Cây dổi có tên khoa học là Michelia tonkinensis, thuộc chi Ngọc Lan. Đây là loại cây gỗ lớn, thân cao đến 30m, đường kính thân có thể đạt tới 1m. Cây phân bổ tự nhiên chủ yếu ở vùng núi các tỉnh phía Bắc và tập trung nhiều ở tỉnh Hòa Bình. Về sau, người dân ở đây mang giống cây này vào trồng tại khu vực Tây Nguyên. Cây cho thấy sự sinh trưởng đặc biệt phù hợp, cho năng suất quả và phẩm chất gỗ không thua kém gì ở các vùng núi.
Giới thiệu về giống cây dổi
- Tên gọi: Cây Dổi
- Tên khác : Giổi, giổi ngọt, giổi lúa
- Tên khoa học : Michelia mediocris Dandy
- Phân bố: ở các vùng đồi núi có độ cao dưới 700m so với mực nước biển, trong các rừng xanh lá rộng.
Đặc điểm của cây dổi
- Dổi là cây đặc hữu của Việt Nam, nó phân bố từ Lào Cai đến các tỉnh Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên.
- Cây thường tập trung nhiều ở các tỉnh phía Bắc như: Lào Cai, Phú Thọ, Yên Bái, Tuyên Quang, Thanh Hoá, Bắc Giang, Nghệ An, Gia Lai Hà tĩnh và Kon Tum.
- Cây thân gỗ lớn, thường xanh, cao khoảng 25 – 35m, đường kính ngang ngực đạt 80 – 100cm. Thân cây thẳng, tròn đều, phân cành cao. Cành non có lông, có lỗ bì trắng và có sẹo vòng. Vỏ xám, nhẵn bóng nhẹ. Thịt vỏ màu vàng nâu, mềm, dầy, có mùi thơm nhẹ.
- Lá đơn, hình bầu dục dài, nhẵn, mọc cách, có lông mặt ngoài. Đầu lad có mũi ngắn, màu xanh nhạt, bóng, dài 8-15cm, rộng 3-5cm. Gân bên 10-16 đôi.
- Hoa mọc đơn độc đầu cành, cánh hoa màu trắng, ra hoa vào tháng 3-4., có mùi thơm. Cuống có lông.
- Quả kép, dài 6-10cm, gồm nhiều hạt màu đỏ có hình trứng thuôn hay cầu dẹt. Quả chín vào tháng 9-10
Bí quyết chọn cây giống
- Cây trồng từ hạt, cây thực sinh sẽ thu hoạch hạt sau 7-8 năm
- Cây giống dổi ghép thu hoạch sau trồng chỉ 3-4 năm
- Nên chọn cây ghép đã liền mắt cao từ 25-35cm.
Mật độ trồng
- Cây dổi nên trồng theo khoảng cách 5m x 6m, tương đương 400-500 cây/ha hoặc trồng thuần loài từ 900-1000 cây/ha
- Kích thước hố trồng là 40cmx40cmx40cm
- Trộn đất với 0,2 – 0,3 kg NPK+ 7-8 kg phân chuồng để bón vào hốc. Nên ủ kỹ hỗn hợp này trước 1 tháng.
- Thời điểm trồng thường là vào đầu mùa mưa, tốt nhất thường là tháng 2-3 hoặc 9-10 âm lịch ở miền Bắc, trước mùa mưa 1 tháng ở miền Nam. Nên tránh trồng vào ngày nắng to.
Cách trồng dổi
- Bóc vỏ bọc cây giống bên ngoài, nên thao tác cẩn thận để tránh làm vỡ bầu
- Sau đó đặt cây ngay thẳng giữa hố, bề mặt bầu ngang mặt đất
- Lấp đất, nén chặt xung quanh bầu, vun đất cao hơn cổ rễ 3-5cm
- Sau khi trồng tầm 1 tháng, nên kiểm tra tình trạng cây chết và trồng bổ xung.
