Nêu một số yêu cầu khi sử dụng mạng điện trong nhà

Lý thuyết môn Công nghệ lớp 8: Đặc điểm và cấu tạo mạng điện trong nhà được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô. Nội dung tài liệu này sẽ giúp ích các bạn học sinh học tốt môn Công nghệ 8 hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo.

Bài: Đặc điểm và cấu tạo mạng điện trong nhà

• A. Lý thuyết & Nội dung bài học
  • I. Đặc điểm và yêu cầu của mạng điện trong nhà
  • II. Cấu tạo mạng điện trong nhà
• B. Câu hỏi trắc nghiệm

A. Lý thuyết & Nội dung bài học

I. Đặc điểm và yêu cầu của mạng điện trong nhà

1. Đặc điểm của mạng điện trong nhà

a] Điện áp của mạng điện trong nhà

Mạng điện trong nhà là loại mạng điện có điện áp thấp, nhận điện năng từ mạng phân phối để cung cấp điện cho các đồ dùng điện trong gia đình.

b] Đồ dùng điện của mạng điện trong nhà

Đồ dùng điện rất đa dạng: bóng đèn, nồi cơm, bàn là, quạt điện ...

Mỗi đồ dùng điện tiêu thụ một lượng điện năng khác nhau hay có một công suất khác nhau.

c] Sự phù hợp điện áp giữa các thiết bị, đồ dùng điện với điện áp của mạng điện

Đồ dùng điện trong nhà phải có điện áp định mức phù hợp với điện áp của mạng điện.

Các thiết bị điện [công tắc, cầu dao, ổ cắm điện ...] và các đồ dùng điện [bàn là, nồi cơm, quạt điện...] phải có điện áp định mức phù hợp với điện áp của mạng điện.

Riêng các thiết bị đóng-cắt, bảo vệ và điều khiển [cầu dao, aptomat, cầu chì, công tắc, phích cắm....] điện áp định mức có thể lớn hơn điện áp mạng điện.

2. Yêu cầu mạng điện trong nhà

Đảm bảo cung cấp đủ điện cho các đồ dùng điện.

Phải đảm bảo an toàn cho người sử dụng và cho ngôi nhà.

Dễ kiểm tra và sửa chữa.

Sử dụng thuận tiện, chắc, đẹp.

II. Cấu tạo mạng điện trong nhà

Cấu tạo một mạng điện trong nhà đơn giản gồm:

- Mạch chính [1] từ mạng điện phân phối đi qua công tơ điện vào trong nhà.

- Mạch nhánh [2] từ mạch chính rẽ ra các mạch nhánh mắc song song với nhau để có thể điều khiển độc lập, có chức năng cung cấp điện tới các đồ dùng.

Còn các thiết bị đóng cắt và bảo vệ, bảng điện, sứ cách điện ...

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Đặc điểm của mạng điện trong nhà:

A. Điện áp của mạng điện trong nhà

B. Đồ dùng điện của mạng điện trong nhà

C. Sự phù hợp điện áp giữa các thiết bị, đồ dùng điện với điện áp của mạng điện

D. Cả 3 đáp án trên

Câu 2: Ở nước ta, mạng điện trong nhà có cấp điện áp là:

A. 220V B. 110V C. 380V D. Đáp án khác

Câu 3: Đồ dùng điện của mạng điện trong nhà:

A. Rất đa dạng

B. Công suất điện của các đồ dùng điện rất khác nhau

C. Cả A và B đều đúng

D. Cả A và B đều sai

Câu 4: Mạng điện trong nhà có mấy yêu cầu?

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5

Câu 5: Cấu tạo mạng điện trong nhà gồm mấy phần?

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5

Câu 6: Mạng điện trong nhà có mấy loại mạch?

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4

Câu 7: Mạch chính có:

A. Dây pha

B. Dây trung tính

C. Dây pha và dây trung tính

D. Dây pha hoặc dây trung tính

Câu 8: Phát biểu nào đúng khi nói về mạch nhánh?

A. Mắc song song với nhau

B. Cung cấp điện tới các đồ dùng điện

C. Có thể điều khiển độc lập

D. Cả 3 đáp án trên

Câu 9: Hệ thống điện quốc gia gồm:

A. Nhà máy điện

B. Đường dây truyền tải

C. Trạm biến áp, phân phối và đóng cắt

D. Cả 3 đáp án trên

Câu 10: Hệ thống điện quốc gia truyền tải điện năng từ nhà máy điện đến:

A. Các nhà máy, xí nghiệp

B. Các nông trại

C. Các khu dân cư

D. Cả 3 đáp án trên

Câu 4
Để đảm bảo AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN TRONG GIA ĐÌNH, CẦN TUÂN THỦ một số biện pháp sau đây:

