Chiến sự syria 2023

Syria: Bóng ma chiến tranh trở lại

Thổ Nhĩ Kỳ đã chính thức phát động chiến dịch quân sự với tên gọi Mùa xuân hòa bình nhằm chống lại lực lượng người Kurd ở khu vực Đông Bắc Syria mà Ankara cáo buộc là khủng bố. Các cuộc pháo kích và giao tranh dữ dội liên tục trong những ngày qua làm dấy lên lo ngại về sự trở lại của bóng ma chiến tranh và bất ổn không chỉ tại quốc gia này mà còn đối với cả khu vực Trung Đông, đồng thời gia tăng nguy cơ trỗi dậy của tàn quân thuộc Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng [IS]. 

Ngay sau tuyên bố khai hỏa của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, quân đội nước này đã thực hiện cuộc không kích phủ đầu với sự hỗ trợ của pháo binh nhằm vào các căn cứ và kho đạn dược của lực lượng Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd [YPG] ở miền Bắc Syria. Một số nguồn tin khẳng định các chiến đấu cơ của Thổ Nhĩ Kỳ còn thực hiện các đợt tấn công phá hủy nguồn cung cấp điện cho Nhà máy quản lý nước Alluk và một con đập ở phía Bắc thành phố Al-Malikiyah.

Chiến dịch tung hỏa lực ồ ạt này nhằm mở đường cho bộ binh Thổ Nhĩ Kỳ băng qua biên giới, tiến sâu vào vùng lãnh thổ Syria với mục tiêu chủ yếu là tiếp cận thị trấn chiến lược Qamishli - trung tâm hành chính của khu vực tự trị người Kurd ở miền Bắc Syria và sau đó mở rộng ra thị trấn Ras al-Ayn. Điều Ankara hướng đến là lập ra một vùng đệm an ninh tại vùng biên giới, kéo dài 480km và đi sâu vào lãnh thổ Syria 30km làm nơi định cư cho khoảng 2 triệu người tị nạn Syria đang nương náu trên đất Thổ Nhĩ Kỳ. Khu vực này hiện có khoảng 1,8 triệu người Kurd sinh sống.

Chiến dịch Mùa xuân hòa bình được tiến hành chỉ vài ngày sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút quân khỏi khu vực miền Bắc Syria, vốn được coi là chốt chặn ngăn Thổ Nhĩ Kỳ tấn công lực lượng người Kurd mà xứ Cờ hoa coi là đồng minh quan trọng trong cuộc chiến chống IS nhiều năm qua. Thư ký báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham khẳng định, quân đội Mỹ đã xóa sổ “Vương quốc Hồi giáo” của IS tại khu vực này và giờ là thời điểm để Washington rút quân.

Song sự rút lui đột ngột của Mỹ và tiếp đó là chiến dịch quân sự mạnh tay của Thổ Nhĩ Kỳ trong bối cảnh IS đang tái tập hợp lực lượng sau khi bị đánh bại tại các thành trì then chốt có thể khiến dân quân người Kurd đánh mất nhiều vùng lãnh thổ đang kiểm soát và tạo điều kiện cho các phần tử khủng bố trở lại. Các nhà lãnh đạo người Kurd ở Syria từ lâu đã cảnh báo có thể không tiếp tục giam giữ tù nhân IS nếu tình hình rơi vào bất ổn bởi “hành động xâm lược” của Thổ Nhĩ Kỳ. 

Động thái của Ankara ngay lập tức vấp phải sự lên án mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Ngày 10-10, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã tiến hành họp khẩn với các phiên thảo luận kín về tình hình chiến sự leo thang. Tuyên bố chung của 5 nước châu Âu tại Hội đồng Bảo an là Pháp, Đức, Anh, Bỉ và Ba Lan bày tỏ quan ngại và kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ dừng các hoạt động quân sự tại Syria. Nhiều tổ chức và quốc gia, đặc biệt là các nước Trung Đông như Saudi Arabia, Bahrain, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất [UAE] cũng lên án chiến dịch là bước đi nguy hiểm, tạo ra thách thức với an ninh khu vực và ảnh hưởng tới vấn đề chủ quyền quốc gia.

Hàng chục người thương vong và 64.000 người đã phải sơ tán kể từ khi Ankara bắt đầu chiến dịch Mùa xuân hòa bình. Trong khi hành động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ chưa có dấu hiệu dừng lại thì cả nước này và Syria đều đang đưa thêm quân đội tới khu vực biên giới, khiến nguy cơ biến Syria trở lại thành chiến trường thảm khốc càng rõ rệt hơn. Điều mà các chuyên gia lo ngại là sự kiện này mới chỉ là khởi đầu cho một giai đoạn cạnh tranh quyền lực nhằm xác lập thế cân bằng mới tại Trung Đông sau sự điều chỉnh chính sách của Hoa Kỳ.

Theo  Báo Hànộimới