1.1. Đời sống
- Môi trường sống: trên cạn.
- Đời sống:
- Sống nơi khô ráo, thích phơi nắng.
- Ăn sâu bọ.
- Có tập tính trú đông.
- Là động vật biến nhiệt.
- Sinh sản:
- Thụ tinh trong.
- Trứng có vỏ dai, nhiều noãn hoàng, phát triển trực tiếp.
|
Đặc điểm đời sống |
Thằn lằn |
Ếch đồng |
|
1. Nơi sống và hoạt động |
|
Sống và bắt mồi ở nơi ẩm ướt cạnh các khu vực nước |
|
2. Thời gian kiếm mồi |
Bắt mồi về ban ngày |
Bắt mồi vào lúc chập tối hay ban đêm |
|
3. Tập tính |
- Thích phơi nắng - Trú đông trong các hốc đất khô ráo |
- Thường ở những nơi tối hoặc có bóng râm - Trú đông trong các hốc đất ẩm bên vực nước hoặc trong bùn |
1.2. Cấu tạo và di chuyển
Đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn bóng đuôi dài thích nghi với đời sống ở cạn.
|
STT |
Đặc điểm cấu tạo ngoài |
ý nghĩa thích nghi |
|
1 |
Da khô có vây sừng bao bọc |
Ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ thể |
|
2 |
Có cổ dài |
Phát huy được các giác quan nằm trên đầu, tạo điều kiện bắt mồi dễ dàng |
|
3 |
Mắt có mí cử động, có nước mắt |
Bảo vệ mắt, giữ nước mắt để màng mắt không bị khô |
|
4 |
Màng nhĩ nằm trong một hốc nhỏ bên đầu |
Bảo vệ màng nhĩ và hướng các dao động âm thanh vào màng nhĩ |
|
5 |
Thân dài đuôi rất dài |
Động lực chính của sự di chuyển |
|
6 |
Bàn chân có 5 ngón có vuốt |
Tham gia sự di chuyển trên cạn |
1.2.2. Di chuyển
Khi di chuyển thân và đuôi tì vào đất, cử động uốn thân phối hợp các chi → tiến lên phía trước.
Hình 1: Các động tác của thân, đuôi và chi của thằn lằn khi di chuyển trên mặt đất
1.3. Tổng kết
Hình 2: Sơ đồ tư duy Bài Thằn lằn bóng đuôi dài
Bài 1:
Giải thích những đặc điểm sau ở thằn lằn?
1. Nêu đặc điểm sinh sản của thằn lằn ?
2. Vì sao số lượng trứng của thằn lằn lại ít?
3. Trứng thằn lằn có vỏ dai có ý nghĩa gì đối với đời sống ở cạn?
4. Sự phát triển của thằn lằn có giống ếch đồng không?
Hướng dẫn:
1. đặc điểm sinh sản của thằn lằn là Đẻ trứng, thụ tinh trong.
2. Thằn lằn thụ tinh trong khiến tỉ lệ trứng gặp tinh trùng cao nên số lượng trứng ít.
3. Trứng có vỏ dai giúp bảo vệ trứng khỏi bị động vật khác ăn.
4. Sự phát triển của thằn lằn không giống ếch đồng. Phát triển trực tiếp.
3. Luyện tập Bài 38 Sinh học 7
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Nêu được những điểm giống nhau và khác nhau giữa đời sống của thằn lằn bóng đuôi dài với ếch đồng.
- Nêu được những đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với điều kiện sống ở cạn.
