Chiều 30/8/2021, tại cuộc họp báo cung cấp thông tin tuyên truyền về công tác phòng chống dịch COVID-19 trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng ban quản lý an toàn thực phẩm Thành phố, thành viên Ban Chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 TP. Hồ Chí Minh cho biết hiện nay Thành phố đã triển khai phát các túi thuốc cho bệnh nhân F0 đang điều trị tại nhà và có những lưu ý cho người bệnh khi sử dụng túi thuốc này.
Các lưu ý khi dùng các gói thuốc A, B, C
Túi thuốc phát cho F0 đang điều trị tại nhà sẽ bao gồm 3 gói A, B, C và sử dụng tùy thuộc vào triệu chứng của bệnh nhân. Trong đó, gói thuốc A là những thuốc thông dụng bao gồm thuốc hạ sốt và vitamin nâng cao thể trạng. Thuốc hạ sốt sẽ được dùng khi người bệnh sốt trên 38,5
Gói thuốc B bao gồm các loại thuốc kháng viêm có chứa corticoid và thuốc chống đông, đủ dùng trong 3 ngày. Đây là những loại thuốc đặc trị, phải có ý kiến chỉ định của bác sĩ. Đối với thuốc ở gói B, người bệnh cần lưu ý chỉ sử dụng trong một số tình huống đặc biệt, có triệu chứng sớm của suy hô hấp như cảm thấy khó thở, thở hụt hơi, khó thở tăng lên khi vận động, nhịp thở khi nghỉ ngơi trên 20 lần mỗi phút hoặc đo SpO2 dưới 95%. Nếu chưa liên hệ được bác sĩ, người bệnh có thể tự uống thuốc kháng viêm và thuốc chống đông nhưng không quá 3 ngày. Trong thời gian này người bệnh cần tiếp tục liên hệ bác sĩ để được hỗ trợ.
Ảnh: Túi thuốc dành cho F0 điều trị tại nhà, trong đó có gói thuốc A, B
Cuối cùng là gói thuốc C có thuốc Molnupiravir. Đây là thuốc kháng virus đang ở trong giai đoạn thử nghiệm trong chương trình nghiên cứu của Bộ Y tế. Thuốc hiện chưa được Cục quản lý Dược của Bộ Y tế cấp phép lưu hành. Thuốc đã được thử nghiệm lâm sàng tại bệnh viện Thống Nhất và đã cho những kết quả khả quan.
Trong chương trình cấp thuốc cho F0 điều trị tại nhà, gói thuốc C được sự chỉ đạo của Bộ Y tế thêm vào túi thuốc dành cho F0 điều trị tại nhà và phải có những điều kiện khi sử dụng thuốc. Người bệnh cần phải ký “Phiếu chấp thuận tham gia chương trình sử dụng thuốc Molnupiravir có kiểm soát tại cộng đồng cho người mắc COVID-19 nhẹ” trước khi được cấp phát và sử dụng.
Gói thuốc C chỉ dành cho F0 đã có kết quả dương tính với SARS-COV-2 dương tính sau khi xét nghiệm test nhanh hoặc RT-PCR, có triệu chứng nhẹ, thể hiện qua nhịp thở dưới 20 lần/ phút, nồng độ SpO2 cao hơn hoặc bằng 96%. Gói thuốc C có lượng thuốc đủ dùng trong 5 ngày. Mỗi ngày uống 4 viên, chia làm 2 lần, mỗi lần 2 viên. Tổng liều là 1.600mg cho 1 ngày. Theo các nghiên cứu, bệnh nhân sẽ có sự cải thiện rõ rệt, giảm tải lượng virus rõ rệt ở bệnh nhân mắc COVID-19 vừa và nhẹ sau 5 ngày điều trị, nhờ đó giảm tỉ lệ nhập viện, giảm tử vong.
Ảnh: Gói thuốc C vô cùng đặc biệt, có thuốc Molnupiravir. Đây là thuốc kháng virus, có tác dụng tiêu diệt SARS-COV-2.
