Đau lưng là biểu hiện thường gặp nhưng phần đông dân số thường không phân biệt được sự khác nhau giữa biểu hiện đau lưng của bệnh cơ xương khớp và bệnh thận.
TS.BS Nguyễn Hoàng Đức - Trưởng khoa Tiết Niệu - Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chia sẻ nhiều người bệnh đến khám khoa Tiết niệu với biểu hiện đau lưng và nghĩ mình mắc phải bệnh thận. Tuy nhiên, đau lưng đến từ nhiều nguyên nhân chứ không riêng gì bệnh về thận.
Cấu tạo cơ thể con người có 2 quả thận, nằm ở vùng sau của ổ bụng, tựa lên thành lưng. Do nằm ở vị trí "giao thoa" đặc thù này nên đau vùng lưng và thắt lưng có thể do bệnh của thận nhưng cũng có thể do các bệnh lý khác của hệ thống cơ xương khớp.
Đau lưng do bệnh thận thường xảy ra ở một bên hoặc 2 bên vùng hông lưng, dưới xương sườn, ít xảy ra ở ngay giữa lưng vùng cột sống. Cảm giác đau xuất phát sâu từ bên trong cơ thể, và đôi khi lan ra đến mặt trước bụng, đến bẹn hoặc mặt trong đùi.
Các bệnh gây đau cấp tính ở thận thường do sỏi tiết niệu [đau chói đột ngột như bị vật sắc nhọn, mức độ tăng nặng gọi là bão thận], nhiễm khuẩn tiết niệu [đau lưng kèm theo tình trạng đau tức bụng dưới và mắc tiểu nhiều lần], xuất huyết bên trong thận hoặc chấn thương thận [đau ở vùng thắt lưng nhưng không đặc hiệu, có thể xuất hiện sau cơn đau quặn thận]. Còn đau do sỏi di chuyển kẹt trong niệu quản thì người bệnh sẽ cảm thấy đau dữ dội, quặn từng cơn, có thể kèm theo tiểu máu, tiểu đau buốt, tiểu nhiều lần, cảm giác mót rặn ở hậu môn, sốt.
Đau lưng do bệnh thận thường xảy ra ở một bên hoặc 2 bên vùng hông lưng. Ảnh: Rebalancetoronto
Khác với đau do bệnh thận, đau lưng do bệnh cơ xương khớp thường xảy ra 2 bên lưng và phần thấp của lưng, đôi khi đau luôn ở vị trí giữa lưng vùng cột sống. Đau có tính chất trì nặng, tức, kéo dài âm ỉ, hiếm khi đau nhói. Một số bệnh nhân có cảm giác đau rát, lan xuống vùng mông và mặt sau đùi. Một số hoạt động cơ thể có thể làm đau nặng thêm. Đau do gãy đốt sống thường xuất hiện đột ngột, đau nhói một vị trí và nặng lên khi cử động. Bệnh nhân thường kèm theo co cứng và cảm giác hạn chế vận động của cột sống; đau vai gáy và vùng cổ; tê bì vùng thắt lưng; đi đứng khó khăn; chuột rút. Một số bệnh nhân có kèm theo rối loạn tiểu tiện và đại tiện.
Ngoài ra, một số bệnh lý khác như hội chứng chùm đuôi ngựa, bệnh zona thần kinh, rối loạn giấc ngủ, bệnh nhiễm trùng... cũng có thể gây biểu hiện đau lưng. Bên cạnh nguyên nhân bệnh lý, đau lưng còn có thể đến từ những lý do như tư thế làm việc, vận động chưa đúng; mang vác vật nặng... Tình trạng này có thể giảm bớt khi nghỉ ngơi, xoa bóp đúng cách.
