Bệnh tim bẩm sinh là một bất thường đáng kể cấu trúc của tim hoặc mạch máu lớn trong lồng ngực. Đây là một trong những dị tật bẩm sinh thường gặp, chiếm tỉ lệ 8-10/1000 trẻ sinh sống và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh, chiếm gần 40% tử vong sơ sinh do dị tật bẩm sinh. Vì vậy, việc phát hiện sớm bệnh giúp giảm tỷ lệ tử vong cũng như gánh nặng bệnh tật.
Nguyên nhân gây nên bệnh tim bẩm sinh ở trẻ
- Di truyền: Tiền sử gia đình mắc bệnh tim bẩm sinh. - Các yếu tố môi trường: • Người mẹ khi mang thai bị đái tháo đường thai kỳ, nhiễm virus cúm, Herpes, Rubella, Cytomegalo,… • Người mẹ khi mang thai uống thuốc kháng viêm, sử dụng chất kích thích [bia, rượu,..] hay tiếp xúc nhiều với các hóa chất [sơn tường, sơn móng tay, thuốc trừ sâu,…].
Ngày nay với sự phát triển của khoa học và y tế, các Bác sỹ đã có thể phát hiện những dị tật tim bẩm sinh cho trẻ ngay từ khi còn trong bào thai bằng phương pháp siêu âm.
Tại sao nên siêu âm tầm soát tim bẩm sinh ngay từ trong bào thai?
Siêu âm tim thai là rất cần thiết trong việc chẩn đoán sớm các vấn đề về tim mạch ở thai nhi. - Giúp phát hiện sớm các bất thường về tim mạch trước sinh. - Hỗ trợ chẩn đoán và điều trị trước sinh. - Hỗ trợ gia đình chuẩn bị, lập kế hoạch đón chào thành viên mới.
- Giúp làm giảm đáng kể tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh.
Khi siêu âm tầm soát tim bẩm sinh có thể phát hiện những bệnh lý tim mạch có thể gặp ở thai nhi: - Thông liên thất - Hội chứng thiểu sản tim trái - Kênh nhĩ thất - Hẹp eo động mạch chủ - Không lỗ van ba lá - Tứ chứng Fallot - Thân chung động mạch - Chuyển vị đại động mạch - Không lỗ van động mạch phổi với vách liên thất kín - Thất phải hai đường vào - Thất phải hai đường ra
- Ebstein...
Thời điểm nào nên siêu âm tầm soát tim bẩm sinh thai nhi?
Sản phụ cần khám cũng như siêu âm tim thai ít nhất một lần trong thai kỳ của mình để tầm soát các bất thường về tim. Ở tuần thai thứ 18 – 22 là thời điểm vàng để siêu âm chẩn đoán dị tật tim bẩm sinh. Sau tuần thai thứ 30, do tỷ lệ khối cơ thể thai và dịch ối tăng nên khó thu nhận được các hình ảnh hơn. Có khoảng tới 80% thai nhi sinh ra mắc bệnh tim bẩm sinh đều không hề có yếu tố nguy cơ trước đó. Vì vậy siêu âm tim thai được khuyến cáo cho tất cả các sản phụ, đặc biệt là các sản phụ thuộc nhóm nguy cơ cao.
Để biết chính xác thai nhi có mắc tim bẩm sinh hay không thì quá trình siêu âm phải được thực hiện bởi các Bác sỹ tim mạch đã được đào tạo chuyên sâu về siêu âm, giúp đánh giá tình trạng tim mạch của bào thai như nhịp tim, cấu trúc và chức năng tim.
Hiện nay Bệnh viện Quốc tế Vinh đã triển khai dịch vụ mới – siêu âm tầm soát tim bẩm sinh cho thai nhi với mục đích hỗ trợ chẩn đoán và điều trị sớm các bệnh tim bẩm sinh ở trẻ ngay từ khi còn trong bào thai. - Trang bị hệ thống máy siêu âm tiên tiến với nhiều loại đầu dò có thể thực hiện được đối với siêu âm tim, tim thai và mạch máu. Dòng máy siêu âm thuộc hãng Phillips, cho hình ảnh rõ nét, hoạt động ở 2D và 2D/CFI/TDI chế độ hỗn hợp trên 1.400 khung hình mỗi giây. - Các Bác sỹ chuyên môn cao, có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực siêu âm tim, tư vấn can thiệp tim bẩm sinh.
