Tại sao phải khuấy đều khi cho nước vôi vào dung dịch Na2CO3

CHUYÊN ĐỀ:
MUỐI CACBONAT TÁC DỤNG VỚI DUNG DỊCH AXIT
VÀ DUNG DỊCH KIỀM
A. CƠ SỞ LÝ THUYẾT
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN:
1. Khái niệm:
- Muối cacbonat là muối của axit cacbonic.
2. Phân loại:
- Muối cacbonat gồm:
+ Muối cacbonat [CO32-]
+ Muối hiđrocacbonat [HCO3-]
3. Tính chất:
+ Muối cacbonat [CO32-] có tính bazơ: tác dụng với axit.
Ví dụ:
Na2CO3 + 2HCl NaCl + CO2 + H2O
CO32- + 2H+
CO2 + H2O
+ Muối hiđrocacbonat [HCO3-] là chất lưỡng tính: tác dụng với
axit và dung dịch kiềm.
Ví dụ:
NaHCO3 + HCl NaCl + CO2 + H2O
HCO3- + H+
CO2 + H2O
NaHCO3 + NaOH Na2CO3 + H2O
HCO3- + OH- CO32- + H2O
II. CÁC DẠNG BÀI TẬP:
Đối với dạng toán này cần lưu ý thứ tự cho hóa chất vì việc thay đổi
thứ tự sẽ dẫn đến kết quả khác nhau.
Dạng 1: Khi cho rất từ từ dung dịch axit vào dung dịch muối
cacbonat [hoặc hỗn hợp muối cacbonat và hiđrocacbonat] thì phản
ứng xảy ra theo thứ tự sau:

CO32 + H +
HCO 3
HCO3 + H +
CO 2 + H 2O

1


Dạng 2: Khi cho rất từ từ dung dịch muối cacbonat [hoặc hỗn hợp
muối cacbonat và hiđrocacbonat] vào dung dịch xảy ra như sau:
CO32 + 2H +
CO 2 + H 2O
HCO3 + H +
CO 2 + H 2O

Khi đó lượng CO32- và HCO3- phản ứng tùy thuộc vào tỉ lệ số mol
CO32- và HCO3- trong hỗn hợp ban đầu.
Dạng 3: Khi cho dung dịch muối cacbonat [CO 32-] phản ứng với axit
nhưng không cho thao tác phản ứng thì phản ứng xảy ra theo phương
trình:
CO32- + H+ HCO3[1]
CO32- + 2H+ CO2 + H2O [2]
Khi đó cần tính k để biết khả năng xảy ra:

k=

nH +
nCO 2
3


3

+ k = 1: muối HCO .
+ k = 2: khí CO2 .
+ k > 2 : H+ dư và khí CO2 .
+ k