Máy ảnh là gì ? Sự tạo ảnh của máy ảnh như thế nào ? Để trả lời câu hỏi này, Tech12h xin chia sẻ với các bạn bài Sự tạo ảnh trong máy ảnh thuộc chương trình SGK vật lí 9. Hi vọng, với cách hướng dẫn giải chi tiết các bài tập thì đây sẽ là tài liệu giúp các bạn học tập tốt hơn.
Nội dung bài viết gồm 2 phần:
- Lý thuyết
- Hướng dẫn giải bài tập SGK
- LÝ THUYẾT
- Máy ảnh là một dụng cụ dùng để thu ảnh của vật mà ta muốn ghi lại.
- Hai bộ phận quan trọng của máy ảnh là vật kính và buồng tối. Vật kính là thấu kính hội tụ. Ngoài ra, trong máy ảnh còn có chỗ đặt màn hứng ảnh. Trong máy ảnh dùng phim thì màn hứng ảnh là phim.
- Ảnh trên màn hứng là ảnh thật, nhỏ hơn vật và ngược chiều với vật
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài
Trang 126 Sgk Vật lí lớp 9
Ảnh của vật trên tấm kính mờ là ảnh thật hay ảnh ảo ? Cùng chiều hay ngược chiều với vật ? To hay nhỏ hơn vật ?
Trang 126 Sgk Vật lí lớp 9
Hiện tượng nào em quan sát được chứng tỏ vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ ?
Trang 127 Sgk Vật lí lớp 9
Vẽ ảnh của một vật có dạng một đường thẳng, đặt vuông góc với trục chính của vật kính [hình 47.4]. Trong hình này: AB là vật, O là quang tâm của vật kính, PQ là vị trí đặt màn hứng ảnh, khoảng cách từ vật đến vật kính là 2m, từ màn hứng ảnh đến vật kính là 5cm. Hình vẽ không cần đúng tỉ lệ.
Trang 127 Sgk Vật lí lớp 9
Dựa vào hình vẽ hãy tính tỉ số giữa chiều cao của ảnh với chiều cao của vật. Sau đó, hãy chứng minh những nhận xét của em trong C1 là đúng
Hướng dẫn giải bài tập cuối bài
Câu 6: Trang 127 Sgk Vật lí lớp 9
Một người cao 1,6m được chụp ảnh và đứng cách vật kính của máy ảnh là 3m. Màn hứng ảnh cách vật kính 6cm. Hỏi ảnh của người ấy trên màn hứng ảnh cao bao nhiêu xentimet ?
Dùng máy ảnh để chụp ảnh một vật cao 80 cm, đặt cách máy 2 m. Sau khi tráng phim thì thấy ảnh cao 2 cm. Hãy tính khoảng cách từ phim đến vật kính lúc chụp ảnh.
Trả lời:
Khoảng cách từ phim đến vật kính là:
\[d' = d \times {{A'B'} \over {AB}} = 200 \times {2 \over {80}} = 5cm\]
Bài 47.4 trang 95 Sách bài tập [SBT] Vật lí 9
Dùng máy ảnh mà vật kính có tiêu cự 5 cm để chụp ảnh một người cao 1,6 m, đứng cách máy 4 m. Biểu diễn người này bằng một đoạn thẳng vuông góc với trục chính. Hãy dựng ảnh của người này trên phim, sau đó tính chiều cao của ảnh.
Giải Bài Tập Vật Lí 9 – Bài 47: Sự tạo ảnh trong máy ảnh giúp HS giải bài tập, nâng cao khả năng tư duy trừu tượng, khái quát, cũng như định lượng trong việc hình thành các khái niệm và định luật vật lí:
Bài C1 [trang 126 SGK Vật Lý 9]: Ảnh của vật trên tấm kính mờ [đóng vai trò của phim] là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? To hay nhỏ hơn vật?
Lời giải:
Ảnh của vật trên tấm kính là ảnh thật, ngược chiều với vật và nhỏ hơn vật.
Bài C2 [trang 126 SGK Vật Lý 9]: Hiện tượng nào em quan sát được chứng tỏ vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ?
Lời giải:
Hiện tượng thu được ảnh trên phim của vật thật chứng tỏ vật kính của máy ảnh là thấu kính hội tụ.
Bài C3 [trang 127 SGK Vật Lý 9]: Vẽ ảnh của một vật có dạng một đoạn thẳng, đặt vuông góc với trục chính của vật kính [hình 47.4 SGK]. Trong hình này: AB là vật, O là quang tâm của vật kính, PQ là vị trí đặt phim, khoảng cách từ vật đến vật kính là 2m, từ phim đến vật kính là 5cm. Hình vẽ không cần đúng tỉ lệ.
Lời giải:
Ta có thể vẽ ảnh của vật AB như sau: [hình 47.4a]
– Kẻ tia sáng từ B qua quang tâm O truyền thẳng tới cắt phim PQ tại ảnh B’ của B.
– Từ B kẻ tia BI song song với trục chính cho tia ló IB’. Tia ló này cắt trục chính tại tiêu điểm F’.
– Hạ B’ vuông góc với trục chính thì A’B’ là ảnh của AB tạo bởi vật kính.
Bài C4 [trang 127 SGK Vật Lý 9]: Dựa vào hình vẽ trong C3 hãy tính tỉ số giữa chiều cao của ảnh với chiều cao của vật và để khẳng định những nhận xét của em trong Cl.
Lời giải:
ΔA’B’O ~ ΔABO nên tỉ số giữa chiều cao của ảnh và chiều cao của vật là:
Vậy ảnh trên phim nhỏ hơn vật.
Bài C6 [trang 127 SGK Vật Lý 9]: Một người cao l,6m được chụp ảnh và đứng cách vật kính của máy ảnh là 3m. Phim cách vật kính 6cm. Hỏi người ấy trên phim cao bao nhiêu xentimet?
Lời giải:
Ký hiệu người là AB, ảnh của người trên phim là A’B’, vật kính máy ảnh đặt tại O. Ta có: AO = 3m = 300cm; A’O = 6cm; AB = 1,6m = 160cm.