2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Tầng ozone là một khu vực trong tầng bình lưu của Trái Đất, hấp thụ đến 99% các bức xạ cực tím của Mặt Trời. Nó chứa nồng độ ozon cao liên quan đến các phần khác của khí quyển, mặc dù vẫn còn nhỏ so với các loại khí khác trong tầng bình lưu.

Tầng ozone như một tấm lọc của khí quyển Trái đất, có vai trò chặn đến 99% các bức xạ tia cực tím từ Mặt trời, giúp cho bề mặt Trái đất cũng như các sinh vật sống hạn chế tối đa các bức xạ nguy hiểm.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Vai trò của tầng ozone đối với đời sống con người

Tầng ozone chỉ là một lớp mỏng Ozon bao quanh Trái Đất. Khí quyển của chúng ta bao gồm 78% khí nito và 21% khí oxy (tỷ lệ này qua hàng triệu năm vẫn không thay đổi), còn lại khoảng 1% bao gồm hơi nước, cacbon dioxit, heli… và Ozon. Nếu như trải toàn bộ lượng ozon này lên mặt đất thì chỉ được 1 lớp mỏng có độ dày chỉ 3mm, trong khi đó bề dày của khí quyển là 50km. Qua số liệu này, chúng ta có thể thấy được tầng ozon thực sự quá mỏng nhưng lại đóng vai trò quan trọng đối với sự sống trên toàn bộ hành tinh, là tấm lá chắn bảo vệ Trái Đất

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

– BẢO VỆ SỰ SỐNG TRÊN TRÁI ĐẤT:

Như đã đề cập ở mục tầng Ozon là gì? Thì chúng ta đã biết, Tầng ozone tuy mỏng nhưng nó lại có vai trò rất quan trọng đới với sự sống trên trái đất. Nó sẽ hấp thụ tia cực tím từ bức xạ mặt trời, không cho những tia này đến tới trái đất. Có thể nói, sự sống chỉ xuất hiện khi trái đất có tầng ozone. Vì vậy nếu tầng ozone bị phá huỷ thì sẽ gây nên tác hại xấu đơi với mọi sinh vật trên trái đất, trong đó có con người. Nếu tầng ozone bị suy giảm đồng nghĩa với việc tia cực tím UV sẽ chiếu đến trái đất nhiều hơn làm tăng bệnh nhân ung thư da, đục thuỷ tinh thể ở mắt cũng hư làm giảm sản lượng lương thực và ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Ở các vùng xích đạo và cận xích đạo, chỉ số tia cực tím rất cao và nếu bạn tắm nắng ở đó chắc chắn sẽ là một trải nghiệm đáng sợ. Đấy là đã được tầng Ozon hấp thụ đi phần lớn rồi đấy, nếu không có chúng thì bạn biết mọi chuyện sẽ như thế nào rồi đấy.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

– DUY TRÌ SỰ ÔN HÒA CỦA KHÍ HẬU:

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, việc suy giảm của tầng Ozon hoặc thủng là một phần tác động lớn đến biến đổi khí hậu, chính vì điều này nên một vai trò ít được nhắc đến của tầng Ozon là sự duy trì một nền khí hậu ổn định và ôn hòa cho các vùng của Trái Đất.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Như các bạn đã biết, tầng ozon có vai trò vô cùng quan trọng đối với các sinh vật sống trên Trái Đất bởi nó có khả năng hấp thụ 97 - 99% lượng tia cực tím có hại mà mặt trời phát ra. Tuy nhiên, do sự tác động của con người mà hiện nay, tầng ozon đã bị thủng. Vậy tầng ozon là gì? Vai trò của tầng ozon ra sao? Có những nguyên nhân nào gây thủng tầng ozon? Tất cả sẽ được giải đáp trong nội dung bài viết dưới đây.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Tầng ozon là gì?

Khái niệm tầng ozon là gì?

