Cúc Phương là Vườn quốc gia đầu tiên được thành lập ở Việt Nam [năm 1962] dựa trên những giá trị độc đáo về lịch sử địa chất, cảnh quan và sự đa dạng của hệ thực, động vật. Cùng với việc bảo tồn nguyên vẹn tài nguyên rừng, hệ sinh thái vùng núi đá vôi, thời gian qua Ban Quản lý Vườn đã có nhiều nỗ lực trong cứu hộ, bảo tồn và phát triển các loài động, thực vật hoang dã, quý hiếm đang bị đe dọa nguy cấp ở Việt Nam.
Để bảo tồn nguồn gen các loài thực vật, từ năm 1985, Vườn quốc gia Cúc Phương đã xây dựng vườn cây thực vật, với diện tích 167 ha. Đến nay, vườn cây này đã trồng và sưu tập được 811 loài cây quý hiếm phục vụ lưu giữ và bảo tồn nguồn gen. Trong đó có 210 loài cây gỗ Cúc Phương, 85 loài cây gỗ ở các vùng khác của Việt Nam, 5 loài nhập nội, 25 loài cây thuộc họ ráy của Cúc Phương, 20 loài cây ăn quả, 15 loài tre trúc, 15 loài cau dừa, 296 loài cây thuốc và 140 loài lan. Hiện nhiều loài cây sinh trưởng và phát triển tốt, nhiều loài đã ra hoa, quả. Đây là một trong ba vườn thực vật đầu tiên của Việt Nam được ghi trong danh mục Vườn thực vật quốc tế.
Đặc biệt, thực hiện công tác nghiên cứu bảo tồn loài cây quý, hiếm, các nhà khoa học của Vườn đã nghiên cứu, điều tra thành phần và phân bố các loài lan ở Vườn quốc gia Cúc Phương. Kết quả đã xây dựng được một bộ sưu tập lan có hơn 140 loài hiện đang được lưu giữ, chăm sóc bảo tồn tại Vườn. Ngoài ra, để bảo vệ nhiều loài gỗ quý, hiếm đang bị đe dọa tuyệt chủng như tuế, đinh hương… các nhà khoa học đã tiến hành sưu tập loài cây này về trồng tại Vườn, hiện sinh trưởng và phát triển tốt, trong đó có 6 loài tuế đã ra hoa, quả phục vụ cho việc nhân giống bảo tồn nguồn gen.
Thực hiện cứu hộ, bảo tồn các loài động vật hoang dã, năm 2013, Vườn quốc gia Cúc Phương đã hợp tác với Hội Động vật Frankfurt [CHLB Đức] triển khai dự án bảo tồn các loài thú linh trưởng quý hiếm của Việt Nam. Phó Giám đốc Vườn quốc gia Cúc Phương Đỗ Văn Lập cho biết: Đến nay, dự án đã hợp tác triển khai sang giai đoạn thứ 5 [2019-2023], một trong những kết quả của dự án là thành lập một Trung tâm Cứu hộ và bảo tồn các loài linh trưởng quý hiếm tại Việt Nam. Tại đây, hiện đang cứu hộ gần 200 cá thể của 16 loài và phân loài linh trưởng quý hiếm. Tất cả các cá thể linh trưởng tại Trung tâm được chăm sóc tốt. Có 10 loài đã cho sinh sản thành công, trong đó có 3 loài lần đầu tiên được sinh sản trong điều kiện nuôi nhốt trên thế giới đó là: voọc Mông trắng, voọc Hà Tĩnh và voọc Chà vá chân xám.
Bên cạnh Trung tâm Cứu hộ và bảo tồn linh trưởng, tại Vườn quốc gia Cúc Phương còn có 2 trung tâm cứu hộ khác là: Trung tâm Bảo tồn thú ăn thịt và tê tê; Trung tâm Bảo tồn rùa. Trung tâm Bảo tồn rùa có diện tích 7 nghìn m2, bao gồm các khu chuồng nuôi, bể nước, các khu chuồng nuôi riêng biệt phục vụ cho công tác nhân nuôi bảo tồn. Tới thời điểm hiện tại, Trung tâm có 1.700 cá thể rùa gồm 22 loài bản địa và quý hiếm như rùa trán vàng, rùa sa nhân, rùa đầu to và rùa Trung bộ đặc hữu của Việt Nam. Riêng Trung tâm Bảo tồn thú ăn thịt và tê tê thời gian qua đã cứu hộ và phục hồi thành công 11 loài thú ăn thịt và tê tê, bao gồm: tê tê Java, tê tê vàng, cầy vằn, cầy mực, cầy tai trắng, cầy vòi mốc, cầy vòi hương, mèo rừng, cầy hương, chồn bạc má Nam, chồn bạc má Bắc. Đây là đơn vị đi đầu trong công tác nghiên cứu và chăm sóc tê tê trong môi trường nuôi nhốt, được thế giới ghi nhận, đánh giá cao.
