Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Phần I
Video hướng dẫn giải
KHỞI NGỮ VÀ CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP
Câu 1 [trang 109 SGK ngữ văn 9 tập 2]
Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm trong các đoạn trích sau đây là thành phần gì của câu. Ghi kết quả phân tích vào bảng tổng kết [theo mẫu].
Trả lời:
a] “Điều này” là khởi ngữ.
b] “Dường như” là thành phần tình thái.
c] “Những người con gái... nhìn ta như vậy” là thành phần phụ chú.
d]
- “Thưa ông” là thành phần gọi đáp.
- “Vất vả quá!” là thành phần cảm thán.
Bảng tổng kết về khởi ngữ và các thành phần biệt lập
| Khởi ngữ | Thành phần biệt lập | |||
| Tình thái | Cảm thán | Gọi-đáp | Phụ chú | |
| Điều này | Dường như | Vất vả quá | Thưa ông | Những người con gái... nhìn ta như vậy |
Câu 2 [trang 109 SGK ngữ văn 9 tập 2]
Viết một đoạn văn ngắn giới thiệu truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu, trong đó có ít nhất một câu chứa khởi ngữ và một câu chứa thành phần tình thái.
Trả lời:
[1] Bến quê, một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nguyễn Minh Châu. [2] Đọc kĩ truyện, chắc chắn trong mỗi chúng ta không ai không thấy một triết lí giản dị mà sâu sắc; những tổng kết đã được trải nghiệm trong cuộc đời một con người. [3] Truyện được xây dựng trên một tình huống nghịch lí và được thể hiện rất rõ qua nhân vật Nhĩ - một con người bôn ba khắp muôn nơi nhưng cuối đời lại cột chặt với giường bệnh. [4] Tuy vậy, qua cửa sổ ngôi nhà, Nhĩ đã phát hiện ra những vẻ đẹp bình dị mà quyến rũ của một vùng đất; và anh mới cảm nhận hết tình cảm thân thương của người vợ trong những ngày bệnh tật... [5] Tất cả được nhà văn thể hiện qua những lời văn tinh tế giàu hình ảnh và tràn đầy cảm xúc. [6] Đọc Bến quê ta không phải đọc qua một lần mà hiểu được; ta phải suy tư, nghiền ngẫm qua từng câu, từng chữ của nhà văn.
- Khởi ngữ: Bến quê, Đọc Bến quê
- Thành phần tình thái: Chắc chắn
Phần II
Video hướng dẫn giải
LIÊN KẾT CÂU VÀ ĐOẠN VĂN
Câu 1 [trang 110 SGK ngữ văn 9 tập 2]
Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm trong các đoạn trích dưới đây thể hiện phép liên kết nào?
Trả lời:
Ở [a]: Nhưng, Nhưng rồi, Và thuộc biện pháp nối.
Ớ [b]: Cô bé - cô bé thuộc biện pháp lặp lại; Cô bé - nó thuộc biện pháp thế.
Ớ [c]: “bây giờ cao sang rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa!” - thế thuộc biện pháp thế.
Câu 2 [trang 110 SGK ngữ văn 9 tập 2]
Ghi kết quả phân tích ở bài tập tập trên vào bảng tông kết theo mẫu sau đây:
Trả lời:
Bảng tổng kết về các biện pháp liên kết đã học:
| Biện pháp liên kết | ||||
| Ngữ liệu | Lặp từ ngữ | Đồng nghĩa, trái nghĩa và liên tưởng | Thế | Nối |
| Đoạn a | Mưa - mưa đá - tiếng lanh canh - gió | Nhưng, nhưng rồi, và | ||
| Đoạn b | Cô bé | Cô bé - nó | ||
| Đoạn c | Bất bình - khinh bỉ - cười kháy - Pháp - Nã phá luân - Mĩ - Hoa Thịnh Đốn | Bây giờ cao sang rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa - thế |
Câu 3 [trang 111 SGK ngữ văn 9 tập 2]
Nêu rõ sự liên kết về nội dung, về hình thức giữa các câu trong đoạn văn em viết về truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu.
Trả lời:
- Liên kết nội dung:
+ Hai câu đầu: Giới thiệu truyện ngắn và ý nghĩa triết lí của truyện.
+ Ba câu tiếp theo: Giới thiệu tình huống truyện cũng như ý nghĩa nội dung và nghệ thuật của truyện
+ Câu cuối: Cách đọc để hiểu hết ý nghĩa của truyện
- Liên kết hình thức:
+ Bến quê - truyện: đồng nghĩa
+ Truyện, Bến quê, Nhĩ, nhà văn: lặp từ ngữ
+ Tất cả, anh: thế
+ Nhà văn - Bến quê: liên tưởng
- Trình tự sắp xếp câu hợp lí [logíc]
Phần III
Video hướng dẫn giải
NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ NGHĨA HÀM Ý
Câu 1 [trang 111 SGK ngữ văn 9 tập 2]
Đọc truyện cười sau đây [trang 111 SGK Ngữ văn 9 tập 2] và cho biết người ăn mày muốn nói điều gì với người nhà giàu qua câu nói được in đậm ở cuối truyện.