Sẽ có thêm 34.000 liều thuốc kháng virus Molnupiravir
Thành phố hiện đã chuẩn bị 150.000 túi thuốc trong đó có chứa gói thuốc A, B và đã cấp phát 74.000 túi thuốc này về cho các Trung tâm y tế Quận huyện, Thành phố Thủ Đức để chuyển đến cho các F0 đang điều trị tại nhà. Số lượng túi thuốc còn lại sẽ chuyển cho các bệnh nhân trong những ngày tới. Tính tới ngày 23/8/2021, Thành phố có gần 22.000 F0 đang điều trị tại nhà, do đó, với số thuốc đã phát cho các quận huyện đủ hoặc thậm chí có dư để cung ứng cho các bệnh nhân.
Riêng với gói thuốc C, tính đến thời điểm này Bộ Y tế mới cấp cho Thành phố 16.000 túi nên sẽ có tình trạng thiếu thuốc Molnupiravir. Dự kiến vài ngày tới sẽ bổ sung thêm 34.000 liều thuốc này.
Thuốc Molnupiravir là sản phẩm được nghiên cứu, phát triển bởi hãng dược phẩm Merck của Mỹ và Công ty Ridgeback của Đức. Tại TP. Hồ Chí Minh, một doanh nghiệp đã có được nhượng quyền khai thác, sản xuất tại Việt Nam, nhà máy đạt chuẩn GMP và đang làm hồ sơ trình Bộ Y tế, bà Phong Lan thông tin thêm. Sắp tới, doanh nghiệp này cam kết tài trợ 2,3 triệu viên thuốc Molnupiravir, tương ứng với 116.000 liều để điều trị cho F0.
Yến Thư – Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Thành phố [HCDC]
1. Chào Bác sĩ, con em thường chích thuốc kháng sinh mỗi lần bé bị ốm, như vậy thì có ảnh hưởng gì đến sức khỏe lâu dài của cháu không ạ? Mong được Bác sĩ tư vấn. Em cảm ơn Bác sĩ.
Chào bạn, không biết là cháu bị viêm phổi và dùng thuốc kháng sinh hiện bao nhiêu tuổi? Nếu là trẻ dưới 15 tuổi thì sẽ có các nhóm kháng sinh dùng được và an toàn cho lứa tuổi này. Thuốc kháng sinh điều trị dùng tiêm điều trị viêm phổi thường chỉ dùng trong một thời gian ngắn: từ 7 đến 15 ngày tùy theo mức độ nặng của bệnh. Sau đó thuốc sẽ được thải ra khỏi cơ thế nên sẽ không gây ảnh hưởng gì nghiêm trọng cho sự phát triển của trẻ về sau. Đối với kháng sinh nhóm Quinolon, do có ảnh hưởng đến sự phát triển của sụn và xương của trẻ nên không được phép chỉ định rộng rãi cho trẻ mà chỉ dùng khi các thuốc kháng sinh khác không còn hiệu lực ở trẻ, trong trường hợp này bác sĩ sẽ phải giải thích kỹ cho bố mẹ của trẻ trước khi chỉ định.
2. Chào Bác sĩ, Bác cho em hỏi là thuốc trị bệnh bàng quang kích thích có phải là thuốc kháng sinh không ạ? Em cảm ơn Bác sĩ ạ.
Chào bạn Carrera Thịnh, Hội chứng bàng quang kích thích hay còn gọi là Hội chứng bàng quang tăng hoạt [Overactive bladder syndrome] không phải là bệnh nhiễm trùng nên nhóm thuốc điều trị hội chứng này không phải là thuốc kháng sinh. Do đặc điểm của hội chứng bàng quang kích thích là sự rối loạn trong giai đoạn chứa đựng nước tiểu của bàng quang, cơ bàng quang co bóp đột ngột không tự chủ, gây ra các triệu chứng tiểu gấp, tiểu nhiều lần, tiểu đêm, và tiểu gấp không kiểm soát, vì vậy nhóm thuốc chính được sử dụng trong điều trị hội chứng này là nhóm thuốc kháng muscarinic [có tác dụng chống co thắt cơ trơn], với một số hoạt chất như oxybutynin, tolterodine, trospium, solifenacin, darifenacin…làm giảm sự co thắt của bàng quang. Cám ơn bạn đã tham gia chương trình.
