- Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!
Câu 1 [trang 180 sgk ngữ văn 7 tập 1]
Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh – Lý Bạch
Quảng cáo
Phò giá về kinh - Trần Quang Khải
Tiếng gà trưa – Xuân Quỳnh
Cảnh khuya - Hồ Chí Minh
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê - Hạ Tri Chương
Bạn đến chơi nhà - Nguyễn Khuyến
Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra – Trần Nhân Tông
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá – Đỗ Phủ
Câu 2 [trang 180 sgk ngữ văn 7 tập 1]
Quảng cáo
| Tác phẩm | Nội dung tư tưởng, tình cảm được biểu hiện |
| Bài ca nhà tranh bị gió thu phá | Tinh thân nhân đạo và lòng vị tha cao cả |
| Qua Đèo Ngang | Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ thầm lặng giữa núi đèo hoang sơ |
| Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê | Tình cảm quê hương chân thành pha chút xót xa lúc mới trở về quê |
| Sông núi nước Nam | Ý thức độc lập tự chủ và quyết tâm tiêu diệt địch |
| Tiếng gà trưa | Tình cảm gia đình, quê hương qua những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ |
| Bài ca Côn Sơn | Nhân cách thanh cao và sự giao hòa tuyệt đối với thiên nhiên |
| Cảm nghĩ trong đêm trăng thanh tĩnh | Tình cảm quê hương sâu lắng trong khoảnh khắc đêm vắng |
| Cảnh khuya | Tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung |
Câu 3 [trang 181 sgk ngữ văn 7 tập 1]
Quảng cáo
| Tác phẩm | Thể thơ |
| Sau phút chia li | Song thất lục bát |
| Qua Đèo Ngang | Thất ngôn bát cú đường luật |
| Bài ca Côn Sơn | Lục bát |
| Tiếng gà trưa | Các thể thơ khác các loại trên [5 chữ] |
| Cảm nghĩ trong đêm trăng thanh tĩnh | Tuyệt cú đường luật [Ngũ ngôn tứ tuyệt] |
| Sông núi nước Nam | Tuyệt cú đường luật [thất ngôn tứ tuyệt đường luật] |
Câu 4 [trang 181 sgk ngữ văn 7 tập 1]
Những ý kiến sai:
a, Đã là thơ thì nhất thiết chỉ được dùng phương thức biểu cảm
e, Thơ trữ tình chỉ được dùng lối nói trực tiếp để biểu hiện tình cảm, cảm xúc
i, Thơ trữ tình phải có một cốt truyện hay và một hệ thống nhân vật đa dạng
k, Thơ trữ tình phải có một hệ thống lập luận chặt chẽ
Câu 5 [trang 182 sgk ngữ văn 7 tập 1]
a, Khác với tác phẩm của các cá nhân, ca dao trữ tình là những bài thơ, câu thơ có tính chất tập thể và truyền miệng
b, Thể thơ được ca dao trữ tình sử dụng nhiều nhất là lục bát
c, Một số thủ pháp thường gặp trong ca dao trữ tình: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, điệp ngữ, tiểu đối, nói giảm, câu hỏi tu từ ...
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 ngắn gọn, hay khác:
Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn lớp 7 hay khác:
Đã có lời giải bài tập lớp 7 sách mới:
- Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!
- Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 7 có đáp án
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k9: fb.com/groups/hoctap2k9/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Loạt bài Soạn văn lớp 7 | Soạn bài lớp 7 của chúng tôi được biên soạn một phần dựa trên cuốn sách: Để học tốt ngữ văn 7 và bám sát nội dung sgk Ngữ văn 7 Tập 1 và Tập 2.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
1. Em hãy nhớ và ghi lại tất cả nhan đề các văn bản [tác phẩm] đã được đọc – hiểu trong cả năm học. Sau đó, đối chiếu với sách giáo khoa, tự kiểm tra và bổ sung những chỗ thiếu, sửa những chỗ sai rồi chép lại vào vở một cách đầy đủ, chính xác danh mục các văn bản đã học.
2. Đọc lại các chú thích [*] ở Bài 3, 5, 7, 8. Làm thơ lục bát ở Bài 13. Ghi nhớ ở Bài 16 [Ôn tập tác phẩm trữ tình], chú thích [*] ở Bài 18. Câu 2 ở Bài 26 [phần Đọc – hiểu văn bản] để nắm các định nghĩa về:
– Ca dao, dân ca.
– Tục ngữ.
– Thơ trữ tình.
– Thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
– Thơ ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật.
– Thơ thất ngôn bát cú.
– Thơ lục bát,
– Thơ song thất lục bát.
– Phép tương phản và phép tăng cấp trong nghệ thuật.
