh, thậm
chí còn trở nên thờ ơ, vô cảm với mọi người xung quanh, không có niềm tin vào
cuộc sống, có những hành vi, hành động làm tổn thương và nguy hiểm đến
những người xung quanh như bạn bè, các em bé, người thân, sống lệch lạc về
chuẩn mực đạo đức gây nhiều hậu quả nghiêm trọng cho gia đình và xã hội.
Mọi người trong chúng ta, với vai trò là ông bà, cha mẹ đều có mong
muốn và hy vọng con cháu mình là người tốt; có đạo đức, có lòng yêu thương
với mọi người; ngoan ngoãn, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ. Một đứa trẻ khi
được dành nhiều tình yêu thương ngay từ nhỏ, được học và biết cách thể hiện
lòng yêu thương với mọi người, mọi vật xung quanh sẽ có nền tảng để trở thành
người có nhân cách tốt trong tương lai.
Việc giáo dục lòng yêu thương cho trẻ em cũng chính là hình thành ở trẻ
những tình cảm đạo đức tốt đẹp, những cảm xúc thẩm mỹ; ý thức, tự tin, tự lực
về bản thân, kính yêu Bác Hồ, lòng yêu quê hương đất nước, tình yêu thiên
1/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
nhiên cỏ cây, hoa lá, con vật; lòng kính trọng, yêu thương gần gũi, quan tâm,
chăm sóc và giúp đỡ người thân xung quanh trẻ như ông bà, bố mẹ, anh chị em,
bạn bè, cô giáo và mọi người xung quanh; có kỹ năng xử lý các tình huống
thường xảy ra hằng ngày bằng lòng yêu thương. Giúp trẻ phát triển năng lực
nhận biết và bày tỏ những tình cảm, cảm xúc của mình; hiểu và đáp lại tình cảm,
cảm xúc của người khác, nhận thức đúng và có hành vi ứng xử phù hợp làm
người khác vui vẻ, hạnh phúc.
Nhận thức sâu sắc vấn đề trên, bản thân tôi luôn trăn trở cần nâng cao
khả năng giáo dục lòng yêu thương cho trẻ. Vì vậy tôi quyết định chọn đề tài:
“Một số biện pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 – 5 tuổi”.
3. Thời gian, đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài:
- Thời gian nghiên cứu: Từ 9/2016 đến 4/2017.
- Đối tượng nghiên cứu: Trẻ 4 – 5 tuổi
- Phạm vi nghiên cứu: Lớp mẫu giáo nhỡ [4 - 5 tuổi] ở trường mầm non
nơi tôi đang công tác.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Khi tiến hành nghiên cứu đề tài tôi đã sử dụng những phương pháp sau:
+ Phương pháp quan sát: Quan sát hành vi ứng xử của trẻ để đánh giá thực trạng.
+ Phương pháp phân tích tổng hợp: Phân tích nguyên nhân của những tồn tại để
có biện pháp khắc phục.
+ Phương pháp thực hành trải nghiệm: Dựa vào cách xử lý tình huống của trẻ để
đánh giá.
+ Phương pháp trò chuyện, đàm thoại, dùng lời nói: Để hiểu được tâm sinh lý,
tính cách, sự khác biệt của trẻ từ đó có biện pháp giáo dục phù hợp.
+ Phương pháp sử dụng toán thống kê: Sử dụng phương pháp để tính tỷ lệ %
cháu đạt và chưa đạt theo các tiêu chí đánh giá.
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Cơ sở lí luận:
Theo Bác sĩ, nhà Giáo dục học, Tâm lý học nổi tiếng người Ý - Maria
Montessori, trẻ em ở giai đoạn từ 3 đến 6 tuổi có những đặc điểm phát triển đặc
thù: Trẻ có bộ óc và tâm thức thấm hút, mẫn cảm với các kích thích giác quan, luôn
hành động dưới sự hướng dẫn của những thôi thúc nội tại mãnh liệt. Đây là giai
đoạn trưởng thành nhanh cả về thể lực và trí lực. Trẻ củng cố những ấn tượng, kinh
2/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
nghiệm và ngôn ngữ đã hấp thụ ở giai từ 0 đến 3 tuổi, hướng tới sự độc lập về vận
động, chức năng để tự định hình trí tuệ và nhân cách của bản thân.
Tác giả Tôn Thụy Tuyết đã dựa trên những triết lý giáo dục Montessori và
một số học giả tâm lý để dịch ra cuốn sách: “Tự do và yêu thương”, trong đó có
viết: “Yêu thương không phải là từ trên đầu môi chót lưỡi, trong phương pháp
giáo dục đó, người lớn không phải là người chỉ huy mà là kẻ kiên nhẫn quan sát,
tôn trọng nhịp điệu và tốc độ phát triển của trẻ”.
Trẻ em được thực hành phong cách ứng xử trang nhã và lịch thiệp. Trẻ
lớn có thể chỉ dẫn thêm cho trẻ nhỏ, trẻ nhỏ quan sát và học thêm từ trẻ lớn.
Trong cái xã hội thu nhỏ này, các em học hỏi và giúp đỡ lẫn nhau. Điều này xảy
ra tự nhiên, không do người lớn sai bảo hay yêu cầu. Trong môi trường ấy, sự
cộng tác được khuyến khích, phần thưởng và sự cạnh tranh bị vắng bóng, cách
hành xử với bạo lực, làm tổn thương người khác hay thiệt hại đến môi trường là
những điều không được chấp nhận.
Vì vậy, các trường mầm non đã đưa nhiệm vụ giáo dục lòng yêu thương
cho trẻ lên hàng đầu trong việc giáo dục phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Khả năng là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực nhận thức,
ngôn ngữ tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi giáo dục lòng yêu thương cho trẻ đòi
hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo để lựa chọn các hoạt động
có nội dung và ý nghĩa giáo dục lòng yêu thương hay, phù hợp với lứa tuổi để
từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ có khả
năng nhận biết tốt và biết cách thể hiện lòng yêu thương với mọi người mọi vật
xung quanh.
2. Thực trạng vấn đề:
Trong quá trình chăm sóc và giảng dạy tôi thấy việc giáo dục lòng yêu
thương cho trẻ còn bị xem nhẹ, nhiều trẻ thích và có mong muốn thể hiện lòng
yêu thương với các bạn, cô giáo, ông bà cha mẹ và mọi người xung quanh
nhưng lại chưa biết cách thể hiện. Trẻ còn lóng ngóng trong các hành vi, hành
động hoặc có thái độ chưa đúng khi được các bạn và mọi người quan tâm, yêu
thương; không biết nói các câu nói yêu thương làm người khác vui lòng. Nhiều
trẻ khác vẫn chưa hiểu được lòng yêu thương là gì và vì sao mỗi chúng ta cần
phải có lòng yêu thương. Trẻ chưa có khả năng tư duy, tưởng tượng, chưa phát
triển ngôn ngữ một cách hoàn thiện để thể hiện lòng yêu thương. Trẻ còn chưa
biết tự lập trong các hoạt động vệ sinh cá nhân hay kỷ luật, nội quy của nhóm
chơi, của lớp.