TS.BS Nguyễn Hoàng Đức đang khám và tư vấn cho người bệnh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Thống kê cho thấy, gần 80% dân số toàn thế giới có ít nhất một lần bị đau lưng trong cuộc đời và 85% các trường hợp đau lưng không xuất phát từ bất cứ nguyên nhân bệnh lý cụ thể nào. Tại Mỹ, đau lưng đứng thứ năm trong các nguyên nhân phổ biến khiến bệnh nhân đi khám bệnh. Theo ước tính, cứ 4 người lớn thì có 1 người bị đau lưng kéo dài ít nhất một ngày trong mỗi 3 tháng. Thống kê năm 1998 tại quốc gia này cũng cho thấy, chi phí y tế điều trị chứng đau lưng lên đến 26,3 tỷ USD và ảnh hưởng đến ngày công lao động của 2% nguồn nhân lực.
Do đó, để phân biệt đau lưng do cơ xương khớp, bệnh thận hay các bệnh lý khác, người bệnh cần đi khám mới xác định được nguyên nhân chính xác.
Ngoài việc xem xét những biểu hiện lâm sàng, bệnh sử, tiền sử chấn thương, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh [như siêu âm, nội soi...], hay xét nghiệm nước tiểu [xem xét có máu, chất đạm, bạch cầu trong nước tiểu] nhằm đánh giá tình trạng của thận. Từ đó tìm ra nguyên nhân gây đau và có biện pháp điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, người bệnh nên uống nhiều nước và thường xuyên luyện tập thể dục thích hợp theo lứa tuổi để phòng ngừa các bệnh lý của thận.
“Dạo gần đây tôi thấy người mệt mỏi, hay bị đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần. Xin hỏi bác sĩ tình trạng của tôi có đáng lo ngại không? Tôi cần làm gì để khắc phục?” [Anh Nguyễn Xuân Q. – Bắc Từ Liêm, Hà Nội].
Cảm ơn anh Q. đã tin tưởng và chia sẻ những thắc mắc của mình. Trong bài viết dưới đây, Th.S, BS Nguyễn Thị Hằng – Nguyên PGĐ Bệnh viện YHCT Tuệ Tĩnh sẽ giúp bạn giải tỏa băn khoăn, đồng thời đưa ra những lời khuyên hữu ích nhất.
1. Đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần là bệnh gì?
Đau lưng có thể là hiện tượng sinh lý bình thường sau một ngày làm việc vất vả, không được nghỉ lưng, phải ngồi lâu một chỗ… Còn tiểu nhiều có thể do lượng chất lỏng đưa vào cơ thể nhiều, do căng thẳng quá mức… Các hiện tượng này có thể gặp ở bất cứ ai, từ nam giới trẻ tuổi đến người già.
Tuy nhiên, đau lưng kèm đi tiểu nhiều lại không còn là hiện tượng sinh lý bình thường. Các triệu chứng này nếu kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý. Cụ thể là:
\>>> Viêm đường tiết niệu
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu thường do vi khuẩn escherichia coli [E.Coli] gây nên. Vi khuẩn này khi tấn công vào đường tiết niệu gây tổn thương niêm mạc, làm hỏng các tế bào. Một trong những triệu chứng thường gặp nhất của viêm đường tiết niệu là mắc tiểu thường xuyên, đau lưng, đau tức bụng dưới.
\>>> Sỏi thận, sỏi đường tiết niệu
Sỏi thận, sỏi tiết niệu là những khối cứng được kết tinh từ khoáng chất hoặc muối axit trong môi trường nước tiểu. Những khối này khi di chuyển trong đường tiết niệu hoặc trong thận khiến người bệnh có cảm giác đau ở vùng thắt lưng. Cơn đau có thể kéo dài và lan xuống vùng hạ bị, vùng bẹn.
Đi kèm với đau lưng là các triệu chứng khác như tiểu buốt, tiểu gắt, tiểu nhiều lần, rò rỉ nước tiểu…
\>>> Chức năng thận suy giảm
Đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần nguyên nhân do thận yếu là hiện tượng không hiếm gặp. Khi thận suy yếu, chức năng bài tiết thông qua việc lọc máu giảm. Quá trình điều chỉnh huyết áp của thận cũng giảm. Theo Tây y, đây được gọi là bệnh suy thận.
