Cờ vua được mệnh danh là môn thể thao trí tuệ được cả thế giới biết đến. Nắm được luật chơi cờ vua cùng các thông tin về bộ môn này là điều cơ bản trước khi bạn bắt đầu chơi. Cờ vua có bao nhiêu quân? Vai trò của từng quân là gì? Bài viết này sẽ giải đáp giúp bạn.
Cờ vua là bộ môn thể thao trí tuệ vô cùng nổi tiếng trên thế giới. Trong quá trình tìm hiểu cách chơi bộ môn này, chắc chắn luật chơi cờ cùng những quân cờ là điều cơ bản mà bạn cần biết đến. Có nhiều người không biết rằng, mỗi quân cờ trên bàn cờ vua sẽ tượng trưng cho một chiến binh. Bên nào cầm quân trắng sẽ được quyền đi trước. Vậy cờ vua có bao nhiêu quân và vai trò của mỗi quân cờ là gì? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết của Tin thể thao này.
1. Cờ vua có bao nhiêu quân? Vai trò của từng quân là gì?
Bàn cờ vua có bao nhiêu quân?
Khi bắt đầu ván cờ, mỗi người chơi sẽ bắt đầu với 16 quân cờ và lần lượt di chuyển các quân của mình sau khi đối phương đã đi xong một nước. Vậy cờ vua bao nhiêu quân? Đáp án là 16 quân mỗi bên với 8 quân Tốt, 2 quân Mã, 2 quân Tượng, 2 quân Xe, 2 quân Hậu và 1 quân Vua. Vai trò của mỗi quân cờ như thế nào?
1.1. Quân tốt
Mặc dù có quân số đông nhất là 8 quân nhưng thông thường quân Tốt không được xem trọng trong một ván cờ Vua. Nguyên nhân là vì nó có vai trò và vị trí nhỏ nhất. Quân Tốt chỉ có thể đi thẳng, không được đi lùi, điều này tượng trưng cho lòng dũng cảm của các binh sĩ thời xưa.
Mỗi nước đi, quân Tốt chỉ được tiến 1 ô và ăn quân theo đường chéo, không thể ăn các quân ở phía sau nó. Ở lượt đi đầu tiên, quân Tốt sẽ được quyền tiến 2 bước. Nếu như bị quân cờ khác chắn trước mặt, quân Tốt không được di chuyển tiếp tục. Khi di chuyển đến hết bàn cờ phía đối thủ, quân Tốt sẽ được phong làm bất kỳ quân cờ nào trừ quân Vua, đây cũng được coi là phần thưởng cho lòng dũng cảm của quân cờ này.
1.2. Quân Xe
Quân Xe có khả năng di chuyển xa nhất theo các hướng tiến, lùi, sang ngang và muốn đi bao nhiêu ô cũng được. Tuy nhiên, quân Xe không được nhảy qua quân cờ khác, kể cả đó là quân cờ của mình hay đối thủ.
1.3. Quân Mã
Đáp án tiếp theo cho câu hỏi cờ vua có bao nhiêu quân chính là quân Mã. Con cờ này đòi hỏi người chơi phải dùng tư duy trước khi quyết định lượt đi. Cách di chuyển của quân cờ này khá đặc biệt với hình chữ L: Tiến 2 ô theo một hướng bất kỳ rồi tiến 1 ô theo hướng vuông góc hoặc 1 ô theo hướng bất kỳ rồi 2 ô theo hướng vuông góc. Quân Mã chỉ di chuyển theo hàng và cột chứ không được đi chéo nhưng có thể nhảy qua quân cờ khác.
1.4. Quân Tượng
Quân Tượng trên bàn cờ vua chỉ được quyền đi chéo
Trong cờ vua, quân Tượng được đánh giá là có sức mạnh bởi cách di chuyển theo 4 hướng trái phải, tiến, lùi nhưng chỉ có thể đi chéo: Tượng trắng đi ô trắng, Tượng đen đi ô đen. Cũng giống như quân Xe, quân Tượng không được nhảy qua quân cơ khác. Nếu trên đường đi có quân cờ cản đường, Tượng sẽ phải dừng lại hoặc ăn quân cờ đó của đối phương.
