Hào quang rực rỡ của tác phẩm “Alice ở xứ sở thần tiên” đã che mờ đi số phận bi kịch của cô tiểu thư Alice Liddell Hargreaves - nguyên mẫu cho nhân vật Alice, cũng như những bí mật đen tối của nhà văn kiêm nhà toán học Lewis Carroll.
16:20 26/07/2015
Hội chứng "Alice ở xứ sở thần tiên" [AIWS] là một dạng rối loạn tâm thần khiến thị giác bệnh nhân nhận thức những hình ảnh quá lớn hay quá nhỏ kèm theo triệu chứng đau nửa đầu [hay còn gọi là đau tiền đình].
TT - Nhiều màu sắc, nhiều chiêu thức nhưng Alice ở xứ sở thần tiên [*] [Alice in wonderland] lại hẫng về phần kịch bản khiến khán giả có chút nuối tiếc.
Nữ diễn viên trẻ người Úc Mia Wasikowska trong vai Alice - Ảnh: IMDB
Ðược gợi cảm hứng từ câu chuyện tuyệt vời của nhà văn - nhà toán học Anh Lewiss Carroll [1832 - 1898], Alice ở xứ sở thần tiên dẫn người xem đến thời điểm Alice bước vào tuổi cập kê với một cuộc hôn nhân định sẵn đang chờ đợi. Nhưng như thuở 12 tuổi, cô thiếu nữ lại háo hức đuổi theo một con thỏ và lọt tõm xuống hố, bắt đầu một hành trình phiêu lưu mà cô không đón đợi...
Trong chuyến đi kỳ lạ và hãi hùng ấy, Alice không nhớ gì đến chuyện ngày xưa và tìm lại sự "nhiều nhặn" của mình trong quan hệ khi đối kháng, lúc bạn bè với những con vật và con người đặc biệt ở xứ sở này: hai cậu bé mập ù, con mèo tinh quái, con thỏ trắng và người làm mũ trứ danh...
Alice ở xứ sở thần tiên làm khán giả no mắt với những hình ảnh lúc tươi sáng lúc u tối và tha hồ né người vì những "chiêu" quăng đồ vật về phía khán giả do hiệu ứng phim 3D mang lại. Những chi tiết phim độc đáo và hài hước: Hoàng hậu Ðỏ kê chân bằng con lợn béo ú, chơi golf bằng cách dùng con hạc đánh vào một con vật tròn nhỏ, thích mũ đẹp và có phần ngây thơ dù vẫn độc ác không ai sánh bằng...
Thiếu một chút cảm xúc để Alice ở xứ sở thần tiên chinh phục khán giả người lớn dù đã làm họ no nê với màu sắc, sự u tối, sự đỏm dáng và tính khí bất thường của các nhân vật... Nếu đích đến của một tác phẩm nghệ thuật là sự chia sẻ cảm xúc với tâm hồn người thưởng thức, thì Alice ở xứ sở thần tiên mới chỉ phớt nhẹ qua cơ thể người xem chứ chưa chạm được vào tâm hồn họ. Không đủ thời gian để khán giả cảm động và chia sẻ, không có số phận nào được nhắc đến một cách đầy đủ và xuyên suốt trong phim.
Lập kỷ lục doanh thu
Ðây là bộ phim thứ bảy đạo diễn Tim Burton và nam diễn viên lừng danh Johnny Depp cùng hợp tác thực hiện. Cùng góp mặt là một gương mặt cũng rất quen thuộc trong các phim khác của Tim Burton là nữ diễn viên người Anh Helena Bonham Carter, vợ của Tim Burton [vai Nữ hoàng Ðỏ].
Thủ vai Alice là nữ diễn viên trẻ người Úc Mia Wasikowska. Với kinh phí sản xuất lên đến 200 triệu USD, Alice ở xứ xở thần tiên thuộc vào hàng "bom tấn". Theo báo Hollywood Reporter, ngay từ đầu đạo diễn Burton đã xác định hiệu ứng ba chiều [3D] rất phù hợp với bối cảnh bộ phim. Nhưng khác với siêu phẩm Avatar [Thế thân] của James Cameron, ông Burton chọn quay Alice ở xứ sở thần tiên bằng máy quay thông thường và chuyển phim thành dạng 3D trong giai đoạn hậu kỳ.
Nhờ "hiệu ứng 3D" do Avatar tạo ra, Alice ở xứ sở thần tiên dễ dàng chinh phục khán giả toàn thế giới trong tuần đầu ra mắt. Theo trang web điện ảnh Boxofficemojo, sau ba ngày công chiếu đầu tiên [từ ngày 5-3], phimlập kỷ lục doanh thu 116,3 triệu USD trên thị trường Bắc Mỹ, vượt xa mức dự báo 70 triệu USD. Ðây là mức doanh thu tuần đầu trong tháng 3 cao nhất lịch sử Hollywood. Bộ phim cũng kiếm thêm 95 triệu USD từ hơn 40 quốc gia khác.
Tuy nhiên, phimkhông được giới phê bình đánh giá cao dù hầu hết đều khen ngợi phần hình ảnh và kỹ xảo của bộ phim.
Nhà phê bình Matt Stevens của trang web điện ảnh E!Online cho rằng do số phận của Alice đã được tiên tri từ trước, nên khán giả chẳng có lý do gì để thật sự quan tâm đến cô. Johnny Depp, bình thường vẫn luôn lôi cuốn, cũng nhợt nhạt, thiếu tính cách trong vai The Hatter, tương tự là Nữ hoàng Trắng do diễn viên trẻ Anna Hathaway thể hiện. Chỉ có Helena Bonham Carter là thành công với vai Nữ hoàng Ðỏ kỳ quái, tàn nhẫn, nhưng vẫn đậm chất con người.
Trên trang web tổng hợp các bài phê bình điện ảnh Rottentomatoes.com, Alice ở xứ xở thần tiên chỉ nhận được tỉ lệ ủng hộ trung bình 52%. Quan điểm chung của giới phê bình là dù bộ phim là một bữa đại tiệc về hình ảnh, nhưng Tim Burton đã đánh mất sự mạch lạc, chặt chẽ và gần như mọi cảm xúc của tác phẩm nguyên bản.
Không ít người đã được đắm chìm vào trong thế giới kì ảo của "Alice in Wonderland" [Cuộc phiêu lưu của Alice ở xứ sở thần tiên], một tác phẩm văn học trẻ em nổi tiếng của tác giả người Anh Charles Lutwidge Dodgson, người được biết đến với bút danh Lewis Carroll. Cuộc phiêu lưu của cô bé Alice khi lạc vào hang thỏ và những chuyện kì lạ sau đấy đã khiến bao thế hệ say mê và yêu thích mặc dù đã 150 năm trôi qua.
Alice in Wonderland là một trong những câu chuyện thiếu nhi nổi tiếng nhất thế giới. Kể từ thời điểm nó được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1865, các bản sao mới chưa bao giờ ngừng được in cho đến tận ngày nay. Thực tế, nhiều nhà nghiên cứu đã nghi ngờ về mối quan hệ của tác giả và nguyên mẫu Alice ngoài đời thực và cũng chính là nguồn cảm hứng đằng sau tác phẩm này. Nhiều người tin rằng, đằng sau cuốn tiểu thuyết này là cả một câu chuyện đen tối.
Charles Lutwidge Dodgson không chỉ đơn giản là một nhà văn. Ông học toán tại Đại học Oxford và là một nhiếp ảnh gia lành nghề. Những bức ảnh của Dodgson hầu hết đều mang chủ đề trẻ em, hơn 50% những bức ảnh còn sót lại của ông là mô tả các bé gái. Mọi người đều thấy ông yêu trẻ con và trẻ con cũng rất yêu ông. Trong nhiều năm qua, người ta đã đặt câu hỏi về mối quan hệ của ông với các bé gái, mặc dù không có bằng chứng thuyết phục nào cho thấy ông có hành động thiếu trong sáng với trẻ em.
Cuộc gặp gỡ mang nhiều ý nghĩa giữa Dodgson và Alice Liddell
Ngày 25/4/1854, Dodgson khi đó 24 tuổi, lần đầu tiên gặp Alice Liddell và các chị gái của cô. Sau đó, ông đã viết trong nhật kí của mình rằng ngày hôm đó mang một ý nghĩa vô cùng đặc biệt với ông. Vào thời điểm đó, ông đang ở trong nhà thờ và chụp ảnh thì các cô gái kéo đến và tò mò về chiếc máy ảnh mà ông đang sử dụng. Gia đình Alice sau đó yêu cầu ông chụp ảnh cho họ. Sau này, Dodgson và gia đình Liddell trở thành những người bạn vô cùng thân thiết, ông thường xuyên chụp ảnh cho các cô gái và dẫn họ đi chơi.
Ngày 4/7/1962, Dodgson đi thuyền từ Oxford đến Godstow cùng với 3 cô gái nhà Liddell: Edith 8 tuổi, Alice 10 tuổi và Lorina 13 tuổi. Trong chuyến đi này, ông đã tạo ra được một câu chuyện thú vị với vô số những nhân vật kì lạ và khác thường. Ông biến Alice thành nhân vật chính. Về phần mình, Alice vô cùng phấn khích với câu chuyện và đã năn nỉ Dodgson viết nó ra giấy để cô có thể đọc lại. Và cuốn tiểu thuyết dành cho trẻ em nổi tiếng đã ra đời từ đó.
