Nghị luận xã hội về câu tục ngữ: Tiên học lễ, Hậu học văn được tổng hợp và sưu tầm gồm các bài văn mẫu hay dành cho các em học sinh tham khảo, củng cố kỹ năng cần thiết cho bài kiểm tra viết môn Ngữ văn sắp tới.
Mục lục bài viết
Học tập là một hành trình lâu dài và kiên nhẫn của con người nhằm mở mang trí óc và đóng góp cho xã hội. Quá trình học tập không chỉ tích lũy kiến thức mà còn hình thành nên con người, tạo nên những giá trị và mang lại ý nghĩa cho cuộc sống. Truyền thống của tổ tiên đã khắc sâu vào tâm hồn chúng ta câu nói quý giá: ‘Tiên học lễ, hậu học văn’.
‘Tư duy lễ nghĩa’ dùng để chỉ việc trau dồi thói quen sinh hoạt, đạo đức, tính cách và bảo vệ các giá trị truyền thống từ xa xưa. ‘Hậu học văn’ nhấn mạnh sự cần thiết của những nỗ lực liên tục để nghiên cứu và phát triển kiến thức và chuyên môn đương đại. Điều quan trọng nhất là muốn trở thành một công dân có ích thì phải đầu tư cả đức lẫn tài, trau dồi tâm hồn trong sáng, cũng như nghiên cứu sâu rộng về kiến thức. Việc học không bao giờ kết thúc và là một hành trình suốt đời. Chúng ta phải học cách trở thành những con người có phẩm chất, luôn thực hành đạo đức trong mọi hoạt động và thể hiện sự tử tế, tôn trọng mọi người. Đồng thời, tri thức là một yếu tố quan trọng khác giúp chúng ta làm chủ được công việc và thành công, từ đó góp phần vào sự phát triển của xã hội. Nếu kết hợp thành công đạo đức và tài năng, bạn có thể đạt được địa vị cao, được mọi người yêu mến, kính trọng, đóng góp cho xã hội và đạt đến đỉnh cao danh vọng.
Tuy nhiên, trong xã hội ngày nay vẫn còn có những người thiếu đạo đức, vi phạm chuẩn mực xã hội và gây tổn hại cho cộng đồng của mình. Một số người không nỗ lực học tập, lười biếng và phụ thuộc vào người khác. Những hành động này phải bị xã hội lên án và chỉ trích.
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: ‘Có tài mà không có đức thì vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó’. Câu nói này cho thấy sự kết hợp giữa đạo đức và kiến thức là điều hết sức quan trọng trong cuộc sống. Hãy sống hết mình và trở thành một công dân xứng đáng, tài năng và danh dự, đóng góp cho xã hội cũng như đất nước ngày càng phát triển thạnh vượng.
2. Nghị luận xã hội về câu tục ngữ Tiên học lễ, Hậu học văn ấn tượng:
Từ hàng nghìn năm nay, người dân Việt Nam luôn tự hào về những truyền thống cao đẹp, là nền tảng đạo đức, lễ nghi trong đời sống của mình. Trong nhiều thế kỷ, những lời khuyên cuộc sống này đã được truyền lại từ thế hệ trước dưới dạng tục ngữ, ca dao. Trong số đó, câu ‘Tiên học lễ, hậu học văn’ đã trở thành một trong những tư tưởng quý giá nhất của chúng ta, mang đến cho chúng ta những bài học quý giá về thái độ và hành động trong cuộc sống.
Câu nói ‘Tiên học lễ, hậu học văn’ đã được nhiều người biết đến và thấm nhuần trong mỗi chúng ta. Nhưng để hiểu ý nghĩa của nó sâu sắc hơn thì cần phải phân tích. Đầu tiên, ‘lễ’ không chỉ có nghĩa là tuân thủ các nghi thức, quy tắc mà còn là cách cư xử lịch sự, có đạo đức, tôn trọng và bao dung. ‘Văn’ có nghĩa là tư duy, hiểu biết và khả năng thực hành chứ không chỉ là kiến thức sách vở. Vì vậy, câu tục ngữ này thực ra khuyến khích trước hết hãy tuân thủ các nguyên tắc đạo đức, sau đó là học cách tiếp tục tích lũy kiến thức và kỹ năng.
Có thể nói, câu tục ngữ trên dạy một bài học quan trọng về cuộc sống. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải rèn luyện đạo đức, phép xã giao trước khi học tập và phát triển kiến thức. Điều này có thể áp dụng cho tất cả mọi người, vì đạo đức và phép xã giao đóng vai trò quan trọng nhất trong cuộc sống hàng ngày. Chúng tạo thành nền tảng mà chúng ta được dạy từ khi còn nhỏ, trước khi chúng ta bắt đầu học đọc, viết và các kỹ năng khác. Học cách tôn trọng người lớn tuổi, tôn trọng người khác và tuân theo các quy tắc xã hội là những bước quan trọng đầu tiên để trở thành một người tốt.