3/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
Đối với trẻ lứa tuổi mẫu giáo vấn đề giáo dục lòng yêu thương là vô cùng
quan trọng. Trẻ em chưa thể hiểu hết được ý nghĩa tiềm ẩn trong mỗi câu
chuyện, bài hát, hoạt động mà cô đưa đến, thế nhưng trẻ rất thích được nghe
người lớn hát, kể các câu chuyện hoặc tổ chức các hoạt động để bày tỏ, thể hiện
lòng yêu thương.
Mục đích giáo dục lòng yêu thương cho trẻ là giúp cho trẻ hiểu và nhận
thức được rằng: “Mình thật đáng yêu và mình có tình yêu từ bên trong, yêu
thương là quan tâm, chia sẻ, tốt bụng; yêu thương làm mình cảm thấy an toàn,
khi có nhiều tình yêu thương bên trong sẽ không còn tức giận; yêu thương là khi
em muốn đem đến những điều tốt đẹp cho người khác”.
Giáo dục lòng yêu thương cho trẻ bằng tình yêu thương chính là con
đường hữu hiệu nhất để hình thành nhân cách cho trẻ. Vì vậy, tôi thường xuyên
quan tâm, chia sẻ, lắng nghe, trò chuyện với trẻ, tạo ra các tình huống để trẻ giải
quyết. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện tôi đã gặp một số thuận lợi và khó
khăn sau:
2.1 Thuận lợi:
* Về giáo viên:
Giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ,
nắm được phương pháp tổ chức các hoạt động, xây dựng môi trường đúng kế
hoạch, có đồ dùng đồ chơi tự tạo để phục vụ hoạt động giáo dục. Bản thân giáo
viên tôi đã được tham gia vào các buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ, được dự
giờ chéo nhau để học hỏi đồng nghiệp và được nhà trường bồi dưỡng dạy kiến
tập, được dự chuyên đề, tham khảo tài liệu chuyên đề nên có kinh nghiệm, nắm
được phương pháp và hình thức tổ chức theo hướng tích hợp, biết ứng dụng
công nghệ thông tin, biết thiết kế giáo án điện tử, biết vận dụng một cách linh
hoạt, sáng tạo các hình thức tổ chức.
* Về nhà trường:
Ban giám hiệu nhà trường quan tâm, có kế hoạch thực hiện bồi dưỡng giáo
viên, tạo điều kiện giúp đỡ về chuyên môn, động viên, khuyến khích chị em có
nhiều sáng tạo trong chăm sóc, giáo dục trẻ. Tổ chức xây dựng chuyên đề về giáo
dục tình yêu thương cho trẻ mầm non để toàn bộ giáo viên học hỏi và thực hiện.
* Về trẻ:
Đa số trẻ đã qua lớp 3 - 4 tuổi các cháu ngoan ngoãn, khoẻ mạnh, nhanh
nhẹn, có nề nếp học tập, biết quan tâm, chia sẻ, chơi đoàn kết, hứng thú tham gia
các hoạt động. Các cháu đi học đều, tỷ lệ chuyên cần đạt từ 92 [%] trở lên.

4/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
* Về phụ huynh:
Một số phụ huynh nhận thức được việc chăm sóc giáo dục trẻ lứa tuổi này
rất quan trọng và cần thiết, phụ huynh rất quan tâm đến chương trình chăm sóc
giáo dục trẻ mầm non, động viên trẻ đến lớp thường xuyên, phối hợp tốt với
giáo viên khi tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động lễ hội, trải nghiệm. Nhiệt
tình giúp đỡ hỗ trợ giáo viên trong việc giáo dục lòng yêu thương cho trẻ.
2.2 Khó khăn :
* Đối với cô :
Giáo viên chưa có nhiều kinh nghiệm về việc giáo dục lòng yêu thương
cho trẻ thông qua các hoạt động hàng ngày, các hoạt động lễ hội, trải nghiệm
thực tế, cũng như giáo viên chưa có nhiều sáng tạo trong việc giáo dục lòng yêu
thương cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi, thông qua nhiều hình thức tổ chức.
Không có tài liệu hướng dẫn giáo viên cách thể hiện và dạy trẻ lòng yêu
thương. Cả năm giáo viên mới được dự 2 - 3 tiết chuyên đề và số lượng giáo
viên được lĩnh hội trược tiếp các chuyên đề giáo dục lòng yêu thương còn ít.
Giáo viên chưa có nhiều sáng tạo khi tổ chức dẫn đến hoạt động còn khô
khan, giáo viên chưa vận dụng nhiều trò chơi vào hoạt động khiến trẻ gò bó không
hứng thú trong khi học bài cho nên chưa phát huy được tính tích cực của trẻ.
Khi giáo dục lòng yêu thương cho trẻ, giáo viên chưa vận dụng tích hợp
vào các môn học khác và chưa đầu tư sưu tầm các nội dung cũng như hoạt động
để giáo dục.
* Đối với trẻ :
Trong năm học 2016 -2017 tôi được phân công phụ trách: 30 cháu, khả
năng nhận thức của trẻ không đồng đều, có trẻ nhanh nhẹn hoạt bát, có trẻ còn
chậm và nhút nhát, ngôn ngữ chậm phát triển, được gia đình bao bọc, nuông
chiều. Một số trẻ quá hiếu động, còn chưa chú ý, hứng thú trong hoạt động. Một
số trẻ còn chưa hiểu được nội dung mà các hoạt động giáo dục lòng yêu thương
đem đến. Có ít trẻ thể hiện được lòng yêu thương mà cô giáo dạy.
* Đối với phụ huynh:
Một số phụ huynh chưa coi trọng việc giáo dục lòng yêu thương cho con
em mình, cho con đi học không đúng giờ, còn hay nghỉ học tuỳ tiện. Một số phụ
huynh khác mặc dù rất quan tâm nhưng do đặc điểm của công việc mà không có
nhiều thời gian dành cho con, chủ yếu nhờ ông bà chăm sóc, đưa đón nên việc
gặp gỡ trao đổi, phối hợp để thống nhất các biện pháp chăm sóc giáo dục trẻ còn
gặp nhiều khó khăn. Nhiều bậc phụ huynh còn quan niệm yêu thương con là bao
bọc, nuông chiều con. Từ đó dẫn đến thực trạng:
5/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
2.3 Số liệu điều tra trước khi thực hiện:

ST
T

Kết quả
Số trẻ
Tỷ lệ [%]

Nội dung

Trẻ biết lễ phép, quan tâm, chia sẻ,
1
giúp đỡ mọi người [ông bà, bố mẹ,
cô giáo, bạn bè, em nhỏ,...].
Trẻ biết cách thể hiện lòng yêu
2
thương với mọi người qua ngôn ngữ,
cử chỉ, hành động.
Trẻ biết chơi đoàn kết, nhường nhịn,
3
giúp đỡ bạn bè.
Trẻ biêt kiềm chế tức giận, cáu gắt,
4
giải quyết xung đột.
5
Trẻ biết giải quyết vấn đề.
Trẻ biết bảo vệ và giữ gìn đồ dùng
6
đồ chơi, lấy và cất đúng nơi qui định
gọn gàng, ngăn nắp.
Trẻ có thói quen văn minh khi ở nơi
7
công cộng.
.
3. Các biện pháp đã tiến hành:

9/30

30

8/30

26,6

11/30

36,6

6/30

20

7/30

23,3

10/30

33,3

11/30

36,6

3.1 Biện pháp 1: Tự học và tự bồi dưỡng.
Mỗi chúng ta ai cũng hiểu khi làm một việc gì đó muốn đạt được kết quả
cao mà chỉ dựa vào sự giúp đỡ của chị em đồng nghiệp thì chưa đủ. Điều quan
trọng nhất là phải tự bản thân mình luôn cố gắng phấn đấu để nâng cao trình độ
chuyên môn. Tôi luôn trau rồi kiến thức học qua chị em đồng nghiệp, học qua
các tập san, sách báo, nghiên cứu qua chương trình chăm sóc giáo dục mầm non.
Tích cực tham gia vào các chuyên đề, dự giờ các hoạt động mẫu, qua các buổi
thao giảng kiến tập do trường, phòng giáo dục và các trường điểm tổ chức, các
buổi dự giờ của ban giám hiệu cũng như tổ chuyên môn nhận xét đóng góp ý
kiến. Tôi đã rút kinh nghiệm cho bản thân vào những hoạt động dạy trẻ kỹ năng
sống, giá trị sống.
Tôi đã tìm đọc và tham khảo các cuốn tài liệu: Tâm lý học trẻ em của tác
giả Nguyễn Ánh Tuyết, những giá trị sống dành cho trẻ từ 3 đến 7 tuổi của tác
giả DIANE TILLMAN DIANA HSU, tự do và yêu thương của tác giả Tôn Thụy
Tuyết, phương pháp giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống của tác giả Nguyễn
Công Khanh,...và tìm hiểu trên các kênh giáo dục, trên mạng Internet.
6/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
Trước đây, tôi chưa nắm rõ về nội dung cũng như các hình thức giáo dục
kỹ năng sống, lòng yêu thương cho trẻ. Nay tôi đã hiểu hơn về giáo dục lòng
yêu thương, trang bị được các kiến thức cơ bản để từ đó hiểu tâm lý trẻ, có thể tổ
chức các hoạt động giúp trẻ thể hiện lòng yêu thương với mọi người mọi vật
xung quanh.
Tôi hiểu rằng muốn giáo dục lòng yêu thương cho trẻ, là giáo viên mầm
non, chúng ta cần:

 Lắng nghe và hiểu tâm lý trẻ.
 Tạo cơ hội cho trẻ được thể hiện lòng yêu thương với mọi người, mọi vật
xung quanh [những người thân trong gia đình, những người hàng xóm, cô
giáo, bạn bè, đặc biệt là bạn có hoàn cảnh khó khăn, em nhỏ, bác bảo vệ,
cô cấp dưỡng, cây cối, động vật,...].
 Tôn trọng sự khác biệt của trẻ, hoàn cảnh gia đình, đồ đạc.
 Dạy trẻ biết cách giải quyết xung đột - Nghĩ bằng trái tim - Cư xử bằng
trái tim.
 Là tấm gương sáng giàu lòng yêu thương trẻ em.
 Giáo dục trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, tích hợp vào mọi hoạt động.
3.2 Biện pháp 2: Sử dụng linh hoạt các hình thức tổ chức khi giáo dục lòng
yêu thương cho trẻ.
Để giáo dục lòng yêu thương cho trẻ đạt kết quả cao thì điều quan trọng
đầu tiên trong việc lôi cuốn, thu hút trẻ chú ý vào hoạt động giáo dục đó là giáo
viên phải sử dụng linh hoạt các hình thức tổ chức.
a. Hình thức 1: Thường xuyên trò chuyện để hiểu trẻ hơn, tạo bầu không khí
yêu thương, ấm áp, vui vẻ khi trẻ đến lớp.
Tôi thường xuyên trò chuyện với trẻ, nhất là trẻ mới đến lớp như một
người bạn về sở thích, thói quen như: Con thích đồ chơi [món ăn, đồ đạc, trò
chơi, hoạt động...] gì? Hỏi về đặc điểm của các thành viên trong gia đình, công
việc của họ, địa chỉ gia đình,... Hỏi trẻ: “Gia đình con có mấy người? Gồm có
những ai? Họ làm công việc gì?” Sau đó cho trẻ hát bài: “Cả nhà thương nhau”,
điều này có tác dụng giúp trẻ bớt lo lắng, sợ hãi khi phải xa bố mẹ và gặp gỡ
người lạ.

7/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi

Hình ảnh: Cô gần gũi, trò chuyện cùng trẻ
Tôi mang đến cho lớp học không khí tràn ngập yêu thương và tiếng cười, ở
đây cô giáo vừa là mẹ, vừa là bạn của trẻ, trẻ cảm thấy thực sự an tâm để chia sẻ
những mong muốn, bức xúc của mình. Trong những lúc cùng trẻ tỉ tê tâm sự, tôi
luôn giải thích để trẻ hiểu rằng người con ngoan là người biết lễ phép, hiếu thảo,
vâng lời ông bà, cha mẹ, cô giáo... con người biết nhường nhịn, chia sẻ đồ chơi,
biết giúp đỡ các bạn, đặc biệt là bạn cùng lứa tuổi có hoàn cảnh khó khăn, các
em nhỏ, biết chơi đoàn kết... chính là người bạn tốt.
Tôi gần gũi lắng nghe những lời tâm sự, chia sẻ của trẻ để hiểu hơn về đặc
điểm tâm sinh lý, tâm tư, nguyện vọng, niềm vui, nỗi buồn,... Từ đó có cách
giáo dục phù hợp hơn với từng cháu. Quá trình giáo dục trẻ một quá trình lâu
dài, vì vậy trong lúc trò chuyện với trẻ, cô phải biết kiên nhẫn, biết lắng nghe,
biết chia sẻ, chăm sóc và dìu dắt các em bằng tất cả lòng yêu thương, quan tâm
như người mẹ thứ hai của trẻ.
Qua thời gian thực hiện, tôi cảm thấy các cháu gần gũi và yêu thích đến
trường, mạnh dạn, tự tin, rất thích giao tiếp và đặc biệt là các cháu biết quan
tâm, chia sẻ bằng lời nói thân thiết, bày tỏ, thể hiện lòng yêu thương với bạn bè,
cô giáo và người thân.

8/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
b. Hình thức 2: Tạo tình huống có vấn đề:
Trong mọi hoạt động diễn ra ở trường mầm non luôn có những tình huống
có vấn đề cần phải giải quyết. Muốn trẻ ngoan ngoãn, lễ phép, chơi đoàn kết,
biết nhường nhịn, giúp đỡ, quan tâm mọi người,.. thì chúng ta - những cô giáo
mầm non cần dạy trẻ cách giải quyết vấn đề.
Việc giáo viên thường xuyên tạo ra các tình huống có vấn đề nhằm thu hút sự
chú ý, tò mò của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ suy nghĩ, hành động, giải quyết vấn đề
một cách linh hoạt và chuẩn đạo đức hành vi. Các tình huống được tạo ra cần
phải có vấn đề, có hoạt cảnh, gần gũi với đời sống của trẻ.
Cô cho trẻ quan sát tranh hoặc dựng cảnh các tình huống, cô và trẻ hỏi đáp
nhanh. Cho trẻ giải quyết tình huống. Cô chấp nhận hết các cách giải quyết của
trẻ. Sau đó cô cho trẻ biết đáp án, với những trẻ có cách giải quyết đúng, cô
khen ngợi trẻ: “Cô thấy con đã biết yêu thương..... Con giỏi lắm”. Những trẻ còn
lại chưa biết cách hoặc giải quyết chưa đúng, cô động viên, khuyến khích,
hướng dẫn để trẻ biết cách giải quyết các tình huống bằng lòng yêu thương.
Cô đưa ra tình huống sau và cùng trẻ thảo luận, giải quyết [qua tranh ảnh
hoặc dựng cảnh]:
Tình huống 1: Trong giờ hoạt động góc, ở góc xây dựng con thấy bạn Nhật và
bạn Trung tranh giành đồ chơi lắp ghép.
- Hướng giải quyết: Trẻ chơi đoàn kết, biết nhường nhịn, chia sẻ đồ chơi cho
bạn, hành động tranh giành đồ chơi với bạn là chưa ngoan.
Tình huống 2: Khi chơi các trò chơi ở ngoài trời con thấy bạn Khánh Ly trượt
chân và bị ngã.
- Hướng giải quyết: Trẻ biết nâng đỡ bạn đứng dậy, biết gọi cô giáo đến, hỏi
thăm, an ủi, động viên bạn ngã có đau không, khuyên bạn lần sau đi cẩn thận,
không nên chạy nhanh.
Tình huống 3: Bạn Bảo Khánh mới đi học, chưa quen các bạn nên còn khóc nhiều.
- Hướng giải quyết: Trẻ biết đến gần chơi cùng bạn như chơi đồ chơi, hát, đọc
thơ, vẽ tranh.... để bạn cảm thấy gần gũi, an tâm.
Tình huống 4: Khi ông bà, bố mẹ bị ốm.
- Hướng giải quyết: Trẻ biết quan tâm, chăm sóc ông bà, cha mẹ ví dụ: hỏi thăm
“Ông ơi ông có mệt lắm không ạ? Cháu đi lấy nước cho ông uống nhé! Mẹ bị
ốm ở đâu để bác sĩ Cún khám cho nào? Mẹ phải mặc áo ấm và ăn uống đủ chất
để mau khỏi nhé!”. Trẻ làm những món quà, vẽ tranh để tặng và chúc ông bà, bố
mẹ mau khỏi.
9/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi

Hình ảnh: Trẻ thảo luận, giải quyết vấn đề qua tranh ảnh
Nhờ việc sử dụng các tình huống có vấn đề mà trẻ đã biết cách giải quyết
một cách linh hoạt, đúng quy tắc ứng xử, hành vi đạo đức, là tiền đề cho trẻ có
kỹ năng giải quyết vấn đề khi trở thành người lớn.
c. Hình thức 3: Trò chơi đóng kịch.
Đóng kịch là một hoạt động nghệ thuật ở trường mầm non được trẻ em rất
yêu thích. Nó có ý nghĩa giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Trò chơi đóng kịch là
một nội dung của hoạt động vui chơi trong trường mầm non. Khi chơi, trẻ không
chỉ biến mình thành người lớn mà còn “hóa thân” thành các nhân vật với nội
tâm phong phú, phức tạp, với những tính cách khác biệt, với những hành động
vừa thực tế, vừa kỳ ảo trong các tác phẩm văn học. Trẻ lĩnh hội được ngôn ngữ
giàu hình ảnh, học được giọng nói diễn cảm, rõ ràng và trẻ hoàn thiện mình hơn
về đạo đức, trẻ sẽ học ở đó lòng dũng cảm, tính trung thực, lòng yêu thương mọi
người, mọi vật, quê hương đất nước, yêu những điều thiện, bênh vực những
người yếu đuối, lên án những cái xấu, cái ác... Đặc biệt trò chơi đóng kịch đã
phát triển ở trẻ tính tích cực cá nhân, tính độc lập sáng tạo ở trường mầm non.
Kết quả của trò chơi đóng kịch có một ý nghĩa rất quan trọng, nó giúp trẻ
tích lũy được kinh nghiệm sống qua việc trải nghiệm các nhân vật trong tác
phẩm, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển ngôn ngữ và xúc cảm, tình cảm
thẩm mỹ ở trẻ. Khi đóng kịch, trẻ vừa nhận thức được mối liên hệ giữa con
10/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
người với tự nhiên, xã hội vừa được thể hiện nghệ thuật. Quá trình đó làm cho
tâm hồn trẻ trở nên nhạy cảm, phong phú và sâu sắc, đem đến cho trẻ thơ niềm
hạnh phúc và lòng yêu thương.
Tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ lớp tôi tham gia hoạt động đóng kịch,
đặc biệt các cháu rất hứng thú tham gia, ngoài việc thỏa mãn nhu cầu vui chơi,
tính tò mò, khám phá cuộc sống người lớn, trẻ còn học được các bài học quý báu
để làm người tốt.
3.3 Biện pháp 3: Giáo dục và tạo cơ hội cho trẻ được thể
hiện lòng yêu thương ở mọi lúc mọi nơi, tích hợp với các
hoạt động trong trường mầm non.
a/ Giáo dục lòng yêu thương qua giờ đón - trả trẻ.
Trong giờ đón trả trẻ, tôi hướng dẫn, nhắc nhở các cháu biết khoanh tay,
cúi chào lễ phép ông bà, bố mẹ, cô giáo khi được bố mẹ, ông bà đưa đón.
Dạy trẻ biết quan tâm, chia sẻ với ông bà, bố mẹ như: Bi của ba hôm nay
đi lớp không khóc đâu ạ! Hôm nay bố đi làm có mệt không ạ? Bà ơi hôm nay ở
lớp con được vẽ tranh, đọc thơ, hát múa. Con nhớ và yêu mẹ nhiều lắm! Ông ơi
hôm nay ở nhà em Bông có ngoan không ạ? Mẹ thích ăn món gì nhất?... Tôi
thường xuyên trò chuyện với trẻ về những việc đáng khen ngợi của mình cũng
như của bạn trong các hoạt động diễn ra hàng ngày, cuối tuần tôi tổ chức cho trẻ
bình bầu bé ngoan, những cháu có việc làm tốt, hành vi tốt được lên cắm hoa,
còn những cháu có hành vi chưa tốt sẽ cố gắng ở tuần tới. Và những bông hoa
đó được trẻ lớp tôi thảo luận và gọi là “Bông hoa của tình yêu thương”.
b/ Giáo dục lòng yêu thương cho trẻ trên hoạt động học.
Tôi thấy việc cố gắng lồng ghép những nội dung giáo dục lòng yêu thương
vào tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ còn chưa đạt kết quả cao, vì vậy tôi đã
sưu tầm và thiết kế một số giáo án nhằm giáo dục lòng yêu thương cho trẻ.
Giáo án 1: Khám phá: Mình thật đáng yêu [Tiến hành trong 20 phút]
* Mục tiêu:
Học xong bài này trẻ học được cách tin tưởng vào bản thân của mình, trẻ
chấp nhận và hài lòng với bản thân, trẻ sẽ có được tình bạn phù hợp với tính
cách của chúng.
* Chuẩn bị:
- Gương soi, máy ảnh, máy ghi âm, băng nhạc, hình vẽ tô viền cơ thể,
tranh tô màu quần áo,...

11/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
- Bài hát: "Bạn có biết tên tôi", nhạc Paul Read và lời việt của Lê Đức Thu Hiền.
* Tiến hành:
- Ổn định: Cho trẻ hát: "Bạn có biết tên tôi".
Hỏi trẻ: Bài hát nói lên điều gì?
- Bài hát nói về bản thân chúng ta ai cũng có một cái tên? Cái tên đó thật
tuyệt vời và nó gắn liền với bản thân chúng ta. Hỏi trẻ: Con hãy giới thiệu tên
của mình cho cô và các bạn cùng nghe nào? Con thấy con đáng yêu như thế
nào? Bài ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về bản thân xem mình đáng
yêu như thế nào nhé!
- Hoạt động 1: Soi gương
Giáo viên cho trẻ soi gương
Hỏi trẻ: + Con thấy ai trong gương?
+ Người trong gương trông có đáng yêu không?
+ Và đáng yêu ở điểm nào?
+ Tại sao con lại đáng yêu? [Cô chấp nhận tất cả các câu trả lời của trẻ và
nói thêm: “Tất cả các con đều đáng yêu, đơn giản vì các con là chính mình”.
- Hoạt động 2: Chụp ảnh
+Cô chụp những hình ảnh có ý nghĩa đối với trẻ [hoàn thành công việc,
xây xong tòa nhà, đóng vai...], hình ảnh giúp trẻ nhận ra mình trông như thế nào
khi học bài, khi chơi.
+ Cô lần lượt hỏi từng trẻ: Đây là ai? Đang làm gì? Trông con như thế nào?
- Hoạt động 3: Máy ghi âm
Cô trò chuyện với từng trẻ hoặc các nhóm về tên, sở thích, gia đình... , ghi
âm giọng nói của từng em hoặc cả nhóm, sau đó phát lại rồi thảo luận với trẻ.
Cô hỏi: + Đây là giọng của ai? Nghe như thế nào? Con có thích không?
Cô yêu cầu mỗi trẻ hãy kể về một điểm tốt của mình và một điểm tốt của
bạn mình. Sau đó cô hỏi:
+ Khi được khen con cảm thấy như thế nào?
+ Ai cũng có những điểm tốt đáng yêu, hãy thể hiện cho mọi người biết
về điểm tốt đáng yêu của mình.
- Hoạt động 4: Trò chơi gọi tên và dấu hiệu cơ thể
Cô cho trẻ chơi đổi chỗ theo dấu hiệu, đặc điểm trên cơ thể [màu áo, tóc
dài, tóc ngắn, cặp nơ, đeo vòng,...]
- Hoạt động 5: Vẽ tranh
12/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
Cô cho trẻ vẽ tranh sáng tạo, vẽ tranh chân dung về trẻ ,... sau đó cô ghi
tên của trẻ và viết bên dưới sản phẩm: “Mình thật đáng yêu bởi vì.....”
Gửi đến trẻ thông điệp: “Tất cả các con đều đáng yêu, đơn giản vì các
con là chính mình”.
Giáo án 2: Yêu thương là quan tâm, chia sẻ, lắng nghe [Tiến hành
trong 20 phút]
* Mục tiêu:
Học xong bài này trẻ học được cách lắng nghe, quan tâm, chia sẻ với
người khác.
* Chuẩn bị:
- Hai ống bơ bằng giấy có nối dây ở hai đầu.
- Bài hát "Lớp chúng ta đoàn kết".
* Tiến hành:
- Ổn định: Cho trẻ chơi trò chơi “Reng, reng, reng”.
- Hoạt động 1: Điện thoại bạn bè
Cô hỏi trẻ:
+ Khi hai người cùng nói thì con có nghe thấy gì không?
+ Khi nào con nghe thấy tiếng bạn?
+ Con cảm thấy thế nào khi nghe được?
+ Khi không nghe được con cảm thấy như thế nào?
Cách chơi: Sử dụng hai ống bơ bằng giấy và một sợi dây để mô phỏng một
chiếc điện thoại. Cho trẻ chơi thành từng cặp và cùng nhau trang trí cho những
chiếc ống nghe bằng giấy đó.
Giải thích cho trẻ cách nối sợi dây với hai ống giấy để có thể nói và nghe được.
Hỏi trẻ xem điều gì sẽ xảy ra nếu:
+ Cả hai người cùng nói vào ống nghe
+ Chỉ một người nói
+ Một người ngừng nói
+ Cả hai người ngừng nói
Gửi đến trẻ thông điệp: Hãy lắng nghe khi người khác nói.
- Hoạt động 2: Kết bạn
+ Một vài trẻ mới đi học không biết làm thế nào để kết bạn với những trẻ
khác, chúng không nhận ra rằng mình cần phải gặp gỡ và bắt đầu một cuộc nói
chuyện để làm bạn với nhau. Tổ chức một buổi giao lưu dạy trẻ cách bắt tay và
gặp gỡ nhau.
13/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
+ Cô chỉ ra cho trẻ cách chào hỏi lịch sự [bắt tay thật chặt, nhìn vào mắt
người nói chuyện,..]
+ Cho trẻ đứng thành hai vòng đồng tâm, xếp sao cho những trẻ ở vòng
tròn bên trong sẽ đứng đối diện với những trẻ ở vòng tròn bên ngoài.
+ Cho trẻ hát, vận động theo nhạc bài hát: “Lớp chúng ta đoàn hết”.
- Hoạt động 3: Chúc bạn chóng khỏe
Nếu trong lớp có một trẻ bị ốm và không thể đến lớp, cô cho trẻ làm một
tấm thiệp thăm hỏi và chúc bạn mau khỏe.
Gửi đến trẻ thông điệp: Yêu thương là quan tâm, chia sẻ.
c/ Thông qua các giờ cho trẻ khám phá khoa học, tôi dạy các con biết:
“Tình yêu là chăm sóc thiên nhiên - con vật”
Sau khi tìm hiểu về đặc điểm gia đình của các cháu, tôi thấy đa phần gia
đình các cháu ở nhà có diện tích chật hẹp, có gia đình thì đi thuê, hoặc là nhà
tầng không có sân vườn nên trẻ ít được tiếp xúc, khám phá môi trường xung
quanh. Vì vậy, khi ở lớp tôi luôn gieo cho trẻ tình yêu thương chăm sóc thiên
nhiên, con vật. Tôi tạo cho trẻ một góc thiên nhiên xanh, sạch, đẹp với các loại
nguyên vật liệu mở để trẻ có thỏa sức khám phá, thực hành kĩ năng gieo hạt,
trồng cây, chăm sóc cây xanh. Tôi luôn đặt ra các câu hỏi: Các con có biết cây
xanh lớn lên như thế nào không? Cây xanh dùng để làm gì? Cây xanh đem lại
lợi ích gì cho chúng ta và môi trường? Muốn có nhiều cây xanh chúng ta phải
làm gì? Chúng mình sẽ chăm sóc bảo vệ cây xanh như thế nào? Qua đó tôi giáo
dục trẻ tình yêu thiên nhiên, biết chăm sóc, bảo vệ cây xanh như bắt sâu, nhổ cỏ,
tưới nước, chăm bón cho cây thường xuyên, không hái lá, ngắt hoa, bẻ cành để
cây cho nhiều bóng mát, những bông hoa thơm, những quả chín ngọt lành, giải
thích cho các con hiểu và biết trân trọng thành quả của người lao động.

14/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi

Hình ảnh: Trẻ chăm sóc vườn rau
Giờ đây trẻ lớp tôi đã thành thạo kỹ năng gieo hạt, chăm sóc cho cây mà
không cần cô giúp đỡ, các con cảm thấy rất vui khi thấy vườn rau của mình lớn
lên hằng ngày.
Không chỉ dạy trẻ biết yêu quí thiên nhiên, chăm sóc, bảo vệ cây xanh, tôi còn
tạo cơ hội cho trẻ được chăm sóc các con vật gần gũi với trẻ như mèo con, chó con,
gà con, chim, con cá,... Kết quả là trẻ rất thích thú tham gia các hoạt động này, qua
đó trẻ biết yêu thương, chia sẻ, quan tâm đến những người xung quanh mình.
d/ Dạy trẻ biết “Giải quyết xung đột - Nghĩ bằng trái tim”
Trong khi tổ chức các hoạt động ở tại lớp, tôi thấy phần lớn những trẻ dễ
gặp xung đột là những trẻ không thể hòa đồng, nhút nhát hoặc không có khả
năng chia sẻ. Và trẻ thường hay tranh cãi, mách lẻo, đánh hoặc cắn bạn,... Khi
thấy cháu này đẩy cháu khác, tôi liền bảo cháu bị đẩy nói một cách cương quyết,
nhưng ôn tồn với bạn của mình những gì cháu không thích. Ví dụ: “Mình không
thích bạn xô đẩy mình như vậy. Cánh tay là để ôm nhau, không phải để đẩy
nhau”. Và sau đó, tôi thấy xung đột của trẻ được giảm đi đáng kể. Tôi thường
cho trẻ ngồi thành hai vòng tròn, vòng tròn nhỏ bên trong vòng tròn lớn, và hai
trẻ của hai vòng tròn ngồi đối diện vào nhau lần lượt kể con thích [không thích]
bạn như thế nào với con. Có trẻ nói với bạn rằng: Mình thích bạn chia sẻ đồ chơi
cho mình hay mình không muốn bạn đẩy mình,...

15/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi

Hình ảnh: Trẻ trò chuyện với nhau
Cho trẻ thể hiện lòng yêu thương với các bạn trong lớp qua lời nói, lời
chúc, gắn kết tình bạn bằng những cái “ôm” thật chặt. Hoạt động này giúp trẻ
được cảm nhận lòng yêu thương của bạn dành cho mình và tình cảm của mình
dành cho bạn. Khi các con cho đi tình yêu thương thì các con cũng sẽ nhận lại
được tình yêu thương của mọi người.

Hình ảnh: Trẻ thực hành: “Cánh tay là để ôm nhau"
e/ Giáo dục lòng yêu thương qua giờ hoạt động góc.
Trong trường mầm non, hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ
mẫu giáo, trong đó trò chơi đóng vai theo chủ đề có ý nghĩa đặc biệt. Trong quá
trình chơi trẻ được làm quen với xã hội người lớn. Ví dụ: Trẻ chơi “Trò chơi gia
đình” trẻ đóng giả làm bố, mẹ ru con [búp bê] ngủ, xúc cơm cho búp bê ăn, mặc
quần áo, chải tóc,..., trẻ nhận biết được mối quan hệ và thể hiện lòng yêu thương
đối với các thành viên trong gia đình. Khi chơi trẻ có tình cảm với bạn bè, có
16/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
tinh thần trách nhiệm trước nhóm chơi, đôi khi biết hy sinh ý muốn cá nhân vì
lợi ích chung của cả nhóm chơi. Tôi luôn nhắc nhở trẻ biết chơi đoàn kết,
nhường nhịn, giúp đỡ bạn bè, biết bảo vệ và giữ gìn đồ dùng đồ chơi, lấy và cất
đúng nơi qui định gọn gàng, ngăn nắp.

Hình ảnh: Trẻ biết chia sẻ đồ chơi cho bạn
Ở góc yêu thương tôi tổ chức cho trẻ làm đầy mình bằng lòng yêu thương
thông qua các hoạt động: vẽ, xé - cắt dán, tô màu hình trái tim, làm những hộp
quà yêu thương,.. để tặng người mà bé yêu quý [bạn bè, cô giáo, em nhỏ, người
thân,..].

Hình ảnh: Trẻ vẽ, tô màu, xé dán những trái tim yêu thương .
Hay ở góc tạo hình tôi cho trẻ: ''Làm món quà tặng ông bà'', ''Trang trí bưu
thiếp”, “Vẽ tranh tặng mẹ ngày 8/3”,... kèm những lời chúc tốt đẹp để tặng ông
17/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
bà, bố mẹ, anh chị em. Qua đó, trẻ biết quan tâm, chia sẻ, yêu thương những
người thân trong gia đình.

Hình ảnh: Trẻ vẽ tranh, trang trí thiệp tặng mẹ ngày 8/3
g/ Giáo dục lòng yêu thương qua giờ hoạt động ngoài trời.
Khi cho trẻ tham gia các giờ hoạt động ngoài trời, tôi luôn nhắc nhở các con
đi lại sao cho nhẹ nhàng, không xô đẩy các bạn, đi theo hàng lối, biết chờ đợi khi
đến lượt mình. Dạy bảo các con biết nhận ra lỗi sai và biết xin lỗi, khi người lớn
cho quà biết nói lời cảm ơn và đón nhận bằng hai tay, biết trân trọng món quà
được tặng, nếu là đồ ăn thì khi ăn phải từ tốn, chậm rãi, không nên vừa ăn vừa nói
sẽ mất lịch sự, ăn xong các con biết bỏ vỏ vào thùng rác, không vứt bừa bãi ra sân
trường và nơi công cộng. Giáo dục trẻ biết giữ gìn vệ sinh môi trường trong và
ngoài lớp, biết đoàn kết, chia sẻ, giúp đỡ bạn bè. Ngoài ra tôi còn dạy các con biết
yêu thương những người lao động xung quanh mình như ông bảo vệ, bác lao
công, cô cấp dưỡng bằng những lời chào hỏi, lời chúc tốt đẹp.
h/ Giáo dục lòng yêu thương qua các hoạt động lễ hội.
Việc tổ chức hoạt động lễ hội cho trẻ ở trường mầm non là một trong
những hình thức giáo dục hiệu quả và sinh động nhất, hoạt động này giúp trẻ
được trải nghiệm với các cảm xúc tích cực. Qua đó trẻ được học và chia sẻ các
kĩ năng sống với bạn bè, cô giáo và cha mẹ.
Hiểu biết sâu sắc vấn đề đó nên đầu năm học tôi cùng ban phụ huynh lớp
và cô giáo làm cùng thống nhất các kế hoạch hoạt động lễ hội cho các cháu như:
18/30

Một số biêṇ pháp giáo dục lòng yêu thương cho trẻ 4 - 5 tuổi
Ngày 20/10, Tết Trung Thu, Noel, Tết Nguyên Đán, ngày 8/3. Với mỗi ngày lễ
hội chúng tôi luôn sáng tạo và sử dụng linh hoạt các hình thức khi tổ chức để lôi
cuốn trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào hoạt động.

Hình ảnh: Trẻ khám phá ngày “Noel”

Hình ảnh: Trẻ gói bánh chưng, khám
phá ngày “Tết Nguyên Đán”

3.4 Biện pháp 4: Sưu tầm các câu chuyện, bài hát có nội dung ý nghĩa
giáo dục lòng yêu thương để dạy trẻ.
Ngoài những câu chuyện, bài thơ, bài hát, ca dao, đồng dao có nội dung, ý
nghĩa giáo dục lòng yêu thương cho trẻ trong chương trình giáo dục mầm non, tôi đã
tìm hiểu tài liệu và sưu tầm thêm một số câu chuyện, bài hát về giáo dục lòng yêu
thương để giáo viên áp dụng, lồng ghép vào các hoạt động nhằm thu hút hứng thú
của trẻ và đạt kết quả cao hơn trong việc giáo dục lòng yêu thương cho trẻ.
* Câu chuyện:
Những miếng bọt biển hạnh phúc [Teresa Garcia Ramos]
Ngày xửa ngày xưa, ở một đại dương nọ, có những miếng bọt biển sống rất
hạnh phúc. Không phải là đại dương bình thường, mà là đại dương yêu thương. Vì
thế những miếng bọt biển này lúc nào cũng tràn đầy tình yêu thương.
Một lần bọt biển quyết định vào bờ chơi, nó cuộn tròn trên sóng biển và
vào đến bờ lúc nào không hay. Nó thấy gì trên bãi biển? Đó là một cô bé đang
ngồi trên bờ cát.
Cô bé dường như không để ý gì đến đại dương xanh đẹp và cũng không
để ý tới bầu trời xanh trong. Cô bé chỉ cúi mặt xuống đất. Cô bé có vẻ không
19/30

Tải về bản full

Ý nghĩa của việc giáo dục lòng nhân ái cho trẻ

Trẻ em chính là mầm non tương lai, là trụ cột của đất nước sau này. Thế nên việc giáo dục và đào tạo cho trẻ trở thành con người có ích cho xã hội là việc làm cần thiết. Trong đó, việc giáo dục lòng nhân ái cho trẻ rất quan trọng. Điều này mang ý nghĩa lớn để trẻ có thể phát triển về nhân cách lẫn tri thức.

Giáo dục lòng nhân ái cho trẻ là nhân tài có ích trong tương lai

Giáo dục lòng nhân ái cho đối tượng trẻ mầm non giúp các bé hiểu và nhận thức được cách hành động đúng sai của bản thân. Từ đó có ý thức tự giác, biết yêu thương, quan tâm và giúp đỡ mọi người xung quanh. Hình thành nên tính cách, con người tốt đẹp trong mỗi đứa trẻ.

Tương lai sau này bé sẽ phát triển tư duy, nhận thức và sống có ích hơn. Làm những công việc tốt có lợi cho con người và xã hội cũng như môi trường sống. Mang tới một xã hội lành mạnh và phát triển.

Video liên quan

Chủ Đề