Bazơ tan có những tính chất hóa học nào

Table of Contents

Bazo [còn gọi là base hoặc hiđrôxít kim loại] là hợp chất có cấu tạo gồm một kim loại hoặc ion liên kết với một hay nhiều phân tử . Các bazo có độ pH lớn hơn 7 và các hợp chất có độ pH lớn hơn 7 thường được gọi là hợp chất mang tính bazo. Các loại bazo thường gặp là KOH, Ba[OH]2, Ca[OH]2, NaOH, Be[OH]2, Mg[OH]2, Cu[OH]2, Fe[OH]2...

Tính chất vật lí của bazo

• bazo thường có mùi,có bị đắng, bazo tan trong nước thường không màu, bazo không tan trong nước [kết tủa] thường có màu.
• bazo mạnh có tính ăn mòn chất hữu cơ.
• Đổi màu thuốc chỉ thị methyl cam thành màu vàng.
• Độ pH bazo lớn hơn 7.

Phân loại bazo

• bazo tan được trong nước gọi là kiềm, kiềm thổ.

bazo kim loại kiềm LiOH, NaOH, KOH…

bazo kiềm thổ: Ba[OH]2, Ca[OH]2,...

• bazo không tan trong nước.

Các hidroxit của nhiều kim loại như Be, Al, Mn, Zn, Cr, Fe, Co, Ni, Sn, Pb, Cu,... Riêng Mg[OH]2 tan được trong nước nóng.

• Ngoài ra người ta còn phân bazo thành các loại sau đây:

1. Các bazo kim loại như natri hidroxit NaOH, nhôm hidroxit...
2. Amoniac [NH3] và các amin mang tính bazo.
3. Các hợp chất có tính bazo chứa vòng thơm và các bazo vòng thơm khác [hợp chất chứa vòng vòng thơm là gọi là aren gồm benzen và đồng đẳng của ]

Cách đọc tên bazo

Tên bazo = tên kim loại [đọc hóa trị nếu kim loại có nhiều hóa trị] + hidroxit.

Ví dụ:

: Đồng [II] hidroxit

: Kali hidroxit

: Magie hidroxit

Các tính chất hóa học của bazo

Tác dụng với chất chỉ thị màu

Dung dịch bazo làm quỳ tím chuyển thành màu xanh.

Dung dịch bazo làm phenolphthalein không màu chuyển sang màu đỏ, đổi màu methyl da cam thành màu vàng.

bazo dung dịch tác dụng với oxit axit tạo thành muối và nước

Ví dụ:

bazo tác dụng với axit tạo thành muối và nước [phản ứng trung hòa]

bazo tác dụng với dung dịch axit tạo muối và nước. Phản ứng này còn gọi là phản ứng trung hòa.

Ví dụ:

bazo dung dịch tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và bazo mới

Ví dụ:

bazo không tan bị nhiệt phân thành oxit và nước

Ví dụ:

Một số loại bazo thường gặp

Natri hiđroxit

Natri hidroxit hay còn gọi là xút hoặc xút ăn da, có dạng tinh thể màu trắng, hút ẩm mạnh. tan nhiều trong nước và tỏa nhiệt tạo thành dung dịch bazo không màu.

Dung dịch natri hidroxit có tính nhờn và có thể ăn mòn da.

Là một bazo mạnh nên tính chất đặc trưng là tác dụng với axit tạo thành muối tan và nước.

Phản ứng với oxit axit: NO2, SO2, CO2...

Phản ứng với muối:

Tác dụng với hợp chất lưỡng tính[Al, Zn…]

Có thể tạo ra NaOH bằng cách cho natri peoxit tác dụng với nước

Kali hiđroxit

Kali hidroxit là chất rắn tinh thể màu trắng, không mùi, ưa ẩm và dễ hòa tan trong nước, khi tan trong nước tạo thành một  bazo kiềm mạnh có tính ăn mòn.

Một số phản ứng đặc trưng của KOH

Kali supeoxit tác dụng với nước tạo thành Kali hidroxit

Đồng[II] hiđroxit

Đồng [II] hidroxit là một chất rắn màu xanh lam hơi lục, không tan trong nước nhưng dễ tan trong dung dịch axit, amoniac đặc.

Các phản ứng quan trọng của đồng [II] hidroxit

Điều chế đồng [II] hidroxit từ đồng sunfat và natri hidroxit

Hy vọng với những chia sẻ trên các bạn đã có thể hiểu rõ hơn về khái niệm cũng như tính chất hóa học của bazo. Tìm hiểu thêm các kiến thức về học tập theo link bên dưới nhé!

Khi chúng ta cầm lọ chứa bazo sẽ thấy có mùi và cảm giác nhờn như xà phòng. ĐÓ là một trong những tính chất vật lý của bazơ. Còn đối với tính chất hóa học của bazơ thì sao? Sẽ có 2 loại bazơ là tan và không tan. Tuy nhiên, xét về tính chất thì chúng cũng có những điểm tương đồng với nhau. Hãy cùng tìm hiểu về tính chất hóa học của bazơ tan và không tan trong bài viết sau đây.

Khái quát về bazơ

Định nghĩa bazơ

Bazơ là hợp chất hóa học mà trong đó phân tử của chúng sẽ gồm có một nguyên tử sắt kẽm kim loại link với một hay nhiều nhóm hidroxit. Công thức chung của bazơ dạng B [ OH ] x. Trong đó x là hóa trị của sắt kẽm kim loại khi link với hidroxit .

Cách đọc tên bazơ

Chúng ta có cách đọc tên của những loại bazơ như sau :

Tên bazơ = tên kim loại [được thêm hóa trị nếu kim loại có nhiều hóa trị] + hiđroxit

Bạn đang đọc: Tính chất hóa học của Bazơ tan – Những lưu ý quan trọng

Ví dụ : Al [ OH ] 3 : nhôm hidroxit Fe [ OH ] 2 : Sắt [ II ] hidroxit

Fe [ OH ] 3 : Sắt [ III ] hidroxit

>> Đăng ký học thử miễn phí môn Hóa học từ lớp 8 đến lớp 12

Phân loại bazơ

Chúng ta sẽ phân loại bazơ dựa vào tính tan của chúng. Sẽ gồm có 2 loại là : Bazơ tan trong nước tạo dung dịch kiềm như : NaOH, KOH, LiOH, Ca [ OH ] 2, Ba [ OH ] 2, …

Bazơ không tan trong nước : Cu [ OH ] 2, Mg [ OH ] 2, Fe [ OH ] 3, …

Tính chất hóa học của bazơ 

Tính chất hóa học bazơ chúng ta đã được học trong phần kiến thức của lớp 9. Theo đó tính chất hóa học của bazơ hóa 9 sẽ gồm có:

Hóa 9 tính chất hóa học của bazơ – làm đổi màu quỳ tím

Các dung dịch bazơ [ kiềm ] sẽ khiến cho quỳ tím chuyển thành màu xanh .
Đối với dung dịch phenolphtalein không màu thì sẽ đổi thành màu hồng .

Tác dụng với axit

Tính chất hóa học của bazơ tiếp theo đó là tác dụng với axit. Đây là tính chất hóa học của bazơ tan và không tan. Sau khi tác dụng với dung dịch axit sản phẩm được tạo thành gồm muối và nước. Đây được gọi là phản ứng trung hòa.

Ví dụ : 2N aOH + SO2 → Na2SO3 + H2O

3C a [ OH ] 2 + P2O5 → Ca3 [ PO4 ] 2 ↓ + 3H2 O

Tác dụng với oxit axit

Dung dịch bazơ khi công dụng với dung dịch axit sẽ tạo thành mẫu sản phẩm muối và nước . Ví dụ : KOH + HCl → KCl + H2O

Cu [ OH ] 2 + 2HNO3 → Cu [ NO3 ] 2 + H2O

Tính chất hóa học của bazơ và muối

Dung dịch bazơ sau khi công dụng với 1 số ít dung dịch muối sẽ tạo thành muối mới và bazơ mới. Trong đó, điều kiện kèm theo phản ứng xảy ra là mẫu sản phẩm tạo thành phải có một chất không tan . Ví dụ :

2N aOH + CuSO4 → Na2SO4 + Cu [ OH ] 2 ↓

Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy

Tính chất hóa học của bazơ tan không có mà chỉ xảy ra ở bazơ không tan đó là khi bị nhiệt phân hủy sẽ tạo thành oxit và nước.

Ví dụ : Cu [ OH ] 2 → CuO + H2O 2F e [ OH ] 3 → Fe2O3 + 3H2 O

>> Bật mí cách đánh bay nỗi sợ môn Hóa học – Toppy

Bài tập vận dụng

Sau đây sẽ là một số bài tập về tính chất hóa học của bazơ tan và không tan để bạn làm quen.

Bài 1: Dùng dung dịch Ca[OH]2, làm thế nào để nhận biết được 3 loại phân bón: KCl, NH4NO3, Ca[H2PO4]2.

Đáp án : Cho 3 loại phân bón vào 3 ống nghiệm chứa dung dịch Ca [ OH ] 2 được đun nóng nhẹ Ống nghiệm có khí mùi khai bay ra là NH4NO3 : Ca [ OH ] 2 + 2NH4 NO3 → Ca [ NO3 ] 2 + 2NH3 + H2O Ống nghiệm có kết tủa trắng là Ca [ H2PO4 ] 2 Ca [ OH ] 2 + Ca [ H2PO4 ] 2 → Ca3 [ PO4 ] 3 + 4H2 O

Ống không có hiện tượng kỳ lạ gì là KCl

Bài 2: Có những bazơ sau: Mg[OH]2, KOH, Ba[OH]2. Hãy cho biết những bazơ nào

1. a] Tác dụng được với với dung dịch HCl.                  b] Bị nhiệt phân hủy.
2. c] Tác dụng được CO2.                                          d] Đổi màu quỳ tím. thành xanh.

Đáp án :
a ] Tất cả những bazơ đều công dụng với axit HCl :

Mg[OH]2 + 2HCl → MgCl2 + 2H2O

KOH + HCl → KaCl + H2O
Ba [ OH ] 2 + 2HC l → BaCl2 + 2H2 O

1. b ] Chỉ có Mg [ OH ] 2 là bazơ không tan nên bị nhiệt phân hủy :

Mg [ OH ] 2 → MgO + H2O

1. c ] Những bazơ công dụng với CO2 là KOH và Ba [ OH ] 2 .

KOH + CO2 → K2CO3 + H2O
Ba [ OH ] 2 + CO2 → BaCO3 + H2O

1. d ] Những bazơ đổi màu quỳ tím thành màu xanh là KOH và Ba [ OH ] 2 .

Bài 3: Hoàn thành các phương trình phản ứng sau:

a]..…. →  Fe2O3 +3H2O

b] H2SO4 +……  → MgSO4 + 2H2O

c] NaOH +…… →NaCl + H2O

d] …… + CO2 →Na2CO3 +H2O

e] CuSO4 + …… →Cu[OH]2 + 2H2O

Đáp án : a ] Fe [ OH ] 3 → Fe2O3 + 3H2 O b ] H2SO4 + Mg [ OH ] 2 → MgSO4 + 2H2 O c ] NaOH + HCl → NaCl + H2O d ] 2N aOH + CO2 → Na2CO3 + H2O

e ] CuSO4 + 2KOH → Cu [ OH ] 2 + 2H2 O

Bài 4: Viết phương trình phản ứng hóa học của nước với:

1. Lưu huỳnh trioxit                b. Cacbon đioxit
2. Điphotpho pentaoxit           d. Canxi oxit                           e. Natri oxit

Đáp án :

1. SO3 + H2O → H2SO4
2. CO2 + H2O → H2CO3
3. P2O5 + 3H2 O → 2H3 PO4
4. CaO + H2O → Ca [ OH ] 2
5. Na2O + H2O → 2N aOH

Bài 5: : Viết phương trình phản ứng hóa học của KOH tác dụng với:

a. Silic oxit                              b. Lưu huỳnh trioxit

c. Cacbon đioxit                      d. Điphotpho pentaoxid

Đáp án : a. 2KOH + SiO2 → K2SiO3 + H2O b. 2KOH + SO3 → K2SO4 + H2O

b. 2KOH + CO2 → K2CO3 + H2O d. 6KOH + P2O5 → 2K3 PO4 + 3H2 O

Bài 6: Hãy nhận biết các dung dịch sau: H2SO4, NaOH, HCl

Đáp án :
Dùng quỳ tím :

• NaOH làm quỳ chuyển màu xanh
• H2SO4, HCl làm quỳ chuyển màu đỏ

Dùng BaCl2 nhận 2 dung dịch axit :

• Có kết tủa trắng là H2SO4

H2SO4 + BaCl2 → BaSO4  + 2HCl

Xem thêm: Thuyết minh về chợ hoa ngày Tết ở quê em.

• Không có hiện tượng kỳ lạ gì là HCl

Bạn đã nắm được tính chất hóa học của bazơ tan nói riêng và bazơ nói chung chưa? Ghi nhớ để học môn hóa tốt hơn nhé. Ngoài bazo, hóa học còn rất nhiều chất khác. Điều bạn cần làm là hãy tìm hiểu, thường xuyên làm các dạng bài tập liên quan để có thể giải mọi bài tập theo cách chính xác nhất và nhanh nhất. 

Xem thêm: