Cách điều trị sốt xuất huyết tại nhà cho trẻ

Chăm sóc trẻ sốt xuất huyết có điểm giống và khác với chăm sóc trẻ sốt thông thường. Cha mẹ cần đọc ngay những cách chăm sóc tại nhà sau đây.

Sốt xuất huyết là bệnh do muỗi truyền, có thể gặp ở khắp nơi trên thế giới. Theo Ban Giám đốc Chương trình Kiểm soát Dịch bệnh do Vectơ Quốc gia [NVBDCP], đã có 67.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết tính đến ngày 13 tháng 10 năm 2019 ở Ấn Độ.

Trẻ em có xu hướng dễ mắc bệnh hơn do hệ miễn dịch đang phát triển. Chúng nhiễm tất cả các loại vi trùng và vi rút khi chúng ra ngoài chơi.

Muỗi hoạt động mạnh nhất vào lúc hoàng hôn và bình minh cùng lúc trẻ em ra khỏi nhà. Do đó, bắt buộc phải thực hiện các bước để bảo vệ chúng khỏi nó.

Nói chung, các triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em không dễ nhận thấy vì chúng giống với sốt thông thường. Chúng cũng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các triệu chứng có thể xuất hiện từ 4 ngày đến 2 tuần sau khi bị muỗi Aedes đốt.

Sau đây là những dấu hiệu mà cha mẹ nên chú ý:

• Các triệu chứng giống như cúm kéo dài từ 2-7 ngày
• Sốt cao với nhiệt độ 40 C
• Đau đầu dữ dội, đau sau mắt, buồn nôn/nôn, sưng hạch, đau khớp, đau nhức xương hoặc cơ và phát ban trên da
• Các triệu chứng nghiêm trọng như chảy máu nướu răng, nôn ra máu, thở nhanh và mệt mỏi/bồn chồn

Sốt cao là một triệu chứng nguy hiểm của sốt xuất huyết

Thực tế không có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh sốt xuất huyết. Tuy nhiên, có thể thực hiện nhiều bước khác nhau để giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của sốt xuất huyết.

Sốt xuất huyết gây đau khắp cơ thể và gây mất nước nghiêm trọng.

Acetaminophen [Tylenol] có thể làm dịu cơn đau và hạ sốt. Tránh dùng thuốc giảm đau như aspirin, ibuprofen và naproxen sodium vì chúng có thể làm tăng biến chứng chảy máu.

Bệnh nhân sốt xuất huyết nặng thường được truyền dịch qua đường tĩnh mạch và bù điện giải.

Vì không có quy trình cụ thể về điều trị bệnh sốt xuất huyết nên việc phòng ngừa là điều nên làm. Trẻ em dễ mắc bệnh Sốt xuất huyết do hệ miễn dịch còn kém. Dưới đây là một số biện pháp có thể giữ cho con bạn an toàn trước sốt xuất huyết:

Thuốc đuổi muỗi

Cần tránh xa trẻ em khi chúng ra ngoài nhà. Sử dụng chất xua đuổi đã được chứng minh là rất hữu ích. Thuốc chống muỗi có chứa DEET [N, N-Diethyl-meta-toluamide] được khuyến khích sử dụng. Những chất xua đuổi này bảo vệ trẻ em trong ít nhất 10 giờ sau khi sử dụng một lần. Bạn thậm chí có thể thoa dầu bạch đàn chanh.

Giữ vệ sinh trong nhà

Giữ cho nhà không bừa bộn và không để nước đọng lại ở bất cứ đâu. Nếu có nước, hãy khử trùng nó bằng các chất lỏng như Dettol Disinfectant Liquid. Thuốc khử trùng đảm bảo rằng các khu vực này không biến thành nơi sinh sản của muỗi Aedes. Và nếu bạn thực sự phải dự trữ nước, hãy giữ nó trong các vật chứa kín khí.

Lưới bảo vệ

Sử dụng các tấm chắn trên cửa ra vào và cửa sổ và cũng có thể sửa chữa những chỗ bị hư hỏng. Đóng các cửa ra vào và cửa sổ không có mái che.

Vệ sinh cá nhân

Đảm bảo trẻ rửa tay chân thường xuyên trước khi ăn, sau khi đi ngoài về và sau khi đi vệ sinh. Sử dụng Xà phòng kháng khuẩn Dettol để giữ vệ sinh cho trẻ tốt nhất.

Yêu cầu trẻ em mặc áo dài tay và quần dài bất cứ khi nào chúng ra khỏi nhà. Quần áo dài sẽ đảm bảo muỗi ít tiếp xúc hơn.

Hạn chế thời gian vui chơi cho trẻ, đặc biệt tránh cho trẻ ra ngoài vào lúc hoàng hôn và rạng sáng, thời điểm muỗi hoạt động mạnh nhất.

Nếu con bị sốt dai dẳng hơn hai ngày, cha mẹ nên hỏi ý kiến ​​bác sĩ.

Trẻ em có ít hoặc không có triệu chứng khi bị bệnh sốt xuất huyết. Các triệu chứng sốt xuất huyết có thể dễ bị nhầm lẫn.

Sốt kéo dài hoặc đau toàn thân là những triệu chứng đầu tiên của bệnh sốt xuất huyết. Theo dõi sốt liên tục và để ý các triệu chứng khác nhau có thể dẫn đến chẩn đoán hoàn hảo. Phòng ngừa và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ tốt hơn là lựa chọn điều trị sốt xuất huyết sau khi bệnh được chẩn đoán. Bằng cách thực hiện một vài thay đổi lối sống và thận trọng hơn, bạn có thể bảo vệ con mình khỏi nanh vuốt của bệnh sốt xuất huyết.

Muốn phòng ngừa sốt xuất huyết cần loại bỏ sự xuất hiện của muỗi Aedes trong môi trường sống

Giống như hầu hết các bệnh nhiễm trùng do vi rút, không có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh sốt xuất huyết mà chỉ có cách chăm sóc trẻ sốt xuất huyết tại nhà, hỗ trợ đơn giản bằng truyền dịch. Không cần dùng kháng sinh để điều trị nhiễm vi rút này.

Giảm nhiệt độ xuống

Nhiệt độ quá cao có thể nguy hiểm và có thể gây co giật ở trẻ nhỏ, gọi là co giật do sốt. Để hạ sốt cao xuống dưới 39 độ C, dùng khăn thấm nước nhẹ nhàng lau người cho trẻ và cho uống paracetamol. Tránh một số loại thuốc, ví dụ như aspirin, NSAID [không phải thuốc viêm steroid như ibuprofen] có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về tiểu cầu và cũng gây viêm dạ dày dẫn đến chảy máu.

Tăng chất lỏng

Phương pháp điều trị chủ yếu là điều trị hỗ trợ kịp thời bằng truyền dịch, đường uống hoặc đường tiêm tĩnh mạch. Sốc có thể được phát hiện trên lâm sàng bằng mức độ tăng hemoglobin khi chất lỏng rò rỉ vào các khoang của cơ thể.

Tăng lượng nước uống được khuyến khích. Luôn luôn sử dụng chất lỏng uống nếu một người có thể uống được.

Bổ sung dịch truyền tĩnh mạch có thể cần thiết nếu bệnh nhân không thể duy trì lượng uống và bị sốc.

Giám sát chặt chẽ trong giai đoạn quan trọng này là rất quan trọng.

Các sản phẩm máu sẽ chỉ cần thiết nếu bệnh nhân đang chảy máu, vị trí chảy máu thông thường là ruột.

Số lượng tiểu cầu là số lượng cuối cùng để phục hồi. Các bác sĩ không quá lo lắng bởi số lượng tiểu cầu thấp và không cần truyền tiểu cầu nếu chỉ số lượng tiểu cầu thấp nếu không có chảy máu hoặc sốc.

Bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm về tiểu cầu, huyết sắc tố, hồ sơ đông máu, men gan và một số xét nghiệm cụ thể để phát hiện bệnh sốt xuất huyết.

Có, thật không may là do một trong những loại vi rút sốt xuất huyết khác và cuộc tấn công thứ hai thường nghiêm trọng hơn cuộc tấn công đầu tiên. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh, cơn đầu tiên có thể nghiêm trọng.

Có nhiều người bị nhiễm virút nhưng không trở nên không khỏe. Tuy nhiên, trẻ em và người lớn tuổi dễ bị tổn thương nhất.

Sốt xuất huyết thường gây phát ban nhất là ở trẻ nhỏ

Không có vắc xin nào để ngăn ngừa bệnh sốt xuất huyết.

Tóm lại, sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và tránh xa muỗi là biện pháp phòng ngừa tốt nhất. Không giống như bệnh sốt rét, muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết cắn vào ban ngày. Hãy chắc chắn rằng gia đình đã sử dụng thuốc đuổi muỗi. Tránh để nơi chứa nước vì loài muỗi này chỉ đẻ trứng ở những nơi nước đọng.

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/

Người bị sốt xuất huyết cần được chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và chăm sóc cẩn thận để phòng tránh nguy cơ biến chứng, thậm chí là tử vong. Bài viết hôm nay sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà sao cho đúng.

1. Tìm hiểu bệnh sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết là gì?

Bệnh sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây truyền qua đường máu. Bệnh do virus Dengue gây ra. Theo đó, muỗi vằn sẽ truyền virus này từ người bệnh sang người khỏe, khiến cơ thể bị nhiễm bệnh. Lúc này, cần áp dụng các cách chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà kết hợp với điều trị tích cực để phòng tránh biến chứng nặng.

Các cấp độ của bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết có 3 mức độ với các biểu hiện, triệu chứng khác nhau:

Sốt xuất huyết Dengue

Sau khi cơ thể bị nhiễm virus từ muỗi mang mầm bệnh, cơ thể sẽ bắt đầu có triệu chứng trong vòng 2 - 7 ngày. Bao gồm các triệu chứng nhức đầu, buồn nôn, ói mửa, đau khớp và cơ xuất hiện, cùng với đó là tình trạng phát ban.

Muỗi vằn truyền virus Dengue từ người bệnh sang người khỏe, gây ra bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo

Ở mức độ này, bệnh xuất hiện tất cả các triệu chứng nói trên, nhưng kèm theo đó là các tổn thương mạch máu và mạch bạch huyết. Biểu hiện là gan to, đau bụng, xuất huyết nhiều vị trí, tiểu cầu có thể giảm thấp.

Sốt xuất huyết Dengue nặng

Đây là mức độ nặng nhất, bao gồm tất cả các triệu chứng của 2 mức độ trên, nhưng lúc này, huyết tương thoát khỏi mạch máu, gây ra tình trạng chảy máu ồ ạt trong và ngoài cơ thể. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ khiến người bệnh tụt huyết áp, sốc và có thể tử vong.

2. Dấu hiệu và biến chứng của bệnh sốt xuất huyết

Dấu hiệu của bệnh sốt xuất huyết

Tùy vào mức độ mà bệnh sẽ xuất hiện các dấu hiệu khác nhau, nhưng nhìn chung, khi bị sốt xuất huyết, bệnh nhân sẽ xuất hiện các dấu hiệu cơ bản sau:

• Sốt đột ngột và sốt cao, từ 39 - 41 độ C.

• Chảy máu chân răng, chảy máu cam, nôn ra máu, đi ngoài ra máu.

• Xuất hiện các nốt xuất huyết trên cơ thể.

• Đau đầu, đau bụng, đau xương và khớp.

• Sau khi hết sốt là các biểu hiện tím môi, tay chân lạnh, người bứt rứt, tiểu tiện ít,… Lúc này, cần được can thiệp y tế ngay tức thì, nếu không sẽ ảnh hưởng đến tính mạng.

Sốt xuất huyết có nhiều mức độ, mỗi mức độ xuất hiện triệu chứng khác nhau

Biến chứng của bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh gây biến chứng nặng nếu không được chăm sóc, theo dõi và điều trị kịp thời. Những biến chứng này bao gồm:

• Huyết tương thoát khỏi mạch máu làm máu chảy ồ ạt trong và ngoài cơ thể. Lúc này, người bệnh sẽ bị chảy máu cam nặng, rong kinh nặng, xuất huyết đường tiêu hóa và nội tạng, trường hợp nghiêm trọng hơn có thể gây ra tình trạng đông máu rải rác lòng mạch.