3. Những tình cảm, những thái độ thể hiện trong các bài ca dao, dân ca đã được học là gì? Học thuộc lòng những bài ca dao trong phần học chính.
4. Các câu tục ngữ đã được học thể hiện những kinh nghiệm, thái độ của nhân dân đối với thiên nhiên, lao động sản xuất, con người và xã hội như thế nào?
5. Những giá trị lớn về tư tưởng, tình cảm thể hiện trong các bài thơ, đoạn thơ trữ tình của Việt Nam và Trung Quốc [thơ Đường] đã được học là gì? Học thuộc lòng các bài thơ, đoạn thơ thuộc phần văn học trung đại của Việt Nam, hai bài thơ Đường [thơ dịch, tự chọn], hai bài thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
6. Riêng với các văn bản đọc – hiểu là văn xuôi [trừ phần văn nghị luận], em hãy lập bảng tổng kết theo mẫu sau đây:
Cột 1: Số thứ tự
Cột 2: Nhan đề văn bản
Cột 3: Giá trị chính về nội dung
Cột 4: Giá trị chính về nghệ thuật
Chú ý: Cần dựa vào các phần kết quả cần đạt và Ghi nhớ đối với các văn bản được ghi trong Ngữ văn 7, tập một, tập hai, trong khi tiến hành lập bảng tổng kết.
7. Dựa vào Bài 21 [Sự giàu đẹp của tiếng Việt], kết hợp với việc học tập tác phẩm văn học bằng tiếng Việt đã có, hãy phát biểu những ý kiến về sự giàu đẹp của tiếng Việt [có dẫn chứng kèm theo].
8. Dựa vào Bài 24 [Ý nghĩa văn chương], kết hợp với việc học tập tác phẩm văn học đã có, hãy phát biểu những điểm chính về ý nghĩa của văn chương [có dẫn chứng kèm theo].
9.
Việc học phần Tiếng Việt và Tập làm văn theo hướng tích hợp trong Chương trình Ngữ văn lớp 7 đã có ích lợi gì cho việc học phần Văn? Nêu một số ví dụ.
Lời giải:
Câu 1 trang 127 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
| Tên tác phẩm | Tên tác giả |
| Cổng trường mở ra | Lý Lan |
| Mẹ tôi | Ét-môn-đô đơ A-mi-xi |
| Cuộc chia tay của những con búp bê | Khánh Hoài |
| Những câu hát về tình cảm gia đình | [ca dao] |
| Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người. | [ca dao] |
| Những câu hát than thân | [ca dao] |
| Những câu hát châm biếm | [ca dao] |
| Sông núi nước Nam | Lý Thường Kiệt |
| Phò giá về kinh | Trần Quang Khải |
| Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra | Trần Nhân Tông |
| Bài ca Côn Sơn | Nguyễn Trãi |
| Sau phút chia li | Đoàn Thị Điểm |
| Bánh trôi nước | Hồ Xuân Hương |
| Qua Đèo Ngang | Bà Huyện Thanh Quan |
| Bạn đến chơi nhà | Nguyễn Khuyến |
| Xa ngắm thác núi Lư | Lý Bạch |
| Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh | Lý Bạch |
| Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê | Hạ Tri Chương |
| Bài ca nhà tranh bị gió thu phá | Đỗ Phủ |
| Cảnh khuya | Hồ Chí Minh |
| Rằm tháng giêng | Hồ Chí Minh |
| Tiếng gà trưa | Xuân Quỳnh |
| Một thứ quà của lúa non: Cốm | Thạch Lam |
| Sài Gòn tôi yêu | Minh Hương |
| Mùa xuân của tôi | Vũ Bằng |
| Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất | [Tục ngữ] |
| Tục ngữ về con người và xã hội | [Tục ngữ] |
| Tinh thần yêu nước của nhân dân ta | Hồ Chí Minh |
| Sự giàu đẹp của tiếng Việt | Đặng Thai Mai |
| Đức tính giản dị của Bác Hồ | Phạm Văn Đồng |
| Ý nghĩa văn chương | Hoài Thanh |
| Sống chết mặc bay | Phạm Duy Tốn |
| Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu | Nguyễn Ái Quốc |
| Ca Huế trên sông Hương | Hà Ánh Minh |
| Quan Âm Thị Kính | Chèo |
Câu 2 trang 128 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
– Ca dao, dân ca: Các thể loại trữ tình dân gian kết hợp với lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người.
– Tục ngữ: Những câu nói ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh thể hiện kinh nghiệm của nhân dân được áp dụng vào cuộc sống.
– Thơ trữ tình: Sự kết hợp giữa lời và nhạc mang tính biểu cảm nói lên tư tưởng, giá trị hiện thực của thời đó.