Trả lời:
Trong câu in đậm ở cuối truyện, người ăn mày muốn nói [bằng hàm ý] với người nhà giàu rằng “địa ngục là chỗ của các ông [người nhà giàu]”.
Câu 2 [trang 111 SGK ngữ văn 9 tập 2]
Tìm hàm ý của các câu in đậm dưới đây [trang 111 SGK Ngữ văn 9 tập 2]. Cho biết trong mỗi trường hợp, hàm ý đã được tạo ra bằng cách cố ý vi phạm phương châm hội thoại nào.
Trả lời:
a] Từ câu in đậm, có thế hiểu:
- Đội bóng huyện chơi không hay.
- Tôi không muốn có ý kiến về việc này.
=> Người nói cố ý vi phạm phương châm cách thức [nói mơ hồ].
b] Huệ muốn nói rằng “Còn Nam và Tuấn, mình vẫn chưa báo”. Huệ cố ý nói thiếu [vi phạm phương châm về lượng; có lẽ để nhẹ đi phần chưa hoàn thành trách nhiệm của mình].
Loigiaihay.com
- Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!
Câu 1 [trang 109 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]:
Quảng cáo
Câu 2 [trang 110 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]:
Đoạn văn tham khảo :
"Bến quê" là một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nguyễn Minh Châu gửi gắm một triết lí giản dị mà sâu sắc. Truyện được xây dựng nên một tình huống nghịch lí – Nhĩ là một con người từng đi muôn nơi nhưng cuối đời lại bị buộc chặt vào giường bệnh. Có lẽ, chỉ trong tình huống ấy, Nhĩ mới phát hiện ra vẻ đẹp bình dị và đầy quyến rũ của vùng đất bên kia sông Hồng, và anh mới cảm nhận hết tình cảm thân thương của người vợ trong những ngày bệnh tật... tất cả được nhà văn thể hiện qua những lời văn tinh tế, giàu hình ảnh mà tràn đầy cảm xúc. Đọc "Bến quê", ta không phải đọc qua một lần mà hiểu được, ta phải suy tư, nghiền ngẫm qua từng câu từng chữ của nhà văn.
II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn
Câu 1 [trang 110 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]:
Quảng cáo
a. Nhưng, nhưng rồi, và → phép nối
b. Cô bé – cô bé → phép lặp ; cô bé – Nó → phép thế
c. Thế → phép thế
Câu 2 [trang 110 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]:
Câu 3 [trang 111 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]:
Xem xét đoạn văn đã viết trong mục I.2 :
- Liên kết về nội dung: các câu văn cùng góp phần làm rõ nội dung của truyện ngắn “Bến quê”, và nêu lên cảm nhận người đọc.
Quảng cáo
- Liên kết về hình thức :
+ Giữa câu [1] với câu [2] có từ truyện sử dụng phép lặp từ truyện để liên kết.
+ Giữa câu [2] và câu [3] sử dụng phép thế : tình huống nghịch lí – tình huống ấy.
III. Nghĩa tường minh và hàm ý
Câu 1 [trang 111 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]:
Câu “Ở dưới ấy các nhà giàu chiếm hết chỗ cả rồi”, người ăn xin muốn nói : địa ngục là nơi dành cho bọn nhà giàu [bọn người chất đầy tội lỗi ở trần gian].
Câu 2 [trang 111 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]:
a. Nam không muốn nói thẳng ý kiến chê của mình [để tránh mất lòng bạn], do đó cố ý vi phạm phương châm cách thức [nói mơ hồ] và phần nào phương châm quan hệ [nói chệch đề tài].
b. Huệ muốn nói rằng "còn Nam và Tuấn mình vẫn chưa báo". Huệ cố ý vi phạm phương châm về lượng [nói thiếu], có lẽ để nhẹ đi phần chưa hoàn thành trách nhiệm của mình.
Quảng cáo
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 cực ngắn, hay khác:
Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 9 hay khác:
- Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!
- Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k7: fb.com/groups/hoctap2k7/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Loạt bài Soạn văn lớp 9 | Soạn bài lớp 9 của chúng tôi được biên soạn một phần dựa trên cuốn sách: Để học tốt ngữ văn 9 và bám sát nội dung sgk Ngữ văn 9 Tập 1 và Tập 2.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.