3. Chào Bác sĩ, em bị ung thư tuyến giáp hiện uống Levothyroxin [berlthyrox 100mg] 0.75 viên /1 ngày. Do vừa sinh xong nên em chưa có thời gian đi xét nghiệm lại hormones tuyến giáp. Hiện em cho con bú thì em vẫn duy trì dùng loại thuốc này, nếu em dùng dư liều thuốc thì có ảnh hưởng gì đến bé không ạ. Mong được Bác sĩ tư vấn. Em xin chân thành cảm ơn
Chào bạn, bạn mắc ung thư tuyến giáp và chắc đã phẫu thuật, hiện bác sĩ đang kê đơn cho bạn uống levothyroxine với liều 75 microgam/ngày [lưu ý: một viên thuốc Berlthyrox có hàm lượng là 100 microgam chứ không phải 100 miligam như bạn đã nói], là hormone tuyến giáp tổng hợp, nhằm bù lại lượng hormone giáp cơ thể không thể sản sinh ra để duy trì trạng thái sinh lý cân bằng của chức năng tuyến giáp [còn gọi là trạng thái bình giáp]. Các nghiên cứu trên phụ nữ cho con bú dùng thuốc levothyroxine cho thấy rằng lượng hormone giáp bài tiết vào sữa mẹ là rất ít [nồng độ khoảng 4 nanogam/mL], thậm chí khi dùng liều cao levothyroxine [200-300 microgam/ngày], và do đó không gây hại cho trẻ bú mẹ. Nói chung, tốt nhất người mẹ cần cho bé bú xong trước khi dùng thuốc để giảm thiểu đến mức thấp nhất những ảnh hưởng với bé. Bạn cũng cần lưu ý khi chia nhỏ viên thuốc để đảm bảo liều lượng chính xác.
4. Xin chào Bác sĩ, em có hai câu hỏi như sau: 1. Tại sao cùng một đợt điều trị viêm hô hấp nhưng hai lần đi khám [sau 5 ngày tái khám] bác sĩ lại kê hai loại kháng sinh khác nhau? Việc dùng nhiều loại kháng sinh khác nhau trong một khoảng thời gian có thể gây ra tình trạng đề kháng không ạ? 2. Em uống thuốc có chứa paracetamol như Paracetamol hoặc Panadol thì xảy ra hiện tượng dị ứng [da bị sưng phồng lên, ngưng uống thuốc thì trở lại bình thường]. Tuy nhiên khi uống Tiffy hoặc Efferalgan thì không bị dị ứng như vậy. Hiện tượng như vậy có bình thường không ạ?
Cảm ơn Bác sĩ rất nhiều ạ!
Chào bạn, chúng tôi xin được trả lời bạn như sau: 1. Các nhiễm trùng hô hấp nói chung thường gây ra do vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng, trong đó nguyên nhân do vi khuẩn là thường gặp nhất. Trong các loại vi khuẩn gây bệnh, thường gặp nhất là các chủng phế cầu [Streptococcus pneumonia], vi khuẩn Hemophilus influenza. Một số trường hợp khác có thể do các loài vi khuẩn như Mycoplasma, Chlamydiae, Klebsiella, tụ cầu, trực khuẩn mủ xanh…gây ra. Mỗi loài vi khuẩn nêu trên lại được điều trị đặc hiệu bởi một số loại kháng sinh khác nhau, và việc xác định chính xác loài vi khuẩn gây bệnh là không đơn giản. Do đó, trong đợt điều trị đầu tiên, bác sĩ điều trị thường sẽ lựa chọn loại kháng sinh có tác dụng với các loài vi khuẩn gây bệnh thường gặp nhất trước. Sau đó khi tái khám, nếu bạn chưa khỏi bệnh, nghĩa là có thể bạn mắc các loài vi khuẩn ít gặp hơn, thì bác sĩ sẽ chọn loại kháng sinh khác có tác dụng với các loài vi khuẩn ít gặp đó. Nếu tình trạng bệnh vẫn chưa cải thiện, thì khi cần thiết phải lấy mẫu bệnh phẩm [đàm, dịch tiết] để nuôi cấy xác định chính xác loại vi khuẩn gây bệnh và làm kháng sinh đồ để lựa chọn thuốc điều trị. Tóm lại, việc bác sĩ kê hai loại kháng sinh khác nhau trong 2 đợt điều trị vẫn là phù hợp, nhằm tìm ra loại thuốc có tác dụng nhất để điều trị bệnh cho bạn.
