Con đường chuyển hóa gemanium ở thực vật năm 2024
- Hô hấp ở thực vật là quá trình chuyển đổi năng lượng của tế bào sống, trong đó các phân tử cacbohiđrat bị phân giải thành CO2 và H2O, đồng thời giải phóng năng lượng, một phần năng lượng đó được tích lũy trong ATP. Show
2. Phương trình hô hấp tổng quát C6H12O6 + 6O2 $ \rightarrow$ 6CO2 + 6H2O + năng lượng (nhiệt + ATP) 3. Vai trò của hô hấp đối với cơ thể thực vật - Năng lượng được thải ra ở dạng nhiệt cần thiết để duy trì nhiệt độ thuận lợi cho các hoạt động sống của cơ thể thực vật. - Năng lượng được tích lũy trong ATP được dùng để vận chuyển vật chất trong cây, sinh trưởng, tổng hợp chất hữu cơ, sửa chữa những hư hại của tế bào… - Tạo ra các sản phẩm trung gian cho các quá trình tổng hợp các chất hữu cơ khác trong cơ thể. II. CON ĐƯỜNG HÔ HẤP Ở THỰC VẬT 1. Phân giải kị khí (đường phân và lên men) - Xảy ra khi rễ bị ngập úng, hạt bị ngâm vào nước, hay cây ở trong điều kiện thiếu ôxi. - Diễn ra ở tế bào chất gồm 2 quá trình: + Đường phân là quá trình phân giải glucôzơ $ \rightarrow$ axit piruvic và 2 ATP. + Lên men là axit piruvic lên men tạo thành rượu êtilic và CO2 hoặc tạo thành axit lactic. 2. Phân giải hiếu khí (đường phân và hô hấp hiếu khí) - Xảy ra mạnh trong các mô, cơ quan đang hoạt động sinh lí mạnh như: hạt đang nảy mầm, hoa đang nở… - Hô hấp hiếu khí diễn ra trong chất nền của ti thể gồm 2 quá trình: + Chu trình Crep: khi có ôxi, axit piruvic từ tế bào chất vào ti thể. Tại đó, axit piruvic chuyển hóa theo chu trình Crep và bị ôxi hóa hoàn toàn. + Chuỗi chuyền electron: hiđrô tách ra từ axit piruvic trong chu trình Crep được chuyền đến chuỗi chuyền electron đến oxi để tạo ra nước và giải phóng năng lượng ATP. Từ 2 phân tử axit piruvic, qua hô hấp giải phóng ra 6 CO2, 6 H2O và 36 ATP. - Từ 1 phân tử glucôzơ qua phân giải hiếu khí giải phóng ra 38 ATP và nhiệt lượng. III. HÔ HẤP SÁNG - Là quá trình hấp thụ ôxi và giải phóng CO2 ngoài sáng, xảy ra đồng thời với quang hợp. - Điều kiện: cường độ quang hợp cao, CO2 ở lục lạp cạn kiệt, O2 tích lũy nhiều. - Hô hấp sáng gây lãng phí sản phẩm quang hợp. IV. QUAN HỆ GIỮA HÔ HẤP VÀ QUANG HỢP VÀ MÔI TRƯỜNG 1. Mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp: - Hô hấp và quang hợp là 2 quá trình phụ thuộc lẫn nhau. - Sản phẩm của quang hợp (C6H12O6 + O2) là nguyên liệu của hô hấp và chất ôxi hóa trong hô hấp. - Sản phẩm của hô hấp (CO2 + H2O) là nguyên liệu để tổng hợp nên C6H12O6 và giải phóng ôxi trong quang hợp. 2. Mối quan hệ giữa hô hấp và môi trường
- Cần cho hô hấp, mất nước làm giảm cường độ hô hấp. - Đối với các cơ quan ở trạng thái ngủ (hạt), tăng lượng nước thì hô hấp tăng. - Cường độ hô hấp tỉ lệ thuận với hàm lượng nước trong cơ thể.
