Đường trung bình động là chỉ số được sử dụng nhiều nhất trong phân tích kỹ thuật. Nó được áp dụng với biểu đồ giá và thể hiện xu hướng trong khi bỏ qua các dao động về giá.
Các đường trung bình động [Moving Average – MA]
Được sử dụng để trung bình hóa hay “san bằng” các biến động giá cổ phiếu bằng cách loại trừ các biến động trong ngắn hạn. Với các đường trung bình di động được xác định và ứng dụng hợp lý, bạn sẽ cảm thấy việc xác định xu hướng thị trường cũng như dự đoán khả năng biến động và thay đổi của giá cổ phiếu trở nên dễ dàng hơn. Chúng giúp bạn đánh giá thực tế thị trường một cách khách quan bằng việc loại bỏ các biến động nhỏ lẻ và hỗn loạn – điều có thể làm bạn bị đánh lạc hướng khỏi các xu hướng sẽ chiếm ưu thế trong dài hạn. Việc phân tích các đường trung bình động giúp khám phá xu hướng dài hạn của thị trường và các động lực của giá cả, cũng có nghĩa là xem xét xem chúng sẽ tăng hay giảm với tốc độ như thế nào.
Các nhà đầu tư chú ý nhiều nhất đến mức giá đóng cửa hàng ngày nên mức giá này thông thường được dùng để tính toán đường trung bình di động trên các biểu đồ hàng ngày. Việc chọn lựa số giai đoạn cho một đường trung bình di động cũng rất quan trọng bởi nó ảnh hưởng đến tính hiệu quả khi sử dụng. Trên thực tế, người ta chia thành các giai đoạn như sau:
- Rất ngắn hạn [đường trung bình di động trong 5-10 ngày]
- Ngắn hạn [đường trung bình di động trong 10-25 ngày]
- Trung hạn [đường trung bình di động trong 25-100 ngày]
- Dài hạn [đường trung bình di động trong 100-200 ngày]
Ví dụ giai đoạn 50 trên biểu đồ ngày chính là 50 ngày gần nhất, 14 giai đoạn trên biểu đồ tuần là 14 tuần gần nhất.
Đồ thị có 3 đường MA[SMA] gồm MA200 màu nâu, MA50 màu xanh dương và MA20 màu xám. Có thể thấy đường MA ngắn sẽ đi sát giá hơn, còn MA càng dài biến động càng trễ, càng ở xa giá.
- Đường trung bình động đơn giản [Simple Moving Average – SMA]
- Đường trung bình động theo Hàm mũ [Exponential Moving Average – EMA]
- Đường trung bình Di động theo Trọng số [Weighted Moving Average – WMA]
Người ta cũng đã cố gắng thử sử dụng các công thức tính toán phức tạp hơn cho các đường trung bình trong phân tích kỹ thuật như EMA và WMA là ví dụ, nhưng thực tế nhất là tại thị trường chứng khoán Việt Nam cho thấy SMA là có hiệu quả nhất. Chính vì vậy khi nói đường MA là để chỉ SMA, các nhà đầu tư cũng nên tập trung tìm hiểu SMA là được.
Đường trung bình động đơn giản [Simple Moving Average – SMA]
SMA được tính bằng trung bình cộng các mức giá đóng cửa trong 1 khoảng thời gian [giai đoạn] nhất định. Ví dụ đường MA14 là trung bình cộng của 14 giá đóng cửa liên tiếp, để tạo ra những điểm hình thành đường SMA.
Phương pháp giao dịch với SMA:
Có nhiều cách để sử dụng SMA. Sapphire Capital sẽ hướng dẫn bạn một phương pháp phân thích nâng cao hơn phương pháp phân thích cơ bản đạt hiệu quả cao ở thị trường Việt Nam đó là chiến lược sử dụng 3 đường trung bình di động, đối với cổ phiếu cơ sở là MA20, MA50, MA200, đối với chứng khoán phái sinh là MA10, MA20, MA50.
Nguyên tắc giao dịch với 3 đường MA:
- Đầu tiên đánh giá xu hướng cổ phiếu, các đường MA sắp xếp theo thứ tự MA20 nằm trên MA50, MA50 nằm trên MA200 thì xu hướng tăng được xác nhận. Đây là điều kiện đầu tiên, kiên quyết lọc những cổ phiếu dạng này để xem xét mua vào
- Tiếp theo, khi đã thỏa mãn điều đầu tiên, theo dõi đồ thị cổ phiếu, hầu hết thời gian trên 80% các phiên, cổ phiếu đó biến động trên đường MA20
- Xem xét mua cổ phiếu, khi cổ phiếu đó điều chỉnh, test lại thành công đường MA50, [hoặc nếu tụt dưới MA50 phải vượt lên ngay phiên sau đó cũng đc]
- Chỉ bán khi nào cổ phiếu đó thủng MA50 hoặc kết hợp một công cụ kỹ thuật khác để bán. Với đầu tư dài hạn, vẫn có thể chỉ bán 1 phần hoặc chờ sau đó mua lại chứ không nhất thiết bán khi CP thủng MA50, nhưng khi CP đó thủng MA200 hãy bán bằng mọi giá.
Lưu ý: Không phải cổ phiếu nào cũng có thể dùng MA để mua bán, mà chủ yếu chỉ để xác nhận xu hướng. Để sử dụng MA giao dịch được, trước đó cổ phiếu cũng phải đi theo đúng những đường giá MA, kiểu như đã từng test thành công MA50. Những lần test MA50 từ 5 lần trở đi không nên mua nữa vì rủi ro sẽ lớn.
Ví dụ cho phương pháp 3 đường MA. Nhìn vào đồ thị cổ phiếu FPT, 3 đường đã xếp đúng thứ tự xác nhận xu hướng tăng, trên 90% thời gian FPT đi trên MA20. Trong khoảng thời gian gần 1 năm từ 10/2020-08/2021, nhà đầu tư có 4 cơ hội mua rất đẹp khi giá về test MA50 ở vùng khoanh tròn. Đến ngày 18/10/2021, FPT vẫn chưa thủng MA50 để bán, và lần test thứ 5 cuối tháng 9 như trên nguyên tắc không nên mua nữa. Nếu các nhà tư có thể kết hợp các công cụ khác như Fibonacci, Ichimoku để tìm điểm bán giá cao hơn là chờ MA50.