Hiện tượng chảy máu cam là gì năm 2024

Xác định nguyên nhân gây chảy máu mũi (hắt hơi mạnh, xì mũi, ngoáy mũi,…) hoặc tiền sử dùng thuốc (thuốc chống đông, heparin, warfarin, aspirin, NSAIDs,…) bệnh lý gợi ý đặc trưng (ung thư, xơ gan, AIDS,…); viêm đường hô hấp trên, cảm giác tắc nghẽn mũi và đau mũi hoặc đau mặt.

  • Xác định thời gian, số lần chảy máu mũi và cách cầm máu trước đây.
  • Một số dấu hiệu gợi ý: Chảy máu quá nhiều, dễ bầm tím, phân có máu hoặc phân như hắc ín, ho ra máu, máu trong nước tiểu và chảy máu quá nhiều khi dùng bàn chải đánh răng, khi lấy máu tĩnh mạch hoặc khi bị chấn thương nhẹ.

Khám thực thể

  • Cần phải cầm máu trước khi tiến hành các thăm khám.
  • Nhịp tim và huyết áp thường tăng.
  • Thăm khám mũi bằng cách dùng các dụng cụ chuyên biệt (mỏ vịt mũi, đèn chiếu sáng hoặc gương,…).
  • Khám trực tiếp giúp phát hiện các vị trí bị chảy máu trong trường hợp đã cầm máu được. Tuy nhiên nếu không tìm thấy vị trí chảy máu sau 1, 2 lần khám thì không cần khám thêm mà phải dựa vào khai thác tiền sử bệnh lý của bệnh nhân.
  • Nếu chưa cầm máu được và chảy máu nhiều hơn hoặc dễ tái phát chảy máu thì cần phải nội soi.

Một số dấu hiệu gợi ý chẩn đoán đi kèm nguyên nhân

  • Chấn thương do tác động tại chỗ như xì mũi hoặc ngoáy mũi: Hỏi tiền sử bệnh.
  • Khô niêm mạc mũi như do thời tiết lạnh: Quan sát thấy niêm mạc mũi bị khô.
  • Dị vật: Xác định dị vật.
  • Nhiễm trùng (viêm mũi, viêm tiền đình): Có đóng vảy ở tiền đình mũi, đau tại chỗ, niêm mạc khô.
  • Bệnh suy giảm miễn dịch (như AIDS), bệnh gan: Tiền sử bệnh, có vết trợt và phì đại niêm mạc mũi.
  • Hội chứng Rendu-Osler-Weber: Sao mạch (giãn mao mạch) ở môi, mặt, niêm mạc miệng, đầu chi và tiền sử gia đình có người mắc bệnh.
  • U lành tính hoặc ác tính ở mũi họng hoặc xoang cạnh mũi: Có khối u ở mũi họng, phình thành bên của mũi (chụp CT để xác định).
  • Thủng vách ngăn mũi: Tiền sử chấn thương, nhiễm trùng, sử dụng cocain.
  • Bệnh máu đông: Tiền sử chảy máu ở các vị trí khác như chân răng, lợi (xét nghiệm công thức máu, tiểu cầu, PT/PTT).

Phương pháp điều trị chảy máu mũi hiệu quả

Tùy vào thể trạng bệnh nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và áp dụng những phương pháp điều trị phù hợp.

Chảy máu mũi phía trước

  • Kẹp cánh mũi vào nhau (dùng tay hoặc kẹp) trong 10 phút khi bệnh nhân ngồi thẳng (nếu được). Có thể dùng các biện pháp khác để chèn mũi như bọt xốp, bôi thuốc mỡ bacitracin, mupirocin.
  • Nếu chưa cầm máu được, dùng miếng bông tẩm thuốc co mạch (phenylephrine 0,25%) và thuốc gây tê tại chỗ (capocaine 2%) vào mũi và kẹp mũi thêm 10 phút nữa.
  • Tiếp theo có thể đốt vị trí chảy máu bằng phương pháp đốt điện hoặc nitrat bạc trên que chấm.

Chảy máu mũi phía sau

Chảy máu phía sau có thể khó kiểm soát. Chảy máu mũi sau không dễ định vị vị trí và có thể gợi ý do chảy máu tích cực vào họng sau mà không có xác định rõ ràng khi khám mũi. Nội soi qua đường mũi làm tăng đáng kể thành công trong việc xác định nguồn chảy máu.

Chảy máu cam hay chảy máu mũi hiện tượng niêm mạc mũi dễ chảy máu vì có nhiều mạch máu tập trung với mạng lưới mao mạch dày, thành mạch đàn hồi kém.

Nguyên nhân[sửa | sửa mã nguồn]

Nguyên nhân cục bộ[sửa | sửa mã nguồn]

Tổn thương khoang mũi[sửa | sửa mã nguồn]

  1. Chấn thương cơ học như tai nạn, ngã, hay các tác động dùng lực mạnh tác động trực tiếp lên mũi là một nguyên nhân phổ biến gây chảy máu mũi.
  2. Chấn thương khí áp Khi ngồi máy bay trên cao, khi lặn, nếu sự thay đổi khí áp bên trong xoang mũi và bên ngoài thay đổi đột ngột chênh lệch quá lớn sẽ làm niêm mạc trong xoang mũi,khoang mũi giản nở gây chảy máu.
  3. Chấn thương do điều trị trong giai đoạn điều trị bệnh lý vùng cổ,đầu hoặc sau khi điều trị,niêm mạc mũi phát sinh triệu chứng xuất huyết phù nề triệu chứng bong da cũng có thể xuất hiện triệu chứng viêm mũi.

Vẹo vách ngăn mũi[sửa | sửa mã nguồn]

Chủ yếu xảy ra ở xương sườn xương sống mũi hoặc vách ngăn lệch bề mặt lồi, niêm mạc thường mỏng hơn. Lượng không khí lưu thông ra vào thay đổi làm cho niêm mạc trở lên khô, làm giãn nứt mạch máu và gây chảy máu. Người đang có bệnh lý về vách ngăn mũi, do niêm mạc thành khoang mũi khô, gây bào mòn khô khan bong tróc dễ gây ra tình trạng chảy máu cam.

Các chứng viêm trong khoang mũi[sửa | sửa mã nguồn]

  1. Trong khoang mũi có các triệu chứng viêm khác như viêm xoang cấp tính, viêm mũi dạng khô, viêm mũi dạng co..vv rất dễ dẫn đến tình trạng chảy máu cam nhưng lượng máu chảy không nhiều.
  2. Các bệnh truyền nhiễm khác trong khoang mũi lao, giang mai mũi, lupus, mề đay, bạch hầu và các bệnh truyền nhiễm khác. Bởi vì sẽ làm bào mòn niêm mạc gây viêm loét, nổi hạch thủng vách ngăn mũi có thể dẫn đến chảy máu mũi.

U lành tính trong khoang mũi, xoang mũi[sửa | sửa mã nguồn]

Trong đó những trường hợp dễ bị chảy máu cam thường do một số nguyên nhân bệnh lý trong khoa

ng mũi như u mạch máu mũi, u xơ vòm mũi họng, polyp mũi xuất huyết và u nang ác tính khoang mũi, xoang mũi. Chảy máu cam lượng ít hoặc nhầy mũi dính máu là một trong những triệu chứng chủ yếu của bệnh u nang ác tính.

Khoang mũi có dị vật[sửa | sửa mã nguồn]

Thường gặp ở trẻ em, đa số là chảy máu ở một bên mũi. Do dị vật tích tụ lâu trong khoang mũi gây tình trạng cọ xát niêm mạc mũi và chảy máu. Dị vật dạng động vật trong khoang mũi ví dụ như đỉa có thể dẫn đến tình trạng thường xuyên chảy máu lượng lớn.

Yếu tố cơ thể[sửa | sửa mã nguồn]

Các bệnh lý về máu[sửa | sửa mã nguồn]

  1. Các bệnh lý giảm thiểu chức năng, kết cấu thành mạch máu Như chứng giãn mao mạch tính di truyền, chứng thiếu vitamin C, ban xuất huyết Henoch-Schonlein, ban xuất huyết do thuốc, ban xuất huyết mạch máu do nhiễm khuẩn..vv
  2. Bệnh lý rối loạn chức năng, thay đổi số lượng tiểu cầu Như xuất huyết giảm tiểu cầu tự miễn hoặc các nguyên nhân dẫn đến chứng giảm tiểu cầu thứ phát.
  3. Bệnh lý rối loạn chức năng đông máu Như các loại bệnh xuất huyết, chứng thiếu hụt vitamin K..vv
  4. Tác dụng của thuốc chống đông máu quá mạnh Chẳng hạn như việc sử dụng thuốc chống đông máu không đúng cách, các chất chống đông và anti-fibrinogen tồn tại trọng máu, các yếu tố đông máu được làm tan nhanh chóng và một số triệu chứng đông máu rải rác trong nội mạch.