Tìm hiểu thêm về dịch vụ, vui lòng liên hệ: 02383.968.888
------------------------
Xem thêm:
Tìm hiểu sàng lọc tim bẩm sinh cho trẻ sơ sinh 0 - 6 tháng tuổi
Song thai 28 tuần được phát hiện mắc tim bẩm sinh bằng công cụ siêu âm tim
Gói sinh trọn gói tại Bệnh viện Quốc tế Vinh
Siêu âm thai giống như “cuộc hẹn” định kỳ giữa mẹ và bé. Khi ấy, mẹ sẽ biết được tình trạng sức khỏe, sự phát triển và hình dáng của con đang lớn theo từng ngày. Trong suốt thai kỳ, mẹ bầu sẽ thực hiện các lần siêu âm thai, tùy theo tình hình sức khỏe mẹ bầu và bé hay chỉ định của bác sĩ sản khoa.
Siêu âm thai là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm để hiển thị hình ảnh thai nhi trong bụng mẹ. Quá trình siêu âm không gây đau đớn, hiện tại không ghi nhận có tác dụng phụ đối với mẹ và thai nhi nhưng mẹ bầu không nên lạm dụng mà cần phải tuân theo chỉ định của bác sĩ. Các chỉ định siêu âm có thể liên quan đến việc đánh giá những vấn đề sức khỏe của mẹ và bé trong thai kỳ.
Siêu âm thai không đem đến những mối nguy cho sức khỏe của thai phụ nếu thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ
Bên cạnh những kỹ thuật siêu âm cổ điển thì những kỹ thuật tiên tiến có thể được áp dụng khi bác sĩ cần những thông tin cụ thể hơn để chẩn đoán theo từng giai đoạn thai kỳ. Theo đó, siêu âm thai có những hình thức sau:
Kỹ thuật siêu âm này cho ra những hình ảnh rõ ràng, thích hợp thực hiện ở giai đoạn đầu của thai kỳ. Một đầu dò siêu âm kích thước nhỏ được đưa vào âm đạo để đánh giá tình trạng hiện tại của thai nhi và một số cơ quan vùng chậu. Từ đó đưa ra những chẩn đoán xác định về tình trạng thai sớm trong tử cung, xác định tuổi thai, tiên đoán ngày dự sinh hoặc những bất thường của mẹ và thai nhi trong giai đoạn này. [1]
Phương pháp siêu âm này được thực hiện bằng cách di chuyển đầu dò trên bụng của thai phụ. Đối với thai phụ có thành bụng dày hoặc phôi thai còn nhỏ thì siêu âm qua thành bụng có thể sẽ khó quan sát rõ tình trạng thai. Lúc này, bác sĩ có thể kết hợp thực hiện siêu âm đầu dò âm đạo hoặc phương pháp chẩn đoán hình ảnh phù hợp khác.
Quy trình tương tự như siêu âm tiêu chuẩn. Siêu âm 3D, 4D ngoài khảo sát hình thái và dị tật thai nhi còn sử dụng một đầu dò và phần mềm đặc biệt, để tạo ra hình ảnh sắc nét về khuôn mặt thai nhi, chuyển động, trạng thái của em bé tại thời điểm siêu âm.
Nhằm mục đích: tầm soát nguy cơ tiền sản giật, đánh giá vòng tuần hoàn tử cung – nhau thai, đánh giá sức khỏe thai nhi [tuần hoàn thai nhi].
Kỹ thuật siêu âm này giúp phát hiện sớm những bất thường của tim thai
Siêu âm tim thai chi tiết được thực hiện nếu bác sĩ nghi ngờ thai nhi có biểu hiện dị tật tim bẩm sinh. Siêu âm tim thai chi tiết khảo sát về hình thái, cấu trúc, hoạt động tim thai qua đó giúp phát hiện các bất thường bẩm sinh về tim thai.
Siêu âm giúp bác sĩ xác định bạn đang mang thai bao nhiêu tuần, giúp đưa ra ngày dự sinh, sự phát triển đến thời điểm hiện tại của thai nhi, hình thái học thai nhi,… Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu thai phụ siêu âm nhiều lần để theo dõi khi có các bệnh lý mà thai nhi hay mẹ bầu mắc phải.