Đạo đức và lễ nghi có tầm quan trọng không thể phủ nhận trong cuộc sống của chúng ta. Chúng ảnh hưởng đến suy nghĩ, thái độ và cách làm việc của mỗi cá nhân bởi vì những người có đạo đức sẽ suy nghĩ cẩn thận trước khi hành động và sử dụng kiến thức của mình vào mục đích tốt và đúng đắn, phù hợp với giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống của đất nước. Làm như vậy, bạn sẽ có thể làm việc hiệu quả hơn và được người khác yêu mến, tôn trọng. Nếu chỉ tập trung tích lũy kiến thức mà bỏ qua đạo đức, lễ nghi, bạn có thể đánh mất sự tôn trọng của người khác và trở thành một người vô đạo đức, không biết cách cư xử đúng mực.
Trong xã hội hiện đại ngày nay, văn minh càng phát triển thì đạo đức con người ngày càng suy thoái và càng ít quan tâm đến nhau. Học nhiều không có nghĩa là có đạo đức. Tri thức rất cần thiết cho sự phát triển của con người, nhưng nếu không có đạo đức thì sẽ không có nhân loại.
Khi làn sóng văn minh thời đại mở tràn qua nước ta, việc duy trì quan niệm giáo dục như trên là cách thực tế để hạn chế các ảnh hưởng tiêu cực từ các nước phát triển. Mặt khác, cũng cần gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự suy thoái một phần ác giá trị truyền thống trong tâm lý cộng đồng, đặc biệt là trong giới trẻ.
Vì thế câu tục ngữ ‘Tiên học lễ, hậu học văn’ cho chúng ta một bài học quý giá và đầy ý nghĩa. Trước khi tích lũy kiến thức, bạn cần hiểu rằng mình cần phải rèn luyện đạo đức. Sau đó là tận dụng mọi cơ hội để mở rộng kiến thức và hiểu biết của mình. Có một mối nguy hiểm trong thế giới hiện đại là chúng ta tập trung quá nhiều vào tri thức mà bỏ bê các giá trị và hành vi đạo đức. Đây là điều đáng trách và phải được thay đổi. Chúng ta không được quên rằng đạo đức và lễ nghi là những yếu tố quan trọng trong cuộc sống hàng ngày và cần thiết phải có cả hai để trở thành người tốt, có ích cho xã hội.
3. Nghị luận xã hội chi tiết về câu tục ngữ Tiên học lễ, Hậu học văn ý nghĩa:
Câu tục ngữ “Tiên học lễ, Hậu học văn” là một trong những câu nói phản ánh tinh thần giáo dục của người Việt Nam từ xưa đến nay. Câu này có nghĩa là trước khi học văn [tri thức, kiến thức], phải học lễ [đạo đức, phẩm cách]. Đây là một quan điểm giáo dục toàn diện, nhằm phát triển cả nhân cách và trí tuệ của con người.
Lễ là nền tảng của văn. Người có lễ mới có thể trở thành người có văn. Lễ là sự biết kính trọng, biết ơn, biết xấu hổ, biết tự trọng và biết trọng người khác. Lễ là sự tuân thủ các quy tắc xã hội, các giá trị văn hóa, các chuẩn mực đạo đức. Không chỉ vậy, sự hiểu biết và tôn trọng sự khác biệt giữa người với người, giữa văn hóa với văn hóa cũng như cảm thông và chia sẻ với những người xung quanh, nhất là những người gặp khó khăn và thiệt thòi cũng là một biểu hiện thường thấy ở những người có lễ.
Văn là sự phát triển của lễ. Người có văn mới có thể nâng cao lễ. Văn là sự tích lũy và truyền bá tri thức, kiến thức, kinh nghiệm của nhân loại. Đây còn là sự sáng tạo và đổi mới trong các lĩnh vực khoa học, nghệ thuật, văn hóa; là sự phản ánh và phê bình các hiện tượng xã hội, các vấn đề thời sự, các mâu thuẫn và bất công cũng như đóng góp và cống hiến cho sự phát triển của đất nước và nhân loại.
Như vậy, câu tục ngữ “Tiên học lễ, Hậu học văn” không chỉ là một câu nói đơn giản mà còn là một triết lý giáo dục sâu sắc và bền vững. Câu này khuyên ta trước hết phải rèn được đạo đức và lễ nghi, sau đó mới tiếp tục phát triển thêm các tri thức khác thông qua học tập và trải nghiệm trong cuộc sống. Có như vậy, chúng ta mới có thể trở thành người có lễ, có văn, có ích cho xã hội và đất nước.