- Môi trường xanh
Thứ hai, 21/02/2022 08:00 [GMT+7]
Biến đổi khí hậu và những tác động tới sự sống
Your browser does not support the audio element. Miền BắcMiền Nam
Biến đổi khí hậu được cho là một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại thế kỷ 21. Vậy biến đổi khí hậu là gì và nó có tác động như thế nào đến đời sống con người?
Biến đổi khí hậu là gì?
Biến đổi khí hậu là thuật ngữ được dùng để chỉ sự thay đổi của khí hậu do tác động chủ yếu của con người làm thay đổi các thành phần của khí quyển Trái Đất. Sự thay đổi này kết hợp với các yếu tố biến động tự nhiên của tự nhiên dẫn tới các biến đổi của khí hậu qua các thời kỳ. Nói một cách dễ hiểu, biến đổi khí hậu chính là sự thay đổi của hệ thống khí hậu từ sinh quyển, khí quyển, thủy quyền tới thạch quyển trong hiện tại và tương lai.
Tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu xuất phát từ 2 nhóm là nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, những tác động của con người vào môi trường tự nhiên chính là nguyên do gây nên biến đổi khí hậu. Theo đó, việc gia tăng khí CO2 do hoạt động sản xuất công nghiệp, phá rừng, sử dụng nguồn nước cũng như các loại khí độc hại khác là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên.
Bên cạnh đó, các yếu tố khách quan trong đó có sự thay đổi trong chính nội tại của tự nhiên bao gồm sự thay đổi trong hoạt động mặt trời, của quỹ đạo Trái Đất, sự dịch chuyển của các châu lục… cũng tác động không nhỏ gây nên tình trạng này.
Những tác động của biến đổi khí hậu
Mực nước biển dâng
Nước biển dâng cao là do nhiệt độ trên Trái Đất ngày càng tăng. Nhiệt độ tăng khiến các tảng băng tan nhanh hơn, làm mực nước biển và đại dương trên toàn thế giới tăng theo.
Chúng ta dễ dàng nhận thấy diện tích của các dòng sông băng trên toàn thế giới đang dần bị thu hẹp lại. Vùng lãnh nguyên [vùng đất cao nơi cây cối không thể sinh trưởng và phát triển] từng bị lớp băng vĩnh cửu bao phủ, nay dưới tác động của nhiệt độ cao, lớp băng đã tan chảy và sự sống của các loài thực vật trên vùng đất này cũng đã xuất hiện.
Nắng nóng
Trong 50 năm trở lại đây, tần suất xảy ra các đợt nắng nóng đã tăng từ 2- 4 lần. Nhiều khả năng trong 40 năm tới, số lượng các đợt nắng nóng sẽ tăng 100 lần.
Theo các chuyên gia, nắng nóng sẽ làm tăng số vụ cháy rừng, các loại bệnh dịch, và mức nhiệt độ trung bình trên hành tinh trong tương lai cũng sẽ tăng theo.
Bão và lũ lụt
Số liệu thống kê cho thấy, chỉ trong vòng 30 năm gần đây, những cơn bão mạnh cấp 4 và cấp 5 đã tăng lên gấp đôi.
Những vùng nước ấm đã làm tăng sức mạnh cho các cơn bão. Chính mức nhiệt cao trên đại dương và trong khí quyển, đẩy tốc độ cơn bão đạt mức kinh hoàng.
Hạn hán
Khi một số nơi trên thế giới đang phải hứng chịu cảnh ngập lụt do mực nước biển dâng và bão lũ, thì ở nhiều nơi khác, hạn hán lại đang hoành hành.
Các chuyên gia ước tính tình trạng hạn hán sẽ tăng ít nhất 66% do khí hậu ngày càng ấm hơn.
Hạn hán xảy ra thường xuyên sẽ thu hẹp nguồn cung cấp nước, làm giảm chất lượng các sản phẩm nông nghiệp, khiến nguồn cung ứng lương thực toàn cầu trở nên bấp bênh.
