Câu hỏi: Cho em hỏi Luật sư là hiện nay có một số đối tượng đi vào rừng mang theo bộ kích điện để kích giun làm hủy hoại môi trường. Vậy đối với trường hợp này thì chế tài của pháp luật sẽ xử phạt như thế nào? [Ha Thien]
Trả lời: Công ty Luật TNHH Hùng Thắng cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tư vấn đến chúng tôi. Về vấn đề này, chúng tôi đưa ra ý kiến tư vấn như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
- Luật Bảo vệ môi trường năm 2014;
- Nghị định 155/2016/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
2. Nội dung tư vấn
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 7 Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 thì một trong các hành vi bị pháp luật nghiêm cấm là:
“Khai thác nguồn tài nguyên sinh vật bằng phương tiện, công cụ, phương pháp hủy diệt, không đúng thời vụ và sản lượng theo quy định của pháp luật.”
Trong đó, theo khoản 6 Điều 3 Nghị định 155/2016/NĐ-CP thì hành vi Khai thác trái phép loài sinh vật là các hành vi săn bắt, đánh bắt, bẫy bắt, hái, lượm, thu giữ nhằm lấy các sinh vật [bao gồm động vật, thực vật, nấm, vi sinh vật], bộ phận hoặc dẫn xuất của các loài động vật, thực vật mà không được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc vượt quá số lượng cho phép trong giấy phép khai thác của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Do đó, việc khai thác giun đất cũng như các sinh vật khác trong đất bằng bất kỳ hình thức nào làm ảnh hưởng đến độ phì nhiêu của đất, sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng, phá vỡ đa dạng sinh học và hủy hoại môi trường đất đều bị pháp luật nghiêm cấm theo quy định tại Khoản 2 Điều 7 Luật Bảo vệ môi trường năm 2014.
Tuy nhiên, hiện nay pháp luật chưa có có chế tài xử phạt đối với việc khai thác, đánh bắt giun đất, các sinh vật khác trong đất bằng kích điện nên khi có sai phạm xảy ra, các cơ quan có thẩm quyền chỉ dừng lại ở việc lập biên bản, nhắc nhở.
Bên cạnh đó, việc sử dụng kích điện để kích giun đất cũng gây nguy hiểm, dễ gây tai nạn và ảnh hưởng đến tính mạng của người sử dụng và những người khác xung quanh đó.
Nếu còn vướng mắc liên quan đến quy định của pháp luật về việc bảo vệ môi trường hoặc những tư vấn pháp lý khác, vui lòng liên hệ chúng tôi để được tư vấn cụ thể.
Hiện nay trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện tình trạng người dân dùng kích điện bắt giun đất. Đây là hành vi phá hoại môi trường, bởi giun đóng vai trò rất lớn trong việc tăng độ phì cũng như độ tơi xốp, thông thoáng của đất. Thế nhưng tình trạng này chưa bị xử lý.
Sau khi cắm điện, trong khoảng diện tích 2 m2 hàng trăm con giun lớn, bé đều ngoi lên khỏi mặt đất.
Thoăn thoắt cắm những chiếc que sắt nhọn được nối với bộ kích điện được cắm thẳng xuống đất, Nguyễn Văn T, xã Đồng Ích, huyện Lập Thạch [tên nhân vật đã được thay đổi] chia sẻ: "Đây là bộ kích điện được mua với giá gần 5 triệu đồng, hệ thống này khá đơn giản gồm ắc quy chứa nguồn điện và 2 cọc kim loại được nối với hai đầu cực của ắc quy. Để bắt giun, người săn chỉ việc bật máy, rồi cắm 2 que sắt xuống đất, đằng sau là sợi dây điện nối với máy kích để luồng xung điện phát ra”.
Với dụng cụ kích điện, trung bình mỗi ngày, Nguyễn Văn T bắt được khoảng 10kg giun sống. [Ảnh: Thành quả sau gần 30 phút kích điện ]
“Tít tè, tít tè”, cùng với những tiếng kêu đều đều của máy kích điện, trên khoảng diện tích gần 2 m2, hàng trăm con giun lớn, bé ngoi lên khỏi mặt đất. Vừa nhặt giun bỏ vào xô, Nguyễn Văn T vừa chia sẻ “cơ duyên” của mình khi bén nghề “săn giun”: “Tôi làm công việc này [việc bắt giun] từ đầu năm. Lúc đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, công ty tôi ít việc, nên tôi chuyển sang nghề này. Nếu chăm chỉ, mỗi ngày thu nhập cũng được khoảng 200 nghìn đồng. Sau mỗi ngày bắt về, sản phẩm được người ta đến thu mua tận nhà nên mình cũng không biết họ ở đâu, mua làm gì?”.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Vĩnh Phúc Điện tử, giun tươi hiện nay được các đầu nậu thu mua với giá từ 20 - 30 nghìn đồng/kg. Phải mất 12 - 13 kg giun tươi mới sơ chế được 1 kg giun khô và thương lái mua với giá gần 600 nghìn đồng/kg. Giun tươi bắt về sẽ được đầu nậu đến tận nhà thu gom để mổ, sấy hoặc phơi khô rồi mới được xuất bán… Rất khó để tiếp cận với những đầu nậu, hay chủ cơ sở thu mua chế biến mặt hàng kỳ quái này…
Dùng kích điện để đánh bắt giun đất là hành vi tận diệt không chỉ giun đất mà còn cả hệ vi sinh vật trong đất. Theo các nhà khoa học, trong mỗi một gam đất có tới 6 triệu con vi sinh vật sinh sống. Đất tốt hay không do vi sinh vật nhiều hay ít tồn tại trong đó. Khi cắm kích điện chỉ trong vòng 2 phút là vi sinh vật chết, dẫn đến đất nghèo dinh dưỡng trở nên cằn cỗi, cây trồng không phát triển.