1. Thiết kế, lắt đặt hệ thống điện trong nhà nên thuê tư vấn, chuyên viên kỹ thuật thực hiện. Đặt thiết bị bảo vệ [CB hoặc cầu dao điện] phù hợp cho đường dây chính trong nhà, từng gian phòng và từng thiết bị điện công suất lớn. Dùng thiết bị chống dòng rò ELCB [Earth leakage circuit breaker] phù hợp cho mạng điện trong nhà; đặc biệt nên lắp ELCB riêng cho các thiết bị đấu nối thường xuyên vào mạng điện như máy nước nóng….
2. Sử dụng dây dẫn điện có bọc cách điện chất lượng tốt, có tiết diện phù hợp với dòng điện của các thiết bị sử dụng điện.
3. Thiết bị, dụng cụ sử dụng điện trong nhà: phải đảm bảo an toàn, phù hợp công suất đường dây cấp điện; phải thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng, vệ sinh; phải sửa chữa hoặc thay mới khi phát hiện hư hỏng [thay dây mới khi phát hiện đường dây cũ, vỏ cách điện bị biến màu hoặc bong tróc].
4. Ngắt ngay các thiết bị, dụng cụ điện sinh nhiệt [Bàn ủi, bếp điện, thiết bị gia nhiệt bằng điện trở…] ra khỏi nguồn điện khi không còn nhu cầu sử dụng hoặc trường hợp đang sử dụng mà bị mất điện. Tắt bớt các thiết bị điện không cần thiết trước khi ra khỏi nhà hoặc trước khi ngủ.
5. Sử dụng cáp điện, thiết bị điện ở những bảng quảng cáo ngoài trời đúng chủng loại, đúng tiêu chuẩn; lắp đặt đúng kỹ thuật; phải thường xuyên, kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa.
6. Khi xảy ra cháy phải nhanh chóng ngắt nguồn điện [CB, cầu dao điện], báo cho mọi người xung quanh, báo Cảnh sát PCCC; dùng phương tiện chữa cháy tại chỗ dập lửa [Cấm dùng nước dập lửa khi chưa cắt điện; nên sử dụng các bình khí [CO2,N2…], bình bột chữa cháy điện].
7. Không dùng dây điện trần [không có vỏ cách điện] trong nhà; không sử dụng dây, cáp điện, thiết bị điện không đảm bảo chất lượng.
8. Không dùng giấy bạc và dây kim loại khác để thay thế dây chảy cầu chì, cầu dao;
9. Không được treo móc hàng hóa, vật dụng lên đường dây, thiết bị điện; không dùng vật liệu dễ cháy như giấy, vải… để bao che bóng đèn;
10. Không treo bóng đèn sát vách ngăn, trần làm bằng vật liệu dễ cháy.
11. Không sử dụng ổ cắm, phích cắm, CB, cầu dao bị nứt, vỡ vỏ nhựa hoặc bị gỉ, sét; không cắm dây dẫn điện trực tiếp [không có phích cắm] vào ổ cắm.
12. Không dung thiết bị điện sinh nhiệt [bàn ủi, bếp điện, thiết bị gia nhiệt …] khi không có người lớn trông coi; không để trẻ nhỏ, người bị bệnh tâm thần… sử dụng các thiết bị điện, đồ dùng điện trong nhà.
13. Không để các chất dễ cháy [ga, xăng, dầu, giấy, vải…] gần đường dây và các thiết bị, dụng cụ sử dụng điện điện như: đèn, bàn ủi, bếp điện, ổ cắm điện, bảng điện, chấn lưu đèn huỳnh quang v.v…; không lắp đặt ổ cắm điện trong nhà vệ sinh, nhà tắm

Đặc điểm của mạng điện trong nhà: điện áp của mạng điện trong nhà, đồ dùng điện của mạng điện trong nhà, sự phù hợp điện áp giữa các thiết bị, đồ dùng điện với điện áp của mạng điện. Yêu cầu mạng điện trong nhà: Đảm bảo cung cấp đủ điện cho các đồ dùng điện, phải đảm bảo an toàn cho người sử dụng và cho ngôi nhà.

Câu hỏi: Nêu đặc điểm và yêu cầu của mạng điện trong nhà

Trả lời:

1. Đặc điểm của mạng điện trong nhà

a] Điện áp của mạng điện trong nhà

- Mạng điện trong nhà là loại mạng điện có điện áp thấp, nhận điện năng từ mạng phân phối để cung cấp điện cho các đồ dùng điện trong gia đình.

b] Đồ dùng điện của mạng điện trong nhà

- Đồ dùng điện rất đa dạng: bóng đèn, nồi cơm, bàn là, quạt điện ...