Triệu chứng thường gặp ở người mắc bệnh suy thận là đau bụng, đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần, nhất là đau lưng dưới, đau vùng thắt lưng, tiểu ra máu, người mệt mỏi… Để hạn chế các tình trạng trên, cần điều trị để nâng cao chức năng thận.
\>>> Viêm tuyến tiền liệt
Tương tự như nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm tuyến tiền liệt ở nam giới nguyên nhân chủ yếu cũng do sự tấn công của vi khuẩn. Khi tuyến tiền liệt bị tổn thương, chúng sẽ tấy đỏ gây đau tức vùng bụng dưới. Nhiều trường hợp cơn đau còn lan ra phía lưng.
Thêm vào đó, triệu chứng của viêm tuyến tiền liệt còn là rối loạn tiểu tiện do bàng quang bị kích thích. Do đó, người bệnh sẽ liên tục có cảm giác mắc tiểu.
2. Triệu chứng đi kèm đau lưng, đi tiểu nhiều lần
Biểu hiện đau lưng, đi tiểu nhiều lần ở nam giới có thể đi kèm các triệu chứng sau. Người bệnh cần đặc biệt chú ý để phát hiện những vấn đề bất thường:
- Tiểu ra máu
- Nước tiểu có màu đục
- Buốt, rát mỗi khi đi tiểu
- Dịch tiết bất thường ở dương vật, có thể là dịch mủ màu trắng hoặc vàng
- Đau lưng lan xuống phần hông, bẹn hoặc bụng dưới
- Đau khi xuất tinh
- Nhiệt độ cơ thể tăng, có cảm giác ngấy sốt
- Buồn nôn
- Người mệt mỏi, sụt cân…
3. Bệnh đau thắt lưng và tiểu đêm nhiều lần có nguy hiểm không?
Tình trạng đi tiểu nhiều lần kèm đau lưng có thể ở các mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Theo các chuyên gia, mức độ nhẹ biểu hiện đau lưng âm ỉ, tiểu són, nước tiểu thỉnh thoảng rò rỉ [khi ho, hắt hơi hoặc vận động gắng sức]. Nặng hơn là đau lưng quặn thắt, mỏi gối, đi tiểu nhiều lần, tiểu không tự chủ…
Bệnh đau thắt lưng và tiểu đêm nhiều lần nếu kéo dài và ở mức độ nặng có thể ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt của người bệnh. Cụ thể, tình trạng đau lưng khiến nam giới đi lại khó khăn, giảm hiệu suất làm việc, kể cả đối với những công việc ngồi bàn giấy hay lao động chân tay.
Đặc biệt, đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần làm ảnh hưởng đến giấc ngủ. Nam giới thức giấc đi vệ sinh nhiều lần có thể gây gián đoạn giấc ngủ. Nhiều người khó ngủ lại, giấc ngủ chập chờn gây mệt mỏi, căng thẳng vào ngày hôm sau.
Chưa kể việc thức dậy liên tục vào ban đêm để đi tiểu, trong trạng thái buồn ngủ, lưng đau, điều kiện ánh sáng yếu, nền nhà vệ sinh trơn trượt… có thể gây té ngã, chấn thương.
4. Chẩn đoán bệnh
Để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp, người bệnh sẽ được chỉ định xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu để tìm ra dấu hiệu bất thường. Ngoài ra, bệnh nhân có thể được yêu cầu ghi nhật ký cụ thể lượng nước tiểu, số lần đi tiểu mỗi ngày…
Thủ thuật đo lượng nước tiểu còn sót lại trong bàng quang cũng có thể giúp chẩn đoán tình trạng tắc nghẽn niệu đạo hoặc các dây thần kinh đang gặp vấn đề.
Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các kỹ thuật y tế khác. Chẳng hạn như xét nghiệm hệ tiết niệu, siêu âm vùng chậu, siêu âm thận…
5. Điều trị đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần
Căn cứ vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là các phương pháp chữa đi tiểu nhiều lần kèm đau lưng kèm phổ biến nhất:
5.1 Dùng thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh được chỉ định trong các trường hợp bệnh đau thắt lưng và tiểu đêm nhiều lần do nhiễm trùng thận hoặc viêm đường tiết niệu. Sau khi dùng thuốc, vi khuẩn sẽ bị tiêu diệt. Các vết loét, tổn thương do nhiễm khuẩn dần lành lại. Do đó, triệu chứng đau lưng, tiểu đêm nhiều sẽ dần được cải thiện.
5.2 Uống thuốc giảm đau
Khi thận và đường tiết niệu bị tổn thương dẫn đến đau lưng, đau bụng dưới. Tình trạng đau kéo dài và ảnh hưởng xấu đến sinh hoạt, làm việc của người bệnh. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc giảm đau để giúp người bệnh dễ chịu hơn.
Bệnh nhân có thể được yêu cầu phẫu thuật trong trường hợp đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần do sỏi thận, do khối u hoặc áp xe.
5.3 Vật lý trị liệu
Bên cạnh việc sử dụng các phương pháp tây y, người bệnh có thể áp dụng các bài tập trị liệu nhằm hỗ trợ giảm đau lưng, tăng phạm vi chuyển động của lưng, tăng sức mạnh cơ sàn chậu… Từ đó giúp giảm triệu chứng đau ở lưng, tiểu nhiều lần.
5.4 Sử dụng TPCN hỗ trợ giảm đau lưng, giảm tiểu đêm do thận yếu
Đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần nếu kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống, sinh hoạt của người bệnh. Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm công dụng hỗ trợ giảm đau lưng, giảm tiểu đêm do thận yếu. Nam giới có thể tham khảo sử dụng.
6. Lưu ý cho nam giới bị đi tiểu nhiều lần kèm theo đau lưng
Để hạn chế tình trạng đau lưng, tiểu nhiều gây ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt, bên cạnh các phương pháp nêu trên, nam giới cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tăng cường chất xơ để cơ thể tăng khả năng chuyển hóa, tránh táo bón.
- Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu bia, cà phê; hạn chế thực phẩm có tính axit mạnh như cam, chanh, bưởi… bởi chúng gây kích thích bàng quang, gây tiểu nhiều.
- Duy trì cân nặng hợp lý
- Uống đủ nước mỗi ngày, trùng bình khoảng 2-3 lít kể cả chất lỏng trong thực phẩm.
- Không uống nhiều nước trước khi đi ngủ
- Cần khám bác sĩ sớm để biết được chính xác tình trạng bệnh và có biện pháp điều trị phù hợp.
Trên đây là những thông tin liên quan đến tình trạng đau lưng kèm đi tiểu nhiều lần. Nếu bạn còn thắc mắc gì cần giải đáp, liên hệ ngay đến số tổng đài 0343 44 66 99 của chúng tôi.
✅ VIGANAM TÂM BÌNH – GIẢI PHÁP HỖ TRỢ GIẢM ĐAU LƯNG, GIẢM TIỂU ĐÊM DO THẬN YẾU ✅
TPBVSK Viganam Tâm Bình là sản phẩm chứa các thành phần thảo dược lành tính như: Dâm dương hoắc, Nhục thung dung, Ba kích, Nhân sâm, Lộc nhung… Đặc biệt là các tinh chất hiện đại với hoạt tính sinh học cao như: Hàu NewZealand, Testofen từ cỏ cà ri Ấn Độ, Bá bệnh, Bạch tật lê…
Bên cạnh công dụng hỗ trợ giảm đau lưng mỏi gối, giảm tiểu đêm do thận yếu, Viganam Tâm Bình còn hỗ trợ: