Được phân loại theo vật liệu xây dựng, tường gạch là loại thường được sử dụng rộng rãi nhất và phổ biến nhất trong lĩnh vực xây dựng, đặc biệt là các công trình nhà ở. Tiêu chuẩn của xây tường gạch được đề ra trên thực tế không có pháp luật nào quy định nhưng có nhiều quy chuẩn về kỹ thuật cần phải tuân theo để đảm bảo độ bền và vững chắc cho các công trình và an toàn khi xây tường gạch cho công trình.
Những đặc điểm chung của tường gạch trong kỹ thuật xây dựng tường
Gạch là loại vật liệu được chế tạo rời có kích thước phù hợp với điều kiện thi công, xây dựng bằng tay. Gạch được liên kết với nhau để tạo thành các kết cấu tường, cột, tạo ra các không gian cho công trình.
Gạch dùng để xây tường phổ thông nhất ở nước ta là gạch đất sét nung [gạch chỉ], ngoài ra có các loại gạch than xỉ, gạch đôlômit, gạch silicat…
Một số loại gạch cơ bản và phố biến thường được dùng để xây tường
Tiêu chuẩn và cấu tạo của một viên gạch đạt tiêu chuẩn của Việt Nam như sau:
- Kích thước 220 x105 x 55mm.
- Nặng 2,5 ÷ 3kg/viên.
- Cường độ chịu lực ép [Mac] của gạch máy R = 75 ÷ 200kG/cm2.
- Cường độ chịu lực ép của gạch thủ công: R = 35 ÷ 75 kG/cm2.
Chiều dài của gạch tiêu chuẩn bằng 2 lần chiều rộng của viên gạch cộng thêm mạch vữa 10mm, để khi thi công có thể xoay dọc hoặc ngang viên ngạch đều có thể ăn khớp với nhau. Theo tiêu chuẩn về mác của gạch [cường độ chịu lực] có các loại 30, 50, 75, 100, 150, 200.
Vữa xây: vữa là vật liệu dùng để kết dính các viên gạch thành một khối. Vữa kết dính cũng trực tiếp tham gia chịu lực bởi vậy cần có nhiều loại mác [cường độ chịu lực] vữa khác nhau. Chiều rộng mạch vữa của tường xây gạch là 10 ÷ 12mm. Vữa xây thông dụng nhất là vữa xi măng cát có các loại sau:
- Xi măng cát đen gồm: xi măng + cát đen + nước vừa đủ.
- Xi măng cát vàng gồm: xi măng + cát vàng + nước vừa đủ.
Đối với tiêu chuẩn xây tường gạch thì tỷ lệ phối hợp giữa các vật liệu trên được quyết định bởi mác vữa, chất lượng vật liệu và điều kiện khí hậu pha trộn. Mác của vữa thường có các loại: 150, 100, 70, 50 [mác 100 = nén 100kG/cm2 thì vật liệu bị phá hoại].
Một số loại gạch thông dụng để xây tường và các thông số của chúng được giới thiệu rõ ràng như sau
Kích thước cơ bản của tường gạch
Hiện nay có rất nhiều loại gạch để xây tường nhưng tiêu chuẩn xây tường gạch không quá khác biệt nhiều trừ loại vữa xây dựng
Chiều dày của tường gạch:
Chiều dày của tường gạch phụ thuộc vào tính chất làm việc và sự ổn định của kết cấu tường, ngoài ra còn phục thuộc vào các yêu cầu cách nhiệt, chống nóng, chống cháy hay độ thẩm mỹ của tường.
Chiều dày của tường gạch phụ thuộc vào tính chất của các công trình và nhu cầu của gia chủ
Theo tiêu chuẩn thì tường gạch xây loại phổ biến và thông thường nhất có các kích thước sau:
- Tường một gạch [tường đơn]: thực tế dày 105mm, kể cả hai lớp vữa trát 2 bên là 130 ÷ 140mm còn gọi là tường 10 hay tường con kiến.
- Tường 2 gạch: thực tế dày 220mm, kể cả vữa trát là 25cm còn thường gọi là tường 22 hay tường đôi.
- Tường 3 gạch: thực tế dày 335mm, kể cả vữa trát là 37cm còn được gọi là tường 33 dùng trong nhà xây gạch cao hơn 3 tầng hoặc xây tường móng.
- Tường 4 gạch: thực tế dày 450mm, kể cả vữa là 48cm.
Trong tiêu chuẩn xây tường gạch, yêu cầu tường xây phải có đủ độ cứng, độ ổn định dưới tác dụng của tải trọng đứng [như sàn, mái, tải trọng bản thân…] và tải trọng ngang [lực gió, lực chấn động] mà không bị đổ, không bị nứt nẻ và không bị biến dạng.
Chiều cao của tường gạch:
Tùy theo chiều dày tường và mác vữa xây có ảnh hưởng đến chiều cao tường.
- Với mác vữa 75; 50 thì tỷ lệ cao/dày [H/d] chỉ nên ≤ 20
- Với mác 25 thì tỷ lệ cao/dày [H/d] chỉ nên ≤ 13
Chiều dài tường gạch:
Chiều dài bức tường gạch cũng có quan hệ với chiều dày và chiều cao của tường. Nhận biết về tường gạch nói chung trong khoảng cách L = 1 – 2H [H là chiều cao tường] thì nên tăng cường trụ đứng [bổ trụ ] hoặc tường vuông góc.
Khi xây tường chú ý chiều dài của tường tốt nhất là bằng bội số chiều dài của viên gạch cộng thêm chiều dày mạch vữa 1 ÷ 1,2cm. Như thế giảm được số lượng chặt gạch [đặc biệt là các đoạn tường hẹp ≤ 1,2m]
Nguyên tắc kỹ thuật khi thi công xây tường gạch
hướng dẫn về cách xây
Gạch xây từng hàng phải phẳng mặt, vuông góc với phương của lực tác động vào khối xây hoặc góc nghiêng của lực tác dụng vào khối xây và phương vuông góc với khối xây phải