• Suy tạng, suy gan cấp, suy thận cấp,…

• Viêm cơ tim, suy tim.

• Rối loạn tri giác.

• Tử vong.

3. Cách chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà

Với bệnh nhân bị sốt xuất huyết nhẹ

Cách chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà trong trường hợp nhẹ bao gồm:

• Cho người bệnh nghỉ ngơi, thư giãn tại giường.

• Tăng cường uống sữa, nước trái cây, nước cơm và các dung dịch điện giải đẳng trương [Oresol].

• Uống paracetamol để hạ sốt. Liều lượng uống theo hướng dẫn sử dụng, thường là 4gr/ngày đối với người lớn. Còn với trẻ em sẽ tính theo cân nặng của bé.

• Chườm ấm.

Người bị sốt xuất huyết cần được chăm sóc và theo dõi cẩn thận

Lưu ý, người bệnh không được sử dụng các loại thuốc steroid, các chất chống viêm không steroid, acid acetylsalicylic [aspirin], mefenamic acid [ponstan], ibuprofen,… Nếu chẳng may đã uống, cần đến gặp bác sĩ.

Ngoài ra, chế độ ăn uống cũng rất quan trọng với người bệnh. Tùy vào diễn biến bệnh mà cung cấp chế độ ăn uống phù hợp, nhưng phải đảm bảo:

• Tăng lượng protein, nhất là những protein có giá trị sinh học cao từ thịt, cá, trứng, sữa,…

• Tăng tỷ lệ đường đơn, đường đôi [có trong sữa, nước trái cây] và lipid thực vật để cung cấp năng lượng cho cơ thể người bệnh vì lúc này cơ thể người bệnh đang suy nhược, mệt mỏi, rất cần năng lượng để hoạt động.

• Không ăn quá nhiều trong một bữa mà hãy chia nhỏ các bữa ăn trong ngày. Điều này vừa tránh gây cảm giác khó chịu khi ăn, vừa tốt cho tiêu hóa của người bệnh. Theo đó, người lớn có thể ăn 4 - 6 bữa/ngày, còn trẻ em thì chia nhiều hơn, khoảng 6 - 8 bữa/ngày.

• Ưu tiên cho những món ăn lỏng, mềm, dễ nuốt như mì, cháo, súp,…

Nếu xuất hiện các triệu chứng nặng, cần đưa người bệnh đến bệnh viện càng nhanh càng tốt

Với bệnh nhân bị sốt xuất huyết nặng

Quá trình chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà, bạn cần theo dõi sát sao các biểu hiện của người bệnh để nhanh chóng phát hiện những dấu hiệu bất thường khác. Khi đã áp dụng các cách chăm sóc trên nhưng nếu người bệnh có những triệu chứng nặng, nghi bị xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo hoặc xuất huyết Dengue nặng thì cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện.

Đặc biệt với trẻ em, nếu bé bắt đầu bị chảy máu cam, đi ngoài ra máu, nôn ói liên tục, đau bụng dữ dội, rối loạn ý thức, lơ mơ, co giật, tím tái người, khó thở,… thì gấp rút đưa đến phòng khám, bệnh viện gần nhất để được điều trị, tránh các trường hợp xấu xảy ra.

Tóm lại, sốt xuất huyết được đánh giá là bệnh nguy hiểm với nhiều biến chứng khôn lường. Do đó, song song với việc áp dụng các cách chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà như đã hướng dẫn, nên đưa người bệnh đi tái khám theo đúng lịch trình của bác sĩ. Đặc biệt, khi xuất hiện các triệu chứng nặng, cần lập tức đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được các bác sĩ theo dõi và điều trị tích cực.

Hy vọng những thông tin trên đây sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về bệnh sốt xuất huyết cũng như trang bị thêm cho mình kiến thức và kinh nghiệm chăm sóc người bệnh tại nhà đúng cách, hiệu quả.