– Thơ thất ngôn tứ tuyệt: Gồm 4 câu, mỗi câu 7 chữ, trong đó có 1, 2, 4 hoặc chỉ câu 2 và 4 hiệp vần với nhau.
– Thể thơ dân tộc: Bắt nguồn từ ca dao, dân ca, với kết cấu theo từng cặp [câu 6/ câu 8]. Vần bằng, lưng, liền, nhịp 2/2/2/2; 3/3/4/4; luật bằng trắc: 2B- 2T- 6B- 8B.
– Thơ song thất lục bát: Kết hợp giữa thể thơ thất ngôn đường luật và thơ lục bát, một khổ 4 câu [ 2 câu 6/ câu 8].
– Phép tương phản nghệ thuật: Sự đối lập giữa các hình ảnh, chi tiết, nhân vật, để tô đậm và nhấn mạnh đối tượng.
Câu 3 trang 128 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
Những tình cảm, thái độ được thể hiện trong các bài ca dao:
– Tình thân gia đình
– Tình yêu quê hương đất nước
– Tình yêu bản thể
– Thái độ mỉa mai, châm biếm những thói hư tật xấu trong xã hội
Câu 4 trang 128 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
Những kinh nghiệm, thái độ của nhân dân đối với thiên nhiên, lao động sản xuất, con người, xã hội:– Câu tục ngữ thể hiện kinh nghiệm về thời tiết, chăn nuôi, trồng trọt, những kinh nghiệm về đời sống.
– Thể hiện thái độ tôn vinh những giá trị của con người.
Câu 5 trang 128 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
Những giá trị lớn về tư tưởng, tình cảm thể hiện trong đoạn thơ, bài thơ trữ tình của Việt Nam và Trung Quốc:
– Tình yêu quê hương đất nước
– Tình yêu thiên nhiên
– Tình yêu cuộc sống: trân trọng vẻ đẹp của những người phụ nữ tài hoa, thương cảm cho những người phụ nữ bạc mệnh.
Câu 6 trang 128 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
| Stt | Tên bài | Gía trị nội dung | Gía trị nghệ thuật |
| 1 | Cổng trưởng mở ra [Lý Lan] | Thể hiện tấm lòng, tình cảm thiêng liêng của người mẹ đối với con cái. | Tác giả lựa chọn hình thức độc thoại, tự bạch như những dòng nhật kí của mẹ dành cho con. Sử dụng ngôn ngữ giàu chất biểu cảm. |
| 2 | Mẹ tôi [Ét-môn-đô đơ A- mi-xi] | Tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng nhất. Con cái pahir trân trọng và giữ gìn không được chà đạp lên tình cảm đó. | Nét đặc sắc là sáng tạo hoàn cảnh. Lồng câu chuyện trong một bức thư, khắc họa được nhiều chi tiết làm nổi bật hình ảnh người mẹ tận tụy . Cách biểu cảm trực tiếp có ý nghĩa giáo dục cao. |
| 3 | Cuộc chia tay của những con búp bê [Khánh Hoài] | Tình cảm gia đình là vô cùng quý giá và trân trọng. Người lớn, các bậc cha mẹ hãy vì con cái mà cố gắng có thể tránh những cuộc chi li. | Truyện đã thành công khi lựa chọn tình huống và xây dựng nhân vật qua diễn biến tâm lí. Cách dùng ngôi kể thứ nhất dễ bộc lộ tình cảm và tâm trạng chân thật. Lời kể tự nhiên theo trình tự sự việc. |
| 4 | Sống chết mặc bay | Lên án tên quan phủ vô trách nhiệm gây nên tội ác khi làm nhiệm vụ hộ đê; cảm thống với những nỗi thống khổ mà nhân dân chịu đựng. | Nghệ thuật tương phản và tăng cấp; bước khởi đầu cho thể loại truyện ngắn hiện đại. |
| 5 | Những trò lố hay là Varen và Phan Bội Châu | Đả kích toàn quyền Varen đầy âm mưu thủ đoạn, thất bại, đáng cười trước Phan Bội Châu; ca ngợi người anh hùng trước kẻ thù xảo trá. | Truyện ngắn hiện đại viết bằng tiếng Pháp, kể chuyện theo hành trình chuyến đi của Varen, sử dụng triệt để biện pháp đối lập – tương phản, sáng tạo nên hình thức ngôn ngữ đối thoại đơn phương của Varen. |
| 6 | Một thứ quà của lúa non | Ca ngợi và miêu tả vẻ đẹp và giá trị của một thứ quà quê đặc sản mà quen thuộc của Việt Nam. | Cảm giác tinh tế, trữ tình đậm đà, trân trọng nâng niu. Bút kí – tùy bút hay về văn hóa ẩm thực. |
