Nội dung bài bạn đến chơi nhà
Show Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức tác phẩm Bạn đến chơi nhà Ngữ văn lớp 7, bài học tác giả - tác phẩm Bạn đến chơi nhà trình bày đầy đủ nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý phân tích, sơ đồ tư duy và bài văn phân tích tác phẩm. A. Nội dung tác phẩm Bạn đến chơi nhàVới việc tạo ra một tình huống hóm hỉnh khi bạn đến chơi để rồi kết bằng bằng câu kết “Bác đến chơi đây, ta với ta!” chứa đựng trong đó một tình bạn đậm đà, thắm thiết. B. Đôi nét về tác phẩm Bạn đến chơi nhà1. Tác giả - Nguyễn Khuyến (1835- 1909) quê ở thôn Vị Hạ, xã Yên Đổ, nay thuộc xã Trung Lương, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam - Học rộng, tài cao, thi đỗ đầu cả ba kì: Hương, Hội, Đình do đó có tên là Tam Nguyên Yên Đổ - Ông là nhà thơ lớn của dân tộc 2. Tác phẩm a, Hoàn cảnh sáng tác - Sau mười năm làm quan, ông cáo quan về ở ẩn sống tại Yên Đổ. Thơ ca của ông chủ yếu sáng tác vào thời gian này. b, Bố cục: 3 phần - Phần 1( 6 câu đầu): Giới thiệu tình huống bạn đến chơi - Phần 2( 6 câu tiếp): Hoàn cảnh gia đình khi bạn đến chơi - Phần 3( Câu cuối): Khẳng định tình bạn chân thành c, Phương thức biểu đạt - Biểu cảm d, Thể thơ - Thất ngôn bát cú Đường Luật, bài thơ có 8 câu, 7 chữ - Cách gieo vần: Các chữ cuối ở câu 1, 2, 3, 4 và 6 (nhà, xa, cá, gà và ta). - Phép đối: Câu 3 và câu 4 e, Giá trị nội dung - Ngợi ca giá trị tình bạn chân thành, tha thiết - Nêu ra một triết lý của tình bạn: Tình bạn cao đẹp vượt lên giá trị vật chất f, Giá trị nghệ thuật - Thể thơ thất ngôn bát cú - Ngôn ngữ và hình ảnh giản dị, giọng thơ chất phác hồn nhiên C. Sơ đồ tư duy Bạn đến chơi nhàD. Đọc hiểu văn bản Bạn đến chơi nhà1. 6 Câu đầu: Giới thiệu tình huống bạn đến chơi - Thời gian: “đã bấy lâu nay”, có nghĩa là rất lâu rồi bạn mới ghé thăm. - Cách xưng hô: “bác”, đầy thân mật và gắn bó giữa những người bạn. - Giọng điệu: cởi mở, chân thành thể hiện thái độ hiếu khách của nhân vật trữ tình. - Hai vế câu: sóng đôi như một lời reo vui, một lời đón khách đầy cởi mở, chân tình. => Mở đầu với sự reo vui và lòng hiếu khách của nhân vật trữ tình 2. 6 câu tiếp: Hoàn cảnh của nhà thơ khi bạn đến thăm nhà - Hoàn cảnh đầy éo le khi bạn đến chơi nhà: + Trẻ thời đi vắng - không có ai để sai đi mua đồ ăn tiếp đãi bạn. + Chợ thời xa - gợi sự xa xôi, đi chợ rất mất thời gian cũng như không có người ở nhà tiếp bạn. - Ở nhà thì không có gì đãi bạn: + Ao sâu - khôn chài cá: Ao sâu nước nhiều khó bắt cá mời bạn + Cải chửa ra cây, cà mới nụ, bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa - tất cả rau quả, cây trái trong nhà chưa thể ăn được. + Miếng trầu với quan niệm “Miếng trầu là đầu câu chuyện” cũng không có. => Một cuộc sống đạm bạc, thiếu thốn về vật chất. Tưởng là có nhưng lại không có gì qua một giọng điệu vô cùng hóm hỉnh, lạc quan. 3. Câu cuối: Khẳng định tình bạn chân thành - Bác đến chơi đây: Ngày hôm nay bác đến, tuy về vật chất không có gì nhưng tình cảm vẫn luôn đong đầy tình nghĩa - “Ta với ta”: + Từ “ta” đầu tiên: nhân vật trữ tình - chủ nhà + Từ “ta” thứ hai: người bạn - khách + Từ “với” thể hiện mối quan hệ song hành, gắn bó dường như không còn khoảng cách. => Câu thơ khẳng định được tình cảm tri kỷ của hai người bạn cũng như tâm hồn thấu hiểu sâu sắc, không màng đến của cải vật chất.
Nội dung và nghệ thuật bài thơ Bạn đến chơi nhà
Câu 3:Nội dung và nghệ thuật bài thơ Bạn đến chơi nhà
Bài làm: Nội dung:Bài thơ thể hiện quan niệm về tình bạn, quan niệm đó vẫn còn có ý nghĩa trong cuộc sống con người hôm nay. Nghệ thuật:
1. Giới thiệu chung
2. Phân tích bài thơ a. Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà (Hai câu thơ đầu): Đã bấy lâu nay bác tới nhà.
=> Câu nhập thơ như một lời nói mộc mạc, một tiếng reo vui, thể hiện sự chân tình, niềm xúc động của tác giả khi bạn đến chơi nhà b. Hoàn cảnh nhà thơ khi bạn đến chơi nhà ( 6 câu thơ tiếp theo) Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. Ao sâu nước cả, khôn chài cá, Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà. Cải chửa ra cây, cà mới nụ, Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. Đầu trò tiếp khách, trầu không có, Khi bạn đến chơi nhà, tác giả rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, đó là
Với cách sử dụng biện pháp nói quá, câu thơ như một lời tâm tình kể về cảnh sống thanh bạch giản dị nhưng rất đạm bạc, thiếu thốn đủ điều về vật chất - được trình bày một cách hóm hỉnh, vui tươi - thể hiện sự lạc quan với cuộc sống của tác giả. c. Tình cảm thắm thiết của tác giả với bạn thể hiện ở những dòng thơ cuối: Bác đến chơi đây ta với ta.
=> Khẳng định tình bạn cao đẹp, gắn bó không cần đến vật chất cao sang mà cốt ở tấm lòng, sự tri kỉ, đồng cảm thiết tha. => Tình bạn cao đẹp giúp con người vượt lên trên mọi lề thói, lễ nghi thông thường và cả vật chất. 1. Tìm hiểu chi tiết nội dung bài thơ
Bài thơ nói về một tình bạn trong sáng, đẹp đẽ. Giọng thơ tự nhiên như lời ăn tiếng nói hằng ngày của người nông dân quê mùa, chất phác, ấy vậy nhưng nó vẫn bộc lộ rõ nét tài hoa của ngòi bút Nguyễn Khuyến trong tả cảnh, tả tình. Cảnh, tình đan xen, hòa hợp, bổ sung cho nhau để tạo nên một bức tránh quê trong sáng, tươi mát và ấm áp tình người. Tác phẩm còn khẳng định tình bạn là một tình cảm thiêng liêng, cao quý chúng ta phải biết nâng niu, trân trọng. Cái cốt yếu nhất trong tình bạn không phải là của cải vật chất mà là cách hành xử, đối đãi với nhau. Quan niệm của Nguyễn Khuyến về tình bạn vẫn có ý nghĩa và giá trị bền vững, lâu dài. 2. Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà: Đã bấy lâu nay bác tới nhà. Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. Bằng cách xưng hô:"bác" vừa trân trọng vừa thân mật, câu thơ như một lời chào, một nụ cười vui mừng khi bạn hiền đến chơi nhà. Đó là tình cảm hồ hởi thỏa lòng sau thời gian dài mong chờ nay mới gặp mặt. Tác giả đã lấy sự xa cách của thời gian để nhân thêm niềm vui gặp gỡ. Ta có thể hình dung hai người bạn tay bắt mặt mừng, niềm vui khôn tả. 3. Hoàn cảnh nhà thơ khi bạn đến chơi nhà Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. Ao sâu nước cả, khôn chài cá, Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà. Cải chửa ra cây, cà mới nụ, Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. Đầu trò tiếp khách, trầu không có, Đoạn thơ là những lời bông đùa với bạn một cách dí dỏm cho thoả lòng trông đợi. Tác giả đang phân trần, giải thích sự thiếu sót của mình khi bạn tới chơi nhà, nhà thơ tỏ ý làm tiếc rằng đã lâu lắm rồi bạn mới tới nhà vậy mà không có một thứ gì để tiếp, bạn để thết đãi bạn cả: chợ thì xa, người nhà trẻ con đều đi vắng cả, ao thì sâu mà nước lớn, nên không chài bắt được cá; vườn rộng thênh thang thì khó mà bắt được gà. Đến một cây cải, mớ cà hoặc một quả bầu, một trái mướp cũng không sẵn; thậm chí một miếng trầu để tiếp khách cũng không có. Biện pháp nói quá kết hợp với từ ngữ hóm hỉnh tạo dựng nên một tình huống éo le đó là cách nói hài hước, phóng đại về cuộc sống thiếu thốn vật chất của tác giả, qua đó thể hiện sự hóm hỉnh, hài hước của một nhà nho thanh bạch thể hiện tịnh thần lạc quan, yêu đời, yêu cuộc sống đạm bạc, giản dị, luôn gắn bó với nông thôn. 4. Tình cảm thắm thiết của tác giả với bạn Bác đến chơi đây ta với ta.
5. Tổng kết:
|