1.5. Quân Hậu
Tuy bộ cờ có tên là cờ Vua nhưng quân cờ quyền lực và có nhiều nước đi nhất lại là quân Hậu. Trong luật chơi cờ vua, quân Hậu có thể di chuyển theo tất cả các hướng với số ô không bị giới hạn. Tuy nhiên, quân Hậu cũng không được nhảy qua đầu của đối thủ mà chỉ có thể ăn chướng ngại vật trên đường. Ngoài ra, quân Hậu cũng không được đi chuyển theo hình chữ L như quân Mã.
1.6. Quân Vua
Quân Vua là trùm cuối trên bàn cờ vua và là quân cờ quyết định thắng thua của ván cờ nên sẽ được bảo vệ tốt nhất xuyên suốt cuộc chơi. Quân Vua chỉ được phép di chuyển mỗi lần 1 ô theo hướng tùy ý. Nếu di chuyển vào vị trí bị đối phương chiếu, bạn sẽ bị bắt và thua ván chơi.
2. Mỗi bàn cờ vua có bao nhiêu ô?
Mỗi bàn cờ vua có bao nhiêu ô?
Sau khi biết được cờ vua có bao nhiêu quân, người chơi cần biết được số lượng ô trên bàn cờ vua. Theo quy chuẩn quốc tế, bàn cờ vua có dạng hình vuông với kích thước tổng thể là 41x41cm chia thành 64 ô vuông có kích thước bằng nhau. Mỗi ô vuông sẽ có vai trò quy định nước đi của từng quân cờ có mặt trên bàn cờ vua.
Cờ vua là một trong những trò chơi rất được yêu thích tại Việt Nam, đặc biệt là các lứa tuổi học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên. Vậy các bạn có biết, cờ vua tiếng anh là gì? Cờ vua có bao nhiêu quân? Cờ vua cách chơi, luật chơi như thế nào?
Cùng Thể Thao Đông Á theo dõi ngay bài viết bên dưới để tìm hiểu nhiều hơn về bộ môn, trò chơi tuyệt này nhé.
1. Cờ vua tiếng anh là gì?
Cờ vua tiếng anh là Chess là một trò chơi board game dành cho hai người, đôi khi còn được gọi là cờ phương Tây hoặc cờ quốc tế để phân biệt với các biến thể như cờ tướng.
Cờ vua là một trong những trò chơi phổ biến nhất thế giới
Sau thời gian phát triển từ các trò chơi cổ tương tự có nguồn gốc từ Ấn Độ và Ba Tư, hình thức chơi hiện tại của cờ vua bắt đầu xuất hiện ở Nam Âu ở nửa sau của thế kỷ 15.
Ngày nay, cờ vua là một trong những trò chơi phổ biến nhất thế giới, được hàng triệu người trên toàn thế giới chơi tại nhà, ở câu lạc bộ, trên trực tuyến, qua thư từ và trong các giải đấu.
2. Cờ vua có bao nhiêu quân?
Bàn cờ hình vuông chia thành 64 ô vuông nhỏ hơn với 8 hàng ngang và 8 hàng dọc và 32 quân cờ. Mỗi người chơi sẽ bắt đầu với 16 quân cờ, bao gồm 8 con tốt, 2 mã, 2 tượng, 2 xe, 1 hậu và 1 vua.
Cờ vua có tổng cộng 32 quân cờ
>>> Xem ngay kích thước bàn cờ vua tiêu chuẩn thi đấu là bao nhiêu?
3. Cách chơi, luật chơi cờ vua
Mục tiêu của người chơi cờ vua là cố gắng chiếu hết vua đối phương. Vua bị coi là “chiếu hết” khi đang bị chiếu tướng mà không có cách nào thoát ra. Khi một người chơi bị chiếu hết, trò chơi kết thúc hay nói cách khác người chơi đó đã thua. Cũng có một số trường hợp mà trò chơi có thể kết thúc với tỷ số hòa.
Trong suốt ván cờ, hai người chơi thay phiên nhau di chuyển quân cờ của mình đến một vị trí khác trên bàn cờ. Trong đó, một người chơi sẽ cầm quân cờ màu trắng và người còn lại sẽ cầm quân cờ đen. Người chơi cầm quân cờ trắng sẽ đi trước thường sẽ có một lợi thế nhỏ và có tỷ lệ thắng cao hơn.
