Thuốc hạ sốt Aspirin, Ibuprofen khi dùng cho trẻ cần hết sức cẩn trọng bởi chúng gây ngộ độc đường tiêu hóa và nhiều biến đổi trong cơ chế đông máu hoặc gây dị ứng, đặc biệt ở trẻ có cơ địa dị ứng.
Sốt là phản xạ tự vệ của cơ thể trước nhiều nguyên nhân khác nhau. Khi sốt quá cao, cơ thể có thể bị co giật, rất nguy hiểm. Thuốc hạ sốt có tác dụng ức chế trung tâm điều nhiệt, nhằm giảm sốt. Khách hàng không cần đơn của bác sĩ vẫn dễ tìm mua sản phẩm ở các nhà thuốc. Tuy nhiên, bạn cần có những kiến thức thiết yếu để sử dụng thuốc hạ sốt an toàn cho con.
Hiện nay trên thị trường có 3 loại hạ sốt phổ biến hiện nay là Aspirin, Ibuprofen và Paracetamol [Acetaminophen].
Aspirin và ibuprofen là thuốc kháng viêm không steroid có tác dụng hạ sốt, giảm đau, chống vón kết tiểu cầu. Tác dụng hạ sốt của aspirin và ibuprofen đạt được khi dùng ở liều thấp hơn so với điều trị kháng viêm.
Aspirin được dung nạp tốt trong điều trị sốt ở trẻ em, nhưng cũng giống như các thuốc kháng viêm không steroid khác, nó gây độc cho đường tiêu hóa và nhiều biến đổi trong cơ chế đông máu, hoặc gây dị ứng, đặc biệt là ở trẻ có cơ địa dị ứng. Còn ibuprofen gần đây mới được chỉ định điều trị sốt cho trẻ dưới 16 tuổi, nên việc dung nạp trong điều trị ngắn ngày và liều nhẹ chưa được đánh giá đúng mức. Cũng giống như aspirin, ibuprofen cũng có những hạn chế của thuốc kháng viêm không steroid.
Có thể bạn quan tâm:
Lưu ý khi dùng thuốc hạ sốt cho trẻ
Dùng thuốc hạ sốt cho trẻ đúng cách ba mẹ đã biết chưa?
Trẻ sơ sinh bị sốt khi nào cần đưa đi bác sĩ?
Hạn chế sử dụng Aspirin hạ sốt cho trẻ bởi nó có thể gây ngộ độc cho đường tiêu hóa
Trong đó 3 loại thuốc trên thì Paracetamol giúp trẻ dung nạp tốt nên được sử dụng phổ biến. Tuy nhiên, dùng thuốc quá liều Paracetamol có thể gây cạn kiệt glutathion của gan dẫn đến tiêu hủy tế bào gan.
Tuỳ theo lứa tuổi, cân nặng, trẻ cần có liều dùng Paracetamol khác nhau. Mỗi lần uống cách nhau từ 4 – 6h. Nếu bé sốt tính từ lúc uống thuốc trước đó [chưa quá 4h], cha mẹ không được cho trẻ dùng tiếp mà phải sử dụng các biện pháp hạ nhiệt khác như uống nhiều nước, chườm nước ấm, cởi bỏ quần áo…
Lưu ý: chỉ dùng paracetamol khi thân nhiệt trên 38,5 độ C và không tự ý dùng thuốc kéo dài quá 3 ngày.
Ngoài ra, cha mẹ phải thận trọng khi dùng thuốc hạ sốt cho bé, lưu ý cân nặng của trẻ vơi liều lượng dùng. Ngoài ra, do trẻ còn nhỏ nên chức năng khử độc, thải độc của gan và thận chưa hoàn thiện nên có thể bị ảnh hưởng bởi thuốc. Nếu bé uống 150mg/kg cân nặng trong một ngày rất dễ bị ngộ độc.
Trong điều trị sốt cho trẻ, không cần thiết phải phối hợp nhiều thuốc hạ sốt cùng lúc, trừ trường hợp dùng đúng thuốc theo chỉ định của thầy thuốc mà không thể hạ sốt.
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều dạng thuốc hạ sốt, phù hợp với từng lứa tuổi: dung dịch, hỗn dịch, sirô, thuốc bột, thuốc cốm, viêm nang, viên nén, viên sủi, thuốc đặt hậu môn… với các hàm lượng thích hợp. Tùy trường hợp mà dùng thuốc phù hợp nhằm bảo đảm an toàn, hợp lý và đạt hiệu quả điều trị cao nhất.
Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Dược sĩ Thu Hà: Một số tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc hạ sốt bao gồm:
- Buồn nôn
- Nôn
- Khó ngủ
- Phản ứng dị ứng [khó thở, khò khè, mề đay, sưng phù mặt…]
- Kích ứng da [phát ban, nổi mẩn,..]