Dịch bệnh
Nhiệt độ ngày càng tăng kết hợp với lũ lụt và hạn hán đang trở thành mối đe dọa với sức khỏe dân số toàn cầu. Bởi đây là môi trường sống lý tưởng cho các loài muỗi, những loài ký sinh, chuột và nhiều sinh vật mang bệnh khác phát triển mạnh.
Thiệt hại kinh tế
Bão lụt cùng với những tổn thất trong ngành nông nghiệp đã gây thiệt hại hàng tỷ USD. Bên cạnh đó, các Chính phủ cũng cần một lượng tiền lớn để xử lý và kiểm soát sự lây lan dịch bệnh.
Năm 2005, cơn bão lịch sử đã đổ bộ vào Louisiana, khiến mức thu nhập của người dân nơi đây giảm 15% trong những tháng sau cơn bão, và thiệt hại về tài sản ước tính khoảng 135 tỷ USD.
Trong khi người dân phải đối phó với giá lương thực và nhiên liệu tăng cao, thì các Chính phủ cũng đang phải chịu sụt giảm doanh thu từ ngành du lịch, giảm lợi nhuận công nghiệp. Ngược lại, nhu cầu năng lượng, lương thực, nước sạch, chi phí cho hoạt động dọn dẹp sau thảm họa lại luôn tăng cao, kèm theo những bất ổn vùng biên giới.
Theo dự đoán của Viện nghiên cứu Môi trường và phát triển toàn cầu tại Đại học Tufts, Mỹ, chi phí cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu tới năm 2100 sẽ đạt 20 ngàn tỷ USD.
Giảm đa dạng sinh học
Nhiệt độ gia tăng đã đẩy nhiều loài sinh vật tới bờ vực suy giảm số lượng hoặc tuyệt chủng. Nếu mức nhiệt độ trung bình tăng từ 1,1ºC – 6,4ºC, 30% loài động thực vật hiện nay sẽ có nguy cơ tuyệt chủng vào năm 2050.
Nguyên nhân dẫn tới sự tuyệt chủng là do môi trường sống của các loài động thực vật ngày càng bị thu hẹp, hiện tượng sa mạc hóa, phá rừng và nước trên các đại dương ngày càng ấm hơn, trong khi đó, nhiều loài không thể thích ứng kịp thời với những biến đổi trên.
Con người cũng không thể thoát khỏi những tác động của biến đổi khí hậu. Sa mạc hóa và mực nước biển tăng đe dọa trực tiếp môi trường sống của con người. Khi thực vật và động vật giảm dần số lượng, nguồn cung cấp thực phẩm, nhiên liệu và cả thu nhập của con người cũng sẽ giảm theo.
Hủy diệt hệ sinh thái
Những thay đổi trong điều kiện khí hậu và lượng khí carbon dioxide tăng nhanh chóng đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới hệ sinh thái, nguồn cung cấp nước ngọt, không khí, nhiên liệu, năng lượng sạch, thực phẩm và sức khỏe.
Dưới tác động của nhiệt độ, không khí và băng tan, số lượng các rạn san hô ngày càng có xu hướng giảm. Điều đó cho thấy, cả hệ sinh thái trên cạn và dưới nước đều đang phải hứng chịu những tác động từ lũ lụt, hạn hán, cháy rừng, cũng như hiện tượng axit hóa đại dương.
Hà Lan [T/h]
- Đón đợt không khí lạnh tăng cường, miền Bắc rét hại, có nơi xấp xỉ 0 độ C
- Không khí lạnh tăng cường gây mưa cho Bắc Bộ, trời chuyển rét đậm
- Từ tháng 3, không khí lạnh sẽ suy giảm dần về cường độ hoạt động
Bạn đang đọc bài viết Biến đổi khí hậu và những tác động tới sự sống. Thông tin phản ánh, liên hệ đường dây nóng : 0917 681 188 Hoặc email:
- biến đổi khí hậu
- tác động của biến đổi khí hậu
- biến đổi khí hậu là gì
- không khí lạnh
- tin mới nhất
Một số thông tin chính
• Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến các yếu tố xã hội và môi trường, sức khỏe - không khí sạch, nước uống an toàn, đủ lương thực và nơi trú ẩn an toàn.
• Từ năm 2030 và năm 2050, biến đổi khí hậu dự kiến sẽ gây ra thêm khoảng 250 000 người chết mỗi năm, suy dinh dưỡng, sốt rét, tiêu chảy và căng thẳng do nắng nóng.
• Các chi phí thiệt hại trực tiếp cho sức khỏe [không bao gồm chi phí trong các lĩnh vực y tế xác định như nông nghiệp, nước và vệ sinh môi trường], được ước tính vào khoảng US$ 2-4 tỷ/năm vào năm 2030.
• Những khu vực có cơ sở hạ tầng y tế yếu kém - chủ yếu là ở các nước đang phát triển - có khả năng thấp nhất có thể để đối phó nếu không cần sự trợ giúp để chuẩn bị và đáp ứng.
• Giảm lượng khí thải nhà kính thông qua vận chuyển, thực phẩm và năng lượng sử dụng lựa chọn tốt hơn có thể dẫn đến cải thiện sức khỏe, đặc biệt là thông qua việc giảm ô nhiễm không khí.
Biến đổi khí hậu
Trong 50 năm qua, các hoạt động của con người - đặc biệt là việc đốt các nhiên liệu hóa thạch - đã thải đủ số lượng carbon dioxide và các khí nhà kính khác làm tăng thêm nhiệt trong khí quyển và ảnh hưởng đến khí hậu toàn cầu.
Trong 100 năm qua, thế giới đã nóng lên khoảng 0.750 C. Mỗi thập kỷ trong 3 thập kỷ qua đã liên tục ấm hơn so với bất kỳ thập kỷ trước 1850.
Mực nước biển đang tăng lên, các sông băng đang tan chảy và lượng nước mưa đang thay đổi. Các sự kiện thời tiết cực đoan đang trở nên mạnh hơn và thường xuyên.
Tác động của biến đổi khí hậu đối với sức khỏe là gì?
Mặc dù hiện tượng ấm lên toàn cầu có thể mang lại một số lợi ích cục bộ, chẳng hạn như các trường hợp tử vong mùa đông ít hơn ở vùng khí hậu ôn đới và tăng sản xuất lương thực trong khu vực nhất định, tuy nhiên về tổng thể những ảnh hưởng tiêu cực của biến đổi khí hậu đến sức khỏe có thể sẽ là áp đảo. Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến các yếu tố xã hội và môi trường của sức khỏe - không khí sạch, nước uống an toàn, đủ lương thực và nơi trú ẩn an toàn.
Nhiệt độ cực đoan
Nhiệt độ không khí cao ảnh hưởng trực tiếp cho trường hợp tử vong do bệnh tim mạch và hô hấp, đặc biệt là người cao tuổi. Trong đợt nắng nóng của mùa hè năm 2003 tại châu Âu là một ví dụ, hơn 70 000 trường hợp tử vong đã được ghi nhận.
Nhiệt độ cao cũng làm tăng nồng độ ozone và các chất ô nhiễm khác trong không khí mà làm trầm trọng thêm bệnh tim mạch và hô hấp.
Phấn hoa và mức độ dị ứng khác cũng cao hơn ở nhiệt độ cao. Đây có thể kích hoạt hen suyễn, ảnh hưởng đến khoảng 300 triệu người. Nhiệt độ liên tục tăng sẽ làm tăng gánh nặng này.
Thiên tai và thay đổi lượng mưa
Trên toàn cầu, số lượng báo cáo thiên tai liên quan đến thời tiết đã tăng gấp ba kể từ năm 1960. Mỗi năm, những thiên tai đã làm hơn 60 000 trường hợp tử vong, chủ yếu là ở các nước đang phát triển.
Mực nước biển dâng và các sự kiện thời tiết ngày càng cực đoan sẽ phá hủy nhà cửa, cơ sở y tế và các dịch vụ thiết yếu khác. Hơn một nửa dân số thế giới sống trong phạm vi 60 km của biển. Mọi người có thể bị buộc phải di chuyển, do đó làm tăng nguy cơ của một loạt các ảnh hưởng sức khỏe, rối loạn tâm thần và các bệnh truyền nhiễm.