Ngoài ra, Vườn quốc gia Cúc Phương còn đang thực hiện nhân giống nguồn gen để phục hồi loài hươu sao, nai và các loài như nhím, gà lôi trắng, gà rừng… Qua đó, cung cấp nguồn giống cho cộng đồng dân cư để phát triển kinh tế, mở ra hướng đi mới phù hợp với điều kiện tự nhiên của vùng.
Được biết, trong thời gian tới, để tăng cường công tác bảo tồn và phát triển sinh vật, Ban Quản lý Vườn quốc gia Cúc Phương tiếp tục phối hợp chính quyền địa phương trong phân định ranh giới, tổ chức bảo vệ nguyên vẹn rừng tự nhiên. Nâng cao chương trình đào tạo đội ngũ cán bộ nhân viên làm công tác bảo tồn, để có khả năng giám sát đa dạng sinh học nói chung và các loài nguy cấp nói riêng. Đồng thời, ưu tiên nguồn lực đầu tư nâng cấp và xây dựng Trung tâm sưu tập nguồn gen động, thực vật đang có nguy cơ bị đe dọa hoặc tuyệt chủng. Tiến hành nghiên cứu về quần thể một số loài có nguy cơ bị tuyệt chủng, phạm vi phân bố, số lượng để đề xuất phương án bảo vệ tốt nhất.
Hà Phương
Vườn Quốc gia Cúc Phương có hệ động thực vật phong phú đa dạng mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao được phát hiện và bảo tồn tại đây.
Vườn Quốc gia Cúc Phương [hay rừng Cúc Phương] là một khu bảo tồn thiên nhiên, khu rừng đặc dụng nằm trên địa phận ranh giới 3 khu vực Tây Bắc, đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ thuộc ba tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình, Thanh Hóa. Đây cũng là vườn quốc gia đầu tiên tại Việt Nam.
Vườn Quốc Gia Cúc Phương cách thủ đô Hà Nội 120 km về phía nam, nằm lọt sâu trong lòng dãy núi Tam Điệp, có một mảnh đất nhỏ đã trở lên vô cùng quen thuộc, thân thương, gợi lên tính hiếu kỳ cho biết bao du khách trong và ngoài nước.
Ngày nay bọn lâm tặc đã nhòm ngó và đe doạ Cúc Phương. Bằng nhiều nỗ lực bảo vệ, bảo tồn, Cúc Phương đang cố gắng giữ mãi tài nguyên thiên nhiên ban tặng cho nơi đây.
Được thành lập ngày 07 tháng 07 năm 1962, vườn quốc gia Cúc Phương thuộc địa phận ba tỉnh Ninh Bình, Hoà Bình và Thanh Hoá với tổng diện tích là 22.200 ha. Với nhiều giá trị về cảnh quan thiên nhiên, sự đa dạng về hệ sinh thái, các giá trị văn hoá, lịch sử nên từ lâu Cúc Phương đã trở thành điểm du lịch sinh thái nổi tiếng và hấp dẫn.
Với đặc trưng là rừng mưa nhiệt đới, xanh quanh năm, Cúc Phương có quần hệ động thực vật vô cùng phong phú và đa dạng. Theo số liệu điều tra gần đây Cúc Phương có 1983 loài thực vật bậc cao, trong đó có 433 loài cây làm thuốc, 229 loài cây ăn được, nhiều loài được ghi trong sách đỏ của Việt Nam.
Về động vật, Cúc Phương có 110 loài bò sát và lưỡng cư, 65 loài cá, gần 2000 loài côn trùng, 117 loài thú [trong đó có loài voọc đen mong trắng là loài thú linh trưởng rất đẹp và quý hiếm được chọn làm biểu tượng của VQG Cúc Phương]. Với hơn 300 loài chim cư trú, đặc biệt có nhiều loài đặc hữu của Việt Nam và Đông Dương, vì vậy Cúc Phương từ lâu đã trở thành điểm lý tưởng đối với các nhà xem chim.
Thuộc địa hình Caxtơ nửa che phủ, Cúc Phương có nhiều hang động đẹp với những cái tên gợi cảm như: động Sơn cung, động Phò mã giáng…Đặc biệt có một số hang động còn lưu giữ những dấu tích của người tiền sử, sống cáchngày nay từ 7.500 năm đến 12.000 năm, đó là hang Đắng [động người xưa], hang con Moong. Năm 2000 Cúc Phương đã phát hiện một hoá thạch của một loài động vật có xương sống, theo kết luận ban đầu của Viện cổ sinh học Việt Nam đây là hoá thạch của loài bò sát răng phiến, sống cách ngày nay chừng 200 đến 230 triệu năm.
Cúc Phương là nơi cư trú và sinh sống của cộng đồng người Mường với những nét văn hoá độc đáo và đặc trưng. Đoá là những nếp nhà sàn, ruộng bậc thang, những cối giã gạo nương, những khung dệt thổ cẩm. Độc đáo hơn là những lễ hội, phong tục tập quán và nếp sống của cộng đồng mà du khách có thể cảm nhận được trong thời gian thăm bản.