Ngoài ra, thuốc hạ sốt khi dùng quá liều có thể gây tổn thương đến các cơ quan khác như:
- Tổn thương gan: Một số thuốc hạ sốt như paracetamol có thể gây tổn thương gan, suy gan,… Đặc biệt ở những người viêm gan, sử dụng rượu hằng ngày tuyệt đối không sử dụng thuốc.
- Tổn thương thận: Việc lạm dụng thuốc hạ sốt thậm chí có thể gây suy thận.
- Tổn thương dạ dày: Nhóm thuốc kháng viêm không steroid [ibuprofen, aspirin] có thể gây rối loạn dạ dày, nghiêm trọng hơn là chảy máu, loét dạ dày,…
- Các vấn đề về tim: nhồi máu cơ tim, đột quỵ,…
Để phòng ngừa các tác dụng phụ của thuốc hạ sốt, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc và tuân thủ đúng theo liều lượng, thời gian được chỉ định. Hơn nữa, bạn cần đặc biệt lưu ý trong cách sử dụng thuốc hạ sốt với người già và trẻ nhỏ vì đây là nhóm đối tượng nhạy cảm và dễ gặp những tác dụng phụ nhất.
6. Uống thuốc hạ sốt bao lâu thì có tác dụng?
Dược sĩ Thu Hà: Thuốc sẽ phát huy tác dụng sau khi uống hoặc đặt trực tràng 20 – 30 phút và đạt hiệu quả cao nhất ở thời điểm 1 giờ sau đó. Đối với đường tiêm truyền sẽ phát huy tác dụng nhanh hơn.
7. Có ý kiến cho rằng cách sử dụng thuốc hạ sốt hiệu quả là uống kết hợp 2 loại hạ sốt với nhau. Theo dược sĩ, điều này có đúng không? Vì sao?
Dược sĩ Thu Hà: Không đúng. Không nên phối hợp 2 loại thuốc hạ sốt cùng lúc vì sẽ làm tăng độc tính của thuốc, tăng nguy cơ kích ứng dạ dày, xuất huyết tiêu hoá,…
Cách sử dụng thuốc hạ sốt trong trường hợp sử dụng paracetamol không có tác dụng là dùng kết hợp thuốc ibuprofen cho liều tiếp theo. Tuy nhiên, phải tuân thủ nghiêm ngặt khoảng cách sử dụng giữa 2 lần. Ngoài ra, có thể kết hợp miếng dán hạ sốt cùng với thuốc hạ sốt để hiệu quả nhanh hơn.
8. Những lưu ý trong cách sử dụng thuốc hạ sốt đặt hậu môn cho trẻ là gì?
Dược sĩ Thu Hà: Tuy thuốc hạ sốt đặt hậu môn [thuốc đặt trực tràng] không phải là lựa chọn tối ưu nhất nhưng những trường hợp trẻ bị sốt cao, nôn mửa, bỏ bú thậm chí là hôn mê thì nó là lựa chọn hàng đầu. Ngoài ra, còn có những lưu ý quan trọng trong cách sử dụng thuốc hạ sốt đặt hậu môn cho trẻ như:
- Thuốc phải được bảo quản ở nhiệt độ lạnh, tốt nhất là ngăn mát tủ lạnh với nhiệt độ từ 2–8°C.
- Chỉ nên dùng thuốc hạ sốt đặt hậu môn khi trẻ sốt trên 38,5°C và không sử dụng được hạ sốt bằng đường uống.
- Do trong thuốc viên đạn đã có thành phần paracetamol nên khi sử dụng không kết hợp thuốc hạ sốt đường uống cùng một lúc sẽ gây hiện tượng quá liều, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
- Nếu trẻ không hạ sốt, có thể sử dụng liều nhắc lại tối thiểu sau 4 giờ, đối với trẻ suy thận thì nhắc lại liều sau tối thiểu 8 giờ.
- Nhúng thuốc vào nước có nhiệt độ bình thường khoảng 5 giây để khi đặt tránh làm kích ứng hậu môn trẻ.
- Liều thuốc hạ sốt đặt hậu môn là liều cố định, không được bẻ thuốc hoặc tự ý sử dụng đặt 2-3 viên vào hậu môn cùng một lúc.
- Không dùng thuốc hạ sốt đặt hậu môn cho các trường hợp trẻ có tổn thương ở vùng trực tràng như polyp, nứt kẽ hậu môn hay bị các vấn đề nhiễm trùng hậu môn khác.
- Không dùng cho trẻ bị suy gan nặng, tiêu chảy, táo bón hay dị ứng với thuốc.