- Tầng ozon là một lớp sâu ở độ cao 25 - 30 km trong tầng bình lưu bao quanh Trái Đất, có chứa một lượng lớn khí ozon. Lớp khí này bảo vệ Trái Đất khỏi hầu hết các bức xạ của tia cực tím có hại đến từ Mặt Trời. 

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Tầng ozon nằm trong tầng bình lưu bao quang Trái Đất

- Khí ozon được sinh ra từ chính tác động của các tia cực tím đến phân tử oxi. Nó là một dạng oxy đặc biệt với ba nguyên tử oxy và được hình thành do một số loại phóng xạ hoặc phóng điện tách hai nguyên tử trong phân tử oxy ra, sau đó kết hợp lại với các phân tử oxy khác để tạo thành ozon (O3 ).

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Khí ozon có 3 nguyên tử oxy

- Có hai loại ozon là ozon có lợi và ozon có hại. Ozon có lợi được tạo ra từ tự nhiên nằm ở tầng bình lưu phía trên. Ozon có hại là kết quả của phản ứng hóa học giữa oxit của nito và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi do con người tạo ra. Nó còn được gọi là ozon tầng đối lưu hoặc ozon tầng mặt đất.

Vai trò của tầng ozon

Như chúng ta đã biết, trong ánh nắng mặt trời có chứa rất nhiều tia có hại. Ví dụ như:

  • Tia cực tím làm hỏng các cấu trúc tế bào, gây bỏng nắng và tổn thương da.
  • Tia UVA (sóng dài) gây ra lão hóa da và tia UVB (sóng ngắn) gây bỏng.
  • Tia UVC là nguyên nhân gây ung thư da, đục thủy tinh thể ở mắt.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Trong ánh nắng mặt trời chứa rất nhiều tia có hại

Nếu để những tia này chiếu trực tiếp lên con người thì sẽ rất nguy hiểm. Và tầng ozon với khả năng hấp thụ hầu hết các tia độc hại trong ánh nắng Mặt Trời chính là lớp lá chắn bảo vệ cho con người cũng như hệ sinh thái động thực vật.

Nguyên nhân thủng tầng ozon là gì?

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Nguyên nhân gây thủng tầng ozon là gì?

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì tầng ozon bị thủng chủ yếu là do các hoạt động của con người, bao gồm:

- Sản xuất tủ lạnh, máy lạnh: Trong hệ thống dẫn khép kín của tủ lạnh có dung dịch freon. Dung dịch này có thể bay hơi thành thể khí và bay thẳng lên tầng ozon, phá vỡ kết cấu tầng này và làm giảm nồng độ khí ozon.

- Sự giải phóng quá mức của khí clo và brom từ các hợp chất nhân tạo như CFC, halon, Methyl chloroform, Carbon tetrachloride, Hydro-chlorofluorocarbons, Hydrobromofluorocarbons và methyl bromide làm suy giảm tầng ozon.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Khí CFC gây thủng tầng ozon

- Khói bụi và các chất hóa học sản sinh từ hoạt động của các phương tiện giao thông và những khu công nghiệp hóa chất như NO, NO2,….cũng gây ảnh hưởng xấu đến tầng ozon.

Ngoài ra, hiện tượng tự nhiên, điển hình là núi lửa phun trào cũng là nguyên nhân gây ảnh hưởng xấu tới tầng ozon.

Những hậu quả của việc suy giảm tầng ozon

1. Đối với con người

Sự suy giảm tầng ozon khiến các tia hại từ ánh nắng mặt trời có cơ hội tiếp xúc với da, gây ra ung thư da, hình thành nên những khối u ác tính, tiếp xúc với mắt sẽ gây ra các bệnh về mắt.

2. Đối với hệ thực vật

Làm giảm khả năng phát triển, sinh sản và thành phần dinh dưỡng có trong các loài thực vật.

3. Đối với hệ sinh thái biển

Bức xạ tia UV ảnh hưởng đến các giai đoạn phát triển của tôm, cua, cá, các loài lưỡng cư và nhiều loài động vật khác. Nó cũng làm ảnh hưởng đến những sinh vật phù du vốn là nền tảng của lưới thức ăn thủy sản.