Vào năm 1863, một chuyện xảy ra đã khiến mối quan hệ giữa Dodgson và gia đình Liddell cắt đứt trong một khoảng thời gian dài. Trước đó, ông gặp bọn trẻ gần như mỗi ngày. Các nhà nghiên cứu không biết chính xác chuyện gì đã gây ra sự rạn nứt này, nhưng theo Florence Becker Lennon, một nhà nghiên cứu tiểu sử cho rằng, Dodgson có thể đã muốn kết hôn với Alice và lời đề nghị của ông đã khiến gia đình Liddell tức giận và sợ hãi.
Sau này, Dodgson cuối cùng đã hòa giải với gia đình Liddell nhưng ông không còn dành thời gian cho những cô gái nữa. Năm 1864, Dodgson tặng Alice cuốn sách "Alice lạc vào xứ sở thần tiên" bản viết tay.
Charles Dodgson có rất nhiều vấn đề cá nhân
Trong khi cái tên Lewis Carroll là một tác giả nổi tiếng được yêu thích trên toàn thế giới, thì cái tên đó lại là một nhân cách khác xa so với Charles Dodgson. Trong suốt cuộc đời mình, Dodgson mắc chứng khó đọc, và đó có lẽ là lý do tại sao ông thích làm việc với những con số hơn.
Ông cũng gặp trở ngại trong chuyện giao tiếp khiến ông bị nói lắp. Đó là lý do tại sao ông không bao giờ có thể nói trước đám đông nhiều người. Nhưng bằng một cách nào đó, ông không gặp vấn đề gì khi trò chuyện với trẻ em.
Bức ảnh gây tranh cãi
Điều mà nhiều người nghiên cứu nhìn thấy ở Dodgson chính là niềm yêu thích của ông với những cô gái trẻ. Nó đã khiến các nhà viết tiểu sử tìm hiểu, nghiên cứu các mối quan hệ của ông với những đứa trẻ được ông viết, chụp hình và vẽ. Hầu hết các đối tượng mà ông tập trung đến là những cô gái trong độ tuổi từ 10-15. Sau này, hầu hết tranh ảnh mà Dodgson sáng tác đã bị ông hủy trước khi qua đời, thì người ta vẫn tìm thấy một số ít những bức chân dung khỏa thân hoặc bán khỏa thân của các cô gái. Một số cho rằng đây là bằng chứng ông có thể là một kẻ ấu dâm. Trước khi chết, Dodgson từng viết: "Một cô gái khoảng 12 tuổi là vẻ đẹp lý tưởng của tôi."
Một trong những bức ảnh gây tranh cãi lớn nhất về Alice Liddell là bức ảnh khi cô bé mới 6 tuổi, tạo dáng trong trang phục của một người ăn xin. Chiếc váy của cô bị xé toác và rơi khỏi vai, để lộ ngực trần. Cô đặt một tay lên hông và ánh mắt nhìn thẳng vào ống kính như khiêu khích. Đôi mắt của cô bé dường như già hơn so với những người bạn cùng tuổi. Các học giả thời hiện đại cho thấy bức ảnh này thật đáng lo ngại, và họ tin rằng Dodgson đang cố gắng tình dục hóa Alice.
Tuy vậy, trong thời kì của Dodgson, không có gì lạ khi những bức ảnh khỏa thân của trẻ em được in trên bưu thiếp, thiệp sinh nhật hoặc các tác phẩm nghệ thuật. Trẻ em được mô tả là ngây thơ, trong sáng, vì thế những bức ảnh này không mang xu hướng tình dục mà là sự trong trắng, thuần khiết.
Alice Liddell mệt mỏi vì sự nổi tiếng
Sau khi "Alice ở xứ sở thần tiên" trở nên nổi tiếng, Alice Liddell cũng nổi tiếng theo. Những bức ảnh của cô được tìm thấy ở khắp mọi nơi, vì thế người ta biết cô trông như thế nào và nơi cô sống. Cô không thể đi đến bất cứ nơi công cộng nào mà không có người bình luận về câu chuyện và đặt câu hỏi với cô.
Dodgson đã chụp ảnh Alice khi cô tròn 18 tuổi. Trong bức ảnh, có thể nhận thấy rõ ràng trông cô đang không hề vui, thậm chí còn khá khó chịu. Điều này có thể là do Alice phải chứng kiến cái chết của em gái Edith. Cô nhận ra cuộc sống không còn là nơi kì diệu như khi hồi còn nhỏ nữa.
Năm 28 tuổi, Alice kết hôn với Reginald Hargreaves - một cầu thủ chơi cricke và có 3 người con trai. Tuy nhiên, 2 người con trai của cô đã hy sinh trong Thế chiến I. Trong một lần viết thư gửi cho Caryl, người con trai còn sống của mình, cô nói rằng cô "mệt mỏi vì trở thành Alice ở xứ sở thần tiên".