3.1 Quy tắc khi chơi cờ vua
Các quân cờ được chia thành hai bộ màu khác nhau. Các quân cờ thường sẽ có màu trắng và màu đen, tuy nhiên màu sắc của quân cờ có thể thay đổi màu tùy do lựa chọn của người chơi. Mỗi bên sẽ có 16 quân cờ: một vua, một hậu, hai xe, hai tượng, hai mã và tám con tốt.
Cờ vua được chơi trên một bảng vuông gồm tám hàng được đánh số từ 1 đến 8 và tám cột được đánh thứ tự từ a đến h. Theo quy ước, 64 ô vuông có màu xen kẽ nhau và được gọi là ô sáng và ô tối [hoặc ô trắng và ô đen]. Màu phổ biến cho bàn cờ là trắng và đen, trắng và nâu, hoặc trắng và xanh lá cây đậm, những ô nằm trên cùng một hàng chéo sẽ có cùng màu sắc.
Cách xếp bàn cờ được thực hiện như sau:
- Hàng 1: Theo thứ tự từ trái sang phải [từ a đến h] lần lượt là: xe, mã, tượng, hậu, vua, tượng, mã, xe.
- Hàng 2: Được xếp 8 quân tốt.
Cách xếp quân của 2 đội đối xứng hoàn toàn giống nhau. Tuy nhiên, có một số trường hợp bàn cờ sẽ không được đánh số và ký tự, bàn cờ sẽ được đặt theo nguyên tắc “ô sáng bên phải”, nghĩa là ô dưới cùng góc bên phải của người chơi luôn là ô màu sáng.
Ngoài xe, mã, tượng luôn đứng đối xứng với nhau, vị trí chính xác của vua và hậu được ghi nhớ theo nguyên tắc “hậu màu nào thì đứng ô màu đấy”, nghĩa là “hậu trắng ở ô trắng, hậu đen ở ô đen”.
3.2 Quy tắc di chuyển quân cờ
Trong một trận thi đấu, việc phân chia màu sắc quân cờ cho người chơi sẽ được quyết định bởi ban tổ chức. Trong một trận cờ không chính thức, việc chia quân trắng đen được quyết định một cách ngẫu nhiên, có thể là tung đồng xu, hoặc một người chơi giấu một con tốt màu trắng trong một tay, một con tốt màu đen ở tay kia và để đối phương chọn.
Người cầm quân trắng sẽ di chuyển trước, sau đó người chơi thay phiên nhau, mỗi lượt di chuyển một quân [trừ khi nhập thành, hai quân được di chuyển cùng lúc]. Một quân cờ được di chuyển đến một ô vuông trống [hoặc không có quân cờ của mình], nếu ô cần đến có sẵn quân của đối phương, quân cờ đối phương sẽ bị bắt và bị loại khỏi cuộc chơi.
Ngoại trừ duy nhất trường hợp bắt tốt qua đường, tất cả quân cờ chỉ bắt được quân cờ đối phương khi di chuyển vào đúng ô mà quân cờ đó đang đứng. Di chuyển là bắt buộc, người chơi không được bỏ qua lượt, ngay cả khi việc phải di chuyển là bất lợi.
Mỗi quân cờ có một cách di chuyển riêng. Trong sơ đồ, các dấu chấm đánh dấu các ô vuông mà quân cờ có thể di chuyển nếu không có [các] quân cờ đứng chắn ở giữa đường [ngoại trừ quân mã nhảy qua bất kỳ quân cờ xen giữa nào].
Các quân cờ có nước đi khác nhau, cụ thể như sau:
- Xe [ký hiệu quốc tế R – Rook] di chuyển theo các đường thẳng dọc theo cột hay hàng tới ô còn trống mà không có quân nào cản trên đường đi hay tới ô bị quân đối phương chiếm giữ [ăn quân] nhưng không thể vượt qua quân đang đứng ở ô đó. Ngoại lệ duy nhất là trường hợp nhập thành. Khi đó nó có thể nhảy qua quân vua của mình để đứng cạnh nó.
Khả năng di chuyển của quân Xe
- Tượng [ký hiệu quốc tế B – Bishop] di chuyển theo đường chéo tới ô có cùng màu với nguyên lý tương tự như xe tới ô còn trống hay ô bị quân đối phương chiếm giữ [ăn quân].