- Khi nhiệt độ tăng thì cường độ hô hấp tăng đến giới hạn chịu đựng của cây. - Sự phụ thuộc của hô hấp vào nhiệt độ tuân theo định luật Van-Hôp: Q10 = 2–3 (tăng nhiệt độ thêm 100C thì tốc độ phản ứng tăng lên gấp 2–3 lần). - Nhiệt độ tối ưu cho hô hấp khoảng 30 - 350C.
- Khi nồng độ O2 trong không khí giảm xuống dưới 10% thì hô hấp bị ảnh hưởng, khi giảm xuống 5% thì cây chuyển sang phân giải kị khí Sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ cây đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động bình thường của cây. Để hiểu rõ hơn về quá trình này, hãy cùng VUIHOC tìm hiểu về hình thái, đặc điểm rễ, cơ chế và sự ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến sự hấp thụ nước và muối khoáng qua bài viết sau. 1. Rễ là cơ quan hấp thụ nước và ion khoáng của cây1.1. Hình thái của hệ rễTùy thuộc vào môi trường sống mà rễ cây có những hình thái khác nhau để thích nghi với chức năng chính của nó là hấp thụ nước và muối khoáng. 2 dạng rễ cây chính: rễ chùm, rễ cọc Đa số rễ có cấu trúc gồm rễ chính và rễ bên. Rễ cây gồm 4 miền chính:
1.2. Rễ cây phát triển nhanh bề mặt hấp thụ là doRễ cây phát triển cả về chiều dài và chiều rộng. Rễ đâm sâu, lan rộng phân nhánh nhiều, hướng đến nguồn nước và nguồn dinh dưỡng trong đất. Rễ sinh trưởng liên tục hình thành một số lượng khổng lồ các tế bào lông hút. Từ đó làm tăng bề mặt tiếp xúc giữa rễ cây và đất giúp rễ hấp thụ ion khoáng và nước đạt hiệu quả tốt nhất. Rễ cây hấp thụ nước và ion khoáng chủ yếu qua miền lông hút đối với các cây sống trên cạn. Dưới đây là liệt kê một số đặc điểm cấu tạo của tế bào lông hút:
2. Cơ chế hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ câyRễ cây hấp thụ nước và muối khoáng theo 2 hình thức:
Sau khi nước và muối khoáng được đưa vào rễ, chúng sẽ được vận chuyển theo 1 trong 2 con đường:
2.1. Rễ cây hấp thụ nước và các ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút2.1.1. Hấp thụ nướcNước được hấp thụ liên tục từ đất vào tế bào lông hút theo cơ chế hấp thụ thụ động (thẩm thấu): nước di chuyển từ đất là môi trường nhược trương (ít ion khoáng, nhiều nước) vào tế bào lông hút là môi trường ưu trương (nhiều ion khoáng, ít nước) nhờ sự chênh lệch về áp suất thẩm thấu/ gradient nồng độ. 2 nguyên nhân làm dịch của tế bào lông hút ở rễ cây ưu trương hơn so với dung dịch đất là:
2.1.2. Hấp thụ ion khoángVậy rễ cây hấp thụ muối khoáng ở dạng nào? Đó là dạng ion có trong đất. Các ion khoáng được hấp thụ vào tế bào lông hút ở rễ cây một cách chọn lọc theo 2 cơ chế:
2.2. Dòng nước và ion khoáng di chuyển từ đất vào mạch gỗ của rễ câySau khi diễn ra sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ, dòng nước và ion khoáng sẽ được vận chuyển vào mạch gỗ của rễ theo 2 con đường: con đường thành tế bào - gian bào và con đường tế bào chất. Con đường gian bào Con đường tế bào chất Đường đi Nước và các ion khoáng xen vào giữa không gian giữa các bó sợi xenlulozo trong thành tế bào → đi đến nội bì, bị chặn lại bởi đai Caspari nên phải chuyển sang con đường tế bào chất và đổ vào mạch gỗ của rễ. - Lông hút → khoảng gian bào → đai Caspari chặn → chuyển sang con đường tế bào chất → mạch gỗ. Nước và các ion khoáng lần lượt đi qua hệ thống không bào từ tế bào này sang tế bào khác nhờ các sợi liên bào nối giữa các không bào, qua tế bào nội bì đi vào mạch gỗ của rễ. - Lông hút → tế bào chất các tế bào → mạch gỗ. Đặc điểm - Nhanh, không được kiểm soát, chọn lọc. Chậm, được kiểm soát, chọn lọc. Vai trò của đai Caspari:
Đăng ký ngay để được các thầy cô tư vấn và xây dựng lộ trình ôn thi sớm môn Sinh tốt nghiệp THPT đạt 9+ phù hợp nhất với bản thân 3. Ảnh hưởng của nhân tố môi trường đối với quá trình hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ câyCác nhân tố ngoại cảnh như: áp suất thẩm thấu trong dung dịch đất, pH, độ thoáng của đất,… ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ. Cụ thể:
4. Tổng hợp các câu hỏi liên quan đến sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ cây4.1. Rễ cây hấp thụ muối khoáng ở những dạng nào?Trong đất, muối khoáng tồn tại ở cả 2 dạng tan và không tan nhưng cây chỉ hấp thụ được muối khoáng dưới dạng tan (ion), không hấp thụ được muối khoáng không hòa tan. 4.2. Thực vật hấp thụ nước và muối khoáng bằng cách nào?Thực vật hấp thụ nước bằng cơ chế hấp thụ thụ động, nước di chuyển từ đất là môi trường nhược trương vào tế bào lông hút là môi trường ưu trương nhờ sự chênh lệch về áp suất thẩm thấu/ gradient nồng độ. Thực vật hấp thụ muối khoáng bằng 2 cơ chế hấp thụ chủ động và hấp thụ thụ động.
5. Một số câu hỏi trắc nghiệm về sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ câyCâu 1: Trong cây, tế bào biểu bì trong rễ thường có áp suất thẩm thấu cao hơn so với mặt đất. Dưới đây có bao nhiêu nguyên nhân là đúng?
→ Đáp án B. Câu 2: Đối với các loài thực vật không có lông hút ở rễ cây, nước và muối khoáng được hấp thụ bằng cách
→ Đáp án D. Câu 3: Trong các nguyên nhân sau:
Những nguyên nhân khiến cho cây trên cạn ngập úng lâu sẽ chết là:
→ Đáp án B. Câu 4: Khi gặp tình trạng ngập úng lâu ngày, cây trồng trên cạn thường bị chết. Nguyên nhân chính là do:
→ Đáp án B. Câu 5: Những yếu tố nào của môi trường dưới đây ảnh hưởng tới quá trình hút nước và ion khoáng của rễ cây?
→ Đáp án A. Câu 6: Trong rễ, miền quan trọng nhất có chức năng giúp cây hút nước và muối khoáng là
→ Đáp án A. Câu 7: Rễ cây có bao nhiêu đặc điểm trong các đặc điểm sau đây để hấp thụ nước và ion khoáng đạt hiệu quả cao?
→ Đáp án D. Câu 8: Sự xâm nhập chất khoáng chủ động phụ thuộc vào:
→ Đáp án D. Câu 9: Khả năng hút nước chủ động của tế bào lông hút của rễ cây là nhờ?
→ Đáp án A. Câu 10: Cho các đặc điểm sau:
Các đặc điểm cấu tạo làm tế bào lông hút phù hợp với chức năng hút nước là:
→ Đáp án A. PAS VUIHOC – GIẢI PHÁP ÔN LUYỆN CÁ NHÂN HÓA Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT: ⭐ Xây dựng lộ trình học từ mất gốc đến 27+ ⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo sở thích ⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô ⭐ Học đi học lại đến khi nào hiểu bài thì thôi ⭐ Rèn tips tricks giúp tăng tốc thời gian làm đề ⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập Đăng ký học thử miễn phí ngay!! Trên đây là toàn bộ những thông tin cần thiết liên quan đến sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ cây. Đây là một phần rất quan trọng trong chương trình Sinh học lớp 11 và đòi hỏi các em phải nắm thật chắc, chúc các em ôn tập tốt. Ngoài ra, em có thể truy cập ngay Vuihoc.vn để xem thêm các bài giảng bộ môn Sinh Học hoặc liên hệ trung tâm hỗ trợ để nhận thêm bài giảng các môn học khác và chuẩn bị được kiến thức tốt nhất cho kỳ thi THPT quốc gia sắp tới nhé! |