2. Tất cả các thuốc bạn kể ra đều chứa hoạt chất chính là paracetamol [acetaminophen], là một thuốc giảm đau hạ sốt rất thông dụng. Các biểu hiện dị ứng khi sử dụng paracetamol cũng khá phổ biến, như nổi mày đay, ban đỏ trên da, phù da, sưng phồng như bạn đã mô tả. Các biểu hiện như vậy thường chỉ cần ngừng thuốc là bệnh nhân tự hồi phục và không cần dùng thuốc gì thêm. Mặc dù chứa cùng hoạt chất paracetamol nhưng các biệt dược của từng hãng sản xuất khác nhau thì sẽ có chứa các tá dược [thành phần phụ, không có tác dụng trị bệnh nhưng cần thiết trong công thức sản xuất của viên thuốc] khác nhau. Và có những trường hợp, bệnh nhân gặp dị ứng là do các thành phần phụ này chứ không phải do bản thân hoạt chất thuốc. Ví dụ, so với Efferalgan, thì trong thành phần của viên thuốc Panadol, bên cạnh hoạt chất chính paracetamol, còn có thêm các tá dược khác như aspartame, dimethicone 200, sodium lauryl sulfate; và có thể bạn dị ứng với một trong những tá dược này. Do thành phần tá dược là phụ thuộc vào mỗi nhà sản xuất, lời khuyên tốt nhất trong trường hợp này là nếu bạn đã uống và không gặp hiện tượng gì bất thường với Tiffy hoặc Efferalgan thì bạn nên tiếp tục sử dụng 2 loại biệt dược này khi cần hạ sốt, giảm đau để tránh các phản ứng không mong muốn.
5. Chào Bác sĩ, vợ em hiện đang mang thai nhưng buộc phải uống kháng sinh, việc này có ảnh hưởng đến bé không ạ. Mong được Bác sĩ tư vấn, em cảm ơn Bác sĩ.
Chào bạn, trường hợp vợ bạn đang mang thai mà mắc bệnh nhiễm trùng thì cần đi khám bác sĩ để khám và cho thuốc kháng sinh phù hợp, an toàn cho sản phụ. Hiện nay, các thuốc kháng sinh đã được chứng minh an toàn cho thai nhi gồm: Kháng sinh nhóm Beta-lactamin: như thuốc: penicillin, ampicillin, amoxicillin, amoxicillin/acid clavulanic, kháng sinh nhóm Cephalosporin như: cefaclor, cephalexin, cefuroxim. Nếu mẹ dị ứng với Kháng sinh nhóm Beta-lactamin thì có thể thay bằng Kháng sinh nhóm Macrolide như: azithromycin, hoặc clarithromycin. Khi dùng các kháng sinh nói trên, cần lưu ý: chỉ dùng khi không bị dị ứng với thuốc, và lưu ý tác dụng phụ thường gặp là bị tiêu chảy do rối loạn tiêu hóa vì vậy cần ăn thêm sữa chua hoặc bổ sung men tiêu hóa khi dùng thuốc. Ngoài 2 nhóm Kháng sinh có thể dùng cho bà mẹ mang thai nói trên, tuyệt đối không được dùng các nhóm Kháng sinh khác khi chưa có giải thích tư vấn rõ của bác sĩ hoặc dược sĩ. Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ giải thích kỹ cho bệnh nhân trước khi chỉ định thuốc kháng sinh cho sản phụ.
6. Chào Bác sĩ, cho mình hỏi về sự tương tác giữa thuốc mobimed và amlodipin . Hai thuốc này có thể dùng trong cùng một đơn thuốc không ạ? Cảm ơn Bác sĩ.
Chào bạn, thuốc Mobimed 7,5 mg hoặc 15 mg, có hoạt chất là meloxicam là thuốc kháng viêm nhóm không steroid [NSAID], tác dụng kháng viêm là do thuốc ức chế men cyclo-oxygenase [COX] 1 và 2, dẫn đến giảm tổng hợp các chất prostaglandine [nhóm prostacyclines]. Thuốc amlodipin 5 mg là thuốc hạ huyết áp nhóm chẹn kênh calci, có tác dụng hạ huyết áp do gây giãn mạch. Khi phối hợp chung amlodipin và meloxicam trong cùng 1 đơn thuốc sẽ xảy ra tương tác ở mức độ vừa, trong đó meloxicam sẽ làm giảm tác dụng hạ huyết áp của amlodipin. Nguyên nhân do meloxicam ức chế tổng hợp các prostacylines, nên làm thay đổi [tăng] trương lực mạch máu và giảm sự giãn mạch, vì vậy làm giảm tác dụng hạ huyết áp của amlodipin. Vì vậy, khi bệnh nhân đang dùng amlodipin mỗi ngày để hạ huyết áp, nếu bị viêm cần dùng meloxicam thì phải báo cho bác sĩ, đo huyết áp thường xuyên hơn, điều chỉnh [tăng] liều amlodipin nếu cần để đạt mức huyết áp mong muốn. Sau khi điều trị viêm, muốn ngừng thuốc meloxicam thì phải báo lại cho bác sĩ biết để điều chỉnh [giảm] liều amlodipin, nếu không sẽ gây tăng huyết áp quá mức khi ngừng meloxicam.
7. Chào Bác sĩ, cho em hỏi bé nhà em 29 tháng gần 13kg. Do thời tiết thất thường nên rất hay bị viêm phế quản, đi khám thì Bác sĩ cho bé uống thuốc augmentin 500mg ngày 2 lần sáng tối, mỗi lần 1 gói trong 1 tuần. Em thấy bé có đỡ. Nhưng cỡ 1 tuần, 10 ngày sau bị ho, sổ mũi lại, phải uống augmentin tiếp. Dùng nhiều lần như vậy có bị ảnh hưởng gì không ạ. Em cảm ơn bác.
Chào bạn, bé nhà bạn 29 tháng, nặng 13 kg, liều Augmentin [amoxicillin/acid clavulanic] cho cháu sẽ là: 80 mg/kg/ngày, tương đương 1040 mg/ngày. Như vậy, liều bác sĩ kê 500 mg/lần x 2 lần ngày, dùng trong 7 ngày là đúng với cân nặng của Bé. Uống thuốc cháu có đỡ bệnh, nghĩa là kháng sinh đã có đáp ứng. Tuy nhên khoảng 7-10 ngày sau bệnh tái phát, thì phải hỏi lại bác sĩ về nguyên nhân vì sao bệnh tái lại: do cơ thể Bé, do đặc điểm bệnh, hay do vi khuẩn chưa diệt hết? Cần xem lại các thuốc dùng kèm trong đơn? Nếu được bạn có thể cung cấp cho chúng tôi chi tiết thuốc của Bé để có thể tư vấn kỹ hơn. Dùng Augmentin nhiều lần không ảnh hưởng gì nghiêm trọng, ngoại trừ: thuốc gây tiêu chảy, nên làm giảm hấp thu dinh dưỡng của trẻ [cần bổ sung men tiêu hóa cho Bé], và dùng kéo dài 1 kháng sinh có thể gây phát triển vi khuẩn đề kháng thuốc [vi khuẩn lờn thuốc], sau này sẽ khó để điều trị bệnh nhiễm trùng ở trẻ.