Chưa biết hiệu quả kinh tế đem lại do bán giun được bao nhiêu, nhưng việc tận diệt loại giun đất và kích điện cả hệ sinh thái dưới lòng đất cần được ngăn chặn kịp thời.
Trao đổi với phóng viên, một cán bộ xã Đồng Ích than thở, họ không làm gì vi phạm pháp luật nên cũng khó ngăn chặn. Chúng tôi chỉ khuyên giải và yêu cầu ngừng việc bắt tận diệt giun đất tránh ảnh hưởng đến môi trường đất và nguy hiểm điện giật. Chúng tôi mong muốn cấp trên xem xét có chế tài xử lý để nghiêm cấm việc bắt giun bằng kích điện tại địa phương.
Bài, ảnh: Thiệu Vũ
Công ty Cổ phần Công nghệ Sen Đỏ, thành viên của Tập đoàn FPTSố ĐKKD: 0312776486 - Ngày cấp: 13/05/2014, được sửa đổi lần thứ 6, ngày 23/05/2016.Cơ quan cấp: Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM.Địa chỉ: Tầng 5, Tòa nhà A, Vườn Ươm Doanh Nghiệp, Lô D.01, Đường Tân Thuận, Khu chế xuất Tân Thuận, Phường Tân Thuận Đông, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.Email:
Đăng ký nhận bản tin ưu đãi khủng từ Sendo
Hai chiếc que sắt cắm phập xuống đất, đằng sau là sợi dây điện nối với chiếc máy kích cứ chốc lại vang lên những tiếng “tít tè, tít tè”.
Luồng xung điện phát ra khiến cho một chốc là toàn bộ họ hàng nhà giun lớn, nhỏ, non hay già đều phải ngoi lên bằng hết…
Lớn nhặt, bé bỏ
Lý Thị H nhanh tay bắt những con giun to bỏ vào xô rồi khi xô đã nặng lại đổ vào chiếc thùng xốp buộc đằng sau yên xe máy. Trong đó đã cho thêm một ít đất vụn giúp cho lũ giun được tươi hơn để tiện việc vận chuyển đến đại lý thu mua. Những con giun nhỏ hơn chiếc bút bi hay những con giun rút lên chẳng may bị đứt ngang thân hoặc chết liền bị loại, vứt bỏ tại chỗ hoặc gom về cho gà vịt. Đó là cảnh kích giun thường thấy mấy tháng nay ở xã Minh Dân, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang.
H hăm hở đặt mua chiếc máy cũ trên mạng của một người ở tỉnh Thái Bình với giá 4,5 triệu đồng, rẻ hơn được 1 triệu đồng so với máy mới.
Rốt cuộc sau 3 ngày hồi hộp đợi chờ nó cũng về tới Ngòi Khang để vợ chồng cô thay phiên nhau vác đi kích khắp các triền đồi, vườn cây hay dọc đường đi, lối lại: “Bình thường mỗi ngày kích 4 tiếng là hết điện, phải sạc qua đêm mới dùng được tiếp. Trung bình mỗi lần thu được 10 - 12kg nhưng có lần em kích ở ven đường chỗ gần nhà văn hóa thôn Thượng Lâm, gặp đất ẩm lại chưa có ai kích nên nhặt tới 25kg, bán được 500.000đ. Sau khoảng hai chục buổi giờ đây cái máy này đã thu hồi được vốn, còn lại là lãi. Nếu không muốn làm tiếp nữa thì bán lại, chỉ lỗ 500.000đ - 1 triệu đ thôi”.
Một đại lý thu mua giun
Cũng theo H ở trong vùng có 2 nhà thu mua giun là Độ ở thôn Đồng Mới và Kiên ở thôn Trung tâm. Toàn bộ giun của các thợ kích trong vùng đều được gom về đây để bán. Tôi theo chân H đi đến nhà của đại lý Lê Văn Kiên để bán giun và tận mắt chứng kiến quy trình chế biến chúng từ A - Z.
Kích giun hiện chưa có trong văn bản quy phạm pháp luật nào như kích cá nên việc xử lý gần như bị bỏ ngỏ, chưa có trường hợp nào bị phạt cả. Tuy nhiên đây lại là hành vi phá hoại môi trường cả theo chiều rộng lẫn chiều sâu bởi giun đóng vai trò rất lớn trong việc tăng độ phì cũng như độ tơi xốp, thông thoáng của đất. Bởi vậy, rất mong các cơ quan chức năng vào cuộc để ngăn chặn kịp thời hiện tượng này.
Theo Vietnamnet