Chăm sóc và thu hoạch
- Trong 3 năm đầu, cứ định kỳ mỗi năm 2 lần vào tháng 2-3 và tháng 8-9, bà con nông dân cần phát dọn cây bụi, dây leo và cỏ dại
- Xới đất xung quanh hố trồng với đường kính rộng tầm 60-80 cm.
- Khi xới cần kết hợp bón thúc cho cây từ 0,2-0,3 kg phân NPK mỗi cây.
- Ngoài ra, cần chú ý bảo vệ tránh để gia súc phá hoại cây.
- Vào mùa cây cho trái, công việc thu hoạch tương đối đơn giản. Bạn có thể dùng sào để hái hoặc đợi quả tự rụng rồi thu gom lại.
- Mỗi năm cây dổi thường cho thu hoạch 2 vụ, vụ chính tháng 8-9 vụ phụ tháng 3-4.
Giá trị kinh tế của cây dổi
Sau 3 năm đối đối với dổi ghép và 7-8 năm đối với giống dổi trồng từ hạt [dổi thực sinh]. Cây bắt đầu đơm hoa và cho thu hoạch quả/hạt.
- Mỗi kg hạt trên thị trường hiện nay có giá rơi vào khoảng 600.000đ/kg [tươi] – 2.000.000đ/kg [khô].
- Hạt dổi thường được ứng dụng làm gia vị vì có mùi thơm đặc trưng và ấn tượng. Một số nơi còn dùng làm cây dược liệu, ngâm rượu làm thuốc xoa bóp.
- Sau 15 – 20 năm, cây có thể cho thu hoạch gỗ. Mỗi cây cho từ 1-2 m3 gỗ với giá trung bình lên đến 15 triệu đồng/m3
- Gỗ dổi có kết cấu thân mịn, thớ thẳng, ít bị sâu mọt nên thường được dùng trong sản xuất bàn ghế, tủ bếp, tủ kệ tivi, tủ quần áo, giường ngủ,… và nhiều đồ nội thất, gia dụng cao cấp khác.
Mua giống cây dổi ở đâu chất lượng, giá tốt?
Đáp ứng nhu cầu trồng dổi ghép để thu về giá trị kinh tế từ hạt, quả, thân, công ty PyLoAgri đã tiến hành nhân giống dổi thành công. Từ đó, cung ứng ra thị trường sản phẩm cây giống dổi ghép để phục vụ cho bà con. Sản phẩm cây giống cam kết chất lượng, giá cạnh tranh nhất thị trường.
Cây dổi trồng bao lâu thu hoạch?
Cây dổi có tỷ lệ sống đạt 96%, cây phát triển nhanh và sinh trưởng khỏe, sạch sâu bệnh và phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng tại địa phương. Cây dổi sau khi trồng từ 9-10 năm sẽ cho thu hoạch hạt. Ngoài giá trị thu được từ hạt, gỗ cây dổi cũng có giá trị kinh tế.
Cây dổi nên trồng ở đau?
Giổi xanh được trồng ở những nơi có nhiệt độ không khí trung bình năm từ 20 đến 25oC. Lượng mưa trung bình năm 1500-2500 mm. Cây phân bố ở các vùng đồi núi có độ cao dưới 700m so với mực nước biển trong các rừng lá rộng thường xanh. Giổi xanh ưa đất sâu ẩm, tốt, thoát nước.
Cây gỗ gỗ đỏ trồng bao lâu thì thu hoạch?
Cây sưa trồng từ 8 - 10 năm có thể cho thu hoạch gỗ vì sau 4, 5 tuổi, cây bắt đầu hình thành lõi [cây từ 4 - 15 năm tuổi,lõi gỗ màu vàng, từ 15 năm tuổi trở lên có màu vàng sẫm].
1 cây đợi chờ bao nhiêu kg hạt?
Dổi trồng đến năm thứ 2 đã cho quả bói, năm thứ 4 bắt đầu cho thu chính. Càng lâu năm, năng suất dổi càng cao, mỗi cây có thể cho thu hoạch từ 5-10 kg hạt dổi khô.