8. Chào Bác sĩ, lâu nay em đi mua thuốc ở các quầy thuốc Tây thì có lúc người bán cho biết đây là thuốc kháng sinh, có lúc lại không. Vậy làm thế nào để nhận biết được đâu là thuốc kháng sinh ạ? Em cảm ơn Bác sĩ ạ.
Chào bạn, cám ơn bạn đã hỏi một câu rất thực tế. Thuốc kháng sinh là nhóm thuốc chỉ được bán theo đơn bác sĩ. Do tính chất của thuốc kháng sinh cần phải dùng đúng bệnh, đúng liều, đúng thời gian thì mới có hiệu quả và giảm được tính trạng vi khuẩn đề kháng với thuốc kháng sinh. Việc các Nhà thuốc bán thuốc kháng sinh cho người mua mà không có đơn bác sĩ là vô cùng nguy hiểm: người dùng sẽ không dùng đúng thuốc, không hết bệnh, và dễ gây hiện tượng vi khuẩn đề kháng thuốc làm cho thuốc mất hiệu lực, ảnh hưởng đến cả cộng đồng. Nếu bạn đi mưa thuốc ở Nhà thuốc thì cần hỏi kỹ người bán là: trong này thuốc nào là thuốc kháng sinh? tên thuốc đó là gì? trị bệnh gì? dùng liều như thế nào? dùng bao nhiêu ngày thì đủ?...Thường người bán phải đưa hộp thuốc ra cho người mua xem tên thuốc. Và điều quan trọng là: bạn không nên tự ý mua và uống thuốc kháng sinh vì sẽ không hiệu quả và gây hậu quả khó khăn cho việc điều trị các bệnh nhiễm trùng sau này [do vi khuẩn kháng thuốc].
9. Chào Bác sĩ, cho em hỏi là khi bị chớm cảm cúm thì có nên uống kháng sinh luôn để nhanh khỏi bệnh hay để tự nhiên cho bệnh tự hết ạ?
Chào bạn, cảm cúm là bệnh ở đường hô hấp do virus, biểu hiện thường gặp là sốt, đau đầu, đau họng, đau cơ, mệt mỏi, và thường tự khỏi sau 5-7 ngày, cách điều trị chính là uống nhiều nước trái cây giàu vitamin C, bồi bổ cơ thể, và giữ ấm, nghỉ ngơi, mà không cần phải dung thuốc kháng sinh. Tuy nhiên ở một số người có thể trang yếu, khi cơ thể bị cảm cúm, do hệ miễn dịch bị suy yếu, có thể một số vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp sẽ phát triển theo và gây bội nhiễm đường hô hấp làm bệnh diễn tiến nặng hơn. Trường hợp này, thì phải dùng kháng sinh để điều trị. Muốn xác định có bị bội nhiễm hay không bạn cần đi khám bác sĩ để được xét nghiệm và được bác sĩ kê đơn kháng sinh đúng thuốc, đúng liều, đúng thời gian. Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc kháng sinh để sử dung khi bệnh cảm cúm.
10. Chào Bác sĩ, cho em hỏi trong trường hợp có vết thương bị trầy té thì uống kháng sinh là để phòng nhiễm khuẩn mà sao có nhiều người lại cho rằng uống kháng sinh để cho mau lành và mau khô ạ. Mong được Bác sĩ tư vấn, em cảm ơn Bác sĩ.
Chào bạn, thông thường các vết thương trầy xướt ngoài da mức độ nhẹ thì chỉ cần rửa vết thương hàng ngày và bôi thuốc sát trùng cũng có thể khỏi mà không cần phải uống thuốc kháng sinh. Tuy nhiên có những trường hợp vết thương sâu vào trong lớp da, diện tích bị thương rộng, bị nhiễm bẩn đất cát nhiều nguy cơ nhiễm khuẩn vết thương thì bác sĩ có thể chỉ định dùng một số loại thuốc kháng sinh. Lúc này kháng sinh, có tác dụng phòng ngừa nhiễm khuẩn, giúp vết thương không bị sinh mủ, nhanh khô và chóng lành.