Khả năng di chuyển của quân Tượng
- Hậu [ký hiệu quốc tế Q – Queen] có nước đi là tổ hợp đơn giản của chuyển động của xe và tượng. Trong một nước đi nó có thể di chuyển theo đường chéo hoặc đường thẳng dọc theo cột hay hàng, với nguyên lý đi và ăn quân giống như tượng và xe.
Khả năng di chuyển của quân Hậu
- Mã [ký hiệu quốc tế N – Knight] có thể di chuyển tới ô còn trống hay ô bị quân đối phương chiếm giữ [ăn quân] theo dạng hình chữ L [hình chữ nhật 3×2 hay 2×3]. Quân mã không bị cản như trong cờ tướng.
Khả năng di chuyển của quân Mã
- Tốt [không cần ký hiệu] có thể di chuyển thẳng về phía trước chỉ một ô một lần tới ô còn trống [đi mà không ăn quân], nhưng khi di chuyển quân để ăn quân đối phương thì đi chéo. Tốt còn một đặc điểm nữa là khi nó di chuyển đến hàng cuối cùng thì người chơi có quyền phong cấp cho nó thành bất kỳ quân nặng hay nhẹ nào [hậu, xe, tượng, mã].
Khả năng di chuyển của quân Tốt
- Vua [ký hiệu quốc tế là K – King] là quân quan trọng nhất, nếu mất vua thì người chơi thua cuộc. Mỗi lần đi nó có thể ăn quân hoặc di chuyển sang các ô bao quanh ô mà nó hiện tại đang chiếm giữ, nhưng không thể tới ô mà quân của mình đang chiếm giữ hay các ô bị quân đối phương kiểm soát. Ngoại lệ duy nhất là trường hợp nhập thành. Khi đó nó có thể di chuyển qua hai ô đồng thời với việc di chuyển quân xe của mình để quân xe đó đứng bên cạnh nó về phía cột trung tâm. Ký hiệu của nhập thành là 0-0 [nhập thành gần] và 0-0-0 [nhập thành xa].
Khả năng di chuyển của quân Vua
Lưu ý:
- Khi thực hiện nhập thành trên thực tế, theo luật của FIDE, bao giờ cũng phải di chuyển vua trước và thực hiện bằng một tay duy nhất.
- Khi ăn quân đối phương, quân tấn công sẽ di chuyển tới ô đó và thay thế cho quân đối phương tại vị trí này, bắt tốt qua đường [enpassant] là ngoại lệ duy nhất.
- Quân bị ăn được loại ra khỏi bàn cờ.
- Vua không thể không bảo vệ khỏi nước chiếu, do đó khi bị chiếu thì người chơi phải thực hiện các biện pháp nhằm cứu vua [di chuyển vua khỏi vị trí bị chiếu, ăn quân đang chiếu hay dùng quân khác của mình cản đường chiếu nếu có thể]. Nếu không thể có nước đi để cứu vua thì người chơi bị chiếu bí và thua cuộc.
- Các ván cờ không phải bao giờ cũng kết thúc bằng chiếu bí. Có thể một bên xin thua, có thể thua do hết giờ hoặc phạm luật chơi.
- Có thể xảy ra các ván cờ hòa. Một ván cờ vua là hòa khi: do thỏa thuận của hai bên do không bên nào dám mạo hiểm hay khi không đủ lực lượng để chiếu hết, rơi vào trạng thái hết nước đi [stalemate], cả hai bên lặp lại nước đi ba lần hay luật 50 nước đi [perpetual check].
4. Mua bộ cờ vua chất lượng tốt, giá rẻ ở đâu?
Cờ vua là một bộ môn phổ biến và rất được yêu thích tại Việt Nam. Các bạn có thể dễ dàng mua bộ cờ vua qua hình thức online hoặc tới trực tiếp tại các cửa hàng.
Bạn muốn mua bộ cờ vua, đồng hồ thi đấu cờ vua, bàn cờ vua treo tường giảng dạy hoặc các dụng cụ thể thao trường học chất lượng tốt, giá rẻ hãy tới ngay Thể Thao Đông Á.