- Mô tả được cách di chuyển của thằn lằn.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 7 Bài 38 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Câu 4- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
3.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 7 Bài 38 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 126 SGK Sinh học 7
Bài tập 2 trang 126 SGK Sinh học 7
Bài tập 1 trang 82 SBT Sinh học 7
Bài tập 2 trang 83 SBT Sinh học 7
Bài tập 1 trang 86 SBT Sinh học 7
Bài tập 1-TN trang 86 SBT Sinh học 7
Bài tập 2 trang 87 SBT Sinh học 7
Bài tập 3 trang 87 SBT Sinh học 7
4. Hỏi đáp Bài 38 Chương 6 Sinh học 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Giải Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 7
- Giải Vở Bài Tập Sinh Học Lớp 7
- Bài Tập Trắc Nghiệm Sinh Lớp 7
- Sách Giáo Khoa Sinh Học Lớp 7
- Giải Sinh Học Lớp 7 [Ngắn Gọn]
- Sách Giáo Viên Sinh Học Lớp 7
- Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 7
Giải Bài Tập Sinh Học 7 – Bài 38: Thằn lằn bóng đuôi dài giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:
Trả lời câu hỏi Sinh 7 Bài 38 trang 124: So sánh đặc điểm đời sống của thằn lằn bóng đêm đuôi dài với ếch đồng.
Lời giải:
| Nơi sống | Khô ráo | Ẩm ướt | |
| Thời gian hoạt động | Ban ngày | Chập tối hoặc ban đêm | |
| Tập tính | Trú đông | Trong hốc đất khô ráo | Trong hốc đất ẩm bên vực nước |
| Lối sống | Thường phơi nắng | Thường ở nơi tối, bóng râm | |
| Sinh sản |
-Thụ tinh trong. -Đẻ ít trứng, trứng phát triển trực tiếp thành con. |
-Thụ tinh ngoài. -Đẻ nhiều trứng, trứng thành nòng nọc phát triển qua biến thái. |
Trả lời câu hỏi Sinh 7 Bài 38 trang 125: Quan sát hình 38.1, lựa chọn những câu trả lời thích hợp để điền vào bảng sau:
Lời giải:
| 1 | Da khô, có vảy sừng bao bọc | G |
| 2 | Có cổ dài | E |
| 3 | Mắt có mi cử động, có nước mắt | D |
| 4 | Màng nhĩ nằm trong hốc nhỏ bên đầu | C |
| 5 | Thân dài, đuôi rất dài | B |
| 6 | Bàn chân năm ngón có vuốt | A |
Bài 1 [trang 126 sgk Sinh học 7]: Hãy trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống hoàn toàn ở cạn so với ếch đồng.
Lời giải:
Đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống hoàn toàn ở cạn:
– Da khô, có vảy sừng: tránh mất nước.
– Cổ dài: tăng khả năng quan sát.
– Mắt có mi cử động và có tuyến lệ: tránh khô mắt.
– Chân có vuốt sắc: để bám vào nền khi di chuyển.
– Màng nhĩ nằm sau trong hốc tai: bảo vệ màng nhĩ, hướng âm thanh vào màng nhĩ.
– Thân dài, đuôi rất dài: định hướng chuyển động nhanh, linh hoạt, giữ thăng bằng khi di chuyển.
Bài 2 [trang 126 sgk Sinh học 7]: Miêu tả thứ tự các động tác của thân và đuôi khi thằn lằn di chuyển ứng với thứ tự cử động của chi trước và chi sau. Xác định vai trò của thân và đuôi
Lời giải:
* Hoạt động bò của thằn lằn:
+ Chân trước trái và chân sau phải cố định vào đất, đuôi uốn sang phải, thân uốn sang trái, chân trước phải và chân sau trái tiến 1 bước về phía trước.
+ Chân trước phải và chân sau trái cố định vào đất, đuôi uốn sang trái, thân uốn sang phải, chân trước trái và chân sau phải tiến 1 bước về phía trước.
+ Kết thúc 1 chu kì bò thằn lằn di chuyển được 2 bước .
* Vai trò của thân và đuôi: khi thân và đuôi uốn mình dựa sát vào đất, tạo nên một lực ma sát, thắng được sức cản của đất nên đẩy con vật tiến lên. Thân và đuôi càng dài thì sức đẩy của thân và đuôi lên mặt đất càng mạnh, con vật bò càng nhanh.