- Mỗi đồ dùng điện tiêu thụ một lượng điện năng khác nhau hay có một công suất khác nhau.

c] Sự phù hợp điện áp giữa các thiết bị,đồ dùng điện với điện áp của mạng điện.

- Đồ dùng điện trong nhà phải có điện áp định mức phù hợp với điện áp của mạng điện.

- Các thiết bị điện [công tắc,cầu dao,ổ cắm điện...] và các đồ dùng điện [bàn là, nồi cơm, quạt điện...] phải có điện áp định mức phù hợp với điện áp của mạng điện.

- Riêng các thiết bị đóng-cắt, bảo vệ và điều khiển [cầu dao, aptomat, cầu chì, công tắc, phích cắm....] điện áp định mức có thể lớn hơn điện áp mạng điện.

Bàn là điện: 220V – 1000W

Quạt điện: 110V – 30W

Nồi cơm điện: 110V – 600W

Công tắc điện: 500V – 10A

Phích cắm điện: 250V – 5A

Bóng điện: 12V – 3W

2. Yêu cầu mạng điện trong nhà

- Đảm bảo cung cấp đủ điện cho các đồ dùng điện.

- Phải đảm bảo an toàn cho người sử dụng và cho ngôi nhà.

- Dễ kiểm tra và sửa chữa.

- Sử dụng thuận tiện, chắc, đẹp.

Kiến thức vận dụng để trả lời câu hỏi

1. Cấu tạo của mạng điện trong nhà

a] Sơ đồ mạng điện đơn giản

Cấu tạo một mạng điện trong nhà đơn giản gồm:

- Mạch chính [1] từ mạng điện phân phối đi qua công tơ điện vào trong nhà.

- Mạch nhánh [2] từ mạch chính rẽ ra các mạch nhánh mắc song song với nhau để có thể điều khiển độc lập, có chức năng cung cấp điện tới các đồ dùng.

Còn các thiết bị đóng cắt và bảo vệ, bảng điện, sứ cách điện ...

b] Sơ đồ mạng điện phức tạp

Sơ đồ mạng điện phức tạp:

1: Hộp phân phôí

2: Aptomát tổng

3: Các aptomát nhánh

4: Đồ dùng điện

5: ổ điện

2. Nguyên tắc thiết kế mạng điện trong nhà

Điện là một phần không thể thiếu trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày của mỗi gia đình. Vì vậy, mạng điện trong nhà trước hết cần đảm bảo cung cấp đủ điện cho đồ dùng điện trong nhà đồng thời đảm bảo an toàn cho người sử dụng là mọi thành viên trong gia đình. Bên cạnh đó, hệ thống mạng điện cũng cần phải giúp cho mọi thành viên có thể sử dụng một cách thuận tiện, bền và đẹp, đảm bảo thẩm mỹ cho ngôi nhà. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng chúng ta không thể tránh khỏi những sự cố rủi ro hay hỏng hóc nên mạng điện dân dụng cũng nên được thiết kế sao cho dễ dàng kiểm tra và sửa chữa sau này.

Để thiết kế được mạng điện trong nhà có thể hoạt động hiệu quả và đảm bảo an toàn cho gia đình, chúng ta cần lưu ý những nguyên tắc sau:

- Dây đến các đèn dùng dây Cu\PVC 1×1,0 mm2 trong khi dây cấp đến bình nóng lạnh, điều hòa dùng dây Cu\PVC 1×2,5 mm2

- Đường dây điện trong nhà cần được thiết kế dọc theo tuyến cáp ngầm đóng các cọc cho hệ tiếp đất an toàn và nổi lên. Các thiết bị và ổ cắm được nối với tủ điện tổng, điện trở tiếp đất cần nhỏ hơn 4 cm trong trường hợp không nối thêm cọc.

- Toàn bộ dây dẫn trong sơ đồ điện trong nhà 2 tầng được lắp đặt bằng cách luồn vào trong ống SP và đi ngầm kể cả trong tường và trần nhà. Đường dây điện sinh hoạt trong nhà không được đi chung với các loại dây khác như cáp tín hiệu.

-Phần tủ điện trong nhà cần có khoảng cách với phần sàn là 1.4 m, công tắc đèn cần phải đặt cách sàn 1.2 m và ổ cắm cần đặt cách sàn 0.4 m.

-Trong sơ đồ nguyên lý đường dây điện thì phần dây chờ cho cục lạnh điều hoà sẽ được đặt cách 0.4 m so với độ cao của mái trần, cục nóng điều hòa thì cần đặt cách tường dưới 0.2 m.

>>> Xem thêm: Kiểm tra an toàn mạng điện trong nhà