Những rối loạn về nhiễm sắc thể là nguyên nhân gây những dị tật bẩm sinh cho thai nhi như hội chứng Down, hội chứng Edwards, hội chứng Patau, hội chứng Turner, hội chứng tam bội thể… Tùy vào bệnh lý mắc phải mà mỗi thời điểm siêu âm sẽ phát hiện được các dị tật thai nhi.
- Xuất huyết bất thường tử cung – âm đạo
- Thai ngoài tử cung
- Thai ngừng tiến triển
- Sót nhau – thai
- Các biến chứng trong song thai một bánh nhau.
Ba tháng đầu của thai kỳ [khoảng 5 tuần đến 13 tuần 6 ngày] siêu âm có thể được thực hiện để:
- Xác nhận bạn đã mang thai
- Xác định có tim thai
- Xác định số lượng thai, bánh nhau, túi ối [trong trường hợp đa thai]
- Xác định tuổi thai và ước tính ngày dự sinh
- Chẩn đoán thai ngoài tử cung hoặc sẩy thai
- Đánh giá sự phát triển tương ứng với tuổi thai hay có bất thường thai nhi ở giai đoạn sớm thai kỳ
- Khảo sát hình thái học thai nhi giai đoạn I
- Đánh giá tử cung, phần phụ của mẹ
Ba tháng giữa của thai kỳ với một lần siêu âm quan trọng 20-25 tuần:
- Theo dõi sự phát triển với từng tuổi thai
- Siêu âm 4D hình thái học thai nhi giai đoạn II
- Đo chiều dài kênh cổ tử cung…
Ba tháng cuối của thai kỳ [sau 28 tuần đến trước khi sinh] siêu âm có thể được thực hiện để:
- Theo dõi sự phát triển với từng tuổi thai
- Đánh giá hình thái học thai nhi giúp phát hiện các dị tật thai nhi có thể mắc phải
- Đánh giá tình trạng nhau thai, nước ối để kiểm tra các vấn đề như nhau tiền đạo, nhau bong non, nhau bám màng, bánh nhau phụ… hay thiểu ối, đa ối…
- Chẩn đoán các vấn đề với buồng trứng hoặc tử cung [2]
Bạn cần đi tiểu trước khi siêu âm thai, trong một số trường hợp như đánh giá nhau cài răng lược bác sĩ sẽ có thể yêu cầu bạn nhịn tiểu.
Thông qua những chỉ số siêu âm thu được như chiều dài đầu mông [CRL], đường kính lưỡng đỉnh [BPD], chu vi vòng đầu [HC], Chu vi vòng bụng [AC], chỉ số nước ối [AFI], nhịp tim thai [FHR]… bác sĩ sẽ xác định tuổi thai, ngày dự sinh, đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi phù hợp với tuổi thai hiện tại.
Những chỉ số siêu âm phản ánh tình trạng hiện tại của thai nhi, mang đến niềm vui khó tả cho bố mẹ
Siêu âm thai là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp cho các bác sĩ xác định có thai, theo dõi sự phát triển của thai nhi qua từng giai đoạn và có thể giúp phát hiện những bất thường thai qua đó hỗ trợ chẩn đoán bệnh qua hình ảnh. Kỹ thuật siêu âm thai hiện nay đã có những tiến bộ vượt bậc như siêu âm 3D có khả năng tái tạo lại dữ liệu thu nhận được từ sóng âm thành hình ảnh 3 chiều hay siêu âm 4D có công dụng giống 3D nhưng có thêm chức năng ghi nhận sự chuyển động.
Những ưu điểm của siêu âm thai có thể kể đến như:
- Đánh giá sự phát triển của thai nhi. Với siêu âm 3D, 4D, bác sĩ có thể phát hiện tốt hơn các dị tật về hình thái của thai nhi.
- Là phương pháp chẩn đoán hình ảnh đến hiện tại chưa ghi nhận tác dụng phụ nào đối với cơ thể mẹ cũng như thai nhi, có thể kiểm tra nhiều lần tuy nhiên cần tuân theo chỉ định của bác sĩ.