| 7 | Sài Gòn tôi yêu | Tình cảm sâu đậm của tác giả đối với Sà Gòn qua sự gắn bó lâu bền, am hiểu tường tận và cảm nhận tinh tế về thành phố này. | Bút kí, kể, tả, giới thiệu và biểu cảm kết hợp khá khéo léo, nhịp nhàng. Lời văn giản dị, dùng đúng mức các từ ngữ địa phương. |
| 8 | Mùa xuân của tôi | Vẻ đẹp độc đáo của mùa xuân miền Bắc và Hà Nội qua nỗi sầu xa xứ của một người Hà Nội. | Hồi ức trữ tình, lời văn giàu hình ảnh, giàu cảm xúc, giàu chất thơ, nhẹ, êm và cảm động ngọt ngào. |
| 9 | Ca Huế trên sông Hương | Giới thiệu ca Huế – một sinh hoạt và thú vui văn hóa tao nhã ở đất cố đô. | Văn bản giới thiệu – thuyết minh: mạch lạc, giản dị mà nêu rõ những đặc điểm của chủ yếu của vấn đề. |
Câu 7 trang 129 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
Phát biểu những ý kiến về sự giàu đẹp của tiếng Việt:
* Thứ nhất, hệ thống nguyên âm, phụ âm khá phong phú:
– Nguyên âm: a,ă,â,o,ô,i…
– Phụ âm: b,c,k,l,m,n…
* Thứ hai, giàu thanh điệu:
– Bằng: huyền, không.
– Trắc: hỏi, ngã, nặng, sắc.
Sự phối hợp các nguyên âm – phụ âm, thanh bằng trắc tạo cho câu văn, lời thơ có nhạc điệu trầm bổng du dương, có khi cân đối nhịp nhàng, có khi khúc khuỷu:
Ví dụ:
“Mùa xuân, cùng em trên đồi thông,
Ta như chim bay trên tầng không…”
[Lê Anh Xuân].
* Thứ 3, cú pháp tiếng Việt rất tự nhiên , cân đối, nhịp nhàng:
Ví dụ:
– Tục ngữ: Lá lành đùm lá rách, Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ, Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo…
– Ca dao, dân ca, thơ:
Quả cau nho nhỏ
Cái vỏ vân vân
Nay anh học gần
Mai anh học xa
…
Đông ăn măng trúc, thu ăn giá
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao!
[Nguyễn Bỉnh Khiêm].
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
[Xuân Quỳnh].
* Thứ 4, từ vựng dồi dào về cả 3 mặt: thơ, nhạc, họa:
– Những tiếng gợi âm thanh, tiếng động: ầm ầm, ào ào, thì thầm, rì rầm…
– Những tiếng gợi màu sắc: xanh ngắt, xanh xanh, xanh nhung…
– Những tiếng gợi hình dáng: ì ạch, nặng nề, gầy gò…
* Cuối cùng, từ vựng tiếng Việt mỗi ngày một nhiều từ mới:
Ví dụ: thảo quả, cà phê, xê-mi-na, phôn-cơ-lo…
Câu 8 trang 129 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
Văn chương mang lại cho con người một đời sống tinh thần phong phú, khơi gợi ở con người những tình cảm tốt đẹp. Văn học thỏa mãn nhu cầu thẩm mĩ còn cung cấp cho con người tri thức về đời sống xã hội. Văn học đúng như tác giả Hoài Thanh có nói “…gây cho ra những tình cảm ta không có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có” biết cái hay, cái đẹp của cảnh vật thiên nhiên. Lịch sử loài người nếu xóa bỏ văn chương sẽ xóa bỏ mất lịch sử phát triển của mình, sẽ nghèo nàn về tinh thần.Câu 9 trang 129 - SGK Ngữ văn 7 tập 2:
Việc học phần Tiếng Việt và Tập làm văn theo hướng tích hợp trong Chương trình ngữ văn 7, giúp học sinh có thể vận dụng nhuần nhuyễn các kĩ năng để học văn tốt hơn.Ví dụ khi dạy bài Cuộc chia tay của những con búp bê [ngữ văn 7 tập 1] giáo viên tích hợp kiến thức của phân môn tiếng Việt, giáo viên có thể đặt câu hỏi:
Em hãy tìm những từ láy diễn tả tâm trạng của Thủy khi nghe yêu cầu chia đồ chơi của mẹ.
– Những từ láy đó có tác dụng gì trong việc biểu đạt dụng ý nghệ thuật của tác giả
Tích hợp với phần Tập làm văn, giáo viên có thể đặt câu hỏi:
– Văn bản được kể theo ngôi thứ mấy, tác dụng của ngôi kể đó.