Bệnh sốt truyền nhiễm cấp tính[sửa | sửa mã nguồn]

Như sốt virus, sốt xuất huyết, sốt tinh hồng nhiệt, sốt rét, sởi, bệnh thương hàn v.v. Do sốt cao, gây tổn hại đến mạch máu, niêm mạc mũi xung huyết, khô rát, áp xe dẫn đến tình trạng mao mạch giãn nở và chảy máu. Thường thì lượng máu chảy ra ít, thường xuất hiện khi đang bị sốt, vị trí chảy máu thường ở trước khoang mũi.

Các bệnh lý tim mạch[sửa | sửa mã nguồn]

  1. Huyết áp cao và xơ cứng động mạch Cao huyết áp và xơ cứng động mạch là nguyên nhân chủ yếu gây chảy máu mũi ở người lớn tuổi, xơ cứng động mạch là yếu tố cơ bản tạo ra các loại bệnh lý khác. Huyết áp tăng cao,đặc biệt là táo bón, dùng sức quá độ hoặc khi bị kích động có thể gây giãn nứt mạch máu và chảy máu mũi. Ngoài ra, khi hắt xì hơi, ho quá độ,thở mạnh hoặc xoa bóp mũi mạnh là một trong những yếu tố khó khống chế và gây tái phát chảy máu mũi.
  2. Tăng huyết áp tĩnh mạch bệnh khí phế thủng, bệnh tim mạch, hẹp van tim hai lá, tổn thương trung thất, tổn thương vùng cổ hoặc các bệnh lý khác có thể dẫn đến tình trạng tăng huyết áp tĩnh mạch. Những trường hợp người bệnh này thường có triệu chứng tắc nghẽn ứ huyết, khi người bệnh dùng lực ho quá mức hoặc một số yếu tố liên quan khác sẽ dẫn tình trạng giãn nứt mạch máu. Vị trí chảy máu thường là ở phần tĩnh mạch ở phía sau khoang mũi.

Các bệnh lý trong cơ thể khác[sửa | sửa mã nguồn]

Thời kỳ mang thai, tiền mãn kinh, trong thời kỳ mãn kinh cũng có thể gây chảy máu cam,có thể là do tính cứng giòn mao mạch tăng cao. Người bệnh bị bệnh gan nặng có thể do nguyên nhân rối loạn yếu tố đông máu dẫn đến tình trạng chảy máu mũi. Chững nhiễm độc niệu đạo cũng có thể gây chảy máu mũi. Chảy máu mũi còn là một trong những triệu chứng ban đầu của bệnh thấp khớp.

Chảy máu cam khi nào nguy hiểm?

Trong mọi trường hợp, nếu bị chảy máu cam nhiều lần trong ngày, liên tục nhiều ngày, khó cầm máu hoặc kèm theo chảy máu nướu răng, chảy nhiều máu do vết cắt nhỏ thì bệnh nhân nên đến bệnh viện thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt.

Tại sao người ta gọi là chảy máu cam?

Tại sao lại gọi là chảy máu cam? Chữ cam ở đây theo nghĩa là 'Ngọt', có nghĩa là chứng chảy máu gây ra do một thứ bệnh có tên chung là 'Bệnh cam'. Bệnh thuộc chứng cam thường chỉ xuất hiện ở trẻ em. Vì trẻ em thường thích ăn nhiều đồ ngọt.

Chảy máu cam thường xuyên nên đi khám ở đau?

Chảy máu mũi ở người lớn với tần suất 3-4 lần/tháng là dấu hiệu bất thường. Trước hết bạn cần đến phòng khám Tai mũi họng để khám, nội soi mũi xoang kiểm tra.

Làm thế nào khi bị chảy máu cam?

Cách xử trí tạm thời khi chảy máu mũi Bạn nên ngồi, người hướng về phía trước để tránh hít sặc máu và lấy tay kẹp 2 cánh mũi 10-15 phút. Trong trường hợp máu vẫn còn chảy, có thể xịt thêm oxymetazoline ở bên mũi bị chảy máu. Theo đó, bạn cũng có thể dùng miếng compresses để lạnh chườm ngoài mũi để giúp co mạch máu.