- Hỗ trợ đắc lực cho các bác sĩ sản khoa, giúp cha mẹ thấy được mặt mũi con khi còn trong bào thai [siêu âm 4D].
So với phần lớn ưu điểm, siêu âm thai chỉ có ít mặt hạn chế như khi thực hiện với sản phụ có thành bụng dày hoặc tư thế thai nhi không thuận lợi, sẽ hạn chế khảo sát rõ tình trạng của thai nhi.[3]
Siêu âm là một kỹ thuật đến hiện tại chưa ghi nhận tác dụng phụ, khi được sử dụng đúng cách, sẽ không gây hại cho thai nhi và mẹ bầu. Những ảnh hưởng lâu dài của việc tiếp xúc với siêu âm lặp lại nhiều lần đối với thai nhi vẫn chưa được biết đầy đủ. Khuyến cáo rằng siêu âm chỉ được sử dụng nếu có chỉ định về mặt y tế.
Thông qua kỹ thuật siêu âm đầu dò, bác sĩ sẽ xác định được vị trí của túi thai, phôi thai và phát hiện tình trạng thai ngoài tử cung [nếu có].
Ngay từ khi có kế hoạch mang thai, mẹ bầu nên lựa chọn cho mình một địa chỉ thăm khám thai sản và siêu âm thai uy tín. Điều này không chỉ giúp ích cho mẹ trong việc theo dõi sức khỏe thai kỳ mà còn giúp tầm soát sớm các dị tật thai nhi. Hơn nữa, trình độ và kinh nghiệm của bác sĩ, trang thiết bị hiện đại cũng là các yếu tố quan trọng, góp phần vào việc đưa ra những kết luận chính xác cho tình trạng của mẹ và thai nhi.
Hệ thống máy siêu âm 4D hiện đại Voluson E10
BVĐK Tâm Anh TP.HCM là một trong số những bệnh viện hàng đầu đáp ứng tất cả các tiêu chí trên. Trong số các trang thiết bị y tế hiện đại đang có mặt tại khoa Chẩn đoán hình ảnh như máy siêu âm 3D, 4D, máy siêu âm Voluson E10, máy siêu âm Doppler màu thế hệ mới… thì hệ thống máy siêu âm 4D cao cấp Voluson E10 là máy siêu âm sản khoa hàng đầu trên thế giới hiện nay, mang đến hình ảnh chất lượng cao, nhờ độ xuyên thấu vượt trội đưa ra những hình ảnh sắc nét, thao tác dễ dàng giúp rút ngắn thời gian chờ đợi.
Chi phí siêu âm thai ở mỗi bệnh viện sẽ có sự chênh lệch. Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như hệ thống máy móc, dịch vụ khám chữa, đội ngũ y bác sĩ… Do đó, để nắm bắt cụ thể thông tin về giá thành siêu âm, mẹ bầu có thể gọi điện tham khảo thông tin trước khi đến khám để chủ động về kế hoạch tài chính trong suốt thời gian thai kỳ.
Bên cạnh kỹ thuật siêu âm thai, siêu âm 2D, 3D, 4D, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, BVĐK Tâm Anh triển khai cung cấp các dịch vụ chẩn đoán hình ảnh cao cấp, chuyên sâu:
- Chụp X-quang kỹ thuật số các vùng cơ thể như sọ não, cột sống, bụng, các chi thể…
- Chụp cắt lớp vi tính [CT] vùng đầu, mặt cổ, cột sống, phổi và lồng ngực, xương khớp…
- Chụp cộng hưởng từ [MRI]
- Siêu âm các bộ phận tim, phổi, tuyến giáp, tuyến vú, bìu [tinh hoàn, mào tinh hoàn, tĩnh mạch thừng tinh…]; siêu âm ổ bụng tổng quát, sản phụ khoa, âm đạo, cơ xương khớp, da… Đặc biệt, siêu âm màu phát hiện sớm các vùng xơ vữa mạch máu, phòng ngừa nguy cơ các bệnh lý đột quỵ, nhồi máu cơ tim…
- Sàng lọc trước sinh bằng kỹ thuật siêu âm thai nhi 3D, 4D, siêu âm màu Doppler tầm soát dị tật thai nhi.