Họ và tên: Nguyễn Văn Tiến
Email:
Tôi đã trồng cây mãng cầu xiêm đã được 3 năm, ra hoa nhiều nhưng không đậu quả. Nhờ chương trình tư vấn giúp tôi nguyên nhân của hiện tượng này và hướng dẫn cho tôi cách thụ phấn cho mãng cầu xiêm?
Trả lời:Hiện tượng cây mãng cầu ra hoa nhiều nhưng đậu quả kém, có thể là do nhiều nguyên nhân gây ra.
- Thứ nhất là do từ cây giống: mắt ghép lấy trên cây mẹ là cây mãng cầu con gieo từ hạt còn quá non trẻ[7-8 tháng tuổi], chưa kiểm tra được đặc tính tính trạng của cây mẹ về khả năng đậu trái như thế nào, hình dạng trái và phẩm chất trái như thế nào... Do đó, cây giống trồng không kiểm tra được là có mang các đặc tính ưu việt của cây mẹ hay không.
- Thứ 2 là do yếu tố sinh lý: Hoa mãng cầu xiêm ra riêng lẽ, rời rạc từng cái, ít ra thành chùm hay thành một phát hoa dài, nhiều bông như mận hay xòai, nhãn.. Trong khi hoa là hoa lưỡng tính nhưng nhị đực và nhụy cái chín không cùng lúc, khi nhụy cái chín thụ phấn được thì nhị đực của cùng hoa đó chưa chín, [nghĩa là bao phấn chưa nứt] nên không có phấn để thụ, do đó hoa không đậu được và rụng rất nhiều.
- Thứ 3 là do hạt phấn to, gió không giúp ích được gì, phải nhờ côn trùng mang phấn đi. Nhưng lượng côn trùng trong vườn có ít hoặc không có do dùng thuốc bảo vệ thực vật.
- Nguyên nhân thứ 4 là do lúc nhụy cái chín, đầu nuốm có chất dính, thuận lợi để hạt phấn bám vào và thụ phấn tốt, nhưng lúc đó hoa chưa nở hòan toàn, tức là các cánh hoa còn khép chỉ có một số ruồi, ong nhỏ có thể lọt vào trong hoa.
Biện pháp khắc phục như sau:
- Trường hợp vườn có rất ít hoa, ít trái: chúng ta có thể thay giống bằng phương pháp ghép bo hoặc ghép cành. Lợi dụng gốc có sẵn với bộ rễ khỏe mạnh, chọn lấy bo trên cây mẹ đã được kiểm tra các đặc tính ưu việt về năng suất và phẩm chất.
- Nuôi ong trong vườn vừa lấy mật vừa nhờ chúng mang phấn đến các hoa giúp hoa thụ phấn tốt hơn.
- Thụ phấn bổ khuyết bằng tay cho hoa. Vào chiều ngày trước, hái những hoa sắp nở ở ngoài đầu cành, cánh đã tách rời ra và đổi sang màu trắng vàng, bao phấn chưa nứt nhưng sắp nứt. Hoa hái đem về nhà để vào dĩa, để nơi khô mát. Sáng ngày sau, hoa nở bung ra, các bao phấn nứt ra, giũ bỏ hết các cánh hoa, cuống hoa , nhị cái...và chỉ lấy phấn màu vàng [phấn màu nâu nhạt hay màu đen là phấn đã bị hư] . Sau đó, đổ phấn vào một bình thủy tinh khô, đậy bằng vải màu kem, đem đi thụ phấn .
Dùng bút lông chấm phấn lên chùm nhụy cái của những hoa vừa hé nở tức là hoa búp. Thời gian thụ phấn tốt nhất là vào khoảng 8-9giờ sáng, và cứ sau 3 - 4 ngày thì lại tiến hành thụ phấn một lần cho những hoa khác vừa nở.