Sự thay đổi lượng mưa có khả năng ảnh hưởng đến việc cung cấp nước ngọt. Thiếu nước an toàn cùng với vấn đề vệ sinh làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy, giết chết gần 600 000 trẻ em ở độ tuổi dưới 5 tuổi, mỗi năm. Trong trường hợp cực đoan hơn, thiếu nước dẫn đến hạn hán và nạn đói. Đến 2090, thay đổi khí hậu có thể mở rộng các khu vực bị ảnh hưởng bởi hạn hán, tăng gấp đôi tần số của hạn hán khắc nghiệt và tăng thời gian trung bình lên sáu lần.
Lũ lụt cũng đang gia tăng về tần suất và cường độ. Lũ lụt gây ô nhiễm nguồn cung cấp nước ngọt, tăng nguy cơ bệnh từ nước, và tạo ra khu vực sinh sản cho các loài côn trùng mang bệnh như muỗi. Chúng cũng gây ra chết đuối và chấn thương thể chất, nhà cửa thiệt hại và làm gián đoạn việc cung cấp dịch vụ y tế và sức khỏe.
Nhiệt độ tăng và lượng mưa thay đổi có thể sẽ giảm sản xuất các loại lương thực trong nhiều khu vực nghèo nhất - lên đến 50% vào năm 2020 ở một số nước châu Phi. Điều này sẽ làm tăng tỷ lệ suy dinh dưỡng, mà hiện nay gây ra 3,1 triệu ca tử vong mỗi năm.
Mô hình bệnh tật
Điều kiện khí hậu ảnh hưởng lớn đến các bệnh lây truyền qua đường nước và các bệnh lây truyền do côn trùng, ốc sên, động vật máu lạnh khác.
Biến đổi khí hậu có thể sẽ kéo dài mùa truyền bệnh do sinh vật quan trọng và thay đổi phạm vi địa lý của chúng.
Sốt rét ảnh hưởng mạnh bởi khí hậu, truyền bởi muỗi Anopheles, sốt rét giết chết gần 800 000 người mỗi năm - chủ yếu là trẻ em châu Phi dưới 5 tuổi. Các vector muỗi Aedes sốt xuất huyết cũng rất nhạy cảm với điều kiện khí hậu. Nghiên cứu cho rằng biến đổi khí hậu có thể thêm 2 tỷ người phơi nhiễm để truyền bệnh sốt xuất huyết vào năm 2080.
Đo lường ảnh hưởng tới sức khoẻ
Đo lường những tác động sức khoẻ do biến đổi khí hậu chỉ có thể là ước lượng. Tuy nhiên, đánh giá của WHO, giả định rằng tăng trưởng kinh tế và cải thiện y tế vẫn được tiếp tục thì thay đổi khí hậu sẽ gây ra thêm khoảng 250 000 người chết mỗi năm từ năm 2030 đến năm 2050; 38 000 người cao tuổi chết vì nhiệt độ cực đoan, 48 000 do tiêu chảy, 60 000 do sốt rét, và 95 000 do suy dinh dưỡng ở trẻ em.
Ai có nguy cơ?
Tất cả dân sẽ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, nhưng một số người sẽ dễ tổn thương hơn một số người khác. Người dân sống ở các đảo quốc đang phát triển và các vùng ven biển khác, các thành phố lớn và các khu vực miền núi và vùng cực là đặc biệt dễ bị tổn thương.
Trẻ em - đặc biệt là trẻ em sống ở các nước nghèo - là một trong những đối tượng dễ bị tổn thương về sức khoẻ nhất. Những ảnh hưởng sức khỏe cũng được dự kiến sẽ nghiêm trọng hơn cho người cao tuổi và người khuyết tật bệnh
Những khu vực có cơ sở hạ tầng y tế yếu kém - chủ yếu là ở các nước đang phát triển - sẽ ít có khả năng thích nghi nhất nếu không có sự chuẩn bị và đáp ứng.
Nguồn: Tổ chức Y tế Thế giới
Tag: nơi trú ẩn an toàn, đủ lương thực, nước uống an toàn, khí sạch, sức khỏe -, môi trường, yếu tố xã hội