Nếu có dịp, bạn không nên bỏ qua một chuyến du lịch tham quan Vườn quốc gia Cúc Phương để có thể hít thở không khí núi rừng nơi đây, để hòa mình vào thiên nhiên trong lành, tươi đẹp và ngắm nhìn cảnh sắc hùng vĩ tạo hóa đã ban tặng cho mảnh đất này.
Thứ sáu, Tháng 5 06, 2022
Select
"Cúc Phương" đổi hướng tới đây. Đối với đơn vị hành chính cấp xã cùng tên, xem Cúc Phương [xã].
Vườn Quốc gia Cúc Phương [hay rừng Cúc Phương] là một khu bảo tồn thiên nhiên, khu rừng đặc dụng nằm trên địa phận ranh giới 3 khu vực Tây Bắc Bộ, đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ thuộc 3 tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình, Thanh Hóa. Vườn quốc gia này có hệ động thực vật phong phú đa dạng mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao được phát hiện và bảo tồn tại đây. Đây cũng là vườn quốc gia đầu tiên tại Việt Nam. Cúc Phương đồng thời là một trung tâm du lịch, nơi đây được Tổ chức World Travel Awards bầu chọn và vinh danh là Vườn quốc gia hàng đầu châu Á trong 3 năm liên tiếp 2019-2021.[1][2]
| IUCN II [Vườn quốc gia] | ||
Động Người Xưa: là một di tích cư trú và mộ táng của người tiền sử, là trang văn hoá độc đáo trong lịch sử phát triển của nhân loại và là một di sản quý giá nằm trong đối tượng bảo vệ của rừng Cúc Phương.
Các cây cổ thụ đặc trưngSửa đổi
Bản người MườngSửa đổi
Thiên nhiên Cúc PhươngSửa đổi
Khi thành lập, khu vực Cúc Phương có khoảng 5.000 người sống trong vùng lõi, hiện vẫn còn khoảng 2.000 người sống dọc theo bờ sông Bưởi bên trong vườn. Khoảng trên 50.000 dân sống ở vùng đệm của vườn, phần lớn sống phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên bên trong vườn[6]. Lâm sản bị khai thác mạnh nhất là gỗ và củi. Việc thu hoạch ốc, nấm, măng làm thức ăn cũng như việc đi lấy thân chuối làm thức ăn gia súc diễn ra thường xuyên[17]. Hoạt động săn bắn và bán động vật hoang đã làm suy giảm nghiêm trọng số lượng các loài thú, chim và bò sát trong vườn. Một số loài thú lớn như hổ, vượn đen má trắng đã tuyệt chủng ở Cúc Phương do sức ép từ các hoạt động săn bắn và diện tích của vườn là quá nhỏ không đáp ứng được yêu cầu bảo tồn các loài này. Về khai thác du lịch, một lượng lớn du khách đến Cúc Phương cũng tạo khó khăn với việc quản lý. Hoạt động của vườn lại quá tập trung vào việc phát triển du lịch cũng làm giảm hiệu quả của công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Việc xây dựng các hồ nhân tạo trong vườn cũng dẫn đến một số khoảnh rừng bị phát quang và làm thay đổi chế độ thủy văn của vùng. Hiệp hội động vật học Frankfurt cùng Bộ Lâm nghiệp Việt Nam đã thành lập Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng nguy cấp [EPRC] ở Cúc Phương năm 1993[18] nhằm nuôi nhốt, gây giống và nghiên cứu đối với các loài vượn, cu li và voọc của Việt Nam. EPRC nhận linh trưởng từ các cơ quan nhà nước tịch thu từ những đối tượng buôn bán trái phép động vật hoang dã để chữa trị và chăm sóc tại Trung tâm. Cúc Phương cũng là nơi triển khai Chương trình Bảo tồn thú ăn thịt và Tê tê [CPCP] và Chương trình bảo tồn rùa. Tính đến năm 2004 trại nuôi cầy vằn đã có 28 cá thể, trong số đó 20 con đã ra đời trong trại. Sáu cặp cầy vằn đã được gửi đi Anh để tạo quần thể gây giống và sáu cặp nữa sẽ được gửi sang Mỹ với cùng một dụng ý[19]. Dự án bảo tồn Cúc Phương [CPCP] đã được Tổ chức Bảo tồn Động Thực vật hoang dã Quốc tế thực hiện từ năm 1996 đến năm 2002. Phối hợp với các tổ chức hữu quan tại Việt Nam, FFI chương trình Việt Nam đã thực hiện dự án do World Bank và GEF tài trợ có tên gọi là "Dự án bảo tồn cảnh quan núi đá vôi Pù Luông-Cúc Phương" đã thực hiện trong giai đoạn 2002-2005 nhằm bảo vệ vùng núi đá vôi cũng như các loài hoang dã sống thông qua việc thành lập một khu bảo vệ mới, tăng cường năng lực cho các đơn vị liên quan. Dự án còn tăng cường hiện trạng bảo tồn các loài voọc mông trắng và kêu gọi, xây dựng sự ủng hộ từ cộng đồng trong công tác bảo tồn vùng núi đá vôi.
Video liên quanChủ Đề |