4. Tác động đến nhiều loại vật liệu

Bức xạ cực tím làm xuống cấp các loại vật liệu như nhựa, gỗ, vải, cao su,…

Con người cần làm gì để bảo vệ tầng ozon

Căn cứ vào những nguyên nhân đã nêu ra ở trên, chúng ta cần thực hiện các giải pháp sau để bảo vệ tầng ozon:

- Sớm dừng sản xuất và sử dụng các hóa chất dạng freon vì đây là nguyên nhân chính gây thủng tầng ozon.

- Hạn chế sử dụng năng lượng hạt nhân, đồng thời các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần xử lý nghiêm các khu công nghiệp, các nhà máy thải khí độc hại ra môi trường.

- Giáo dục và tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho mọi người nhằm hạn chế, ngăn chặn những hành động xấu làm thủng tầng ozon. 

Nếu lỗ thủng tầng ozon ngày một lớn, lượng tia tử ngoại chiếu thẳng xuống Trái Đất sẽ tăng lên. Điều này không chỉ gây hại cho sức khỏe của con người mà sự sống các hệ động thực vật cũng bị đe dọa. Chình vì vậy mà ngay từ bây giờ, chúng ta hãy cùng nhau chung sức bảo vệ tầng ozon.

Để xem thêm nhiều bài viết hay và bổ ích hơn, các bạn hãy ghé thăm website labvietchem.com.vn và theo dõi nhé.

Xem thêm:

Tầng ozon là gì có vai trò như thế nào trong cuộc sống. Nguyên nhân nào khiến nó bị thủng. Tại sao chúng ta cần bảo vệ nó?

Tầng ozone là gì?

Tầng ozon là một lớp sâu trong tầng bình lưu, bao quanh Trái đất, chứa một lượng lớn ozone. Lớp này che chắn toàn bộ Trái đất khỏi phần lớn các bức xạ cực tím có hại đến từ mặt trời.

Và điều đặc biệt là ozone được sinh ra từ chính tác động của tia cực tím đến các phân tử oxi. Ozone là một dạng oxy đặc biệt, được tạo thành từ ba nguyên tử oxy chứ không phải là hai nguyên tử oxy thông thường. Nó thường hình thành khi một số loại phóng xạ hoặc phóng điện tách hai nguyên tử trong phân tử oxy (O 2 ), sau đó có thể kết hợp lại với các phân tử oxy khác để tạo thành ozone (O 3 ).

O3 có hai loại là tốt và xấu. Ozone tốt được tạo ra từ tự nhiên nằm ở tầng bình lưu phía trên. Tầng bình lưu là lớp không gian 6 đến 30 dặm trên bề mặt trái đất. Ozone xấu còn được gọi là ozone tầng đối lưu hay ozone tầng mặt đất. Chúng là kết quả hành động của con người là phản ứng hóa học giữa oxit của nito và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi – VOC

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất
Tầng ozone

Vai trò, chức năng của tầng ozon

Kích thước của tầng khí này không dày, nhưng lại có nhiệm vụ quan trọng để bảo vệ trái đất. Trong ánh nắng mặt trời chiếu xuống trái đất có rất nhiều tia có hại.

Ảnh hưởng này rõ nét nhất đối với các tế bào da. Ánh sáng cực tím gây bỏng nắng và tổn thương mặt do làm hỏng các cấu trúc tế bào. UVA (sóng dài) gây ra lão hóa và UVB (sóng ngắn) gây bỏng. Trên thực tế còn có UVC sức công phá lớn nhất. Là nguyên nhân gây ung thư da nhưng tia này đã bị chặn lại bởi tầng ozone (nếu tầng ozone bị thủng, hậu quả thật khôn lường).

Chức năng của tầng ozone là bảo vệ Trái Đất khỏi các yếu tố gây hại từ bên ngoài. Bảo vệ cuộc sống của con người, của hệ sinh thái động thực vật trên trái đất. Hiện tượng suy giảm tầng ozone cũng là một trong những yếu tố gây ra biến đổi khí hậu.

Nguyên nhân thủng tầng ozon

Nguyên nhân chính dẫn đến suy giảm, thủng tầng ozone đến từ cả hoạt động tự nhiên và hoạt động nhân tạo. Việc thay đổi khoảng cách của mặt trời, gió và tầng bình lưu góp phần làm suy giảm ozone. Tuy nhiên yếu tố này gây ra không quá 1 -2 %, và các tác động cũng chỉ là tạm thời.

Nguyên nhân chính của hiện tượng này đến từ hoạt động của con người. Đó là sự giải phóng quá mức clo và brom từ các hơp chất nhân tạo như CFC, halon, CH 3 CCl 3  (Methyl chloroform), CCl 4 (Carbon tetrachloride), HCFC (hydro-chlorofluorocarbons), hydrobromofluorocarbons và methyl bromide. Chúng đã được chứng minh hiện hữu trên tầng ozon. Các chất khí này được gọi là ODS – các chất làm suy giảm tầng ozon chính.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất
Nguyên nhân gây suy giảm tầng ozon

Theo conserve-energy-future, Các gốc tự do clo và brom phản ứng với phân tử ozone và phá hủy cấu trúc phân tử của chúng, do đó làm suy giảm tầng ozone. Một nguyên tử clo có thể phá vỡ hơn 1, 00.000 phân tử ozone. Nguyên tử Brom được cho là có sức tàn phá gấp 40 lần so với các phân tử clo.

Ngoài ra ô nhiễm không khí cũng là nguyên nhân khiến tình trạng này gia tăng một cách trầm trọng.

Hậu quả của việc suy giảm tầng ozon

Đối với con người

Như đã nói ở trên, sự suy giảm tầng ozon gây ra ung thư da, hình thành khối u ác tính. Con người tiếp xúc với tia UV sẽ gây ra các bệnh về mắt.

Hệ thực vật

Thiệt hại thảm thực vật đôi khi chúng ta không thể trực tiếp cảm nhận được bằng mắt. Tuy nhiên chúng ta có thể đáng giá trên các yếu tố như tốc độ phát triển, thành phần dưỡng chất trong thực vật,… Tất cả chúng đều bị ảnh hưởng bởi sự suy giảm này.

Hệ sinh thái biển

Bức xạ UV ảnh hưởng đến giai đoạn phát triển của cá, tôm, cua, lưỡng cư và các động vật khác. Hay trực tiếp ảnh hưởng đến thực vật phù du tạo thành nền tàng của lưới thức ăn thủy sản.

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất
Hậu quả của suy giảm tầng ozone

Ngoài ra, dưới tác động của tia cực tím, sự cân bằng của khí quyển bị mất đi.

Chúng ta có thể làm gì để bảo vệ tầng ozon 

  • Đầu tiên không được hoặc hạn chế nhất có thể sự phát sinh khí ODS
  • Không sử dụng thuốc trừ sâu hóa học
  • Hạn chế sử dụng xe cá nhân
  • Sử dụng các sản phẩm sạch thân thiện môi trường (sử dụng các sản phẩm nano, không dùng điện không nước thải)

2 tầng ozon là gì tầng này có vai trò gì đối với sự sống trên trái đất

Hi vọng những kiến thức trên đây đã giúp các bạn hiểu tầng ozon là gì và tầm quan trọng của nó. Muốn bảo vệ tầng ozon chúng ta có thể thực hiện bằng cách bảo vệ môi trường.

⇒ Đọc thêm

Nước thải và những điều còn tồn tại ở Việt Nam

Carbon monoxide là gì? Mức độ nguy hiểm khi nồng độ vượt quy định

5 Công nghệ xử lý nước thải đang được dùng nhiều nhất